arch/ive/ief (2000 - 2005)

'Christen + revolutionair': kan dat ? Bedenkingen bij artikels Solidair /Tertio
by jpe Sunday January 12, 2003 at 08:46 AM
mediadoc.diva@skynet.be

Door de opkomst van een zich luid manifesterende islam, worden de vrijzinnigen in het Westen opnieuw geconfronteerd met een fenomeen - mensen die geloven in een 'opperwezen' dat ze 'god' noemen - waarvan we dachten dat het sinds Nietzsche dood en begraven was. Wat moeten we als vrijzinnigen daarmee ? Valt er samen te werken ? Hoe ?

* De 'scheppingsknoeiers'

"Wat we de pastoors niet toestonden, gaan we nu niet toestaan aan de imam" stelde een socialistisch politicus onlangs. Wie nog heeft moeten vechten om onder het juk van de katholieke kerk uit te raken - ik herinner me hoe mijn diep gelovige vader voor mijn (gelukkig gesloten) kamerdeur stond te tieren, toen ik niet meer naar de 'mis' wou - zal het met bovenstaande uitspraak eens zijn.

Als Mao Tse Toung ooit één wijze uitspraak deed, was het deze: "Het is juist in opstand te komen." Ook en bovenal tegen de spookachtige, altijd en alom aanwezige 'goddelijke' bezetter van onze geest.

En dat Allah of Jahweh of Krishna geëerd zouden moeten worden; de pot er mee op. Als metafysische rebel neem ik me voor om als Magere Hein me komt halen en ik ze onverwacht tegen het lijf zou lopen - al die goden en godinnen - dat ik ze dan eens goed hun waarheid ga zeggen; de scheppingsknoeiers die de wereld met zoveel rampen en drama's opzadelden. Maar ik zal ze niet tegenkomen. Waarover zit ik me weer op te winden ?

* Gods-dienst botst met vrijheid en democratie

Over alvast een deel van de aardse aanbidders van de scheppingsknoeiers moeten we ons echter wel degelijk blijven opwinden want elke gods-dienstige doctrine is 'totalitair' in minstens twee opzichten:

a) dat ze denkt de uiteindelijke wijsheid in pacht te hebben; dat ze niet wil erkennen dat het menselijk 'verstand' dé totale werkelijkheid nooit zal kunnen vatten.

b) dat ze een onderwerping aan haar 'god' vraagt, wat soms door de gelovigen letterlijk tot uiting gebracht word: zie het op de grond liggen van priesters die gewijd worden en het knielen van de moslims richting Mekka. Zie ook het afwijzen door de rooms-katholieken van het onvervreemdbare recht van ieder mens om zelf te beslissen over zijn levenseinde. Anno 2002 stelt kardinaal Danneels nog altijd dat "de draad doorknippen, niet de mens toe komt. De schaar is in Gods hand" (DS 26/12/02). Een paar dagen eerder bekloeg de paus zich er nochtans over dat God zich van de wereld heeft afgekeerd. Beslissen over wiens levendraadje doorgeknipt moet worden, dat doet de Almachtige echter nog wel. Gelove wie het gelove wil.

Ondertussen maant het Vaticaan de katholieken aan om overal de wetgeving inzake abortus en euthanasie zo veel mogelijk tegen te werken ... Als dat niet democratisch is ...

Gods-dienst gaat hoe dan ook in tegen de bevrijding van de mens zoals we die in het ontkerkelijkte Westen hebben nagestreefd. Recent hebben nota bene ook Arabische vrijzinnigen er op gewezen dat we de verworvenheden van de Verlichting, niet mogen prijs geven.

* "De kern van de progressieve stroming"

Dat uitgerekend de communistische PVDA de jongste tijd met de AEL in zee gaat, roept binnen de partij en haar sympathisantenkring vragen op. Wie beseft wat een afkeer er bij veel 'gewone mensen' bestaat tegenover de door de media gedemoniseerde Dyab Abou Jahjah, weet dat de PVDA een risico neemt. Daar komt dan het godsdienstige element bij van de - in de media met 'terreuraanslagen' en 'achterlijkheid' gelinkte - islam. Dus moet de PVDA in het reine raken met het godsdienstige karakter van haar nieuwe bondgenoot. Waar is de tijd dat vadertje Stalin de Russische kerken naar afzender terugzond door ze de lucht in te dynamiteren ?

