Spotten met Stalin, treuren om kortzichtigheid PVDA (bis)

Kris Merckx (PVDA) toont alternatief voor Antwerpse schandalen maar rijdt zich vast in zwijgzaamheid over het Stalinisme

In antwoord op de schandalen die deze week in Antwerpen aan het licht kwamen, postte Kris Merckx op 11 maart op Indymedia het artikel "Schandalen Antwerpen: tijd voor integere politici van Resist en PVDA" (ondertekend door Merckx en drie andere PVDA'ers). Merckx zette de visie én de houding van de PVDA uiteen. Een nogal overtuigend artikel. PVDA-militanten doen alvast niet wat nu ook de Groenen in A'pen gedaan hebben: zich schoon kostuums enzoverder kopen op kosten van de belastingsbetaler. Merckx kan terecht verwijzen naar de dokters van "Geneeskunde voor het Volk" en andere PVDA-ers die zich al decennia voor de werkende mens inzetten. Merckx kan ook verwijzen naar Dyab Abou Jahjah van wie men met veel tamtam heel de financiële handel en wandel onderzocht maar niets vond.

* Guido toont oncontroleerbaarheid van Indymedia

Hoe ernstig het artikel van Kris Merckx ook, bij de eerste 'comment' die er op Indymedia volgde, was het prijs ... Die commentaar kwam van Guido, een nijvere Indy-medewerker die soms zwaar kan uithalen, tot zijn eigen verbazing dan nog vaak.
Guido gaf zijn 'comment' het onschuldig titeltje "Vraagje aan Kris Merckx". Hij stelde wel 3 vragen:

1) "moet de titel van dit artikel niet zijn: tijd voor integere politici van AEL en PVDA ?" (want PVDA zit toch al in Resist ...; maar Resist komt niet overal op, was het antwoord).

"2) Ik denk dat niet iedereen binnen de PVDA een aanhanger is van Stalin, verre van. Maar Kris Merckx is een stalinist. Moet Indymedia.be een forum geven aan Stalinisten?

3. Kan Kris Merckx nu eens zeggen of hij de Goelag erg vind of niet? Of denkt hij dat dit een verzinsel is? Het is wel leuk om tegen frauderen te zijn, maar het plaatsen van mensen in werkkampen vanwege hun politieke ideeën is mijn insziens veel erger. Dus kan u eens zeggen wat u vind van de Goelag en Stalin?"

Kris Merckx reageerde daar nogal flauw op. Hij begon zo: "Foei Guido, zo laat op de avond de kindjes nog bang maken met het spook van de stalinist Kris Merckx." En dan volgde een uitleg die zich hier niet makkelijk laat samenvatten maar waar Guido duidelijk niet tevreden mee was. En hij niet alleen.

Na het antwoord van Merckx volgde een stroom reacties, de één al ironischer en cynischer dan de andere. Eentje slaagde er in om met al het hyperlinkse jargon (over imperialisme ...) een tekst te brouwen die totaal niets zegt en zo een ironische kritiek op de woordenkramerij levert. Ik moet bekennen: ik heb in geen tijden nog zo gelachen met comments op Indymedia. Alleen, toen ik de tranen uit mijn ogen wreef, daagde het besef dat dit in essentie heel triestig was.

Want nergens gaf Kris Merckx het antwoord op de vragen naar Stalin die Guido hem als uitstekend journalist - eentje die onbeantwoorde vragen blijft herhalen - voor de voeten werpt: bent u tegen of voor Stalin & goelag mijnheer Merckx ? Ja of neen ? Guido ontkrachtte hier op zijn eentje de stelling dat heel Indymedia een PVDA-bedoening zou zijn.

* Het zijn toch geen uilen ?

Kris Merckx zal zich zijn tussenkomst op Indymedia wel anders voorgesteld hebben. Die was nochtans goed begonnen met zijn terechte kritiek op de politiekers in Antwerpen. Intriest dat hij dan zelf zijn alternatief begraaft door zijn onkunde/onwil om een geloofwaardig antwoord te geven aan de jonge garde die Indymedia aandoet en wiens anti-Stalinisme me vaak ontroert.

Als de PVDA'ers nu eens eindelijk de waarheid over Stalin onder ogen konden zien ... OK, die man heeft goede dingen gedaan. Zo won hij WO II; of beter: dat deden vooral de Russen zelf. Maar toch ... Stalin had daar zijn aandeel in. Voor de rest echter was zijn regime absoluut geen voorbeeld en moeten alle democratische socialisten er over waken dat zo'n pervertering van de linkse idealen zich opnieuw zou voordoen. En laat ons niet oeverloos over het aantal doden op zijn rekening discussiëren. Gewoon heel het dictatoriaal karakter van het stalinisme: dat kan niet.

Dat moet toch iedereen kunnen begrijpen die een beetje historisch besef bezit. Zelf ben ik ook maoïst geweest, lid van (PVDA-voorloper) Amada zelfs (en dat was een selecte club, daar kwam je midden jaren zeventig niet zomaar in). Maar vanaf avond 1 dat ik met Amada contact had, stelde ik vragen over Stalin. En die raakten nooit opgelost. Later ben ik me wat in de Sovjetfilm van de jaren 1919-1953 gaan verdiepen en je kan er niet omheen. De Stalintijd was een dictatuur die ook in de kunsten het enthousiasme (typisch voor de revolutionaire jaren twintig) én het leven van veel cineasten kapot maakte. Cineast Frans Buyens, die nog in de D.D.R. gefilmd heeft, vatte het ooit zo samen: "jongen, als wij twee onder Stalin geleefd hadden, waren we bij de eersten die tegen de muur gezet zouden zijn." Frans is nochtans een rooie rakker tot in het diepst van zijn gedachten.

Bon, als een werkmanszoon uit Temse en ene uit Zoutleeuw, dat kunnen begrijpen, waarom de intelligente kameraden Merckx, Martens & co dan niet ? Het zijn toch geen uilen ? Waarom niet zachtjes - nooit bruskeren jongens - de bocht richting waarheid nemen ? Doen, voor de man met de zeis jullie uit dit tranendal komt bevrijden.

Wie heel de discussie wil lezen: http://archive.indymedia.be van 11/03/02.

P.S. Vooraleer deze tekst te publiceren zond ik hem naar Kris Merckx. In deze tijden van chaos en oorlog, is de "eenheid" (of de pogingen daartoe) ter linkerzijde me nog altijd lief. Vandaar. Ik kijk dan ook uit naar de repliek die Merckx beloofde.

arch/ive/ief (2000 - 2005)