Allochtone en autochtone vrouwen, dezelfde strijd?

In de wekelijkse e-brief van de DIVAzine-website zaten deze week twee artikel-referenties naar aanleiding van een debat op 7 maart over de emancipatie en participatie van allochtone vrouwen.

Over "het debat 'Allochtone en autochtone vrouwen, dezelfde strijd?'" meldde DIVAzine: "Boeiende panelleden en veel volk in de zaal, maar op sommige punten was het water tussen de diverse partijen nog te diep, zie http://www.divazine.be/d-files/default.aspx?ref=ADAH&lang=NL

Heel anders ging het er aan toe in Amsterdam op zaterdagavond. Onder het motto 'zich niet ermee bemoeien is een misplaatste vorm van tolerantie' trad de controversiële politica van Somalische afkomst Ayaan Hirsi Ali daar in discussie met een panel én de voltallige zaal, wat resulteerde in straffe uitspraken, maar ook een vrijpostige dialoog, zie http://www.divazine.be/d-files/default.aspx?ref=ADAJ&lang=NL

Aldus DIVAzine. Voor DIOGENE(S) schreef Edith Legrand volgend 'alternatief' verslag.

--------------------------------------------

** Samenwerken zij aan zij

Naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag organiseerde het Steunpunt Allochtone Meisjes en Vrouwen op vrijdag 7 maart een debat rond de emancipatie en participatie van allochtone vrouwen.

Het blijkt dat allochtone vrouwen weinig aansluiting vinden bij de Vlaamse vrouwenbewegingen. Hoe komt dat en wat kan er aan gedaan worden?

In mijn evalutatie van de deelnemers aan het debat komt naar voren dat de allochtone deelnemers een meer zuivere en heldere kijk hebben op het onderwerp. Zij zijn niet gehinderd door het misplaatst superioriteitsgevoel dat bij autochtonen toch aanwezig blijft, zelfs als ze hard hun best doen.

Meryem Kanmaz en Rabbeha Hadri waren sterk, Sandra Galbusera en Ayse Irçi waren erg goed, maar Claudine De Kuyper, ook al bedoelt ze het goed, vond ik zwak. Sultan Balli was sterk en Rita Mulier deed hard haar best, maar het loslaten van het superioriteitsgevoel vergt echt wel inspanning. Zo had ze het over: "... wij willen onze ervaring beschikbaar stellen." Dat is allemaal heel mooi, maar is het wel nodig? Het leek me dat de allochtone vrouwenbewegingen een indrukwekkende deskundigheid en ervaring in huis hadden. Het is wel zo dat Rita benadrukt heeft dat ze het zelfbeschikkingsrecht van de allochtonen respecteerd.

In dit specifieke debat heeft de allochtone vertegenwoordiging de sterkste indruk op mij gemaakt. Wat mij irriteert is dat het zelfbeschikkingsrecht van allochtonen in onze maatschappij geen evidentie is.

Ik voel met niet geroepen om stil te staan bij het verschillend zijn van allochtone en autochtone vrouwen. Dat verschillend zijn moet gerespecteerd worden. Mensen zijn verschillend, maar evenveel waard en gelijkwaardigheid is, volgens mij, het streefdoel van vrouwen.

Wat ik graag zou zien tot stand komen is samenwerking in de zin van: "We scharen ons samen achter een bepaalde eis en strijden daar zij aan zij voor." Ik hoop dat die bewegingen contact gaan houden met mekaar en van gedachten wisselen over waar ze de handen in mekaar kunnen slaan.

* Allochtone vrouwen lijden vooral onder negatieve beeldvorming rond islam

Wat ik in mijn nota's van het debat twee keer dubbel omkaderd heb, is de negatieve beeldvorming rond de islam. Het counteren daarvan zou een strijdpunt kunnen zijn waar vrouwenbewegingen zich collectief achter kunnen scharen. Als autochtone vrouwen er oprecht willen zijn voor allochtone vrouwen, dan steunen zij hen daarin. De negatieve beeldvorming rond islam is waar allochtone vrouwen het meest van te lijden hebben.

Ayaan Hirsi Ali is géén zegen, maar een gesel voor de allochtone vrouwen. Dat zij door autochtone vrouwen wordt verheerlijkt omdat ze een handig instrument is ter bevestiging van de 'Westese' superioriteit is een vorm van de allochtone vrouwen in de steek laten en bovendien een stap achteruit in het emancipatieproces.

Een tweede belangrijk strijdpunt is het onderwijs, het recht op vrije keuze van school, het recht op kwaliteitsonderwijs, het recht ook op aangepast en doeltreffend onderwijs. Alle vrouwen hebben er baat bij dat te steunen. Immers, van zodra men door omstandigheden die men meestal niet in de hand heeft, in een zwakkere sociale positie terechtkomt, wordt men geconfronteerd met discriminaties van kinderen en dat ongeacht de groep waartoe men behoort. Het zijn de socio-economische factoren die spelen en ervoor zorgen dat vooroordelen een bestendigend effect hebben. Voor allochtonen is het effect sterker omdat de vooroordelen voor hen ook meer uitgesproken zijn.