Is het dan toeval dat Solidair op 1 januari een lang interview had met een 'christelijke revolutionair' ? Het betrof Remi Verwimp, een Antwerps priester en "geestelijke vader van WTM" (Werkplaats voor Theologie en Maatschappij). WTM bestaat 15 jaar en "vormt samen met Christenen voor het Socialisme (CvS) en de Christelijke Basisgroepen de harde kern van de progressieve stroming onder de gelovigen binnen en buiten de kerk, onder wie ook tal van militanten van het ACV." Aldus Gaston Van Dyck in de inleiding van zijn interview.

* "Linkse christenen ? Mijn oor !"

Het interview werd ook op Indymedia geplaatst en lokte daar een bitse discussie uit. Het begon met Ria Van Acker die titelde: "Linkse christenen? mijn oor!". Ze schreef: "Gaston, bekijk de verwezenlijkingen van alle christenen ter wereld! Die zijn nog schrijnender, verdrukkender, zelfs dodelijker dan wat de islam hier en daar op zijn kerfstok heeft. Omdat er zoveel beschaamde christenen zijn die ijverig op zoek gingen naar linkse interpretaties van evangelische teksten (sommige passages lenen zich daar misschien toe, met wat moeite) in plaats van hun onzindelijk geloof zelf in vraag te stellen, kun je niet concluderen dat die evangelies echt als onrechtbestrijdende programma's te presenteren zijn. Maak jullie en die andere verdwaasde christenen toch niets wijs, a.u.b."

Daarop counterde ene Els met: "In alle godsdiensten zitten zeer waardevolle sociale projecten". Iemand anders verweet Ria "fundamentalistisch" te zijn. Waarop zij antwoordde: "Kijk, ik ben een fundamentalist omdat ik niet geloof in een links-revolutionair christendom of een christelijk marxisme? Ik mag niet verwijzen naar 1000 jaar machtsmisbruik door christelijke leiders, maar als iemand op deze site sympathie laat vermoeden voor een sp.a-stelling krijgt zij wel onmiddellijk verwijten over Agusta, Paul-Henri Spaak en zelfs Hendrik De Man. Zijn jullie allemaal katholieken zeg?"

Als nog zou moeten bewezen worden dat er ook ter linkerzijde heel wat - gewettigde - aversie bestaat tegenover het christendom, dan bleek dit in deze discussie wel.

* Een signaal voor de christenen in België

Wat vertelde Remi Verwimp nu eigenlijk in het interview ? De volledige tekst is te vinden op Indymedia, laten we hier dus volstaan met enkele citaten.

Volgens Verwimp hebben "de progressieve christenen het in de kerk bijzonder moeilijk. De bisschoppen - die nog altijd het monopolie hebben op de benoemingen - geven rechtse stromingen zoals de charismatische beweging" (remember Baudouin I) "alle steun, terwijl ze de progressieve linkse beweging onder de christenen systematisch boycotten en proberen financieel droog te leggen."

Een gegeven dat we onze sympathieke kardinaal Danneels nog nooit hoorden aankaarten.

Over het protest van WMT/CVS tegen de oorlog in Irak, stelt Verwimp: "De voorbije twintig jaar hebben we dikwijls achter rode vlaggen gelopen, met veel plezier trouwens, maar dit keer wilden we echt als christenen betogen. In de media lijkt het wel alsof er geen christenen meer zijn die zich tegen deze oorlog verzetten. Door te betogen als 'Christenen voor de globalisering van de solidariteit en tegen de oorlog' wilden we vooral de christenen in België een signaal geven."

Verwimp voegt er aan toe: "We staan voor de volle honderd procent achter STOP USA" (waar verder PVDA, AEL en Indymedia de drijvende krachten achter zijn). Verwimp hoopt tegelijk op een breed front tegen de oorlog maar hij vreest dat "de vredesbeweging helemaal opnieuw van onderuit moet worden opgebouwd, want aan de top beweegt er nog jammerlijk weinig."

