Merci Isabelle ... / Doe de nazi-test

Een surrealistische 'vaudeville' ? Is Ecolo uit de regering gestapt of werd de partij er uit gebonjourd ? Wil Isabelle Durant met haar njet het welzijn van de Brusselaars dienen of het hogere Ecolo- partijbelang ? Waarom stapten Durant en Deleuze niet eerder op, uit protest tegen de wapenlevering aan Nepal of de Amerikaanse wapentranspo's richting Irak ? Heeft Agalev door zijn kwispelend kruiperige houding tegenover Verhofstadt - "kijk eens mijnheer de premier hoe braaf wij zijn" - zich nu niet helemaal onmogelijk gemaakt bij al wie resoluut voor een niet door de winst (van DHL en anderen) gedreven samenleving kiest ?

Voor één ding moeten we Durant en Deleuze bedanken: het was schoon vuurwerk, zo net voor de finish van Verhofstadt I. En dat de premier Ecolo niet nog eens in een regering wil, dat horen we graag. Waarom zouden ecologisten in godsnaam met neo-liberalen in zee gaan ? Oogt het ecologisch bilan van Verhofstadt I niet bijzonder ongroen ? Bevraag daar de vier Belgische milieukoepels maar eens over.

* Een verpleegsterke voor de Turken, Marokkanen, Afrikanen ...

De Vlaamsche mediaberichtgeving over het Ecolo-"opstappen" vertoonde soms rare kantjes. Is het u ook opgevallen hoe vaak Isabelle Durant nu "de verpleegster" genoemd werd. Wist u voordien dat zij van beroep verpleegster was ? Waarom werd dit nu op de voorgrond geplaatst ? Om er Durant mee onderuit te halen ? Het bijhorend toontje - zie de titel in De Morgen van maandag 5/5, op pagina 5: "Verpleegsters revancheren zich onaangekondigd" - was er één van: zie, het is maar een verpleegsterke. Mooie blijk van waardering voor iemand die tenminste nog uit het "gewone" volk komt.

En waar bleef in de Vlaamsche media de aandacht voor de Brusselaars ? Men stelde het haast altijd zo voor dat het ging om Vlaanderen tegen de Franstaligen, tegen "de Walen". Maar in het nu nog meer overvlogen Brussel - van de dagvluchten boven de stad sprak niemand - wonen toch ook "Vlamingen" ? Die appreciëren de dwarsliggerij van Durant zeer.

En wie dan toch de communautaire toer op wil, wel u krijgt er van ons ook een "racistische" boven op. Het neerkijken op Durant is ook een neerkijken op de allochtone bewoners van Schaarbeek, op al de Turken, Marokkanen en Afrikanen er. Maar ja, die mogen niet stemmen laat staan dat ze voor liberalen zouden stemmen, dus welke blauwe geschelpte maalt om hun nachtrust ?

* "Meer democratie dan ooit" dankzij Siegfried heil Bracke

Ondertussen draait de VRT-verkiezingsmolen verder - over die van de RTBF zo dadelijk in de column van Olivier Taymans. Meer dan de met Idolen spelende VTM-concurrent, bepaalt de Vlaamsche staatszender de teneur van het politieke debat in deze verkiezingsweken. Het VRT-spelprogramma "Doe de Stemtest" blijft her en der commentaren uitlokken en zelfs ernstige journalisten zoals Knack- man Hubert Van Humbeeck tuimelen in de vallen die de Stemtest opzette. In Knack van 30 april titelde Van Humbeeck boven een stukje over hoe de Stemtest de opstelling van politici (met name windhaan Stevaert) beïnvloedt: "De burger heeft gesproken".

In de VRT-berichtgeving kon je de voorbije dagen dezelfde redenerig horen: op basis van de Stemtest werd er vaak gesproken in de zin van "de Vlaming denkt zus of zo".

