Dallas aan de Schelde

Na een reeks schandalen in Antwerpen, door illegaal gesjoemel van topambtenaren en het legaal achteroverslaan van luxe-goederen met visa-kaarten door schepenen, is een nieuwe episode begonnen. Het college van burgemeester en schepenen heeft ontslag genomen en nu wordt er aan een nieuwe formule gewerkt. Het verhaal begint steeds meer te lijken op die oude soap Dallas die, toen VTM nog niet bestond, de banbliksems opleverde van de linkse intellectuelen, en een groot deel van Vlaanderen aan de buis gekluisterd hield toen een duidingsprogramma (Panorama) nog maar eens langer duurde dan aangekondigd, waardoor Dallas op een later uur begon.
Als ik Filip Dewinter zie moet ik denken aan de Texaanse oliebaron J.R. Ewing, die telkens weer zijn hele familie haar naam besmeurde door zijn extreme streken als stereotiepe valserik. Wat bijna niemand van de andere Ewings leuk vond. SP.A-schepen Kathy Lindekens lijkt een beetje op zijn onbeholpen ex-vrouw Sue Ellen, die zich telkens weer probeert te ontworstelen aan de rol van vrouw aan zijn zijde, maar hem gelijk geeft op de slechtste momenten. SP.A-voorzitter Patrick Jansens speelt de broer van J.R., die de man vaak doorheeft en waar iedereen van vindt dat hij er het best in slaagt een onbesmeurd Ewing-imago te handhaven. De uittredende centrum-linkse burgemeester is moeder Ewing, die het gezin probeert bijeen te houden en het liefst een rustige oude dag wil beleven. En de rechts-liberale VLD heeft een figuur naar voor geschoven waar we niet van weten of hij langer dan één aflevering gaat meegaan, maar die heel wat ambities heeft en J.R. op zijn eigen veld wil verslaan. De hele Ewing-clan wantrouwt hem echter. Hij is immers een buitenstaander, niet eens gemeenteraadslid. En nu wil die vent burgemeester worden!

Alle gekheid op een stokje, een mens zou van minder gaan wanhopen. Al jaren gijzelt de VLD, een partij die eerder rechts dan centrum-rechts genoemd kan worden in de agglomeratie Antwerpen, de Antwerpse bestuurscoalitie. Er is geen meerderheid denkbaar zonder een uitgesproken rechtse partij mee in het bad te nemen. Er is bijna geen Antwerpenaar die nog gelooft in de kracht van dit bestuur. De bonte coalitie heeft geen eensluidende visie. Ook de mainstream media en talloze Belgen weten dat. En dus wordt er gesakkerd.
De hoofdfiguren van de mainstream media zijn het beu dat ze er telkens weer van verdacht worden mee het sukses van het Vlaams Blok in stand te houden. Door het gebrek aan duiding, het brengen van faits divers, verdraaide informatie, het opvoeren van Bekende Vlamingen enzovoort krijgen zij soms de volle lading van linkse intellectuelen. Daarom zijn ze blij dat er nu eens anderen floppen. En doen ze mee aan de beschimping van een aantal Antwerpse politici. Dat het meestal om vrouwen gaat is mooi meegenomen. Het versterkt de vele mannen onder hen in hun mannelijk chauvinistische gedachtenwereld. Ook de anti-racistische beweging wil het vel van de mainstream media. Binnenkort organiseert Hand in hand bijvoorbeeld een colloquium over extreem-rechts en de media (*). De Antwerpse bestuurscoalitie dient momenteel als bliksemafleider voor de negatieve rol van de bourgeois cultuur- en informatiebrengers.

Parlementsverkiezingen zijn ongeveer twee maanden verwijderd van ons, wat iedereen zenuwachtig maakt. Op momenten als dit spelen bestuursafspraken nog weinig, er moeten vliegen van elkaar afgevangen worden. Dat is het spel van staatkunde en najaging van overheidsmacht. De naam van bestuurscoalities mag besmeurd worden, het wordt momenteel een stuk minder erg bevonden.
En de Antwerpenaars? Die hebben nauwelijks reële macht. Een derde van de kiezers zet zichzelf helemaal buitenspel door voor het Vlaams Blok te kiezen. De ethiek van het 'cordon sanitaire' houdt intussen stand. Terecht, het cordon werkt. Het Blok zou nog groter worden als andere partijen ermee samen zouden gaan werken. Het zit ergens anders fout. Men houdt geen rekening met een aantal verzuchtingen van de Blok-kiezers die wel een tegemoetkoming verdienen. Want meer aandacht voor veiligheid kan ook op niet-autoritaire wijze. Sociaal-economische problemen los je niet snel op met een liberaal-democratische bestuurscoalitie, en zeker niet met diegene die we de laatste jaren in Antwerpen hebben meegemaakt. En Vlaamse monocultuur is niet het juiste antwoord op samenlevingsproblemen.

Antwerpen heeft nood aan echte democratie, aan meer inspraak voor alle inwoners na bedacht onderling overleg. Sociale democratie is momenteel een utopie, maar wel één die aandacht en strijdbaarheid verdient. Het zal vooral van Antwerpenaars zelf moeten komen. Als beheer niet naar ons komt, moeten we het naar ons toetrekken. Maar dat is een universeel gegeven.
En tja, als Dewinter ooit burgemeester wordt, ga ik waarschijnlijk niet lang meer blijven wonen in de Antwerpse agglomeratie. Macht corrumpeert gemakkelijk. Wat, vraag ik me soms af, als je Dewinter nog meer macht geeft?

arch/ive/ief (2000 - 2005)