* "Evangelie als weerslag van revolutionaire beweging"

Bij de arrestatie van Dyab Abou Jahjah, nam WMT meteen zijn verdediging op. Verwimp: "We verzetten ons tegen de demonisering van de AEL en Abou Jahjah en tegen de desinformatie die over hen wordt verspreid. Dat is het signaal dat we willen geven. Voor de rest willen we vooral met hen en met de moslims in het algemeen in discussie komen."

Over het misbruik van de christelijke godsdienst (inquisitie, godsdienstoorlogen ...) verklaart Verwimp: "Ze gebruiken de christelijke moraal nog altijd om de mensen zoet te houden en een heleboel onrecht goed te praten. Hetzelfde is trouwens gebeurd met de socialistische beweging: oorspronkelijk een revolutionaire kracht, is die voor een groot deel een steunpunt van de macht geworden. Daarom vinden wij het zo belangrijk terug naar de bron te gaan van het evangelie als de weerslag van een revolutionaire beweging."

* Zoeken naar een samenwerkingsbasis

In één zaak moeten we de mensen van AEL alvast gelijk geven: je kan als Arabier niet over je identiteit praten zonder er de islam bij te betrekken. Ik besef dat omdat ik me ook realiseer dat je als blanke West-Europeaan niet over je identiteit kunt praten zonder er het christendom bij te betrekken.

In het verleden en nu nog ten dele, hadden we te kampen met een verstikkende variant van de chris telijke godsdienst, maar er bestaat dus ook een bevrijdende variant (zie ook de bevrijdingstheologie). Binnen de Islam en andere godsdiensten heb je al evenzeer uiteenlopende lezingen.

Vermits godsdienst een haast universeel gegeven is - beantwoordend aan existentiële vragen naar de zingeving van het leven - is het eigenlijk onmenselijk om - zoals onder Stalin - godsdienst te verbieden.

En als we het bestaan van godsdienst als een noodzaak voor velen kunnen erkennen - iets waarzonder zij het leven niet zouden kunnen of willen dragen - dan kunnen we - met respect voor elkaars levensvisie - maar beter samenwerken: linkse gelovigen en linkse vrijzinnigen. Temeer omdat de linkse krachten het al zo moeilijk hebben om op te tornen tegen de rechtse combinaties tussen de politieke en economische machten.

De keuze voor samenwerking mag echter geen puur opportunistische - samen sterker - zijn. Ze dient ook gebaseerd te zijn op de overtuiging bij vrijzinnigen dat gelovige mensen juist vanuit hun geloof een bijzondere bijdrage kunnen leveren. Iets waar de recente lectuur van het boek 'En toch ... een andere wereld is mogelijk" van de norbertijn Luc Vankrunkelsven, me weer van overtuigde. (zie bespreking in DIOGENE(S) 36).

* Theorie versus praktijk

Als 'post-christen' en 'post-communist' merk ik bij mezelf hoe je na van een ideologie te zijn afgekickt, niet alles van die ideologie moet verwerpen. Concreet waardeer ik bij christenen bv. nog altijd vormen van menselijkheid die je bij niet-christenen nogal eens mist ... De Antwerpse bisschop Paul Van Den Berghe voegde daar in het hoofdartikel in Tertio van 8 januari nog ander elementen aan toe zoals de grote vrijwillige inzet van christenen voor de samenleving, waardoor ze mee helpen de samenleving bijeen te houden. Van Den Berghe verwees naar de Amsterdamse burgemeester Job Cohen die stelde: "Zonder moskeeën, tempels, kerken en synagogen lukt het niet", "de dialoog met elkaar gaande te houden".

Politiek uit één en ander zich in theorieën zoals die van het 'personalisme' dat meer dan bv. het 'reëel bestaande communisme' - of wat daar voor door moet gaan: de communistische idealen werden nog nooit ergens echt verwezenlijkt - de nadruk legt op de waarde van ieder mens.

Vandaar dat CD&V-voorzitter Stefaan De Clerck een punt heeft als hij in Knack (1/1/03) stelt: "Wij hebben ook oog voor de meerwaarde die gezinnen, verenigingen, buurtcomités en het vrije initiatief bieden. Dat is onze traditionele band met het middenveld, waarmee we ons zowel van een staatsgericht model als van een puur individualistisch systeem onderscheiden."