Maar hoeveel mensen deden die stupied eenvoudige test ? Het laatste cijfer waarvan ik hoorde betrof een 400.000-tal. Zijn dat alle 'Vlamingen' ? En hoeveel mensen speelden maar wat met die test. ? Is het dan verantwoord om het resultaat van de test als een ernstige peiling te bestempelen, laat staan om zoals Stevaert deed, zijn houding tegenover gevangenisstraffen bij te stellen.

Wie zijn oor te luisteren legt bij de bevolking, vangt steeds meer kritiek op het duo Bracke/Crabbé op. In DIOGENE(S) 50 beschreef ik al hoe mijn ouders - het soort gewone mensen waarvoor Bracke zegt te werken - het allemaal maar bijzonder flauw vonden. Soortgelijke meningen hoorde ik nadien ook van heel wat jongeren die het hele Bracke-gedoe heel simplistisch vinden. Je zou nog compassie krijgen met Siegfried Bracke als je ziet hoe hij zowel in 'gewone' als in 'ongewone' milieus de pispaal is. En Siegfried bedoelt het allemaal zo goed ... Wie hem in Nachtwacht bezig zag - in een debat met Eric Corijn - zou hem zo de heilige communie geven. Vooral zijn oneliner "er is nu meer democratie dan ooit tevoren" bleef hangen. "En dat danken jullie aan mij" was de onuitgesproken suggestie van Siegfried. Merci Strikske. Dat Siegfried het allemaal voor zijn ego doet, foei, wie durft zoiets lelijks beweren !

* De VRT-aanpak: beter eenrichtingsverkeer naar beneden

"Wie noemt er zijn kind Siegfried ? Komt die niet uit een bruin milieu ?" De vraag komt van een Franse vriendin die het debat in Nachtwacht volgde. Tja, uit welk milieu komt S. Bracke ? Opgelet: niets dat we iets tegen Duitse namen hebben. Maar toch, wie pluist de afkomst van S. Bracke eens uit ?

En wie wil de gangen eens natrekken van "wetenschapper" Stefan Walgraeve ? Samen met een collega, "onderbouwde" Walgraeve de stemtest "wetenschappelijk" ? Maakt hij daarmee niet heel de U.I.A. belachelijk ? Zit het bestuur van de U.I.A. op dezelfde politieke lijn als Walgraeve, een lijn die hierop neerkomt: we hebben nood aan sterke leiders of beter nog, sympathieke burgervaders (zoals Steve) die goed zorgen voor de bevolking die toch te stom is om het allemaal te snappen...

Dat Walgraeven en Bracke sympathisanten zouden zijn van de participatieve democratie, daar zal niemand hen van verdenken. Beide heren gaat het er om dat politici - én journalisten - altijd weer de bevolking moeten opvoeden, voorlichten, inlichten. De kloof dichten langs boven: de politicus in het dorpscafé. Niet de burger in het parlement, laat staan dat hij daar zijn of haar mond zou mogen opentrekken. Beter eenrichtingsverkeer naar beneden: daar komt de VRT-aanpak op neer. En dan via testjes en peilingen zien of het lukt. Meer democratie ? Vergeet het. Brave New Flanders !

* Hoe doet de RTBF het ?

In de marge van een artikel over de openbare omroep France 2 die 'in prime time' een tribune van 100 minuten aan Front National-kopstuk Jean-Marie Le Pen wijdt - "normaal" volgens de omroepverantwoordelijken, 'choquant' volgens de kritici - publiceerde La Libre Belgique op 6 mei het artikel "La RTBF s'est mise à l'abri, pas la VRT."

Daarin stelt "P.-F. L." dat de RTBF gelukkig nooit onder de druk van een sterke extreem-rechtse partij heeft gestaan om haar uitzendingen voor extremisten open te stellen. Maar als het ooit zover komt: de omroep nam haar voorzorgen. "La radio-télévision publique a mis en place un dispositif suffisant, en apparence, pour éviter que des extrémistes déversent leurs propos haineux via la RTBF. A l'initiative du Pierre Delrock, la RTBF a adopté en 1991, une doctrine empêchant la participation de toute personne membre d'un parti non démocratique à un débat ou à une interview. (...) En 1999, le Conseil d'Etat confortait la RTBF - dans un contentieux l'opposant au Front nouveau de Belgique - dans son droit de refuser l'accès à son antenne, mais aussi de juger elle-même le caractère non démocratique d'un parti."

