Christelijk-linkse pers: 'Raak' & 'Kenteringen'

DIOGENE(S) nummer 36 vermeldde al de start van het links christelijk tijdschrift 'Kenteringen'. De redactie daarvan zond ons ondertussen de eerste twee nummers (een nulnummer en het nummer 1). Een tijdje geleden ontvingen we ook enkele nummers van 'Raak', het maandblad dat alle leden van de KWB (Kristelijke Werknemers Beweging) gratis ontvangen. Het gaat om twee maandbladen met een heel ander doel en publiek, maar toch vonden we het interessant ze even te vergelijken.

* De dubbelspraak van Verhofstadt onthullen is al een 'kentering'

Kenteringen ontstond deels uit onvrede met het te conservatief geachte 'Tertio'. Doel van het maandblad: "de brede christelijke basisbeweging een inspirerend tijdschrift aanbieden dat maat schappelijke toestanden helpt analyseren en sporen trekt voor een oecumenische bevrijdingstheologie."

Om dat te realiseren brengt Kenteringen elke maand onder andere de volgende soorten artikels: een verhelderende analyse van één of ander actueel thema in samenleving en/of kerk, een verrassende actualisering van een bijbelverhaal, verslagen van acties, verzwegen conflicten die uit de 'Vergeetput' gehaald worden, cartoons, een agenda, debatpagina's ...

Vanwaar de titel 'Kenteringen' ? In haar 'redactioneel' in het nulnummer van november 2002, schrijft Elke Vandeperre dat 'Kenteringen' niet meteen een term is die we dagelijks in de mond nemen." Ze merkt op hoe tegenwoordig iedereen (Verhofstadt op kop) er prat op gaat, 'progressief' te zijn. Daar staat tegenover dat "dat andere toverwoord, zowel op politiek, economisch als sociaal vlak, 'stabiliteit' heet." "Onze premier heeft die taal begrepen. In zijn nieuwe open brief aan de andersglobalisten, demonstreert hij hoe je vooruitstrevend moeiteloos combineert met 'alles houden zoals het is': je kruipt taalkundig op de barricaden, je hoest je verontwaardiging uit over het onrecht in de wereld, en je kiest voor de ordewoorden 'ethische globalisering, nu !' en 'welvaart voor iedereen !'. Let wel, onderwijl blijf je gewoon verder zwaaien met je vrije-marktvlag. Begrijp je ? Geen enkel probleem."

"En dan komen wij met Kenteringen aandragen" schrijft Vandeperre. "Wij willen blijven focussen op elk klein briesje dat het tij kan helpen kenteren. Om het vervolgens aan te blazen, stof te doen opwaaien, orkaankracht te geven."

Of het maandblad Kenteringen daarmee niet te veel hooi op de vork neemt ? Hoe torn je met een - ok, toegegeven, heel gedreven - maandblad op tegen de massamedia die elke dag de bevolking onderdompelen in Verhofstadtiaanse dubbelspraak ?

Eén voorbeeld: in het nulnummer staat een artikel van Remi Verwimp over de 'Coltan Fields' in Congo. Dat eindigt met te stellen dat "we moeten breken met het diepgewortelde afro-pessimisme dat rondom ons verspreid wordt." Maar wat vonden we in De Standaard van 1 februari ? Een paginagroot, mooi gelay-out (met vierkleurenkaart) artikel met als titel: "Afrika delft zijn eigen graf." Het Afro-pessimisme druipt gewoon van de pagina af, met tussentitels als 'Nihilistisch geweld', 'Dat het failliet is, is de schuld van Afrika zelf', 'Wapenhandelaars wachten gouden zaken', 'Islam: kaper op de kust' en 'Het komt nooit meer goed ?' De Standaard heeft zo'n honderdduizend lezers schat ik. En Kenteringen ?

* Hebt u onze kardinaal al naar de hel gewenst ?

Maar niet te pessimistisch wezen. Kenteringen heeft net als anderen ter linkerzijde een nieuwe bondgenoot gevonden in de allochtonen die in ons land aan een moeizame emancipatiestrijd begonnen zijn. Kenteringen kiest resoluut hun kant; wat zich bv. uit in een standpunt in het nummer 1 van Achmed Azzuz (AEL) over de islam in het onderwijs. Je zult het in Knack of Tertio bv. nog niet snel meemaken dat de Antwerpse AEL-voorzitter een half blad aangeboden krijgt.

Dat Kenteringen in strijdbaarheid niet moet onderdoen voor AEL, mag blijken uit volgend citaat uit het editoriaal van Vandeperre in nummer 1: "Hebt u de laatste tijd nog eens stilgestaan bij 'het geweld' van bedrijfssluitingen, bij de economische belangen die achter krantenredacties schuilen en onze media censureren ? Voelt u nog aan hoe onze 'democratie' schaamteloos neergesabeld wordt door Van Peel, Verhofstadt en Duquesne ? Hebt u onze kardinaal al naar de hel gewenst omwille van zijn fundamentalistische uitspraken over de positie van vrouwen en homo's in de Katholieke Kerk ? Maar ach, wie ben ik, jonge snotneus ..."