Dat middenveld, daar had Van Den Berghe het ook over. Hij vindt het politiek onverstandig om het middenveld te dwarsbomen en het te verplichten pluralistisch te worden. Geloven is voor hem niet louter een privé-zaak. Je moet het ook kunnen uiten in een maatschappelijk engagement. Van De Berghe vreest echter dat 'Paars-groen' alles "pluralistisch wil maken". "Ik vrees dat alle nieuwe initiatieven die nog voor subsidies in aanmerking willen komen, aan die voorwaarde van 'absolute neutraliteit' zullen moeten beantwoorden. Maar is absolute neutraliteit geen utopie ?"

Van Den Berghe steekt echter ook de hand in eigen boezem: zijn de huidige problemen van kerk en godsdienst "niet ten dele de schuld van de christenen". "Zijn ze de voorbije decennia niet te veel met macht en structuren bezig geweest en te weinig met het zoeken naar hun identiteit in een nieuwe samenleving ?"

Wie zich zulke vragen ook mag stellen zijn de christen-democratische politici. In de praktijk verloochenden ze hun uitgangspunten vaak voor dienstbaarheid aan een kapitalistisch systeem dat haaks staat op hun waarden. Zie bv. hoe CVP-minister Eric Van Rompuy VTM groot hielp maken. De farizeër had schijnbaar niet door dat hij daarmee de wortels onder zijn eigen partij uitgraafde.

Tot slot: bovenstaande bedenkingen gingen over 'godsdienst' en niet over religie. Het religieuze is ruimer. Het kan een intense verhouding tegenover het leven inhouden zonder dat daar een godsfiguur bovenzweeft. Een godsfiguur waar vrijzinnigen zich blijvend zullen aan ergeren, en dat moeten onze gelovige broeders en zusters maar leren verdragen. Ze kunnen niet alles hebben: de overtuiging van een heerlijk eeuwig leven én aardse gemoedsrust ...

JP Everaerts

* 'Tertio' versus 'Kenteringen' ?

Om de daad bij het woord te voegen, hebben we voor DIOGENE(S) zopas weer een abonnement genomen op het derde 'algemene' weekblad in Nederlandstalig België: het katholieke Tertio (naast Knack en Solidair). Nu lezen we echter in het interview met Remi Verwimp dat WMT, CVS en de christelijke basisgroepen samen werken aan het nieuwe tijdschrift 'Kenteringen' dat op 1 januari voor het eerst verschenen is. (info hierover later ???) Verwimp stelt daarover: "Daarmee willen we onder een ruimer publiek tegengas geven onder andere tegen het conservatieve Tertio van de officiële kerk."

Tertio laat inderdaad vaak een conservatieve klok luiden, wat op zich nog niet slecht hoeft te zijn. Waarom moeten we altijd maar vooruithollen, 'progressief' zijn ? De 'progressief' Verhofstadt zou niets liever willen. Problemen rijzen er wel waar het 'conservatieve' niet dient om 'het goede' te bewaren, maar om 'gevestigde belangen' te dienen.

Maar schreef Bert Claerhout op 1 januari niet dat Tertio bedoeld is als bijdrage "om mee te bouwen aan een 'nieuwe' kerk in ons land" ? Bij deze dan ook de vraag aan Claerhout: hoe vaak heeft Tertio al aandacht besteed aan de vernieuwers van WMT, CVS en de christelijke basisgroepen ? En heeft Tertio al aandacht besteed aan de manier waarop één van de toonaangevende katholieke instellingen in dit land, de KUL, van haar katholieke K steeds meer de K van Kommercie en economische Konkurrentie maakt ?

(DIOGENE(S) 35)

Frank Deboosere of God?
by klaas Sunday January 12, 2003 at 01:47 PM

Van waar komt het weer? Voor mijn part van God.
Maar sta mij toe allen die spreken en dwingen in naam van God godslasteraars te noemen.

