arch/ive/ief (2000 - 2005)

Irak-Mediawatch 10: RTBF/VRT: berichtgeving kantelt (+comeback Al Jazeera)
by jp everaerts Sunday March 23, 2003 at 10:43 PM
mediadoc.diva@skynet.be

Op dag 4 van de Amerikaanse overval op Irak dringt de bloedige realiteit van de "hoogtechnologische, precisiegestuurde schone oorlog" door op de Belgische tv- schermen. Dankzij het werk van de onafhankelijke Arabische omroep Al Jazeera.

De RTBF toonde vanavond even voor 19.00 u beelden van Al Jazeera die meteen aangaven dat de Amerikanen vandaag in Irak "niet hun beste dag" beleefden, zoals Jan Balliau het in het VRT-journaal zou formuleren. Op de beelden van Al Jazeera was een dode Amerikaan achter een kamion te zien en andere dode Amerikaanse soldaten binnen in een gebouw. Al Jazeera toonde eveneens door het Iraakse leger krijgsgevangen gemaakte Amerikaanse soldaten die ondervraagd werden.

Het VRT-TV1-journaal van 19.00 u nam - voor zover ik kan volgen voor het eerst - nu ook beelden van Al Jazeera over, de beelden die de RTBF al getoond had. Er werd aan toegevoegd dat de Amerikaanse legerleiding toegaf dat 10 soldaten vermist zijn. "De schokkende beelden" van Al Jazeera werden, zo vertelde Greet Dekeyser, nog niet op de Amerikaanse televisiezenders vertoond. Later in de uitzending bleek dat de regering Blair de Britse omroepen onder druk zette om ze ook niet te uit te zenden.

Dekeyser meldde dat Donald Rumsfeld zijn afschuw had geuit over het op televisie tonen van gevangengenomen Amerikanen. Dat druist blijkbaar in tegen de Conventie van Genève. Het Rode Kruis kwam met een veroordeling. Maar eerder had CNN beelden uitgezonden van Iraakse krijgsgevangenen en toen protesteerde blijkbaar niemand. Dat krijgsgevangenen van op afstand getoond worden, moet wellicht mogelijk zijn; ook voor hun eigen bescherming. Maar de Irakezen toonden individuele soldaten die ondervraagd werden. Waar begint de fictie van een toneelstukje dat men opvoert met zo'n krijgsgevangenen ?

Verder in het VRT-journaal: beelden van Abu Dhabi TV van een vernielde woonwijk in Bagdad. "Hoeveel burgerslachtoffers er vielen is onduidelijk".

* Zelfs in Umm Qasr wordt nog gevochten ... Door "fanatici" natuurlijk ...

De VRT meldde dat Amerikaanse troepen tot op 160 kilometer van Bagdad zijn opgerukt en dat 70 Irakese soldaten in een gevecht omkwamen. Even kregen we de Nederlandse correspondent Karstens live te zien (niet zoals eerder via een telefoonverbinding). Hij had het over de Amerikanen die Bagdad naderen. Er zal een guerilla-oorlog gevoerd worden.

De zuidelijke stad Basra werd ook gebombardeerd. Weer toonde de VRT beelden van Al Jazeera, dit keer van gewonden in een gebouw, liggend op bedden en op de grond. Er zouden 77 doden gevallen zijn en 366 gewonden. Basra is trouwens nog steeds niet in handen van de Amerikanen.

Verrassend genoeg blijkt er zelfs in de havenstad Umm Qasr nog altijd hevig gevochten te worden. Meer dan 36 uur meldde het journaal, bieden de Irakezen daar weerstand. We zagen beelden van Amerikanen die een persconferentie organiseerden tot het schieten weer begon. Het waren - bij mijn weten - de eerste beelden op VRT van vechtende Amerikaanse grondtroepen sinds het begin van de oorlog. Een Amerikaanse soldaat verklaarde dat "fanatici" zich als burgers voordoen en dan verder vechten. Fanatici ...


* "Bevrijden"

Daarop volgde een correspondentie van Stefan Blommaert die aan de Jordaans-Iraakse grens zit. Vluchtelingen uit Irak zijn er niet, omdat de mensen geen geld hebben voor de tocht door de woestijn naar Jordanië. Blommaert belichtte hoe de Jordaanse overheid goede maatjes is met de Amerikaanse autoriteiten en 'special forces' van op zijn grondgebied laat opereren, terwijl ondertussen de bevolking woedend protesteert tegen de Amerikaanse aanval.

