Flip Voets: media, allochtonen & integratie: Ga er eens een vrolijk mee om!

Mourad Bekkour: De berichtgeving over minder-heden is vaak frustrerend. Kijk er maar de dagelijkse persoverzichten multiculturalisme (POM) op na op http://www.turnhoutsebaan.net. Stel dat ik daar iets in lees waar ik niet mee akkoord ga. Wat kan ik dan doen?

Filip Voets: Ik geef de mensen altijd de raad om eerst een lezersbrief te sturen met een kopie naar mij. En als een krant die lezersbrief binnen de twee weken niet publiceert, dan kan je klacht indienen bij de Raad. De men-sen zijn echter niet verplicht om bij het medium te gaan aankloppen. Maar als de zaak dan niet met een minnelijke regeling beslecht wordt en voor de Raad komt, kan de Raad argumenteren: "Maar allee, je had toch eerst bij het medium zelf moeten aankloppen." De journalisten moeten trouwens zelf aanvoelen dat wij niet de vuilnisbak worden. Als ombuds-man fungeer ik als een soort filter om enkel de serieuze problemen aan de Raad over te dragen.

* Voeren de media niet te zeer een ‘brandweerbeleid' als het gaat om allochtonen? Als er iets ergs gebeurt, krijg je een week lang artikels en opiniestukken over de multiculturele maatschappij, waarna het thema weer een stille dood sterft. Moeten de media de politiek niet onder druk zetten om het integratiedebat aan de gang te houden? Want als er veel over allochtonen in de kranten staat, heeft elke partij er een mening over; als de aandacht wegebt, zwijgen politici liever over dat lastige onderwerp.

Voets: Het gaat met golven. De media focussen altijd op iets uitzonderlijks. Een week later is er weer iets anders en richt de aandacht zich daarop. Het heeft mij wel verwonderd dat het debat over Borgerhout vrij lang geduurd heeft. Maar ook dit debat miste echte maatschappelijke reactie. Enkel wanneer er politieke reactie komt en de pers daarover bericht, wordt een debat gevoed. Anders dooft het na een tijd uit. En ik denk dat dat gebeurd is. Kijk, ik vind de mediaberichtgeving rond allochtonen zeker geen model van evenwichtigheid. Maar in vergelijking met de politiek, komen de media er toch niet zo slecht uit.

* Is het een probleem dat de meeste Vlaamse media, zoals de meeste Vlaamse partijen, werken voor een vrijwel monocultureel Vlaams publiek?

Voets: Het is zeker een probleem. Je moet ervoor zorgen dat je aan de hele bevolking appelleert. En dat gebeurt te weinig. Bovendien zorgt het tekort aan allochtone journalisten voor een handicap in de berichtgeving, omdat je bronnen in die kringen ook beperkter of eenzijdiger zullen zijn.

* In hoeverre speelt het onuit-gesproken politieke argument ‘die stemmen toch niet voor ons' ook voor de media: 'die lezen onze krant toch niet' of ‘die kijken toch niet naar ons'?

Voets: Ze vergeten dat er ondertussen een tweede en een derde generatie is die meer Nederlands leest dan Arabisch. En als je die groep niet aanspreekt, zal je deze niet kunnen lokken. Het is een beetje een spiraal waaruit we moeten geraken.

* Heeft de VRT een beleid voor allochtonen?

* Sinds de afschaffing van Couleur Locale is er niks in de plaats gekomen. De VRT-directie had toen wel beloofd dat thema's voor de migrantengemeenschap nadrukkelijker in andere programma's behandeld zouden worden. Maar daar is de afgelopen jaren totaal niets van terechtgekomen. Voel je je niet ontgoocheld?

Voets: Ja, natuurlijk. De VRT heeft daar een aantal jaren achterstand opgelopen, waarschijnlijk omdat de VRT in het midden van de jaren negentig zelf in een crisis zat door de komst van VTM. De kijkcijfers waren zwaar achteruitgegaan. En wat hebben ze gedaan? Ze zijn populair geworden en populair is Vlaams. Ze vergaten echter dat Vlaanderen ondertussen tot een multiculturele samenleving was geëvolueerd. De kijkcijfers stegen – tot boven VTM – en pas nu komt er geleidelijk opnieuw wat meer ruimte voor multiculturele initiatieven. Zo gaat er nu een groep allochtonen stage lopen bij de VRT.