Goede vraag.
by Raf Grinfeld Sunday January 12, 2003 at 03:35 PM

"Waar is de tijd dat vadertje Stalin de Russische kerken naar afzender terugzond door ze de lucht in te dynamiteren ?" Goede vraag, jpe. In de vergeetput van de geschiedenis, die misschien wel in 1984 werd gegraven, toen snobisme hoogtij vierde in Vlaanderen, Big Brother nog niet associaties opriep met een tv-programma en het Vlaams Blok bijna op het punt stond om door te breken. Ja, in die vergeetput. Samen met het feit dat Stalin ooit een niet-aanvalspact sloot met Hitler. Mij is het al lang duidelijk. Extremisme heeft meer met staatkunde en godsdienst te maken dan met werkelijke politiek en vrijzinnigheid. Stalinisme is bureaucratische antipolitiek. En echte politiek gaat niet over compromissen sluiten maar over verzet en pleidooien voor basisdemocratie.

Europa niet Christelijk?
by Guido Sunday January 12, 2003 at 05:49 PM

"In an interview Thursday with the Italian newspaper Avvenire, Cox said the text of the future Constitution will respect the identity of Catholics "as well as the civil and legal rights of churches."

"I think that some of the recommendations of European Catholics have been included in the draft that was circulated in the past weeks," he said.

At the same time, the Convention that is writing the document is "sovereign," and the Parliament is outside of it."
http://www.zenit.org/english/visualizza.phtml?sid=29763

Ik ga hier nog een artikel over maken maar vond dat het een beetje aansluit bij de inhoud van het artikel. Velen onder ons zijn misschien wel vrijzinnig en atheïst. Zij die ons regeren niet echt. En het Europees Parlement krijgt binnenkort een bezoekje van de Paus.

Staat en Kerk gescheiden? Pfff...

Vergeet ook niet de racistische reacties van sommigen regeringsleiders over een al dan niet toetreding tot de Europese Unie van Turkije.

Guido
by TUc Sunday January 12, 2003 at 09:59 PM


Europa is inderdaad christelijk. Ook de vrijzinnigen die hier zijn opgegroeid zijn opgegroeid in een christelijk kader. Hoe hard de ouders ook mogen proberen geen religie te betrekken bij de opvoeding.
Ik vind dat helemaal niet zo erg, en vrijzinnigheid gaat helemaal niet in tegen het gegeven dat wel allen geboren worden in een christelijk Europa.

Christendom heeft zo'n impact gehad op ons waardenstelsel, dat je al een totale freak moet zijn om in Europa inderdaad totaal niet-christelijk te leven. Dat geldt natuurlijk voor de mensen met een Europese afkomst...

groeten,
TUc
*een christen-anarchist*
*proest*

TUc
by Guido Sunday January 12, 2003 at 11:08 PM

Ik snap uw reactie niet.

"In an interview Thursday with the Italian newspaper Avvenire, Cox said the text of the future Constitution will respect the identity of Catholics "as well as the civil and legal rights of churches." I think that some of the recommendations of European Catholics have been included in the draft that was circulated in the past weeks," he said.

At the same time, the Convention that is writing the document is "sovereign," and the Parliament is outside of it."

Ik vind dit niet normaal, jij precies wel?

EN we doen er maar wat op los
by Jonas Sunday January 12, 2003 at 11:34 PM

"Waar is de tijd dat vadertje Stalin de Russische kerken naar afzender terugzond door ze de lucht in te dynamiteren ?"

Kom op JPE , noem de namen van die kerken,.... Welke kerken dynamiteerde Stalin?? Stalin dynamiteerde immers helemaal geen kerken, ... Wat is dat toch met jullie, denken jullie nu echt dat je zo maar alle onzin mag verkopen.

En we doen er maar wat op los .....

christelijke waarden
by klaas Monday January 13, 2003 at 11:18 AM

Ik heb geen probleem met mijn christelijke waarden. Ik ben zelfs nog misdienaar geweest en ik ben daar niet beschaamd over. Maar ik hoop kritisch te zijn wanneer bepaalde mensen mij in naam van God of een godsdienstige traditie voor hun kar willen spannen.
Met 'Gods wegen zijn ondoorgrondelijk' is genoeg gezegd. Wij zijn onnozele mensen en moeten niet doen alsof we uit onszelf kunnen treden en de dingen vanuit een goddelijk, almachtig, onsterfelijk en alwetend perspectief zouden kunnen zien. En dat geldt evengoed voor zij die beweren atheïst te zijn, maar zich terzelfdertijd evengoed alwetend en almachtig wanen of zich zo proberen voor te doen.

