arch/ive/ief (2000 - 2005)

* Waarom haalde Le Soir-peiling Vlaamse pers niet ?

In DIOGENE(S) 37 brachten we de uitslag van een peiling van Le Soir (gepubliceerd op 25/01) naar de houding van de Belgen tegenover een Amerikaanse overval op Irak. Die houding is duidelijk: twee op drie Belgen "keert zich resoluut tegen een oorlog in Irak."

In DIOGENE(S) vroegen we ook al waarom de Nederlandstalige pers geen enquêtes doet naar de houding van de Belgen tegenover de nakende oorlog. Schrik dat ze de regering zouden 'ambeteren' met het 'pacifistische' resultaat ?

Dat die vraag niet uit de lucht gegrepen is, bleek begin van de voorbije week. Toen haalde een Le Soir- enquête naar de stemintenties van de Belgen, wel met alle gemak de Nederlandstalige pers. Ze zorgde zelfs voor heelder artikels en commentaarstukken.

Vandaar opnieuw de vraag: als kranten zoals De Standaard en De Morgen wel de enquête over de kiesintenties van de Belgen overnemen van Le Soir, maar niet die over de houding tegenover de oorlog, wat is er dan aan de hand ?

Had 'Le Soir' overigens niet geconcludeerd dat de Belgische bevolking zich veel meer zorgen maakt over de crisis om Irak (slechts 1 % mensen zonder mening) dan om de verkiezingen in eigen land (ca. 40 % 'onbeslisten' !) ...

* Wetstraat versus Dorpsstraat

"Leren we het dan nooit" opende Yves Desmet zijn editoriaal van dinsdag 28 januari in De Morgen. Peilingen zijn geen verkiezingsuitslagen, was zijn boodschap. Niet te veel aandacht aan schenken.

Maar dat is moeilijk als, zoals De Standaard van 27/1 op zijn voorpagina titelde, "peilingen politici zenuwachtig maken". Eind van de week droegen De Standaard en de VRT met een nieuwe 'exclusieve peiling' nog bij tot die zenuwachtigheid én tot het circus van de populairste politici. De Standaard plaatste de "top 23" (met op 23 Gerolf Annemans) zelfs op zijn cover, met foto's en al. Plat !

Dat het in De Standaard en De Morgen alleen ging over de peilingen naar de politieke aanhang, toont hoe ook de krantenredacties alleen met de politieke scène bezig zijn, en niet met iets wat de Belgen echt bezig houdt: de vrees voor een oorlog. Het is het verschil tussen de Wetstraat en de Dorpsstraat, om met de op zaterdag in De Morgen geïnterviewde minister Frank Vandenbroucke te spreken.

Het zouden de peilingen naar de houding tegenover de oorlog moeten zijn die de politici zenuwachtig en de redacties kritisch zouden moeten maken. Behalve de Le Soir-peiling circuleert er overigens ook een Europese enquête die vaststelt dat het overgrote merendeel van de Europeanen tegen een oorlog tegen Irak zijn.

Maar ja, die boodschap wil men blijkbaar niet al te vaak herhalen, want ondanks de vredelievende woorden van BZ-minister Louis Michel, helpt België - o.a. via de haven van Antwerpen - wel degelijk mee aan de Amerikaanse overval op Irak.

* Blix: "Bush heeft geen gegronde reden voor aanval op Irak"

Naast al het gedoe over de wapeninspecties én de vaak totaal kritiekloos uitgezonden woordenkramerij van Bush - genre: "Irak is een gevaar voor Amerika" - vind je in de media nu en dan ook ondubbelzinnige verklaringen tegen de Amerikaanse overval.

Zo titelde De Morgen van 2 februari op zijn cover: "Blix: Bush heeft geen gegronde reden voor aanval op Irak". Voilà, nu hoort u het eens van de baas van de wapeninspecteurs zelf.

* Amerikaanse krant verdeelt Europa

In De Standaard van 31 januari bracht Mia Doornaert het verhaal van het 'ontstaan' van de brief die acht Europese regeringsleiders van de week schreven ter ondersteuning van de Irak-politiek van de V.S. De acht maakten daarmee de Europese verdeeldheid nog eens pijnlijk duidelijk.