* Naïviteit zonder grenzen

De dag waarop La Libre de tekst over de RTBF publiceerde, bracht De Standaard een opiniestuk van ene Hilde Coffé (VUB). Zij pleitte voor "Meer Vlaams Blok in de media." Coffé redeneert zo: de media moeten het Blok meer uitnodigen voor debatten over juist die onderwerpen waarover het Blok niet of nauwelijks standpunten heeft. Dan zullen de Blok-voormannen wel afgaan ...

Hoe naief moet je zijn om zoiets te geloven ? Is het niet net de stijl van het Blok om met simplistische 'one liners' alle debatten naar hun hand te zetten ?

Ontnuchterend ook dat Coffé nergens schrijft over het racistische karakter van het Blok, niets over de extreem-rechtse separatistische ideologie. Coffé, meiske of vrouwke, wordt wakker. Of lees De Standaard ... Dag na dag brengt die krant nu op haar opiniepagina's één vraag (op 6 mei: Moet de pensioenleeftijd naar omhoog ?) die ze dan door zes partijen laat beantwoorden: VLD, Agalev, SPA- Spirit, CD&V, NV-A en ... Vlaams Blok. Coffé moet dat eens een paar dagen volgen; het Blok weet heus overal wel een standpunt over te bedenken.

Terug naar de omroepen. De VRT werkt hoe dan ook in een veel moeilijker situatie dan de RTBF, maar zou zich toch kunnen laten inspireren door Franstalige openbare omroep. Dat de VRT-leiding nu net het omgekeerde doet, heeft alles te maken met de rechtse onwil in Vlaanderen om het Blok echt aan te pakken, in eerste instantie daar waar het pijn doet: financieel. Een partij die de Belgische staat wil opblazen en tegelijkertijd van die staat al de middelen krijgt voor zijn werking en zijn racistische propaganda ! Volksbedriegerij door het Blok tot en met. Dat de media dit eens aanklagen.

Maar dat willen de VLD en zijn patronale achterban natuurlijk niet. Want wie wordt er beter van het feit dat een groot deel van wat ooit de socialistische achterban was, nu op extreem-rechts stemt ? Welk beleid wordt zo onmogelijk ? Even doordenken en dan blijkt dat VLD, NV-A, Liberaal Appel en Blok vier schoonzusters zijn die mekaar soms wel de ogen uit het hoofd willen krabben, maar die als puntje bij paaltje komt elkaar maar al te goed weten te gebruiken.

Hoe anders dan mét een liberaal fiat valt de opmars van het Blok op de VRT te verklaren ? Dat gaat nu al zover dat kwibussen van het slag van Luc - 'hij leerde zijn volk bommen maken' - Alloo, een 'babe' van het Blok verkiezingssucces toewenst.

Halloo, het gaat hier wel om één van de belangrijkste extreem-rechtse partijen in Europa ! Maar daar berichten de 'Vlaamse' media haast nooit meer over. Kan iemand me een 'Vlaams' artikel of uitzending bezorgen van de jongste maand over het extreem-rechtse karakter van het Blok ? Dat wordt zoeken. Zelfs Solidair doet er niets aan, evenmin als De 'onafhankelijke' Morgen, broederblad van Het Laagste Nieuws waarin Vander Kelen lovend schreef over een toekomstig Blok-bestuur in Antwerpen.