* Er komt dus schot in de zaak?

Voets: Ja, maar heel langzaam. Veel te traag. Zeker als je naar Nederland en Groot-Brittannië kijkt.

* Heeft de VRT een apart beleid voor allochtonen?

Voets: Dat is wat de VRT beweert. Steeds wanneer ze een functie openstellen, worden allochtone kandidaten expliciet aangesproken. Die maatregel boekte echter heel weinig resultaat. Van de tweehonderd kandidaten zijn er misschien twee allochtonen, en dan moet het nog lukken dat ze ook de besten zijn. Maar men mag niet bij de pakken blijven zitten. De Openbare Omroep moet de verantwoordelijkheid op zich nemen door zelf actief aan talentscouting te doen.

Voets: In Groot-Brittannië stelde men quota's in – maar daar is de wetgeving anders. Tegen 1997 stelde de BBC 7 % allochtonen tot doel. Uiteindelijk had men er zelfs 9 %. Er werden specifieke sessies ingericht voor allochtonen. Quota's zijn op dit moment in België wettelijk gezien niet mogelijk. De VRT kan dat niet doen of ze krijgt een proces aan haar been. Dus daarom zeg ik, binnen de huidige mogelijkheden, dat de VRT wel initiatieven kan nemen, zoals actief aan talentscouting doen. Trouwens, met Couleur Locale heb ik niks anders gedaan. Ik heb zelf via jeugdhuizen en allochtone kennissen mensen gezocht. En dan organiseerden we zelf screentesten voor het programma.

* Hoeveel projecten sterven een stille dood omdat de geldkraan dichtgaat ?

* Waarom kwam er een eind aan Couleur Locale? Het magazine sleepte zelfs een prijs van de Liga voor de Mensenrechten in de wacht en de Mediaprijs voor een Harmonieuze Samenleving van de Koning Boudewijnstichting.

Voets: We konden nog zeker een extra jaar meedraaien. Maar je moet af en toe eens vernieuwen. Je zat ook in een keurslijf van een magazine met 2 à 3 items van een half uur over het multiculturele leven in Vlaanderen. Na twee buurt-initiatieven wordt een derde saai. Het risico was een beetje dat we na verloop van tijd alleen kijkers bereikten die in de aflevering zelf in beeld kwamen. Om zoiets te vermijden zijn we in het derde jaar langere reportages gaan maken, zoals over Meli Gürush of racisme. Maar we zaten toen al min of meer in het vaarwater van andere programma's zoals NV De Wereld. Later stapte de helft van de ploeg naar NV De Wereld over en de andere helft naar Afrit 9.

* Maar net programma's zoals Afrit 9 en Man Bijt Hond zouden die aspecten over de multiculturele samenleving toch ook kunnen belichten?

Voets: Natuurlijk. Dat was de bedoeling. En ik blijf daar op hameren. Nu zoekt Belga allochtone stagiairs voor het allo-project in het kader van de Koning Boudewijnstichting.

* Maar ze moeten wel een graduaatsdiploma hebben en perfect Frans kennen. Is dat geen drempel?

Voets: Enerzijds heb je voor betaalde jobs sowieso een drempel. Anderzijds moet je de beeldvorming in zijn geheel aanpakken, door onder meer allochtonen te betrekkenals figuranten of deelnemers aan spelprogramma's. Meer kleur op het scherm. Maar ook dat gebeurt niet.

* Al die projecten zijn goed en wel. Maar hoeveel van die projecten sterven geen stille dood, omdat na verloop van tijd de geldkraan wordt dichtgedraaid? OFF TV is daar een mooi voorbeeld van. (OFF TV is een project dat allochtone jongeren opleidt om cameraman te worden. De motivatie is dat het oog van de camera het ideologische discours van de kijker zwaar beïnvloedt.)

