De kansen voor een democratisch Irak weg bombarderen

Tussen 1949 en 1987 leefde het Taiwanese volk onder de meedogenloze dictatuur van Chiang Kaishek en vervolgens zijn zoon. Hun Kuomintang partij legde een terreurregime op waarbij duizenden opposanten werden vermoord en duizenden gevangengenomen. Die terreur vernietigde niet alleen een generatie van democraten, ze wierp ook een schaduw van angst over iedereen die durfde dit systeem in vraag te stellen.

Bijna 30 jaar lang bleef de bevolking politiek passief. Als buitenstaander kon je veronderstellen dat zulk een dictatuur nooit effectief gecontesteerd zou worden door de mensen die ze onderdrukte. Maar in werkelijkheid slaagden de Taiwanezen erin door lokale literatuur, muziek en schilderkunst een eigen identiteit te scheppen, onafhankelijk van de fantasieën van Chiang Kaishek en van de verleidelijke belofte van de Amerikaanse droom.

In de loop van de jaren 1970 braken gelokaliseerde protesten uit, niet gericht tegen de dictatuur, maar rond de problemen die Taiwans snelle economische groei teweegbracht in het dagelijkse leven van de bevolking. Het dumpen van toxisch afval door petrochemische en andere hoogvervuilende fabrieken was een regelmatig terugkerend thema. Deze spontane en ongecoördineerde protestbewegingen, die steunden op de groeiende culturele autonomie van talrijke gemeenschappen, ondermijnden de afhankelijkheidsrelatie tussen lokale leiders en de centrale Kuomintang.

Nieuw, meer onafhankelijk lokaal leiderschap trad op de voorgrond. Vervolgens, in de jaren 1980, kwamen de interne tegenstellingen binnen de heersende partij aan de oppervlakte en werd een oppositiepartij gevormd, de DPP, die een eengemaakte stem gaf aan de verspreide krachten van de oppositie. Het militair bewind werd opgeheven en twee jaar geleden werd de Kuomintang in de nationale verkiezingen verslagen.

De les hiervan en van talrijke dictaturen zoals deze - een les zo vanzelfsprekend dat ze niet herhaald zou moeten worden - is dat mensen nooit passieve slachtoffers zijn, hoe brutaal een dictatuur ook wezen mag.

In Irak, zoals in Taiwan, beschikt het volk niet over middelen om een democratische politieke oppositie te voeren. Maar de bevolking beschikt over de mogelijkheid om haar misprijzen voor haar heersers cultureel uit te drukken. Zoals in Taiwan hebben ze manieren ontwikkeld om hun dagelijks leven zo onafhankelijk mogelijk van de repressieve staat te leiden. Zulke vormen van sociale weerstand vormen meestal de basis waarop in een later stadium een meer openlijke politieke oppositie verder bouwt. Mundher Adhami Adam beschrijft hoe Irakezen een sociale orde hebben opgebouwd onafhankelijk van Saddam, gedragen door de culturele en spirituele tradities van het maatschappelijk middenveld. Hij stelt ook dat de kansen dat die sociale orde een bron van politieke weerstand wordt voortdurend ondermijnd worden door Westerse acties ondernomen in naam van de democratie.

Het verschil tussen Taiwan en Irak is dat Irak olie heeft en dat de agenda van zijn dictator niet langer overeenstemt met de plannen van de VS.

Als Bush en Blair verplicht worden toe te geven dat een verandering van regime hun doel is in Irak-alle verklaringen over de bescherming van de wereld tegen Saddams nucleaire wapens klinken steeds holler - vallen ze terug op de slogan dat ze Irak democratie brengen. Maar die stellingname schakelt geheel en al het Irakese volk uit.

Ze handelen alsof het vermogen vertoond door alle door een dictatuur onderdrukte volkeren om een weg naar de democratie te vinden op een of andere wijze afwezig is in Irak. Indien dit vermogen zwakker is dan elders, kan dit een gevolg zijn van de voortdurende bombardementen en de sancties van het Westen. Die ondermijnen de regelmaat van het dagelijkse leven die noodzakelijk is om het misprijzen en de haat voor een regime om te vormen tot gericht verzet. Het lijkt van slechte smaak te getuigen zoiets triviaal als Blairs Derde Weg te vermelden in de context van een oorlog. Een van de centrale thema's van die politieke doctrine is echter de centrale plaats van het maatschappelijk middenveld. De belangrijkste aanhanger van deze doctrine ondersteunt nu het weg bombarderen van de kansen van het maatschappelijk middenveld om de basis te worden voor een democratische staat in Irak.

Om Bush en Blair te stoppen en om praktische hulp te verlenen aan het Irakese volk dienen we ons eigen maatschappelijk middenveld te mobiliseren, van vrouwenorganisaties tot vakbonden.

De betoging van 28 september (bedoeld wordt de betoging van 28 september laatsleden te Londen) is een vitaal begin. De oorlogsdreiging confronteert ons met de gebreken van onze democratische instituties, gezien de Eerste Minister steevast het koninklijke prerogatief gebruikt om een democratisch debat en democratische besluitvorming te blokkeren.