Om 7 u 16 maakte ankervrouw Martine Tanghe tijd voor een "studio-round up" met Jan Balliau die o.a. meldde dat de Amerikanen wel opgehouden worden maar toch snel doorstoten naar Bagdad waar ze morgen kunnen aankomen. Maar door het snelle oprukken wordt hun achterhoede kwetsbaar. Die wordt dan door de Iraki met guerilla-aanvallen bestookt. Een Belgische luitenant-generaal kwam toelichting geven over de opzet van de Amerikanen om Irak te "bevrijden" ... Bevrijden: daar wringt het schoentje ook. Een leger dat zich opstelt als bevrijders van een volk dat blijkbaar niet door hen bevrijd wil worden: dat gaat nog voor problemen zorgen in de hoofden van de Amerikaanse soldaten.


* "Dat is geen journalistiek maar cinema"

Vanuit Koeweit vertelde Rudi Vranckx dat er op militaire briefings aan de media gevraagd werd om de beelden van Al Jazeera niet te tonen. Het Rode Kruis, meldde hij, waarschuwt voor een humanitaire ramp in Basra waar water en elektriciteit afgesloten werden. Gaan de Amerikanen zo ook de andere steden die ze wel omsingelen maar niet durven binnentrekken, aanpakken ?, kan men zich afvragen.

Vranckx ging in op de bizarre gebeurtenis van een Amerikaanse soldaat die granaten gooide naar zijn eigen officieren. Eén Amerikaan werd daarbij gedood, 14 anderen gewond. Op de nachtbeelden die we zagen, bleek het om een zwarte Amerikaan te gaan. De commentaar vertelde dat de man moslim was. Als dat zo is, dan blijkt dat het V.S.- leger een probleem heeft met het overtuigen van de moslimsoldaten in eigen rangen.

Vranckx had ook een gesprek met de Vlaamse cameraman die gisteren bij een tocht in Irak gewond raakte en wiens collega-journalist wellicht omkwam. Het werken wordt onmogelijk gemaakt voor de niet "embedded"-journalisten stelde de cameraman. "De informatie die je van het Pentagon krijgt is erg tegenstrijdig met de situatie op het terrein." "Dat is geen journalistiek maar cinema" stelden Vranckx en de cameraman. Op het eind van zijn reportage stelde Vranckx nog - nadat de cameraman vertelde dat Irakezen hem genaderd waren met wat als een 'positief gebaar' kan omschreven worden - "dat de kans groot is dat de cameraman beschoten werd door Britten of Amerikanen". Maar bij die straffe bewering gaf Vranckx geen verdere uitleg.


* "Embedded journalism"

De RTBF had vanavond een gesprek met een journalist die beschreef hoe journalisten zich tegenwoordig wel bewust zijn dat ze de Amerikaanse 'informatie' niet zomaar kunnen geloven: het resultaat van al de studies die er kwamen over hoe de pers geringeloord werd tijdens Golfoorlog 1. Toch zijn journalisten opnieuw afhankelijk van de Amerikaanse legerleiding. Zeker als ze behoren tot de uitgelezen ploegen - de "embedded journalists" - die met de troepen mogen optrekken.

Wat ook meespeelt bij journalisten - je merkt dat bv. in de Vlaamse kranten en op VTM - is een zekere fascinatie voor de technische kant van de oorlog: voor de B52's, de nieuwste snufjes ...

De journalist op de RTBF vergat nog dit: het speelt ook mee dat veel "elite-journalisten" (sommige hoofdredacteuren bv. van Vlaamse kranten) emotionele banden hebben met de V.S. omdat ze er vaak verbleven, stages volgden, vrienden hebben enzoverder. Wellicht ook daarom dat de Vlaamse pers - zoals in het krantenoverzicht van vanmiddag gemeld - zo weinig echt stelling neemt tegen de Amerikaanse overval op Irak.

* Spanning in Belgische regering over voortdurende wapentransporten

Terug naar het VRT-journaal dat ook het protest in de wereld (o.a. in Zuid-Korea en Australië) tegen de oorlog beperkt aan bod liet komen, met enkele manifestaties in de V.S., waar overigens ook pro Bush betoogd werd. Een Amerikaans schrijver vatte het zo samen: "Als het geld dat nu naar de oorlog gaat, aan onderwijs besteed zou worden, dan zou 70 % van de Amerikanen niet zo stom zijn om de oorlog te steunen."