Voets: Ja, dat geldt niet alleen voor mediaprojecten, maar ook voor andere allochtonenprojecten. Men zou bij de VRT een verantwoordelijke moeten aanstellen om initiatieven te ontwikkelen en daarvoor een bepaald budget vrij te maken. Zo overtreed je de wet op quota niet en kan je toch de beeldvorming positief beïnvloeden.

* "Een allochtone journalist kent de gastvrijheid"

* Een tijdje terug was het Aid Al Ahda, offerfeest, bij de moslims. In de media droop het van het schapenbloed. Het slachten van een schaap is echter slechts een onderdeel van het feest. Tijdens de kerstdagen wordt toch ook niet gefocust op de duizenden geslachte kalkoenen? Waarom kan het moslimfeest geen vredig aureool krijgen?

Voets: Ik zou suggeren dat je dat eens aan Gaia voorlegt. Want de media berichten natuurlijk over de acties van Gaia.

* Maar ook zonder Gaia krijgen we jaarlijks in de media hetzelfde tafereel. Is het niet gewoon makkelijker om naar een slachthuis te stappen dan bij een familie op bezoek te gaan?

Voets: Een allochtone journalist zou inderdaad een ander beeld brengen, want de barrière tussen hem en een allochtone familie zou kleiner zijn. Hij kent de gastvrijheid. Wij hadden dezelfde ervaring tijdens Couleur Locale. Collega's van het nieuws waren telkens verbaasd over onze contacten. Dan zie je dat de bronnen van een redactie veel beter en breder worden indien er diversiteit bestaat binnen de redactie zelf. Er moeten op een redactie zowel vrouwen als mannen zijn, zowel ouderen als jongeren, allochtonen als autochtonen, homo's als lesbiennes, ... Enkel zo heb je bronnen uit al die segmenten van de maatschappij.

* "Je kunt tientallen dingen bedenken"

* Het idee om een televisiestation voor minderheden op te richten zoals Mieke Vogels voorstelde, vond je geen goed idee en vond je terecht afgewezen. Jij bent meer voorstander van een kleurentelevisie?

Voets: Ja, hier ben ik tegen een zender voor doelgroepen. Een doelgroep voor allochtonen is in Vlaanderen totaal onhaalbaar, omdat die groep veel te klein is. En bovendien te divers: je kunt niet een Kosovaarse vluchteling op een hoop gooien met een derdegeneratie- Marokkaan of een Afrikaanse asielzoeker. Dat is geen doelgroep. In Groot-Brittannië zit je met anderhalf miljoen mensen van Pakistaanse origine, dus daar is het anders.

Maar het argument dat het integratie zou tegenwerken, is eveneens onzin. Waarom ons niet wijden aan een doelgroepen-programma van een TV-seizoen? Op de Nederlandse televisie bestond vorig jaar een origineel spelprogramma rond de multiculturele samenleving. Twee Antilliaanse kandidaten speelden tegen twee Marokkanen of twee Turken. Ga er eens een beetje vrolijk mee om ! Je kunt tientallen dingen bedenken. In het algemeen snijdt het Vlaamse cultuurlandschap – gaande van literatuur tot TV-drama's – veel te weinig het thema van de multiculturele samenleving aan. De grote Engelse en Franse literatuur doet het veel beter.

* We mogen ons niet beperken tot de beeldvorming van de media en een aantal allochtone journalisten ... we moeten dat veel breder zien! België staat achter?

Voets: Ja, niet alleen de media, maar ook de maatschappelijke positie van allochtonen hier laat te wensen over.

* Waaraan is dat nu te wijten? De migranten in Nederland zijn toch zoals de migranten in België?

Voets: Dat is niet waar. De migranten in Nederland die zich het eerst hebben geprofileerd als woordvoerders en de weg baanden voor mensen uit Marokko en Turkije, waren migranten uit ex-kolonies, zoals Suriname. Zij hadden het iets makkelijker omdat zij in eigen land al enigszins bekend waren met de Nederlandse cultuur. Je ziet hetzelfde proces ook in Groot-Brittannië, met migranten uit de ex-kolonie Indië. Er is tussen België en Marokko/Turkije echter weinig gemeenschappelijk. De wetgeving en de taal zijn totaal anders.

