arch/ive/ief (2000 - 2005)

1) VRT: "ook W.O.I begon als een korte, vrolijke oorlog"

Het eerste wat opviel in het VRT-avondjournaal van zaterdag was dat Sigrid Spruyt het had over de inslag van een bom van de 'coalitie' op Bagdad. "De coalitie": anders dan Martine Tanghe die het woord op vrijdagavond niet meer gebruikte, zou Spruyt het er het hele journaal door over hebben.

Vervolgens werd het nieuws - dat we in het VRT-middagjournaal kregen - over een pauze in het offensief van Amerikanen en Britten, door de Amerikaanse legerleiding ontkend.

In Najaf vond zaterdag de eerste zelfmoordaanslag plaats: een Iraaks officier lokte als taximan vier Amerikaanse soldaten in een hinderlaag.

In Basra zijn de Britten nog steeds aan het vechten, innemen doen ze de stad niet. Doel blijkt nu te zijn: de macht van de Baathpartij te breken. "Gisteren kostte een aanval het leven aan 250 Baath-leden".

Intussen voert "de coalitie" versterkingen aan. Dan werd nog eens de aankondiging van een pauze door een Britse woordvoerder, tegengesproken door een VS-generaal: geen pauze, luchtoffensief wordt niet gestopt.

In Umm Qasr is de humanitaire toestand "rampzalig", stelde Sigrid Spruyt die daarna een verslag van Rudi Vranckx over Umm Qasr inleidde dat er echter niet kwam.

Over naar het nieuws dat in Koeweit een Iraakse rakket insloeg, een rakket komende van het schiereiland Al Fao dat zogezegd al dagen onder controle van de 'coalitie' staat. Persoonlijke bedenking: een geluk voor het imago van het Irakese regime dat de raket geen slachtoffers maakte. Was de raket op een ander tijdstip afgevuurd dan had ze een bloedbad aangericht in Koeweit.

* "Wiens schuld is dit: Saddam of Bush ?"

Er volgt een gesprek van "drie kwartier geleden" met Rudi Vranckx, onder andere over de vraag waarom de Britse en Ameri kaanse soldaten de Iraakse bevolking in het zuiden aan zijn lot overlaat. Antwoord: ze wilden snel oprukken en zichzelf bevoorra den, eerder dan de bevolking.

Spruyt vraagt daarop of de "coalitie zo niet dreigt tegen de bevolking in te gaan". Vranckx: "de situatie is moeilijk" en hij vertelt hoe hij 's ochtends nog ergens moest wegvluchten. "Vanavond ging het beter". Maar de coalitietroepen verwachten dat de internationale organisaties (VN) de humanitaire hulp brengen.

Even later volgt Vranckx' verslag over Umm Qasr waar de mensen nog altijd bang zijn van Saddam. Eén man zegt tegen Vranckx: "Ik ga met u mee, als Saddam terugkomt". Britten zijn er bijna niet te zien. De mensen zijn sceptisch, wachten af. Dan volgt een tafereeltje met enkele mannen die klagen dat er niets meer is: geen voedsel, geen water. En wiens verantwoordelijkheid is dit ? "Wiens schuld is dit: Saddam of Bush ?"

Een andere man stelt dat de meeste mensen blij zijn nu we vrij zijn, waarop nog een andere tussenkomt die vraagt of Vranckx tot "de echte pers" behoort. Daarop begint de man vragen te stellen over de toestand, die er één is dat de mensen niets te eten hebben. "Deze toestand moeten jullie aan de echte pers melden" eist de man. "Als voedsel en water nog lang wegblijven zal de agressie toenemen en het gevoel van bevrijding verdwijnen" besluit Vranckx.

* "Wij hebben altijd aan goodwill gedaan. Ook in Vietnam"

Dan krijgen we beelden van de eerste dode soldaten die in Groot- Brittannië toekomen en een studiogesprek met de Amerikaanse kolonel William Bergman. "We hadden hoge verwachtingen op basis van 1991. Maar elke beroepsmilitair die naar de kaart kijkt, weet: ze hadden meer mensen en meer tijd moeten nemen." Eigen conclusie: het zijn dus de politici die de oorlog in het begin geleid hebben, op basis van hun wensen.

Spruyt vraagt dan of de coalitietroepen niet meer moeten doen voor de bevolking. Bergman begint met daarop dit te antwoorden: "Wij hebben altijd aan goodwill gedaan. Ook in Europa en in Vietnam." In Vietnam ...

* Waarom werd getuigenis van dokter Van Moorter nagenoeg wegge knipt ?