Vervolgens ging het over de wapentransporten die nog altijd doorgaan vanuit Antwerpen; naar verluidt worden de 2 laatste van 22 Amerikaanse vrachtschepen er geladen. Ondertussen passeren er via de luchthaven van Oostende Amerikaanse transporten naar Irak. Dit leidt tot politieke spanningen in de regering. Het Journaal toonde fragmenten uit de Zevende Dag van zondagmorgen waarin Joos Wauters stelde dat Agalev verdere transporten wil voorkomen door in de regering te blijven ...

Martine Tanghe leidde nadien een stukje in over de imams en moskeeverantwoordelijken in België die oproepen tot vreedzaam protest en met de andere godsdiensten willen praten over de oorlog. We kregen ook een reportage over Iraakse christenen in België. In Irak zijn ze met 650.000 (op een bevolking van zo'n 24 miljoen mensen). In Irak dreigen zij nu het slachtoffer te worden van moslimfrustraties wegens de overval door het "christelijke" Amerika. Dit was dan het laatste aspect van de oorlog in Irak dat belicht werd. Vanaf 19 u 38 ging het VRT- journaal verder met de politieke toestand in Antwerpen.


* Geen "guerre propre"

Later vanavond vernamen we in het op La Deux herhaalde RTBF-journaal nog hoe ook het Noorden van Irak zwaar gebombardeerd wordt; iets wat door de VRT niet gemeld werd.

In een gesprek met een Belgische parakolonel werd opgemerkt dat de guerilla in de steden die de Amerikanen nu wel omsingelen maar niet veroveren, ook zonder centraal commando kan verder vechten. De uitschakeling van Saddam lost de problemen dus niet op voor de Amerikanen alhoewel zij én de Britten daar op gebrand blijven.

Opgemerkt werd ook dat er van de voorspelde "massale instorting" van het Iraaks leger weinig te merken valt. Waarna de RTBF beelden toonde van de slachtoffers van de bombardementen in Basra. Het is duidelijk: dit is geen "guerre propre" ...

In een correspondentie met Etienne Duval in Londen, meldde die hoe de regering Blair niet wil dat de omroepen de schokkende beelden van Al Jazeera brengen. "De oorlog ontsnapt aan de politici" meldde Duval. Hij meldde echter ook dat in de opiniepeilingen de Britten zich nu achter "hun jongens" scharen. In tijden van oorlog sluiten de Britten de rangen, zoals ook eerder het geval was ... Blair praat nu niet meer over de ontwapening van Irak, stelde Duval, maar over "la chute du regime".

Daarna kregen we een aangrijpend interview met een Iraanse stilyste die buiten Irak leeft en wiens verzwakte vader bij de eerste bombardementen overleed. Zo zullen er wellicht nog meer mensen sterven, van angst en stress. De vrouw pleitte voor democratie in Irak, maar niet via de oorlog. De Europese landen hadden de democraten in Irak vroeger meer moeten steunen, zei ze.

Na een kort bericht over de aan de dood ontsnapte Vlaamse cameraman, volgde een item over de opleiding van "les journalistes incorporés": de journalisten die met de mariniers mee optrekken na eerst aan hun opleidingen te hebben deelgenomen. Zij moeten o.a. beloven om geen "gevaarlijke informatie" vrij te geven en als ze de soms vage regels overtreden, worden ze gewoon uitgesloten.

Het RTBF citeerde vervolgens enkele politieke verklaringen uit Terzake van gisteren met Verhofstadt tegen de Turkse inmenging en uit 'Mise au Point' waarin het daar ook over ging.

Tot slot kregen we beelden van de families van de Belgische soldaten die nu in Afghanistan zijn. In Bastogne werd een bijeenkomst georganiseerd om die families - gezien de situatie in Irak - gerust te stellen. Waarna de RTBF over ging naar het Oscar-feest dat dit jaar in mineur verloopt.

en niets anders dan de waarheid!
by de waarheid Sunday March 23, 2003 at 11:13 PM

"Daarna kregen we een aangrijpend interview met een Iraanse stilyste die buiten Irak leeft en wiens verzwakte vader bij de eerste bombardementen overleed."

Waarom wordt er niet bij gezegd dat haar vader hartlijder is welke door de Iraakse soldaten uit de intensieve zorgen werd buitengewipt om plaats te maken voor de huurlingen van Saddam!