* Maar hoe verklaar je dan dat de tweede en derde generatie – die meer Belg is dan Marokkaan of Turk - toch uitgesloten worden van de belangrijke sociale velden? Dat is niet omdat er zo'n groot cultuurverschil is. Waarom dan wel?

Voets: Daar heb je een punt.

* Hoe zwaar weegt het Vlaams Blok ?

* Je legde reeds vóór het tijdperk ‘Abou Jahjah' de nadruk op het feit dat volgens de Eurobarometer België bijzonder zwak scoort inzake aanvaarding van de multiculturele samenleving.

Voets: Tuurlijk. Hier maakte Leman trouwens een grote fout door de resultaten weg te lachen onder het mom van: "Ja maar, je moet de Belgen een beetje begrijpen; die zijn minder gezagsgetrouw". Het schokte mij dat iemand in zo'n functie zulke uitspraken doet, terwijl ie zulke dingen eigenlijk au sérieux moet nemen. Hij is tenslotte hoofd van de afdeling racismebestrijding en die lacht racisme zomaar een beetje weg!

* Ligt het dan niet meer aan het feit dat de mensen schrik hebben van de islam. Je ziet dat vele katholieke migranten sneller aanvaard worden net omdat ze katholiek zijn.

Voets: Dat speelt zeker een rol. Maar dat belet niet dat het wettelijk systeem toch heel verschillend is.

* Voor nieuwkomers misschien. Maar toch niet voor de mensen die hier zijn geboren?

Voets: Dat is juist.

* In die periode dat je integratie-ambtenaar was, hamerde je al in je eerste integratienota op het feit dat werk de sleutel is tot integratie. Je kwam zelfs met het voorstel om de nationaliteitsvereiste bij de stadsdiensten af te schaffen. Maar het ging niet zo vlotjes in een stad waar het Vlaams Blok 33 % van de stemmen haalt. Hoe zwaar weegt het Vlaams Blok op het maatschappelijk klimaat?

Voets: Ik vrees dat het Vlaams Blok in Antwerpen altijd om de hoek komt kijken. Bij elke maatregel die de politieke wereld neemt, houdt men rekening met het eventuele effect ervan op het Vlaams Blok. Zeker wat betreft de integratiesector.

* De allochtonen zijn daar dan de dupe van?

Voets: Dat speelt zeker mee. Het Vlaams Blok is een zware domper op Antwerpen. Dat zie je bijvoorbeeld in Gent niet, waar de politiek vlotter werkt. In Antwerpen kijkt het Vlaams Blok voortdurend mee. Hoe meer men rekening houdt met het Vlaams Blok, hoe sterker men het Vlaams Blok maakt. Dat vind ik een zeer kortzichtig beleid. Men heeft de neiging om dingen toe te dekken. De dingen niet bij naam te noemen. Juist omdat men altijd heel voorzichtig is en voortdurend zit te denken wat het effect ervan zou kunnen zijn op het Vlaams Blok. En dat is niet goed.

* Is dat de reden waarom je ontslag hebt genomen?

Voets: Ik had een rapport gemaakt dat in grote lijnen werd goedgekeurd, maar waarvan belangrijke punten als werkgelegenheid nooit werden uitgevoerd. Wat ik wel kon bewerkstelligen was het samen-brengen van een aantal diensten die werkten rond migrantenthema's. Dat is namelijk de huidige integratie-dienst, waarover ik coördinator zou worden. Maar ik zag een administratieve functie niet zitten. Vandaar mijn ontslag. Een andere reden waarom ik ben weggegaan, is omwille van de ambtenarij in Antwerpen; de bureaucratie die het politieke proces op elk gebied heel moeizaam maakt. Maar toch vond ik mijn werk als integratie-ambtenaar erg interessant, omdat ik tenminste nog een zekere beleidsmatige inbreng had. Nu is het een beetje uitvoeren van wat de politiek voorschrijft.

* "Maar Abou Jahjah zegt heel verstandige dingen"

* Je had ook voor ogen om het aandeel migranten dat bij het stadspersoneel werkt in vijf jaar tijd op te krikken van 0,5 tot 6 procent. Wat is daarvan terechtgekomen?

