arch/ive/ief (2000 - 2005)

Michel bereidt bocht voor terwijl Bush en Blair deadline vastleggen
by christophe callewaert Thursday January 30, 2003 at 06:31 PM

Wordt 5 februari de dag dat de VS de oorlog verklaren tegen Irak? Volgens ANSWER wel. Powel belooft die dag harde bewijzen op tafel te leggen. Louis Michel bereidt alvast een bocht voor. Schrik dus niet als België binnen een paar weken plots wel openlijk de oorlog de steunt.

5 februari is de "go date" voor de oorlogsverklaring tegen Irak. Dat beweert althans de Amerikaanse anti-oorlogscoalitie ANSWER die dan ook oproept tot een 'noodbetoging' in New York. ANSWER baseert zich daarbij op volgende zin uit de State of the Union die Bush dinsdagnacht hield voor het Congres:

"The United States will ask the U.N. Security Council to convene on February the 5th to consider the facts of Iraq's ongoing defiance of the world. Secretary of State Powell will present information and intelligence about Iraqi's legal -- Iraq's illegal weapons programs, its attempt to hide those weapons from inspectors, and its links to terrorist groups."

Bush verwees hiermee naar een procedure die de VN-veiligheidsraad op 8 november vorig jaar in de resolutie 1441 was overééngekomen. Als Irak iets verzwijgt of ergens over liegt, moet dit onmiddellijk gemeld worden aan de veiligheidsraad. Dergelijke leugens of pogingen om iets te verbergen zijn een "materiële inbreuk" en SC-resolutie 1441 waarschuwt dat Irak in dat geval "ernstige consequenties" riskeert.

Resolutie 1441 specifieert niet of de oorlog tegen Irak voorafgegaan moet worden door een tweede resolutie zoals ondermeer Frankrijk en Duitsland graag zouden hebben. In resolutie 1441 staat een duidelijke verwijzing naar resolutie 687, de resolutie die in 1991 de voorwaarden van de wapenstilstand vastlegde. Een "material breach" zou een einde kunnen maken aan de wapenstilstand. Deze week herhaalde de woordvoerder van het Witte Huis, Ari Fleischer nog eens dat een tweede resolutie "wenselijk is, maar niet noodzakelijk". Bronnen van de Washington Post zien voor 5 februari drie mogelijke scenario's: de stemming van een nieuwe resolutie, een overeenkomst over een deadline waarna geweld is toegestaan of een overeenkomst over een deadline waarna het aan de lidstaten is om te beslissen of geweld al dan niet nodig is.

Volgens dezelfde Ari Fleischer is er een Mount Everest aan bewijzen tegen Saddam Hoessein. Het komt er gewoon op aan om de eventuele bondgenoten daarvan te overtuigen. Powel zal daar volgende week voor de VN-veiligheidsraad een poging toe ondernemen. Als hij het VN-gebouw in New York binnenstapt zal hij volgens de Amerikaanse krant USA Today ondermeer spionagefoto's onder de arm hebben waaruit zou op te maken zijn dat de Irakezen verdachte sites schoonmaken. Er zouden ook foto's bestaan van voertuigen die als mobiele laboratoria zouden kunnen dienst doen. Bush haalt ook een oud argument van onder het stof: de vermeende link tussen Al Qaeda en Saddam Hoessein. Er zouden nu bewijzen zijn dat bepaalde leden van Al Qaeda "in and out of Iraq" zijn gereisd sinds de nederlaag van de Taliban. Maar in het artikel van USA Today staat ook al de commentaar van een bron binnen die Amerikaanse veiligheidsdiensten die waarschuwt dat geen enkele foto apart iets bewijst. "Het is de accumulatie van details die telt. We tonen een gedragspatroon. Foto's van raketten komen er niet".

Het diplomatieke offensief van de VS lijkt ondertussen wel resultaat op te leveren. De Russische president Poetin liet al weten dat zijn land bereid is om van gedacht te veranderen. En de reactie van Louis Michel op de brief van de acht Europese leiders laat ook weinig aan de verbeelding over. Volgens De Standaard vroeg Michel begrip voor het Amerikaanse standpunt en waarschuwde hij voor het isolement van België. Hoewel Michel dat zelf ontkent, lijkt het er toch op dat de Belgische regering daarmee een bocht voorbereidt. Benieuwd met welke acrobatie de groenen deze keer zullen afkomen om de bocht van de regering te verantwoorden.

De komende dagen en weken worden hoe dan ook cruciaal. Vandaag is Berlusconi op bezoek in het Witte Huis. De Italiaanse president is één van de ondertekenaars van de brief in The Times. Morgen, vrijdag, is het de beurt aan Blair om de oceaan over te steken. Hij mag een dagje doorbrengen op Camp David. Het gesprek tussen Blair en Bush wordt cruciaal. De twee zullen waarschijnlijk besluiten hoelang ze nog gaan talmen vooraleer de eerste bommenwerpers zullen opstijgen. Beiden hebben al laten weten dat het een kwestie van weken is, niet van maanden. Woensdag 5 februari volgt dan de vergadering over het bewijsmateriaal van Powel.

Op het zelfde moment zal er buiten gemanifesteerd worden. Toevallig zijn er dan ook in België acties gepland tegen de Amerikaanse militaire transporten in de haven van Antwerpen. Afspraak woensdag 5 februari om 15u00 voor het Centraal Station in Antwerpen.