Jonas
by Peter Morlion Monday January 13, 2003 at 11:28 AM
dikkexpierre@yahoo.com

De Bibi-Heybat moskee :
http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/63_folder/63_articles/63_bibiheybat.html

The Church of our Savior Jesus Christ in Moskou:
http://home.attbi.com/~brileyh/papers/hbruss99.htm
http://www.geocities.com/frgeorgek/russchurchhistory.html#10
http://www.pippinweb.com/gcs/gcsceiling.htm
http://rossiya_david.tripod.com/id21.htm

Het klooster te Kalyazin
http://www.ourheritage.net/Great_Adventures/Waterways_of_Russia/Itinerary/7-17-02.html

Druk maar telkens op Ctrl-F en typ in 'dynamite' en je komt wel op het relevante stuk.

Ik veronderstel dat dit niet de enige waren.
Groeten, p

Peter
by Jonas Monday January 13, 2003 at 11:54 AM

Peter,...

In je links staan wat algemene verwijzingen en gaat het vooral over de jaren 50 en zelfs voornamelijk jaren '70 en '80. Voor zover ik weet was Stalin toen al lang dood.
Voor zover ik weet delen noch Marx, Lenin, Stalin,... het fundamentalistisch anti christelijk denken van de auteur van bovenstaand artikel.
Wat is dat toch met jullie.
Is jullie kritiek op de PVDA nu dat ze niet genoeg ten strijde trekt tegen het Christelijke geloof.

God is Groot/Dood/Rood/...
by TUc Monday January 13, 2003 at 12:09 PM

Guido:
Natuurlijk vind ik dat niet normaal, dat was ook mijn punt niet. Ik wou gewoon eventjes ingaan op mensen die ten allen tijde beweren niet beïnvloed te zijn door het christendom.
De citaten die jij weergeeft doen ook mijn maag keren hoor, ik was gewoon over iets totaal anders bezig. Eerder culturalistische filosofie of iets dergelijks...
Snappie? Mijn reactie was geen reactie op de citaten. Dat toch eventjes uit de weg ruimen.

Klaas:
Jij misdienaar? Halleluja! Dit krijg je overmorgen zeker onder je neus gesmeerd. hihihihi...


Tot u en de wereld sprak:
TUc

TUc?
by Guido Monday January 13, 2003 at 01:35 PM

" Ik wou gewoon eventjes ingaan op mensen die ten allen tijde beweren niet beïnvloed te zijn door het christendom." TUc

"Velen onder ons zijn misschien wel vrijzinnig en atheïst." Guido

Ik heb hier niets beweerd over mezelf.

Ik heb hier al meermaals geschreven dat we allemaal onder de invloed van het christendom lijden, maar vind het niet meer terug.

Guido jongeman
by TUc Monday January 13, 2003 at 10:57 PM

Dat was mijn punt juist! Ik sloot me bij je aan! Jij zij iets van invloed van het Christendom en ik vulde dat aan.
Gewoon verkeerd begrepen denk ik, ik wou gewoon een aanvulling plaatsen op hetgene jij had gepost.

hahahahaha,
TUc

Jonas
by Peter Morlion Tuesday January 14, 2003 at 02:51 AM
dikkexpierre@yahoo.com

Zever jonas. In een artikel spreekt men letterlijk van de jaren dertig. Anders gaat het telkens om de verwijzing naar het feit dat het gebeurde onder bevel van Stalin.
Het zijn inderdaad algemene verwijzingen, en de stukken gaan misschien hoofdzakelijk over latere jaren, maar dat doet geen afbreuk aan de vermelde feiten.
Ook heb ik gewoon gezegd dat Stalin wel degelijk kerken heeft vernield. Of hij fundamentalistisch anti-christen was, daar spreek ik me niet over uit; en over de PVDA laat ik me elders uit. Met alle respect, maar ik vind het walgelijk hoe je het zo kan opnemen voor Stalin.

Maar soit, de kans dat iemand dit nog leest is klein denk ik.