* Raak: 'service & informatie'

Raak is dus het tijdschrift van de KWB, de Kristelijke Werknemers Beweging. De inhoudlijst leert ons dat Raak uit volgende 'delen' bestaat.

Eerst is er 'Actueel', dat korte en langere actuele bijdragen brengt, met in de drie bestudeerde nummers (sept. & okt. 2002 + januari 2003) ook interviews met respectievelijk Lucas Catherine (Palestina), Rob Van Oudenhove en Luc Huyse.

Dan volgt 'KWB-Nieuws'. Middenin zit soms een 'Raak-extra'. In het oktobernummer ging het om "8 blz. voordelen voor KWB-leden". In januari waren het 8 blz. info van het 'Govaka'-reisbureau.

De 'rest' van het tijdschrift, de tweede helft eigenlijk, wordt gevat onder de brede noemer 'Focus'. Met daarin artikels zoals "Vredesweek: oorlog is geen kinderspel", "Noord en Zuid samen tegen de uitbuiting van internationaal huispersoneel", "Een wereld van religies: geloofsbrieven van Christenen".

Opvallend vaak heeft Raak het over 'praktische' onderwerpen zoals het 'tijdkrediet', het 'juiste inkomen', pensioenen, tips voor beter wonen, de gevolgen van de 'vrijmaking' van de energiemarkt, composteren ...

Afronden doet Raak met de 'column' 'Media-maniak', waarin Kurt Van Laere op een dwarshumoristische manier naar de media kijkt (en bv. pleit voor de terugkeer van "de schabouwelijk lelijk kijkende tronies van Maurice De Wilde en Walter Zinzen". Van Laere is het beu dat het nieuws hem gepresenteerd wordt "als infotainment, als een verdoken peepshow die vooral de aartsluie zinnen moet prikkelen. Daarom: weg met de glimmende glamourboys van Telefacts en Koppen."

* Opmerkelijkste verschillen en gelijkennissen

Vooreerst is het kwantitatief verschil: Kenteringen telt 24 pagina's. Raak is 40 pagina's dik.

Een tweede opvallend verschil tussen Kenteringen en Raak betreft de 'look': Raak is in vierkleurendruk, Kenteringen in zwartwit (ook de cover). Raak oogt modern, fris en wil met een luchtige lay-out zijn publiek tot lezen aanzetten. Kenteringen daarentegen oogt sober. Een enkele keer zelfs somber: de cover van de bijhorende promotie-folder toont een angstig kijkende Aziatische vrouw, op de vlucht met haar kinderen. Niet meteen een foto die hoop, enthousiasme, verzet uitstraalt ... Wat de foto op het nulnummer dan weer wel doet: een jonge man op een speciale bestelfiets. Op nummer 1: de kop van het vrijheidsbeeld.

De covers van Raak lijken op die van de 'gewone' pers: twee van de drie nummers pakten uit met een bekende Vlaming (Rob Vanoudenhoven, Luc Huyse ...). Op de derde stond een foto van een kind dat met blokjes speelt.

Het verschil in 'look' zet zich door in de inhoud. Raak kleurt binnen de lijnen van de christelijke arbeidersbeweging. Met dus slechts beperkte kritiek op het systeem, met vooral veel aandacht voor mogelijke verbeteringen, met lezersservice ook: reisaanbiedingen, cursussen rijbewijs, info over studietoelagen enzoverder.

Kenteringen daarentegen betrekt ook het systeem radikaal in zijn kritiek en gaat er grondig tegen aan. Een analyse van de "ware redenen van de oorlog tegen Irak" - zoals Marc Vandepitte die in Kenteringen nr 1 brengt, zal je in Raak niet aantreffen: te 'zwaar' geacht voor de 'gewone lezer'. 'Zware' onderwerpen zoals Palestina en de democratie in eigen land worden in Raak overigens aangesneden via het vraag- en antwoordspel van interviews, die je dan weer minder vindt in Kenteringen.

Raak en Kenteringen raken echter ook. Zo duikt bv. in beiden Remi Verwimp op. En de bezorgdheid over waar het met onze 'democratie' naar toe gaat delen de twee publicaties ook, evenals hun verzet tegen de liberalisering en hun aandacht voor de probleemgebieden in de wereld.

Ziezo, wie over beide publicaties nu nog meer wil weten, moet zich abonneren of een mail zenden naar de hieronder vermelde e-adressen.

Voor meer info: Raak: raak@kwb.be; http://www.kwb.be
Wie lid van KWB wil worden, betaalt 20 Euro op 799-5500030-35

Kenteringen: kenter@pi.be; Een abonnement op Kenteringen kost 25 Euro; te storten op 751-2007473-01

arch/ive/ief (2000 - 2005)