arch/ive/ief (2000 - 2005)

« We hebben onze petroleumproductie weer in handen ! »

Op zondag 26 januari was de Venezolaanse president op bezoek in Porto Alegre. Hij werd met enthousiasme onthaald. Tijdens een ontmoeting met de deelnemers en de pers, nam hij alle twijfel weg over de vastberadenheid waarmee hij het ‘Bolivariaanse project' in Venezuela wil verderzetten. Tegelijk gaf hij enig inzicht in zijn politieke analyse van de situatie in Latijns-Amerika, en hoe hij de strijd tegen het imperialisme ziet.
Sinds begin december organiseert de Venezolaanse burgerij een nieuwe poging om Chavez omver te werpen, met een ‘algemene staking tot de finish'. Het lamleggen van de petroleumproductie en de petroleumuitvoer door de staatsmaatschappij PDVSA vormt daarbij het koninginnestuk. President Chavez legde fier uit dat in de regering in de voorbije weken de controle over PDVSA heeft heroverd. Niet minder dan 3000 hogere kaders en tussenkaders van de petroleummaatschappij werden ontslagen en vervangen door kaders die zich aan de autoriteit van de regering willen onderwerpen. Sommigen van hen waren sinds kort gepensioneerd, of werden recent opzij geschoven omdat ze het niet eens waren met de putchistische bedrijfsleiding. Vandaag is de situatie weer grotendeels onder controle. Geen enkele haven is nog geblokkeerd, de uitvoer komt weer op gang. Chavez herhaalde hoezeer de PDVSA een ‘staat binnen de staat' was geworden, een staatsbedrijf dat in de feiten ten dienste stond van de grote multinationals en een lokale olie-elite. « Voor het eerst sinds tientallen jaren zal de PDVSA weer écht onder de autoriteit van de regering vallen en de ontwikkeling van het land dienen».
Chavez vergeleek de situatie in Venezuela met die in Brazilië en Ecuador, en stelde dat een verenigd Latijns-Amerika beter weerstand kan bieden tegen ‘het neoliberalisme'. Hij verdedigde een gezamenlijke weigering om de buitenlandse schuld van Latijns-Amerika af te betalen, en droomde luidop over de verming van ‘Petroamerica' voor, een samenwerking van alle nationale petroleummaatschappijen van Latijns-Amerika om zich beter te kunnen verdedigen tegenover de oliemultinationals.
Op verscheidene momenten in zijn toespraak verwees hij naar Fidel Castro en Cuba, zowel om het Cubaanse volk te bedanken om hun uitgebreide steun en solidariteit, als om Cuba te verdedigen en als een voorbeeld te stellen. « Toen ik in 1996, nog lang voor ik president werd, in Cuba op bezoek was, vertelde ik aan Fidel over mijn voornemen om sociale rechtvaardigheid, nationale onafhankelijkheid en Latijns-Amerikaanse integratie te verenigen in een « Bolivariaans project ». Fidel antwoordde: wat jij het Bolivarisme noemt, noemen wij hier socialisme ».
Chavez stelde dat een overwinning tegen de elites in Venezuela essentieel is om de anti-imperialistische tegenbeweging in Latijns-Amerika verder te laten groeien. « Het gevecht in Venezuela is van groot belang. Als zij er toch in zouden slagen om Venezuela klein te krijgen, zullen de elites en het imperialisme nog veel agressiever inbeuken tegen de andere landen die hun hegemonie willen ondermijnen. » En hij voegde eraan toe : «Ze dachten dat ze bij ons hetzelfde scenario zouden kunnen herhalen als in Chili in 1973 tegen president Allende. Maar ze hebben enkele ‘details' over het hoofd gezien. Terwijl het Chileense leger als één man de fascistische orders van Pinochet uitvoerde en het presidentieel paleis bombardeerd, het volk folderde en vermoorde, is de situatie vandaag in Venezuela verschillend. Tijdens de staatsgreep in april werden niet minder dan 40 generaals en topkaders in het leger door hun eigen soldaten gevangen gezet toen ze bevel gaven om zich tegen het volk en tegen de president te keren… Ik zou de putchisten en fascisten vandaag willen waarschuwen dat ze onze democratische weg moeten respecteren. Als zou blijken dat fundamentele veranderingen niet mogelijk zijn via democratische weg, dan geven ze aan dat enkel nog andere wegen open blijven, of zoals Ernest (Che) Guevara het stelde : dan zal de woede van het volk zich vertalen in geweerschoten en mitrailleurvuur». Er zijn aanwijzingen dat – ook in Venezuela – dit ‘alternatief' als een « mogelijke noodzaak » wordt voorbereid…