Vervolgens toont het journaal beelden van de begrafenis van de Iraakse slachtoffers van een bom op een markt vrijdag (68 doden). Vandaag vielen er weer bommen op Bagdad, o.a. op het ministerie van Informatie. En de minister van Informatie is dan ook woedend. (beelden kort).

Daarna krijgen we een sterk ingekorte versie van het aangrijpende gesprek (met beeld) met dokter Van Moorter over wat hij zag na de bom op de markt vrijdag. In het middagjournaal kon de dokter een paar minuten spreken en een getuigenis geven dat ze voor mijn part een week lang elke avond mogen heruitzenden, omdat het zo aangrijpend en concreet de gruwel van de oorlog beschreef. Van Moorter had het ook over beelden die te gruwelijk zijn om te zien; beelden die we dan ook niet te zien kregen op de Vlaamse journaals. Schandalig is het dan ook dat al in het zaterdagavond journaal van de VRT, de getuigenis van Van Moorter zo sterk ingekort werd. Van Moorter weerlegde overigens ook overtuigend de Amerikaanse beweringen dat de Irakezen op de markt misschien door eigen afweergeschut gewond werden: ten eerste blijkt dat niet uit de wonden (waarbij een technische uitleg volgde) en ten tweede, waarom kwam dat afweergeschut in aktie ? Toch omdat er Amerikaanse bommen op Bagdad vallen.

In het avondjournaal werd heel die uitleg van Van Moorter niet gegeven en werd zijn kort statement opgevolgd door een weinig zeggend commentaar via de telefoon van Arnold Karstens, volgens wie "de Amerikanen echt alles geven in de luchtaanvallen."

* Drie eisen van de Federatie van Marokkaanse verenigingen

Sigrid Spruyt kondigt dan een verslag aan over de houding van de Iraakse immigranten in buurland Jordanië, maar dat verslag komt er ook niet. Dan maar over naar de Westhoek, waar een vredesop tocht plaats vond. Maar dan krijgen we opeens beelden van Jordanië. Die worden afgebroken en we gaan naar Antwerpen waar de Federatie van Marokkaanse verenigingen met 500 mensen betoogde tegen de oorlog. We zien beelden van de optocht, een Marokkaans meisje lucht haar hart en Mohammed Chakar stelt dat het Iraakse verzet onze steun verdient. Chakar heeft drie eisen voor de regering: 1) stopzetting wapentransporten; 2) zet VS-diplomaten het land uit en 3) geef meer hulp aan de Irakezen.

Daarna volgt nog een Marokkaanse jongeman die wil dat de oorlog stopt; waarna de reportage komt van de stille stoet in Ieper die door Bisschop Van Geluwe werd toegesproken. In het commentaar werd gemeld dat "ook W.O.I begon als een korte, vrolijke oorlog" ...

* Wat beloofde Verhofstadt aan Bush ?

Vanop de 'Radio 1 -dag' volgt een tussenkomst van premier Verhofstadt die scherp de oorlog veroordeelt maar zegt niets te kunnen doen aan de wapentransporten. Tegengesproken wordt hij niet.

Ondertussen wil de stad Oostende af van de vliegtuigen met wapens. Daarna komt Agalev-parlementslid Peter Van Houtte aan bod. Hij doet uit protest niet meer mee met de parlementaire aktiviteiten. Van Houtte wordt daarover geïnterviewd en hij doet o.a. de volgende scherpe uitspraak. Ik heb de indruk van een akkoord tussen de V.S. en Verhofstadt: "Naar buiten uit zeggen we, we zijn tegen de oorlog. Maar we geven jullie wel alle steun." Die overeenkomst zou Verhofstadt volgens Van Houtte, aangegaan zijn op zijn jongste reis naar de V.S.

Daarna volgt een interviewfragment met Agalev-baas Jos Geysels die zich kwaad maakt op Van Houtte ...

Tot slot krijgen we toch nog het verslag van Stefan Blommaert uit Amman over de 300.000 Irakezen die in Jordanië werk zochten. Blommaert interviewde er een arme vrouw en een rijke manager die allebei fel tegen de oorlog zijn. Blommaert: "De Iraki's hier zijn woedend. Veel willen naar hun land terug". Waarna beelden en korte gesprekken met mensen volgen die in Irak willen gaan vechten. "De voorbije week zouden er al duizenden mannen naar Irak zijn teruggekkerd. 'We gaan ons land verdedigen.'"

Totale duurtijd: 29 minuten.

2) VTM titelt, 10 dagen na begin oorlog, nog altijd "Operatie Saddam"

In het VTM-nieuws leidde Mark Demesmaeker eerst twee beeldver slagen in: de zelfmoordaanslag in Najaf en de geruchten over een pauze die nu ontkend wordt.

