arch/ive/ief (2000 - 2005)

Vorige week kondigde VS-secretaris Donald Rumsfeld aan om 62,000 extra militairen naar de Golf te sturen. Tegen begin februari zouden er zo'n 150.000 soldaten aanwezig zijn, genoeg voor een grootscheepse aanval op Irak.

Maar de planning voor een oorlog in de lente (voor de enorme zomerhitte die het vechten bemoeilijkt) loopt niet volledig volgens plan. De afwezigheid van een 'smoking gun' (een duidelijk bewijs dat Saddam massavernietigingswapens bezit) leidt tot een grotere druk op de VS om de aanval uit te stellen.

VS staatssecretaris Colin Powell zei dat 27 januari, de datum waarop Hans Blix zijn rapport over de wapeninspectie moet afleveren, niet moet gezien worden als 'D-Day' voor de beslissing met betrekking tot de inval in Irak.

Ook Tony Blair liet zich op soortgelijke wijze uit. Hij deed dit nadat er ondermeer druk kwam van een aantal parlementsleden van New Labour die zich verzetten tegen een oorlog tenzij er een concrete bewijzen zijn van de productie van nucelaire, chemische of biologische wapens en tenzij er tevens VN-steun is.

Met of zonder VN-steun, wij zijn totaal tegen een oorlog met Irak. Een oorlog is enkel gericht op het versterken van de macht, winst en prestige van het VS-imperialisme. John Bolton, de nummer 3 op het ministerie van Buitenlandse Zaken in de VS zei dit erg duidelijk: "Er is niet zoiets als de VN. Er is enkel de internationale gemeenschap, die enkel kan geleid worden door de enige overblijvende supermacht, de VS." (The Observer 12 januari).

Onrust bij New Labour

Volgens een opiniepeiling denkt 30% van de Britten dat de controle over de olievoorraden de echte reden voor de oorlog is en 58% meent dat Saddam geen dermate bedreiging vormt die een oorlog rechtvaardigt. 32% is onder alle omstandigheden tegen een oorlog terwijl slechts 13% een inval door de VS en Groot-Britannië alleen ondersteunt.

Zelfs in Tony Blairs New Labour komt dit (erg beperkt) tot uiting. Een peiling onder lokale Labour vertegenwoordigers (gemeenteraadsleden, functionarissen,...) wijst op de mogelijkheid van een golf van ontslagen uit de partij als Blair doorgaat met zijn steun aan een eenzijdige VS-oorlog. De voormalige minister Kate Hoey wees op de ernstige gevolgen die zelfs zouden kunnen leiden tot het ontslag van een aantal ministers.

Maar Blair weigert om de "Kosovaarse optie" (waarbij hij er alleen voor gaat samen met Bush) uit te sluiten. Blair is er duidelijk van overtuigd dat de belangen en het prestige van het Britse kapitalisme vereisen dat er steun gegeven wordt aan het VS-imperialisme.

Dit zou voor Blair wel eens een gevaarlijk gok kunnen zijn. In de Britse media wordt gewaarschuwd dat de oorlog tegen Irak wel eens Blairs eigen 'Suez' zou kunnen worden (de eenzijdige acties van Engeland en Frankrijk tegen Nasser in Egypte die het Suez-kanaal nationaliseerde leidde in 1956 tot een enorme beweging en uiteindelijk zelfs de nederlaag van de Britten en Fransen). Bij de Suze-crisis moest de Britse premier Eden uiteindelijk ontslag nemen na de nederlaag van de Britten.

De omvang van de anti-oorlogsbeweging nog voor er militaire acties zijn, is een indicatie van het massale karakter van de protesten indien de oorlog begint.

De gebeurtenissen in Noord-Korea toonden aan hoe de plannen van Bush voor zijn oorlog tegen Irak kunnen doorkruist worden door internationale ontwikkelingen. De aankondiging van Noord-Korea dat het opnieuw kerncentrales zal openen, heeft alleszins het excuus dat de oorlog tegen Saddam nodig is omdat deze massavernietigingswapens bezit sterk ondermijnd.

Noord-Korea gebruikt haar nucleaire capaciteit als ruilmiddel voor economische en militaire toegevingen van de VS. Het is een gevaarlijke taktiek die uit de hand kan lopen, zeker op een ogenblik dat de internationale relaties bijzonder onstabiel zijn. Die onstabiliteit zou door een oorlog tegen Irak enkel nog toenemen. Nu reeds is er een scherpe toename van anti-imperialistische gevoelens in Zuid-Korea, Pakistan en heel de Arabische wereld. Dit kan versterkt worden door de oorlog, waarbij dit ook kan leiden tot wanhoopsdaden in de vorm van het gebruik van terroristische methoden.

De economische gevolgen van een oorlog kunnen niet op voorhand bepaald worden, veel zal afhangen van de duur van de oorlog. Maar de wereldeconomie bevindt zich nu reeds in een moeilijke situatie waarbij een oorlog de economische crisis zou kunnen verscherpen. De kost van deze oorlog zou wel eens veel hoger kunnen liggen dan de schattingen, zeker als de VS spreekt over een periode van militaire bezetting na het einde van de oorlog. De Financial Times merkte op: "Het vechten zelf zou het gemakkelijke deel kunnen worden".

Op weg naar oorlog

Ondanks alle mogelijke gevolgen is het mogelijk dat Bush, met de steun van Blair, toch doorgaat met een oorlog in de komende maanden. Na het statement van Blix over de wapeninspecties ging de olieprijs reeds de lucht in omdat een aanval in de lente verwacht wordt. Er wordt nu enorme druk gezet op de wapeninspecteurs om met iets serieus voor de dag te komen. Zo zou wel eens veel belang kunnen gehecht worden aan de interviews met Irakese wetenschappers.

De opbouw van troepen in de Golf maakt terugkrabbelen moeilijk. Het zou enorm moeilijk zijn om een verklaring te vinden voor het uitstellen van een oorlog en het zou eveneens moeilijk zijn om de moraal van 100.000 militairen in de woestijn hoog te houden en deze aanwezigheid is bovendien erg duur.

Los van de onmiddellijke perspectieven voor de oorlog, is het van enorm belang dat de anti-oorlogsbeweging haar voordeel haalt uit de tegenstellingen tussen de verschillende imperialistische krachten om te bouwen aan een krachtsverhouding, zeker in de bedrijven, wijken en scholen. 15 februari zal een belangrijk mobilisatiepunt zijn, waarvoor we overal campagne moeten voeren.