Alle Macht Aan de Multinationals?

In het kader van het Belgisch Sociaal Forum (http://www.wsf.be) volgde ik vanmiddag een workshop over de stijgende invloed van multinationals. De workshop ging door in het veel te sjieke gebouw van het Europees Vakverbond (maar bon, we gaan het over de inhoud hebben)

Socioloog Stephen Bouquin bracht een heldere uiteenzetting over de groeiende dictatuur van multinationale ondernemingen (MNO's). Hij had het daarbij over de arrogante politiek van de grote bedrijven die via allerlei wegen (chantage, fraude, steeds meer overheidssteun, belangenvermenging, via lobby-organen, etc...) hun macht en bezit vergroten. Dit ten koste van de sociale rechten van de werkers. Het beleid van MNO's is er op gericht de winst te maximaliseren ten voordele van de aandeelhouders. Voor ontwikkeling zorgen, voor werkgelegenheid zorgen, voor welvaart zorgen, dat is lang niet meer belangrijk. Het gaat om het vergroten van de winstmarges, om de strijd voor een zo groot mogelijk stuk van de taart (de strijd om marktaandelen). De groeiende concentratie van het grootkapitaal is desastreus voor de werkers. Via delokalisaties, herstructureringen, al dan niet georganiseerde failissementen worden duizenden mensen afgedankt en op straat gezet. Ook bij ons, denk maar aan Arcelor in Luik, denk aan Sabena, denk aan Alcatel, Philips, etc...

Moderator Jan Voets vatte de uiteenzetting van Stephen samen in 4 kernpunten:
1. MNO's hebben meer en meer macht, zowel commercieel als politiek
2. MNO's voeren een keiharde strijd om marktaandelen, om winst
3. Sociale rechten worden in het Noorden afgebouwd, in het Zuiden gewoon genegeerd door MNO's
4. We zien een evolutie naar een vrijwillige regulering; MNO's willen geen afdwingbare regels, maar willen enkel vrijwillig enkele dingen toestaan (Corporate Governance noemt men dat)

Vervolgens kwamen er enkele getuigenissen aan bod.

De eerste kwam van Paul Liakos (ACV-Metaal) en José Verdin (ABVV) over de sluiting van de Arcelor vestiging in Luik in 2006 en de sociale strijd hiertegen. Beide heren legden uit dat voor de groep Arcelor enkel de finaciële logica telt, al de rest is overbodig. Ze zeiden dat het enorm moeilijk is om actie te voeren tegen zo'n machtige onderneming. Om een krachtige strijd hiertegen te voeren moet er over de grenzen gewerkt worden, er moet niet alleen lokaal gestreden worden tegen dergelijk immorele logica. In Luik werd al een fantastische stap gezet met de betoging van 50.000 man enkele maanden geleden. Er moet met zoveel mogelijk mensen front gevormd worden tegen groepen die denken dat de aardbol in hun handen draait. Belangrijk is ook dat de strijd gemediatiseerd wordt en dat er over de grenzen heen gewerkt wordt.

Jan Voets vatte het pleidooi van de kameraden van Arcelor goed samen: DE STRIJD MOET GEGLOBALISEERD WORDEN!!!

Tot slot van het eerste deel kregen we drie dames aan het woord over de zogenaamde 'Maquilladores' in centraal-Amerika. Maquilladores zijn jonge vrouwen die in erbarmelijke omstandigheden werken in Maquilla's, textielbedrijven in de Centraal-Amerikaanse vrijhandelszones. Deze textielbedrijven zijn in handen van Amerikaanse en Aziatische MNO's. Het zijn in feite onderaannemingen van bedrijven als GAP en andere kledinggiganten. We kregen een indringende getuigenis van Martha Trejo, van de vakbond CGT in Honduras. Zij vertelde over de hyperuitbuiting van de jonge vrouwelijke arbeidskrachten, over de bewust in stand gehouden onwetendheid, over de afschuwelijke werkomstandigheden, over de ziekten waaraan de jonge vrouwen lijden, over het gebrek aan sociale rechten. Zeer frappant was het verhaal over wat die bedrijven (onder goedkeurend oog van de regering en van de MNO's) met de watervoorziening in het bedrijf deden. Er worden contraceptieven in het water gedaan om ervoor te zorgen dat de arbeidsters niet zwanger zouden geraken, er worden ook amfetamines in het water gedaan om de productiviteit op te drijven. Martha Trejo noemde de bedrijven en de regeringen die deze zaken toelaten 'roofvogels' die de miserie van de mensen nog eens extra uitbuiten. Lage lonen, amper syndicale rechten, analfabetisme...het lot van de Maquilladores. Silvy Vandaele van de NGO FOS-Socialistische Solidariteit, die zich onder andere bezighoudt met het lot van de Maquilladores, merkte terecht op dat zowel in Noord als Zuid dezelfde strijd wordt gevoerd, namelijk voor sociale rechten en voor een waardig leven. De problematiek van de sluitingen en afdankingen is geen typisch westers fenomeen en daarvan moeten alle werkers overal ter wereld bewust gemaakt worden. Er moet dan ook door syndicalisten, sociale bewegingen, actiegroepen meer geijverd worden voor daadkrachtige internationale solidariteit.

Dit eerste deel over de groeiende dictatuur van multinationals maakte bij mij alvast één ding duidelijk: we moeten ons massaal organiseren om iets te doen tegen deze desastreuze politiek van sociale en ecologische afbraak.

arch/ive/ief (2000 - 2005)