Ook TF1 kantelt
by TF1 Sunday March 23, 2003 at 11:49 PM

Patrick Poivre d'Arvor: Est ce que la population est réellement terrorisée par cette équipe, ce clan au pouvoir ?

Marine Jacquemin: « Oui, ils sont terrorisés depuis trente ans, c'est le lot de cette population, terreur, chantage, et répression, et encore plus une répression qui s'est renforcée encore plus depuis 1991 après les soulèvements kurde et chiites, ces gens vivent dans la terreur permanente, ils sont encadrés par cette police d'état, cette police du parti Baath qui est absolument partout.

Les déplacements de population sont fréquents, les liquidations arbitraires, la pression physique et morale sur toute une population dans tout un pays par cet appareil répressif qui est absolument partout, alors même récemment nous avons rencontré une famille dans les enfants lui ont été enlevés simplement parce qu'ils exprimaient des idées d'opposition, et ces enfants leur ont été substitués pour essayer de les engager dans l'idée du président, alors bien sûr, c'est vrai qu'on nous reproche de ne jamais dire cela de Bagdad, et si je le dis aujourd'hui c'est que je sais à présent que ce régime va probablement s'effondrer, et le dire depuis Bagdad où le faire dire à ces populations, c'est leur faire prendre des risques permanents, c'est pour ça qu'ils nous disent toujours qu'ils se battront jusqu'à la dernière goutte de leur sang devant la caméra, mais dès que la caméra s'arrête ils sont nombreux à dire qu'ils veulent le départ de ce régime qu'ils détestent.»

Mineur?
by marc Monday March 24, 2003 at 11:03 AM
act@animationfactory.org

De overzichten van J.P.E. bevallen me wel. Toch even een opmerking: ik vind niet dat het Oscar-feest in mineur verliep, integendeel, de viering met zijn geweldige mediaaandacht werd een aanklacht tegen de oorlog. O.a. een acteur rolde een affiche open "No War for oil " en Michael Moore zijn speach mocht er ook zijn, een regelrechte emotionele aanval tegen Bush en de oorlog, great!
In mineur dus van de kant van de oorlogsstokers, maar precies in de roos voor de vredesactivisten en voor de Irakezen die zich moedig verzetten.
Misschien was dit wel de beste Oscaruitreiking ooit, hoewel de rode loper iets korter was en de décoltees ietsjes hoger dan gewoonlijk. Dat was jammer. Ik bedoel niet voor het oog, maar omdat ze zich zo zedig moesten gedragen uit medeleven met de Amerikaanse moordenaars in Golf.

Alle drie gelijk en ook weer niet
by jpe Monday March 24, 2003 at 11:33 AM

Alle drie commentaarschrijvers hebben gelijk met hun opmerkingen.

De oscaruitreiking Marc, was 'beter' dan ooit, omdat er weer eens engagement getoond werd.

"by de waarheid" heeft gelijk dat die vader van de styliste een hartpatiënt was die het hospitaal had moeten verlaten; ik vermeldde dit niet omdat ik niet zeker was dat ik het (in het Frans)goed verstaan had. Maar die huurlingen: dat zijn de soldaten van Irak mijn beste ...

En wat de TF1-tekst betreft: uiteraard is het regime van Saddam een dictatuur. Maar als het waar zou zijn wat hier in de tekst gezegd wordt; hoe valt dan te verklaren dat de Irakezen wel degelijk hard aan het vechten zijn tegen wat in hun ogen toch een angstaanjagende overmacht moet zijn ?

aan de auteur:
by Zweistein the First Monday March 24, 2003 at 11:56 AM
zweistein@comic.com


ik vind dat een rare redenering (je laatste) die misschien duidelijk wordt door de volgende vraag te stellen: was iedere oostfronter die met hart en ziel vocht tegen een (eventueel vermeend) rood gevaar een hitler-adept?

verder vraag ik mij af of die zogenaamde tegenstand van de Irakezen geen verhaaltje is die moet bewijzen dat het hier niet gaat om een gevecht met hoogst ongelijke middelen. (niet erg moedig, die amerikanen, zou iedere samoerai zeggen)
het doet mij denken aan een kartonnen doos, waar je een kat en een muis insteekt. In het begin kun je dan de snelheid en behendigheid van de muis prijzen, de uitkomst is echter gekend. Waarom? de muis kan de kat niet doden!