Voets: Om de aanwerving van allochtonen te realiseren, hebben we de stad voorgesteld om een actief recruteringsbeleid te voeren, zonder te verzanden in positieve discriminatie. 20 % van de bevolking was toen allochtoon en de stad had maar 0,5 % allochtonen bij de stadsdienst werken. We stelden voor om als begin naar 6 % te gaan in vijf jaar. We wilden niet proberen om in vijf jaar 20 % te halen - ondenkbaar. Die 6 % betekende echter de aanwerving van 100 allochtonen per jaar. Dat was een ander paar mouwen! (lacht) Zolang het gaat over een projectje hier en een projectje daar, is het prima. Ik lees dat ze nu acht profvoetballers een contract geven – niet slecht hoor - maar men blijft bij dat projectmatige zitten en werkt niet aan het structurele. Ik dacht dat het toen misschien wel een mogelijkheid was. De schepenen vonden het een prima idee en schaamden zich er een beetje voor, dat er in de stad – toch de grootste werkgever van de regio - maar 50 allochtonen in dienst waren.

* Je zei onlangs ook dat de integratiesector te lang een door Vlamingen gedomineerd pater-nalistisch bolwerk is geweest, met veel goede bedoelingen en idealisme, maar met beperkt resultaat. Lijkt dat niet heel hard op wat Abou Jahjah zegt?

Voets: Maar Abou Jahjah zegt heel verstandige dingen.

* Eindelijk iemand die de vinger op de wonde legt en er tegelijkertijd ook in slaagt om de aandacht daarop te vestigen?

Voets: Ik denk dat het moest gebeuren. Was het niet Abou Jahjah, dan was het iemand anders. In dat anderhalf jaar waarin ik als integratie-ambtenaar aan de slag was, heb ik met veel mensen gepraat en rondgekeken en ik heb er nooit aan getwijfeld dat het ooit zo ver zou komen. Dat er iemand naar voor zou komen en op een vrij radicale manier een analyse van de toestand zou maken en ook op een radicale manier een aantal eisen zou formuleren. Het verbaast me niet dat het gebeurt. Ik vind het positief dat er zo iemand komt en zegt dat ie zich niks van het Vlaams Blok aantrekt. Net door de dingen toe te dekken en de zaken niet bij naam te willen noemen, ga je oude mensen bang maken en dàn ga je een voedingsbodem kweken voor het Vlaams Blok.

* Wat is jouw boodschap naar de politiek en media toe wat betreft Abou Jahjah?

Voets: Wel, ik heb met die persoon of zijn organisatie geen problemen. Wel stel ik me vragen over wat zijn juiste politieke agenda is, want op zijn website lees ik toch vooral teksten over de toestand in het Midden-Oosten. Maar het is een feit dat Abou Jahjah een stem geeft aan een aantal van die gasten die ik in dat anderhalf jaar ook heb ontmoet en waarvan ik het gevoel had dat ze helemaal geen stem hadden. Met alle respect voor alle andere allochtone of autochtone politici – ik wil niemand specifiek viseren – maar die vertegenwoordigen de frustraties van die personen niet. Jongens én meisjes. Dat had ik in dat rapport ook geschreven. Dat er iets aan het broeien was in buurthuizen en jeugdhuizen en dergelijke. Ik had een aantal beleidsmakers reeds op de hoogte gesteld van de groeiende uitsluiting van een groep allochtonen. Dus ik vind het een heel positieve zaak dat dat nu eindelijk naar boven komt. En volgens mij – ik moet me hier voorzichtig uitdrukken – legt hier de berichtgeving de vinger niet altijd op de juiste plaats.

* Samenwerking tussen politie en Vlaams Blok in Antwerpen ?

* Heeft Detiège juist gehandeld om de tweede pro-Palestijnse AEL– betoging te verbieden?

Voets: Tuurlijk niet. In die periode werd er in Brussel bijna elke dag betoogd zonder enige probleem. In Antwerpen zal de druk van het Vlaams Blok en de joodse minderheid waarschijnlijk wel voor paniek hebben gezorgd bij het stadsbestuur. Over het parcours hadden ze eventueel overleg kunnen plegen, zoals men dat in Brussel oplost. Daar maakte men afspraken en verliep alles prima.