Daarop volgde de VTM-pancarte met daarop: "Operatie Saddam". En dan dus de beeldverslagen. Daarin ook een beeld van de aanval waarbij 200 aanhangers van de Baath-partij gedood werden. Daarbij werden ook voedselvoorraden vernietigd.

* Smeerlappen, zieke honden ...

De Iraakse minister van informatie reageerde zo: "Vernietigd: de lading van 20.000 vrachtwagens. En die smeerlappen spreken dan over humanitaire hulp die ze aan de Irakezen willen geven. Yaah .. Je kan nagaan. Je kan zien met welke zieke honden we te maken hebben."

Even later volgden de nieuwe bombardementen op Bagdad: op een markt gisterenavond (62 burgers gedood volgens Irak) en vanmorgen op het ministerie van Informatie. Bij de beeldverslagen van beide aanvallen kregen we ook beelden van gewonden in een ziekenhuis. Met daarbij de comentaar dat de Amerikanen niet uitsluiten dat de ontploffing op de markt er één was van een verdwaalde of afgeleide Iraakse raket ... Na beelden van betogende Irakezen volgde een korte reactie van "onze landgenoot dokter Van Moorter die voor Geneeskunde voor De Derde Wereld werkt." De dokter heeft het over de waanzin die hij zag, met dokters die werken terwijl de tranen over hun ogen rollen. Met gewonden die sterven bij gebrek aan alles.

Christel Strubbe meldt dan de raket die in Koeweit-stad insloeg; met daarna een verslag van Patrick Van Gompel met beelden van de schade die uiteindelijk nog mee valt en van Koeweiti's die vrezen voor "een land met een hele voorraad wapens; nucleaire, chemische en biologische wapens." (NB: dat Irak nucleaire wapens zou hebben, werd nooit aangetoond.)

Daarna volgt een rechtstreeks gesprek met Van Gompel vanuit Koeweit over de raketinslag en de landing van een Belgisch militair vliegtuig met waterzuiveringskits. Al met al heel veel aandacht voor een raket die nauwelijks schade aanrichtte en dat terwijl er van Bagdad zoveel meer te melden is.

* Amerikanen door Turkse dorpsbewoners weggejaagd

We krijgen van VTM ook onze dagelijkse portie Bush, terwijl hij sprak voor oorlogsveteranen. En hij diaboliseerde de slavernij onder Saddam ("die krijgsgevangenen executeert") nog maar eens. Daarna vertrok Bush op weekend.

Volgen dan: Turkse dorpelingen die een Amerikaans militair convooi aanvielen toen dat de resten van een verdwaalde raket kwam oppikken ...

* CIA-moordkommando's plegen moordaanslagen in Bagdad

In de V.S. had correspondent Bart Van Doorne een aantal inters sante zaken vernomen. Hij begint met te melden dat de VS nu spreken over Irak als "terroristenstaat". Dat is het woord waarmee men de troepen weer kan mobiliseren.

Van Doorne vermeldt ook de ondercover-teams van de CIA die als moordkommando's in Bagdad aan het werk zijn en die al vijf Iraakse topfiguren zouden vermoord hebben. Maar dit zal Amerika nooit openlijk bespreken: ze zouden dan moeten toegeven dat ze zelf de guerillatchnieken gebruiken die ze bij de vijand aanklagen. De pot verwijt de ketel ...

Daarna volgen beelden van het in het V.K. aankomen van de eerste Britse gesneuvelden. En in het Duitse Ramstein kwamen gewonde Amerikanen aan. En ook in de V.S. komen de eerste gewonden toe.

Daarna volgt kort het protest in eigen land: de vredesoptocht in Ieper (met interview met o.a. bisschop Van Geluwe) en de Marokkaanse optocht in Antwerpen; zonder interview dit keer maar met wel de melding aan het eind: "Er waren geen incidenten" ... Een uiting van racisme want bij de vredesoptocht van Ieper (vooral katholieken) werd die commentaar er niet aan toegevoegd.

De stad Oostende komt dan aan bod met haar verzet tegen de oorlogstransporten. Waarna het gezinsdrama in Budingen en nieuws van de SPA- en VLD-partijcongressen volgde.

Totale duurtijd: 22 minuten.

3) RTBF: Britten willen pauze, Irak start zelfmoordaanslagen

We namen ook het zaterdagavondjournaal van de RTBF op. De Franstalige omroep bracht als hoofdpunten: "chargé émotive" (rakket op Koeweit), "guerre éclaire à l'arrêt", "premier kamikaze" en het zomeruur.