Blijkt nu dat het initiatief voor de brief uitgaat van de opinierubriek van de Amerikaanse krant 'Wall Street Journal'. Mike Gonzalez, adjunct-hoofdredacteur van de opiniepagina, verklaarde aan De Standaard: "Wij hebben mensen opgebeld in de Italiaanse, Spaanse en Britse regering. Zo ging de bal aan het rollen."

Dat uitgerekend Doornaert over het optreden van de Amerikaanse krant bericht, verrast niet. Als vurige pro-Amerikaanse ijvert ze al lang voor Belgische steun aan het Amerikaanse optreden. Alhoewel ze dat niet altijd met zoveel woorden durft schrijven en dan maar ingewikkelde redeneringen - zie haar 'commentaar' van 31/01 - uit de mouw schudt, die finaal wel op hetzelfde neerkomen. Uitdrukkingen zoals "Duitsland en Frankrijk die irriteren" en "Amerika de moeilijke klussen laten uitvoeren" zeggen genoeg. Als La Doornaert nu nog het lef had om in Irak aan oorlogsjournalistiek te gaan doen ... Ze zou er misschien gelouterd van terug keren.

* Die idealistische Amerikanen toch ...

"Anti-anti-amerikanisme" duikt overigens wel vaker op. Le Soir had het op 31/01 hoe in Frankrijk de bekende rechtse denker Alain Minc tegen de "nevrosés de l'antiaméricanisme" te keer gaat. In De Morgen van 1/2 was het Filip Rogier die zich afzette tegen het "alles doordesemende anti- Amerikanisme".

Het meest hilarische stuk van de week kwam echter van Eddy Daniëls, de ex-hoofdredacteur van iMediair die nu een eigen tweewekelijkse nieuwsbrief uitgeeft, "Perceptie & Realiteit". In het edito - "Wie kritisch denkt, staat dikwijls erg alleen" - wuifde hij zichzelf lof toe omdat hij tenminste tegen het anti-Amerikanisme durft in gaan.

Daniëls: "Ik denk dat het Amerikaanse optreden het Iraakse volk ademruimte zal verschaffen en dat de VS op dit ogenblik - ondanks al hun fouten - consequent het ideaal verdedigen van de open samenleving." Vreemd hoe Daniëls die altijd graag inhakt op idealisten, nu gelooft in het idealisme van Bush, Cheney & Co ...

Daniëls schreef ook: "Vandaag ben je eenzaam als je zelfs maar durft suggereren dat je de aanpak van Bush wel ziet zitten." En hij eindigt zo: "Met dit oordeel sta ik, zo vrees ik, weer tamelijk alleen. Ik leer het ook nooit af."

Wel wel. Kijk eens wat meer naar de Vlaamsche tv-journaals mijnheer Daniëls en u zult zich al veel minder eenzaam voelen. Tel eens een paar avonden het aantal correspondenties uit/over de V.S. en vergelijk met wat we te zien krijgen vanuit bv. Peking, Delhi of Pretoria (waar Nelson Mandela deze week Bush scherp veroordeelde, maar dat vernamen we niet via de Vlaamsche media). U zult verschieten, mijnheer Daniëls, hoe sterk ons wereldbeeld diepdonker-Amerikaans gekleurd wordt. Maar ach, om als vis te zien dat je in water zwemt, moet je wel eerst even op het droge belanden.

Meer over de berichtgeving over het conflict USA-Irak, in het speciaalnummer van 13 februari. (jpe)

P.S. In wat voor een helle-scenario de V.S. met hun overval op Irak de wereld dreigen te storten, bleek in een klein berichtje onderaan pagina 10 van De Morgen van 31/01. Titel: "VS: Bioterreur onvermijdelijk". Het tekstje begon zo: "De V.S. hebben zondagnacht gewaarschuwd dat een biologische aanval die duizenden mensen zal doden 'onvermijdelijk' is." Dan ging het verder met uitspraken over de nood aan investeringen in medische verweersystemen. Dat de V.S. (en Israël) door hun optreden in met name de Arabische wereld, zelf de oorzaak zijn van het 'onvermijdelijk' bioterrorisme, werd niet vermeld. De anonieme schrijver van het stukje was dus geen 'anti- Amerikanist'.

DIOGENE(S) 38