Het enige dossier dat we de jongste tijd vonden over het extreemrechtse karakter van het Blok, stond in het Franstalige weekblad Le Journal Du Mardi van 29 april. Het betrof twee artikels: één over "des nazillons francophones au Vlaams Blok" (de extreem-rechtse Franstalig Belgische aanhang van het Vlaams Blok) en één over "l'irrésistable ascension du Blok" die blijkbaar "l'extrème droite la plus intelligente" van Europa is. Een partij die anders dan de FPÖ van Haider niet rond één man gebouwd is, die veel steviger georganiseerd is en zich dus niet makkelijk 'kapot' zal laten regeren.

Le Journal du Mardi meldde ook hoe het Vlaams nationalisme zowat alle 'Vlaamse' partijen heeft aangetast. Over de media verklaarde UCL-politoloog Benoît Rihoux: "Les médias flamands - surtout les journaux populaires comme la Gazet van Antwerpen et Het Laatste Nieuws - jouent un rôle assez pervers. D'une part, en martelant le thème de l'insécurité. En les lisant, on a l'impression qu'Anvers est à la fois Chicago et Lagos. Ils versent de l'eau au moulin du Blok. D'autres part, ces médias offrent une tribune à Dewinter & Co. Ne nions pas l'évidence: il existe des sympathies pour le Blok dans certaines rédactions !"

Al met al geen leuke literatuur. Geen Bracke-goed-gevoel-show. Misschien moet Siegfried voor zichzelf maar eens een "doe de nazi-test" laten ontwerpen - door gerenommeerde wetenschappers uiteraard - om te zien hoe ver hij al richtig Filip en Gerolf is opgeschoven.

Of richting Geert want de NV-A van Bourgeois is misschien nog erger gif dan het Blok. Omdat het minder extremistisch overkomt. Omdat het zo keihard duidelijk op het egoisme van de 'Vlaming' inspeelt. Zie hoe De Standaard daarover op zijn voorpagina van 5 mei berichtte: "In Vlaanderen kunnen kindergeld en pensioenen flink omhoog." Aldus de titel, waarna de opsomming nog even verder ging. En hoe kan al dat lekkers ? "Dat kan allemaal als Vlaanderen zijn eigen sociale zekerheid organiseert en niet meer meebetaalt voor de rest van België", aldus een studie van het 'Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid'. Het De Standaard-artikel eindigde met te stellen dat tot nu toe alleen NV- A en Vlaams Blok "gewonnen zijn voor een volledige splitsing van de sociale zekerheid". Maar ... "op een debat bleek onlangs dat alle Vlaamse partijen, ook Agalev, gewonnen zijn voor de splitsing van de gezondheidszorg. Voor de splitsing van de kinderbijslagen ook. Voor andere takken zijn de standpunten genuanceerder" eindigde het ongenuanceerde artikel genuanceerd.

Het Sociale zekerheid-bericht haalde dus de voorpagina van DS. Over de betoging van een paar duizenden mensen pro-België op zaterdag 3 mei in Brussel, daarover had De Standaard slechts een kort artikeltje, verloren midden pagina 2. De Morgen van 5/5 besteedde er nog minder aandacht aan: 15 halve lijntjes onderaan pagina 8. De Franstalige pers (o.a. La Libre Belgique en La Dernière Heure) bracht daarentegen grote, positief opgestelde verslagen, met foto en al.

* Extreem-rechts salonfähig,Linkse alternatieven doodgezwegen

Niet alleen "het Belgisch alternatief" maar ook "linkse alternatieven" komen in de media zelden aan bod. Zo valt het bv. op dat in de Belgische kwaliteitspers haast alleen La Libre Belgique interessante overzichtsartikels bracht in het genre van "La nouvelle galaxie pacifiste belge" (een overzicht van de vredesbeweging, 14/03) en "Un forum pour peser sur les élections" (over het Belgisch Sociaal Forum op 10 mei, besproken in LLB van 30 april). Journalist Olivier Mouton (auteur van beide vermelde artikels) volgt voor LLB de alternatieve scène met aandacht én respect. Dat LLB dit soort artikels brengt is misschien ook mede te danken aan soortgelijke artikels en dossiers in het tweemaandelijkse tijdschrift 'Imagine', een progressieve publicatie waar aan Nederlandstalige kant geen evenknie van bestaat.