Fabienne Vande Meerssche vermeldde eerst een Saoudisch slachtof fer van een verkeerd neergekomen Amerikaanse rakket. Daarna volgden de beelden van Amerikaanse specialisten die de brokken van een rakket die in Turkije neerkwam wilden ophalen en door Turkse dorpelingen werden aangevallen. Gisteren werd in Iran betoogd tegen de V.S. en Syrië liet waarschuwingen horen.

In Koeweit is de bevolking geschokt door de inslag van een Iraakse raket. Na een ook alweer lang beeldverslag daarover volgt nog eens een gesprek over die inslag met de RTBF-correspondent in Irak. Philippe Lamair merkt op dat de raket komt uit een gebied dat de Britten zogezegd controleren, het schiereiland Al Fao. We zien ook even het Belgisch vliegtuig dat er hulpgoederen bracht.

Het grondoffensief kent een pauze van enkele dagen stelt Vande Meerssche, maar de Amerikanen ontkennen dat. In het verslag gaat het over het gebrek aan eten en brandstof van de Amerikanen.

Volgend nieuws: de kamikaze-aanslag in Najaf en de aankondiging van andere aanslagen. De Irakezen (vicepremier Ramadan) beloven een "Vietnamisatie van het conflict" en aanslagen ook in de V.S. De kamikaze werd ondertussen al postuum onderscheiden.

* VS zoeken zondebokken voor mislukken van aanval

Vande Meerssche leidt dan de repatriëring van gewonde Amerikaanse soldaten in naar de V.S. zelf en naar het Duitse Ramstein. We zien ook 4.000 Amerikaanse manifestanten die de oorlog steunen. Andere betogers komen op tegen de oorlog.

Dan volgt een kort gesprek met de RTBF-correspondent in Washing ton, Philippe Gassot die stelt dat de Amerikanen het gevoel leren kennen van de twijfel. En ze zoeken natuurlijk naar zondebokken (de Irakezen die niet proper vechten, Frankrijk en Rusland die wapens leverden aan Irak, nu ook Syrië ...) voor het mislukken van hun aanval.

Daarna gaat het over de bommen op Bagdad, met de rakket op de markt ("ging het om een Amerikaanse raket ?"), een interview met een Iraakse dokter en betogende Irakezen. Bruno Stevens, een fotograaf in Bagdad, geeft kort telefonisch commentaar bij de slachtoffers. Volgt: de aanval op het Ministerie van Informatie en de commentaar daarop van het Amerikaanse opperbevel en van de Iraakse minister van Informatie. "Bagdad kent nu nog nauwelijks een minuut rust."

In de studio zit Alain Lallemand, de journalist van Le Soir die tot een paar dagen geleden in Irak was. Hij vertelt over hoe moeilijk het leven in Bagdad is, praat over hoe Iraakse troepen tussen de bevolking staan opgesteld (bedenking: hoe zou het anders kunnen ?), over het gevoel van de inwoners van Bagdad die niet weten op wie ze moeten gokken: Saddam of de Amerikanen. Lallemand stelt dat de Amerikanen heel gericht kunnen bombarderen maar als ze nu fouten beginnen te maken door te snel te willen zijn, gaan ze de steun die ze van de bevolking hadden kunnen krijgen, kwijt spelen.

In het Noorden hebben de Koerden de Irakezen een stuk teruggedre ven. We krijgen een verslag van 'peshmerga's' die terrein veroverd hebben, met steun van Amerikaanse soldaten.

* Protest in Betlehem en diverse Europese hoofdsteden ...

Op zaterdag werd er Betlehem door Palestijnse schoolkinderen betoogd tegen de oorlog en voor Saddam. We zien een beeldverslag. Plots arriveren er Israëlische troepen, traangas, grote paniek .. Sommige kinderen gooien stenen naar de jeeps, anderen zoeken verschrikt dekking. Een klein meisje raakt gewond. Aangrijpende beelden.

Ondertussen worden Britse gesneuvelden gerepatrieerd én wordt in het V.K. tegen de oorlog geprotesteerd (waarvan we een uitgebreid verslag krijgen).

Ook op andere plaatsen in de wereld wordt er betoogd. Beeldver slagen komen uit Berlijn, Muenster, Frankfort, Warchau (er zijn Poolse soldaten in Koeweit), Athene, Parijs en Brussel.

Om af te ronden meldde Fabienne Vande Meerscche nog dit: "er zijn ook nog 8.000 Amerikaanse soldaten in Afghanistan. Twee daarvan werden vandaag in een hinderlaag gedood."

Totale duurtijd: 26 minuten.

P.S. Nog ergens gezien op zaterdag: de sympathiek ogende Britse woordvoerder Chris Vernon die stelde dat we "een uitroeien van de Baathpartij" beogen ... Uitroeien van een partij, van een hele groep mensen dus ...