* Je schreef niet zo lang geleden dat racisme bij de politie jou zorgen baart en dat daar ook iets aan gedaan moet worden. Wat is jouw reactie dan als Verhofstadt het bestaan van racisme bij de politie probeert te ontkennen (GVA 14/12/02)?

Voets: Verhofstadt heeft de neiging om dingen rooskleuriger voor te stellen dan ze zijn. Ik denk dat dat een beetje zijn trek is (lacht). Langs de andere kant – dat moet je ook toegeven – heeft de nieuwe commissaris van de politie daar iets tegen willen doen. De situatie was enkele jaren geleden erger dan vandaag. Daar ben ik van overtuigd. Je ziet dat en hoort dat trouwens ook van mensen die met de politie geconfronteerd worden. Zo zijn er bij de jongste generatie politie-agenten veel minder vooroordelen dan bij de oudere generaties. Dat was een heel zwaar probleem waaraan de vorige commissaris niks gedaan heeft. Ik vind het wel wat spijtig dat Lamine het nu op zijn dak krijgt, terwijl hij eigenlijk de eerste was die daar echt iets aan wilde doen.

* Maar de AEL gaat verder dan wat vooroordelen bij politie-agenten. AEL beweert dat er een samenwerking bestaat tussen de politie en het Vlaams Blok. De politie geeft dus met andere woorden vertrouwelijke informatie door aan het Vlaams Blok dat het op zijn beurt aan de pers doorspeelt.

Voets: Dat is al twee jaar geleden gebleken toen het Vlaams Blok de cijfers over de criminaliteit in handen had voor ze officieel waren. Dat is een zeer ernstige zaak en het stadsbestuur zit daar serieus mee in. Detiège moest het soms ook maar in de pers lezen, hoor.

* "Vooroordelen smelten als sneeuw voor de zon door met elkaar te praten"

* Je verklaarde onlangs dat de overheidsbedrijven tekort zijn geschoten in het aanwerven van allochtonen. Om maar te zwijgen van de privé-sector. Tijd voor quota's?

Voets: Je zit met juridische problemen: de wet op discriminatie. Je hebt verschillende soorten discriminatie en positieve discriminatie is er één van. Je moet dus eerst de wet veranderen, zoals in Amerika en Groot-Brittannië.

* En dat kan in België niet?

Voets: Dat kan maar de politieke wil ontbreekt. In Amerika is er echter wel een backlash gekomen. Mensen begonnen te redeneren dat zwarten helemaal niet geschikt hoeven te zijn voor een job en enkel aangenomen worden om in orde te zijn met die quota. Hierdoor heeft men in een aantal staten in de VS die wetgeving teruggeschroefd. Dus ik denk dat we hier beter geen quota invoeren. De verhouding tussen de gemeen-schappen is bij ons al vrij gepolariseerd. Het zal de polarisering nog meer in de hand werken. Maar langs de andere kant moet men zeer positieve acties ondernemen om op een andere manier resultaten te boeken, maar dat gebeurt te weinig.

* Jij bent voorstander van verplichte inburgeringscursussen?

Voets: Ja, maar enkel met respect voor de menselijke waardigheid, voor de situatie van een getraumatiseerde vluchteling bijvoorbeeld. Maar een zekere stimulans kan geen kwaad.

* Wordt het dan ook niet stilaan tijd om een verplichte cursus "Racisme & Beeldvorming" in de opleiding journalistiek in te lassen?

Voets: Ja, natuurlijk. In alle op-leidingen zou men wat meer aandacht moeten besteden
aan de multiculturaliteit van de maatschappij. Bij dokters bestaat zoiets al.

* Je bent ook niet te spreken over de opvang van minderjarige anders-talige nieuwkomers. Is dat de reden waarom je in het bestuur zit van vzw Peters en Meters?