Als de linkerzijde dan toch eens aan bod komt in de Nederlandstalige kwaliteitspers gebeurt dat vaak uitgebreider in De Standaard dan in De Morgen. Dat konden we reeds vast stellen ten tijde van het protest tegen de Top van Laken (zie gedrukte DIOGENE(S) nr 4). Dat stellen we nu bij de verkiezingen opnieuw vast. Begin deze week brachten beide kranten eindelijk eens wat informatie over linkse verkiezingslijsten. De Morgen deed het op dinsdag 6/05 met 1/6 pagina over de lijst MARIA van ex- Sabénien Maria Vindevoghel. De Standaard toonde op maandag 5/05 ook aandacht voor de lijst MARIA, dit binnen een paginagrote bespreking van 9 partijen in de marge. Opmerkelijk: net als De Morgen had De Standaard het in zijn tekst over MARIA nergens over de PVDA, de partij die de lijst nochtans heel uitdrukkelijk steunt (Maria V. is samen met Dyab A.J. en de Henegouwse dokter Colette Moulaert één van de drie mensen die de PVDA in het parlement verkozen wil zien worden; zie de cover met de drie hun foto's van Solidair van 16 april).

* "Geef ons een stem, een foertstem desnoods"

"Geef ons een stem, een foertstem desnoods" betitelde Bart Dobbelaere zijn overzicht in De Standaard van 5 mei. Hij begon met vast te stellen dat het met de politieke versnippering nogal meevalt. "Het aanbod aan partijen is niet zo overweldigend op 18 mei. Kleiner dan ooit zelfs. In 1995 deden nog 64 partijen mee aan de verkiezingen. Vier jaar later waren het er 53, nu 39." En niet al die partijen komen overal op, wat het vaak ingewikkeld maakt om volgen.

Dobbelaere had het over 9 'alternatieve' formaties. Onder het titeltje "Op de rechterflank" liet hij VeiligBlauw van senator Leo Goovaerts en Het Liberaal Appel van Ward Beysen aan bod komen; beiden u via de media wel bekend. Aan "de linkerflank" merkte Dobbelaere drie partijen op: de PVDA, Resist ("veel vuurwerk wordt er van Resist niet verwacht") en "de Linkse Socialistische Partij die voor het eerst op grote schaal deelneemt aan de verkiezingen". Dobbelaere geeft ook de website-adressen van de drie: http://www.lijst-resist.be, http://www.lsp-mas.be en http://www.pvda.be.

Vervolgens heeft hij het over "het Belgisch alternatief": de BUB, Belgische Unie/Union Belge, een partij die als eerste punt de strijd tegen het separatisme heeft. (http://www.belgischeunie.be). Waarna we onder de hoofding "een positieve foertstem" kennismaken met MARIA: "Mouvement for Action, Resistance and an Independant Alternative". Maria is "toevallig" ook de voornaam van de bekendste vrouw op de lijst: Sabena-ACV-militante Maria Vindevoghel. (web.wanadoo.be/liste-maria-lijst).

"Een positieve foertstem bis" ziet Dobbelaere gaan naar SoLiDe, een nieuwe partij met een sociaal- liberaal-democratische visie (http://www.ping.be/solide). Vervolgens vermeldt hij twee outsiders, twee regionale West-Vlaamse partijen (Vital en Omnium). Eindigen doet Dobbelaere met "De Slimste": VIVANT, de partij van zakenman Roland Duchâtelet die ons allen een basisinkomen van 500 euro wil bezorgen. "Dat basisinkomen moet er voor zorgen dat de sociale zekerheid betaalbaar blijft. De loonkosten voor de werkgevers moeten omlaag en de BTW omhoog. Er komt ook een belasting op verbruik. Voort is de partij tegen de opkomstplicht maar voor referenda zoals in Zwitserland." Voila: ziedaar in een notedop het programma van http://www.vivant.org.

arch/ive/ief (2000 - 2005)