arch/ive/ief (2000 - 2005)

Waarom een Tijdschrift voor onafhankelijke maatschappijkritiek?
by Raf Grinfeld Wednesday December 11, 2002 at 05:37 PM
tomsk_be@yahoo.com

Sinds een paar jaar is er zoiets als Tomsk, het Tijdschrift voor onafhankelijke maatschappijkritiek. Ik wil hier even ingaan op de doelstellingen ervan.

Elk tijdperk kent zijn verzetsbewegingen. De 20ste eeuw zal gekend blijven als diegene van de Russische en Spaanse Revoluties, de realisaties van het feminisme en de bevrijders van de seksualiteit, de democratische krachten van mei '68, het begin van de ecologische beweging en de opkomst van de antiglobalisten. Daarbij dient de vraag gesteld te worden : in hoeverre is er sprake geweest van recuperaties? Waarom zijn de Russische experimenten tot maatschappijvernieuwing een stille dood gestorven? Wat maakte het libertair socialisme zo onaantrekkelijk dat het na de nederlaag ervan in Spanje nooit meer tot de praktijk van een massabeweging uitgroeide? Waarom vindt het feminisme slechts moeizaam zijn weg in de derde wereld? Waarom vonden mystiek en racisme hun weg binnen de kringen van antiglobalisten? Op dit soort vragen wil Tomsk ingaan, maar je mag er zeker van zijn dat we niet alle antwoorden klaar hebben.
Ik wil je dan ook zeker aansporen om zelf op zoek te gaan, het resultaat van je zoektocht mee te delen aan mij en anderen, te bestuderen en reflecteren. Misschien kan je beginnen met jezelf de volgende vragen te stellen : ben ik anarchist, socialist, ecologist, feminist, antiglobalist, andersglobalist, wil ik wel een -ist zijn? Zo ja, waarom? Hoe lang al? Dankzij wie of wat? Ken ik wel alle belangrijke politieke omschrijvingen? Ben ik Bookchinist, communalist, sociaal-libertair? Wat heb ik geleerd van vrouwen, wat van mannen? In hoeverre vind ik dat links zichzelf moet vernieuwen? Misschien denk je na het beantwoorden van deze vragen bij jezelf wel : "goh, wat ben ik marginaal bezig", of... "ik wil zo snel mogelijk uit de marge". Willen is echter niet hetzelfde dan kunnen en geduld soms werkelijk revolutionair.
Er wordt veel gesproken over het belang van frontvorming, daarbij wordt er dan ook graag verwezen naar andersglobalisme. De contouren van dit -isme zijn echter voor velen onduidelijk, zeker voor de laaggeschoolden, analfabeten en van zichzelf vervreemden. Er is binnen progressieve kringen een fascinatie voor media-aandacht. En massamedia komen graag tegemoet aan deze fascinatie door aandacht te schenken aan andersglobalisten. Maar het beeld is vaak vervormd, uitspraken verdraaid, diversiteit onvoldoende weergegeven, duiding ontbreekt dikwijls. Zelfs een socioloog als Mark Elchardus, vaak afgeschilderd als dé ideoloog van de SP.A, begint de gevaren daarvan in te zien. Hij deelt Vlamingen tegenwoordig het liefst in in twee categorieën: de VRT-kijkers en de VTM-kijkers. De eersten zijn het best geïnformeerd. Ik heb geen interesse om lof te zwaaien over deze simplistische categorisering, wel wil ik aangeven dat ik zeker niet alleen sta met mijn waarschuwingen voor de macht van de massamedia.
En wat als het beeld dat men ophangt van de andersglobalisten zo vertekend en vaag is? Op deze wijze is de andersglobalisatiebeweging nauwelijks bedreigend voor het huidige economisch systeem. Want er is geen belangrijke tegenmacht die de rechtzetting of de duiding kan doen. Daarbij wordt nog eens de aandacht die men geeft aan andersglobalisten gemakkelijk tenietgedaan door op hetzelfde moment aandacht te geven aan de oppositionele krachten. Het is bijvoorbeeld niet zo dat een berichtje over een geslaagde actie in een krant die keer het dagblad beter maakt in haar geheel. En als het niet zo is, was de perstekst schrijven en faxen misschien wel een maat voor niets. Zo gaat dat...
Directe actie kan dan ook vaak best zo informatief mogelijk zijn, wat bij brede frontvorming een stuk moeilijker is dan bij affiniteitsgroepen, en zich het best in grote mate richten op face-to-face contacten of alternatieve media. En als die andere media onvoldoende aanwezig zijn moet men er opbouwen. Aan die voorwaarde wil ook het Tijdschrift voor Onafhankelijke Maatschappijkritiek tegemoetkomen. Bij brede frontvorming speelt ook de druk die vanuit de macht van het getal komt. Schijndemocratie werkt immers met getallen, kiespublieken, kwantiteit van het verzet, mate van ongehoorzaamheid,... Om het eigen democratisch imago te vrijwaren wordt het belangrijk om de andere als ondemocratisch of onredelijk te kunnen afschilderen. Om hem of haar in de extremistische hoek te duwen, om de verschillen tussen links en rechts te doen vervagen, etc. Woorden worden daarbij belangrijk, maar oorspronkelijke betekenissen en zelfs woordenboeken (die ook niet altijd oorspronkelijke betekenissen weergeven) steeds minder.

Even voorstellen.. sinds een paar jaar is er zoiets als Tomsk, het Tijdschrift voor onafhankelijke maatschappijkritiek. Abonneren is gratis. Je krijgt daarbij maximaal twee e-mails op een maand binnen die nooit groter zijn dan 50 kilobytes. De focus komt steeds meer te liggen op linkse ecofilosofie, wetenschap en directe actie. De inspiratie is in grote mate communalistisch van aard. Het communalisme is de politieke en basisdemocratische dimensie van de sociaal-libertaire stroming.
Misschien wil ook jij je abonneren? Dat kan door een mailtje te sturen naar tomsk_be@yahoo.com. Of door te telefoneren naar 0497/037544. Een website waarop de berichten verschijnen is er voorlopig niet. Met een zoekrobot op internet vind je echter al genoeg schrijfsels van Raf Grinfeld, de maker van Tomsk, en vrienden.
Onlangs bevatte bevatte Tomsk bijdragen over postmodernisme, indymedia, de krant van de Fabel van de Illegaal en de libertaire boekenmarkt in Utrecht. Je mag je verwachten aan links naar teksten of afgedrukte schrijfsels van Murray Bookchin, Takis Fotopoulos, Errico Malatesta,...