We moeten een publiek gevoel tegen de oorlog omvormen tot een burgermacht die de oorlog kan stopzetten. Indien het parlement geen toelating krijgt om zijn wensen uit te drukken, indien de representatieve democratie wordt geblokkeerd door de instellingen van de monarchie, dan moeten we onze verantwoordelijkheid opnemen door middel van een campagne van burgerlijke ongehoorzaamheid, en anderen aanmoedigen om ons hierin te volgen.

Klik hier voor meer informatie over acties in Groot-Brittanië tegen de oorlogsdreiging tegen Irak. Ook de site van 'justice not vengeance'is interessant. Hier vindt je o.a details over geweldloze burgelijke ongehoorzaamheid.

___________________________

Dit artikel 'Bombing out chances of a democratic Iraq' is van de hand van Hillary Wainwright, eindredacteur van 'Red Pepper' waar het gepubliceerd werd in october 2002.

De vertaling is van de hand van Michel Huysseune, medewerker van de vertaalpool van Attac-Vlaanderen.

Verwittiging - De gepubliceerde documenten weerspiegelen, tenzij anders vermeld, niet noodzakelijk het standpunt van Attac. Zij zijn de standpunten van hun auteur(s) en eventueel van werkgroepen of andere organisaties. Dat de documenten hier gepubliceerd worden is omdat wij willen meegenieten van beschikbare ideeën en expertises om samen onze toekomst te heroveren en aan die andere mogelijke wereld te werken.
_______________________________

* We hebben het recht om gelukkig te zijn - door Eric Goeman
Verslag van de slotmeeting van het Europees Sociaal Forum in Firenze

Dit had U nog tegoed, het eindverslag van het Eerste Europese Sociaal Forum. Na de succesopkomst voor het Forum en de monsteroptocht tegen de oorlog met Irak was iedereen ervan overtuigd dat we slechts aan kracht
konden winnen door deze mobilisaties en campagnes tenminste Europees en, als het kan, mondiaal te organiseren. De ordewoorden zijn dan ook 'mobilisaties' en 'netwerken'.
[http://www.attac.org/belgie/zm021204/zm021204-3.html]

* De Gats in vraag en antwoord
WHO en GATS: Campagne tegen de vermarkting van de publieke goederen

Tijdens de Open Trefdag van Attac-Vlaanderen nu zaterdag 7 december (je komt toch ook ?) is een van de aandachtspunten de GATS. Susan George, vice-voorzitter van Attac France komt er ons oproepen deel te nemen aan de wereldwijde campagnes tegen de GATS. Dat 'ding' waarvan een half jaar
geleden, bij wijze van spreke, niemand ooit gehoord had. Hier vind je een concreet, kort, eenvoudig vademecum over het hoe en wat van de GATS.
[http://www.attac.org/belgie/zm021204/zm021204-3.html]

* Ondertussen in Zuid-Amerika…
El Salvador, Panama,... privatisering, armoede en werkloosheid

Ondertussen draait de wereld natuurlijk verder op het ritme van geld, macht en olie. Dat hierbij hele bevolkingsgroepen het slachtoffer worden van dit ritme valt natuurlijk niet te vermijden. Waar gehakt wordt vallen nu eenmaal spaanders.
[http://www.attac.org/belgie/zm021204/zm021204-3.html]

* Waarom wij niet deelnamen aan Verhofstadt's Spektakelconferentie -
door David Dessers, Jan Dumolyn, Peter Tom Jones
Wij zeggen nee aan de top en ja aan de basis

Verhofstadt heeft op 26 november laatstleden zijn Tweede Hoogmis gehouden in Leuven. Terwijl in zijn praatbarak 'gedialogeerd' werd over de globalisering, werd er buiten actie gevoerd. Terwijl sommige
vertegenwoordigers van NGO's toch niet konden weerstaan aan de uitnodiging om samen aan tafel te gaan zitten met beroepspolitici, spin doctors en mediaspecialisten, verkoos o.a. Attac buiten te blijven. En daar zijn redenen voor.
[http://www.attac.org/belgie/zm021204/zm021204-3.html]

* Hoe onze (beperkte) democratieën in tijdsnood raken… - door Stijn Oosterlynck
Over het neoliberale tijdsregime

Over macht gesproken... waar halen die multinationals en financiële speculanten hun macht vandaan ? Een van de vele machtsbronnen van de multinationals en spelers op de financiële markten is de flexibele manier waarmee ze de tijd manipuleren en hun tijdsregime opleggen aan de
rest van de samenleving. En dit neoliberale just-in-time tijdsregime sijpelt binnen in de bredere samenleving.
[http://www.attac.org/belgie/zm021204/zm021204-3.html]

* 'Uw werk is als uw tweede thuis, en thuis word je ook niet zomaar buitengesmeten' - door Raf Verbeke en Jan Buelinckx

Een interview met Filip, afgedankt werknemer bij Alcatel-Gent

Enkele dagen geleden viel er een bom in Limburg... Philips ging sluiten. Weer honderden mensen die op straat gezet worden. Terwijl de speculanten in hun handen wrijven bij het horen van deze 'kostenbesparingen' zijn
het de arbeiders en bedienden die in de kou staan. En helaas zijn ze niet alleen. Voor Philips waren er ook Renault, Clabecq, Caterpillar, Sabena, FCI en... Alcatel.
[http://www.attac.org/belgie/zm021204/zm021204-3.html]

arch/ive/ief (2000 - 2005)