* 'Megalomane trekjes'

De dissonant van deze avond was de bekrompen geest die opdook van zodra er vragen mochten worden gesteld, waarbij vermomd als 'vraag' de allochtone vrouwen om verantwoording werd gevraagd voor hun moslima zijn of een vermeend detail daarvan.Rabbeha heeft dat prima opgelost door op de onbevoegdheid van de aanklaagster te wijzen.

Met groeiende verbazing moet ik vaststellen dat mijn perceptie van het emancipatorische streven grondig verschilt van een (te) groot deel van mijn bevolkingsgroep. Het gelijkwaardigheidsbeginsel was voor mij altijd al een evidentie en ik sta verbaasd te kijken naar mijn medeautochtonen die maar geen greep krijgen op hun eigen megalomane trekjes.

Het is beslist niet zo dat de allochtone vrouwen nu een strijd doormaken die westerse vrouwen al jaren achter de rug zou hebben. Blijkbaar is het zo ingewikkeld dat de autochtone vrouwen er zelfs minder vat op krijgen dan allochtone vrouwen. Ingewikkelder omdat het probleem in het eigen hoofd van de autochtone vrouwen zit. Een plek waar ze duidelijk niet willen zoeken.

Dat blijkt al onmiddelijk uit het verslag wat op Divazine over het debat te lezen valt. "Naast mekaar heen praten", noemt men de onderhuidse weigering van de autochtone vrouwen om de gelijkwaardigheid van allochtone vrouwen te aanvaarden en de weigering om hun cultuur te respecteren. De megalomanie waar een groot deel van de Vlaamse samenleving van doordrongen duikt ook hier weer op. Autochtonen willen eigenlijk de allochtonen niet leren kennen.

* Divazine voert de verkeerde strijd

Het verslag van Anne Adé op http://www.divazine.be/d-files/default.aspx?ref=ADAH&lang=NL toont dat Divazine op uiterst geraffineerde wijze een verkeerde strijd aanbindt. Divazine blijft doof voor de pleidooien van Meryem Kanmaz over de islam als bevrijdingstheologie en volhardt in de dwaze verwerping van filosofieën die mensen ideeën en adviesen aanreiken om beter te leven, om het geluk te vinden. Anne Adé drukt het in haar besluit zo uit: "Het was een boeiend debat, met interessante panelleden en een mooie dubbele afronding. Maar er werd veel naast elkaar gepraat, en over bepaalde onderwerpen kon duidelijk nog niet gepraat worden. Om echt tot een constructieve dialoog te komen, moeten toch nog heel wat wederzijdse vooroordelen, misverstanden en barrières uit de weg worden geruimd."

Het hele artikel ademt op gepolierde wijze de botte uitspraak van Bart Somers: "Allochtonen moeten aan zelfkritiek doen" of het nog bottere "Allochtonen moeten assimileren" van Filip Dewinter.

In een ander artikel op Divazine wordt Ayaan Hirsi Ali verheerlijkt om haar aanvallen op de islam en op de cultuur van moslims in het algemeen. Ook dat is weer een bevestiging van het feit dat Divazine de verkeerde strijd voert. Inplaats van te werken aan vrouwenemancipatie, wat in theorie haar doel is, verspilt Divazine haar energie aan het verwerpen van een cultuur die dat clubje niet eens wil leren kennen.

* "'Vlaanderen' is nog volop zijn Rooms verleden aan het verwerken"

Het zijn de autochtone vrouwen die dringend aan introspectie toe zijn. Het polariseren naar de Islam toe dient het doel van de Bush administratie om de oorlog van de energielobby tegen Irak te verkopen, wat één zetje is in een strategie om ons met zijn allen te onderwerpen. Wat Anne Adé en Divazine eigenlijk doen is niet aan hun emancipatie maar aan hun onderwerping werken. Na grondige inspectie van Divazine verbaast het me niet dat vrouwenemancipatie zo'n moeilijk proces is.

Ik zie bij mannelijke politici, ook allochtone, meer bereidwilligheid om de rechten van vrouwen te respecteren.

Om te besluiten zou ik Herman Van Rompuy* willen citeren: "Vlaanderen is nog volop zijn Rooms verleden aan het verwerken is. Normen en waarden zijn feitelijk beperkingen aan de individuele vrijheid en worden afgedaan als 'betutteling' of 'het opgeheven vingertje.'" Ik denk dat we hoogdringend ons eigen verleden moeten verwerken, teneinde vanuit een stevige en zelfzekere verankering in onze eigen Christelijk geïnspireerde cultuur met respect en op basis van gelijkwaardigheid de anderen tegemoet te kunnen treden.

Echte emancipatie gebeurt in samenwerking met de allochtone vrouwen, niet door hen te bekampen.

* Het citeren van Van Rompuy betekent niet automatisch dat hij het gelijkwaardigheidsprincipe zou onderschrijven. Ik ken hem te weinig om daar uitspraken over te doen.

arch/ive/ief (2000 - 2005)