arch/ive/ief (2000 - 2005)

Russische journaliste Anna Politkovskaja: Een "Luis in de pels" ?
by jpe Monday February 03, 2003 at 02:08 AM

Over een strijdbare Russische journaliste én 'omkerend' taalgebruik ...

"Luis in de Russische pels" titelde Catherine Vuylsteke boven haar artikel in De Morgen van 1/02 over Anna Politkovskaja. Deze Russische journaliste is zowat de enige die in het tweewekelijkse blad Novaja Gazeta (oplage: 1 miljoen) nog durft schrijven over de misère van de burgers in het door het Russische leger bezette Tjetsjenië. Sinds de persvrijheid door (ex-KGB'er) Poetin zwaar aan banden gelegd werd, houden de andere Russische journalisten en media zich aan de officiële versie: de strijd tegen het terrorisme, de 'schoonmaakoperaties', de moed van de Russische soldaten.

Politkovskaja werd zelf begin 2001 door het leger gearresteerd, mishandeld en verkracht. Na drie dagen werd ze vrijgelaten. Inbinden deed ze niet: "capituleren betekent de beulen gelijk geven".

Het gijzelingsdrama eind 2002 in Moskou waarbij Poetin gifgas inzette en er alleen voor de militairen tegengif was - waardoor één op drie gijzelaars stierf - toonde haar dat "de sovjettijd niet voorbij is. Het leven van een burger is niets waard."

Dat nu Catherine Vuylsteke zo'n dappere journaliste als "luis in de pels" omschrijft, is wel heel ongepast. Maar het is een vaak gehanteerde omkering: zoals 'patrons' die winst maken op het loon dat ze van arbeiders/bedienden inpikken 'werk-gevers' genoemd worden en de mensen die de arbeid verrichten 'werk-nemers', zo worden systeemkritici die de vette luizen in de systeempels bestrijden, zelf 'luizen' genoemd. Maar neen mevrouw Vuylsteke en al de anderen die zo graag deze terminologie gebruiken: mensen zoals Anna Politkovskaja zijn geen luizen. Het zijn 'luizenbestrijders'.

Nog één citaat, dit keer uit ook al een groot artikel in De Standaard van 1/03. Daarin heeft Politkovska ja het over de aanwezigheid van de Russische geheime dienst in West-Europa: "U mag de FSB echt niet onderschatten" zegt ze. "FSB-agenten zitten overal, ook hier in Europa", waarna ze beschrijft hoe de FSB in Denemarken Achmed Zakajev, de Tsjetsjeense vice-premier die vrede probeert te bewerkstellingen, 'schaduwde'.