Voets: Drie jaar geleden was ik onthutst over het feit dat er in Antwerpen honderd kinderen geen onderwijs konden volgen, vanwege een crisis bij de stad. Net op het moment waarop we het verdrag van de Rechten van het Kind hadden goedgekeurd, waarin staat dat alle kinderen recht hebben op onderwijs. Het idee rijpte om voor vijftig van die kinderen tijdens de vakantie een soort taalkamp te organiseren. Ik was één van de vrijwilligers. Ik vind het trouwens jammer dat er vanuit linkse kringen zo wordt neergekeken op vrijwilligerswerk, terwijl ik dat als heel positief heb ervaren. Ik ben zeker dat die vrijwilligers - van diverse pluimage - niet op het Vlaams Blok stemmen. Door les te geven aan zigeunerkinderen werd de kloof tussen de gewone burger en die groep veel kleiner. Ik vind dat we zulke menselijke contacten in Antwerpen een beetje missen. Het wordt allemaal door overkoepelende organisaties en sociale werkers gedaan, maar waar zijn de spontane contacten? Net door zulke contacten gaan mensen anders over elkaar denken. Vooroordelen smelten als sneeuw voor de zon door eindelijk met elkaar te praten.

* "Multiculturaliteit is de maatschappij van de toekomst"

* Je zei onlangs dat racisme bedreigend is voor de maatschappelijke vrede. Waarom wordt daar niet of weinig over geschreven dan? Is racisme in Vlaanderen een taboe dat verbroken moet worden?

Voets: Het was lange tijd een taboe. Het is nu wat verminderd door mensen als Abou Jahjah. Die klagen dat aan en brengen dat ter sprake. Bovendien is de wet nog maar pas veranderd. Tot enkele jaren geleden kon alleen het aanzetten tot racisme vervolgd worden. Het feitelijke racisme werd nauwelijks vervolgd. Ook op dat gebied staat België achter op andere Europese landen. Af en toe is het nodig om op te treden tegen racisme. Het volstaat niet om posters op te hangen waarop staat dat we allemaal broeders moeten zijn. Optreden is noodzakelijk, maar dat was te lang een taboe.

* Hebben de media Abou Jahjah groot gemaakt? Heeft hij echt niet te klagen, zoals sommige nieuwsmakers en politici beweren?

Voets: Ik denk dat hij zichzelf heeft groot gemaakt. Ik vond het vreemd dat Yves Desmet net dit argument op het debat ("Oorlogsjournalistiek in Borger-hout": debat op 06/02/2003 in Antwerpen tussen Yves Desmet, Flip Voets, Dyab Abou Jahjah en Jan-Pieter Everaerts) naar voren bracht, aangezien dàt juist de kritiek is die de media voortdurend krijgen. Zo werden ook de Nederlandse media verantwoordelijk geacht voor het groot maken van Pim Fortuyn. Yves Desmet heeft dat verwijt omgedraaid en gebruikt tegen Abou Jahjah: "Jij moet ons dankbaar zijn!" Maar het is meestal een samenspel. Fortuyn was een zeer merkwaardig iemand met een sterke persoonlijkheid die op een gegeven moment op de voorgrond trad en de aandacht van de media naar zich trok.

* Zoals uit het interview blijkt, hou je je na je ontslag als integratie-ambtenaar nog altijd bezig met vraagstukken inzake de multi-culturele samenleving. Zo verschenen er van jou verschillende artikels in De Standaard en De Morgen over dat thema. Zit er nog een comeback in als integratie-ambtenaar?

Voets: Een comeback?! Nee, jamais! Ze zouden ook niet willen denk ik (lacht). Naast mijn persoonlijke verontwaardiging t.o.v. onrechtvaardigheid, vind ik multiculturaliteit gewoon een heel boeiend thema. Het is tenslotte de maatschappij van de toekomst."

Flip Voets is secretaris-generaal en ombuds-man bij de Raad voor de Journalistiek (vanaf okt. '02) alsook docent "gerechtelijke verslag-geving" in de opleiding journalistiek aan Lessius Antwerpen en Erasmus Brussel en docent "gerecht en pers" en "bericht-geving over minderheden" in de opleiding journalistiek aan Vlekho Brussel.

Raad voor de Journalistiek: IPC, Residence Palace, blok C, 3217, Wetstraat 155, 1040 Brussel; 02/230.27.17; info@rvdj.be; http://www.rvdj.be

arch/ive/ief (2000 - 2005)