arch/ive/ief (2000 - 2005)

Protesterende scholieren!

In Groot-Brittannie komen overal studenten en leerlingen op straat om te protesteren tegen de oorlog. In Lancaster bijvoorbeeld, een stad met om en bij de 50.000 inwoners in het Noorden van Engeland, wordt het marktplein sinds half tien vanochtend bezet door een honderdtal scholieren die de lessen lieten voor wat ze waren, aangevuld met studenten van de nabijgelegen Universiteit en oudere anti-oorlogsactivisten. De leeftijd van de aanwezige scholieren varieert van zeven tot zestien. De jongeren delen ijverig anti-oorlogspamfletten uit en scanderen slogans. Af en toe verlaten ze het marktplein om te betogen door de aanpalende winkelstraten.

Het schoolhoofd van een van de nabij gelegen scholen was afgezakt naar het marktplein om de leerlingen weer naar de school te brengen, maar hoe hard hij de leerlingen ook toeschreeuwde, de meerderheid hield voet bij stuk en begon luid ‘we shall not move' te zingen. Het mooie aan dit alles is dat dit een spontane opwelling vanuit de leerlingen zelf is. In de voorbije dagen werd er enkel via pamfletten en affiches opgeroepen tot acties, maar er werd niets georganiseerd van hogerop. Het werd aan de mensen zelf overgelaten hun verantwoordelijkheid te nemen en hun creativiteit te gebruiken. De leerlingen kwamen dus spontaan op eigen initiatief hun onvrede manifesteren.

Paternalisme.

De vastberadenheid van de leerlingen is overweldigend, het paternalisme en de arrogantie van sommige passanten daarentegen intriestig. Kinderen worden blijkbaar geacht niet in staat te zijn een eigen mening te hebben en het recht te hebben daar zelf voor op te komen. De oudere aanwezige activisten worden verweten de kinderen te misbruiken voor hun doeleinden. Het gaat zover dat een oude dame naar een van de jongetjes toeging, hem een snoepje in de handen stopte en hem over zijn hoofd aaide terwijl ze zei ‘the war has already started, boy, there is nothing that you can do about this, so go back to school'. Dat de emanciperende ervaring die de leerlingen vandaag in de straten opdoen, oneindig veel waardevoller is dan alles wat ze in een maand tijd op school leren, ontging de oude dame wellicht. Een oudere heer wreef de leerlingen aan dat hij ze niet ziet demonstreren wanneer de Russen de Tsjetsjenen aanvallen. Dat de oorlog in Tsjetsjenie te weinig aandacht krijgt in het Westen is juist, maar het ontging hem blijkbaar dat de oorlog op Irak in tegenstelling tot die in Tsjetsjenie door Groot-Brittannie gevoerd wordt, in naam van iedere Britse burger.

De echte wrevel bij sommige passanten is wellicht te wijten aan het feit dat het enthousiasme en de oprechtheid van de kinderen en jongeren hun confronteert met hun eigen inpassiviteit en zelf-gefabriceerde onmacht. Ze zijn allemaal wel tegen, maar ja, om nu je nek te gaan uitsteken. ‘Per slot van rekening weten we niet wat daar allemaal gebeurt en onze ministers zullen dat wel beter weten', maken ze zichzelf wijs als excuus voor hun gebrek aan lef om een duidelijke positie in te nemen. Het is makkelijker om te beweren dat de jongeren ‘geindoctrineerd' zijn en dat het allemaal puur anti-Amerikanisme is.

Britse tv-media: propaganda all over the place.

En dat brengt ons bij de Britse commerciele media (BBC en iTV). In tv-shows is het argument dat nu de oorlog er is, ‘our boys in the Gulf' al onze steun verdienen dominant. Zelfs een aantal anti-oorlogsparlementsleden, vooral Conservatieven, geven hun verzet op en bewegen hemel en aarde om te bewijzen dat de steun aan onze ‘boys in the Gulf' helemaal niet in tegenspraak is met hun eerdere anti-oorlogsstandpunt. Nee, dat heet zelfs democratie, eens de beslissing genomen is, die loyaal ondersteunen of je het er nu mee eens bent of niet?!

Op tv wordt vooral gefocust op Groot-Brittannie en de VS en is er enkel beperkte coverage van Brits protest (1). Opinies vanuit de rest van de wereld en continentaal Europa heb ik nog maar weinig gezien. Wel wordt er aandacht besteed aan de EU-vergadering in Brussel en als aanhangsel daaraan kregen we een reportage van enkele minuten over de mening van de man en vrouw in de straten van Brussel.
Alle opinies waren gematigd anti-oorlog en uitten nogal wat onbegrip voor de Britse positie.

Even later waren er ook nog beelden vanuit London waar studenten betoogden, maar de manier waarop dat in beeld gebracht werd suggereerde vooral de onschuld van de jongeren die betoogden eerder dan hun woede. Het zag er allemaal niet zo gevaarlijk of bedreigend uit en het geheel suggereerde dat we dit de jongeren moeten gunnen, dat het wel zal koelen zonder blazen, … . Onversneden paternalisme dus. Verder zagen we ook een aantal anti-oorlogsparlementsleden op tv, maar de arrogante manier waarop de presentator voortdurend onderbrak en z'n nogal verveelde gezichtsuitdrukking, stond in schril contrast met de welwillendheid waarmee hij de pro-oorlogsstemmen hun zegje liet doen en hun weinig in de weg legde.

Op een bepaald moment werden enkele reacties van luisteraars voorgelezen. Een expert zat er bij en leverde desgewenst commentaar. Er was wel een evenwicht tussen pro- en anti-oorlogsstemmen, maar de manier waarop het geheel gebracht werd neutraliseerde de tegenstemmen.
Een luisteraar die schreef dat ‘the soldiers that execute the orders are as guilty as those that give the orders and that it is up to individual soldiers to take their responsibility not to do things they could not personally agree with' werd gezegd ‘een erg controversiele mening te hebben', terwijl van geen enkele van de pro-oorlogsstemmen hetzelfde gezegd werd. Op de pro-oorlogsstemmen werd meestal geen commentaar geleverd door de expert, terwijl datzelfde wel meestal gedaan werd voor de anti-oorlogsstemmen. De expert ondermijnde deze door te stellen dat er een nieuwe fase aangebroken was en dat het publiek haar positie moest herbekijken.

Ondertussen gaat het protest hier natuurlijk door. Om zes uur lokale tijd (19u Belgische tijd) zullen hier overal anti-oorlogsdemonstraties
plaatsvinden. Het valt af te wachten hoeveel volk hiervoor zal opkomen, maar op tv zag ik alvast geen aankondigingen van komende acties.

(1) Ik keek tv tot 13u Britse tijd.