Lichtzinnige 'progressieven' in de grot van Plato

Ik heb de indruk dat sommige mensen in dit forum hun commentaren en ideeën over de recente gebeurtenissen inzake AEL en Jahjah baseren op vastgeroeste blauwdrukken van 'links'-'rechts' en op wat de heersende ideeën (de consensusdragende media, politieke klasse en middenveld) hen voorschotelt. Het is duidelijk dat zij zich niet kunnen losrukken van de grot van Plato. Zij zitten met hun rug naar sociale werkelijkheid gekeerd en vormen hun waanbeelden op basis van de weerspiegelingen, schaduwen op de wanden van de kapitalistische grot. Ik heb dan ook de indruk dat deze mensen weinig inzicht hebben in de structurele ongelijkheid van het kapitalisme, de gevolgen daarvan voor dit samenleving en bijgevolg ook de omstandigheden waarin de emancipatiestrijd van migranten zich bevindt niet hebben begrepen.

Heel de discussie over de migrantenvraagstuk - dat in feite samenhangt met de maatschappelijke problemen van uitbuiting en discriminatie in tewerkstelling, uitsluiting in onderwijs en huisvesting en racisme als ideologische kader - verengen ze tot de schijnproblematiek van AEL en Jahjah.

Zij overzien daarbij één ding. In deze neoliberale tijd, waarin de strijdvaardigheid van de arbeidersbeweging teruggedrongen is tot verdedigingsposities en de migrantenorganisaties geenszins een ideologische en organisatorische tegenkracht vormen, wisten Orazzio en Jahjah een anti-hegemonische en rebellerende radicale discours op te bouwen. Beiden brachten de staat in een legitimiteitscrisis. Wie een beetje Gramsci kent, weet dat de staat voor de handhaving van zijn gezag afhankelijk is van de consensus en instemming van de overheerste groepen. De staat is immers een arena waarin de reële ongelijkheid in de productiesfeer versluierd en in stand gehouden wordt via de formele gelijkheid in de wetten. Dit betekent dat de manier waarop de concrete belangenstrijd geregeld of uitgevochten wordt, ook bepaalt hoe de relatie economie-samenleving-staat is gesteld.

Van zodra dat Orazzio en Jahjah de legitimiteit van de staat en establishment begonnen te betwisten en de vinger al te zeer op de wonde drukten, raakten de staat en establishment als een kip zonder kop de pedalen kwijt. Qui mange du pape en crève, geldt dus evenzeer voor hen. Eerst criminaliseerden ze Orazzio en Jahjah. Toen dat niet volstond werden beiden uit de discussie geplukt en achter slot en grendel gezet. Men hoopt door hen monddood te maken de groeiende sociale onrust te stelpen.

Maar in het geval van Jahjah en migranten speelt de vergane glorie van de post-koloniale bekrompenheid nog een belangrijke rol. Voor de overheid en establishment zijn blijkbaar twee zaken onduldbaar: migranten die hun stem verheffen en die de beleid 'zonder scrupules' terecht wijzen op de mislukkingen. Blijkbaar kan de migrant dit zich niet veroorloven, het is enkel voorbehouden aan de inboorling. De migrant dient te ondergaan en is niet in positie om fundamentele eisen te stellen, die gehoord te krijgen of zelfs af te dwingen. Want voor de migrant speelt de nefaste cirkel van lage positie in de arbeidsverdeling - lage inspraakrecht. Voor diegenen die het vergeten zijn: dit is niet veel verschillend dan de nefaste cirkel waarin de Vlaamse arbeiders en boeren zich in de 19de eeuwse Vlaanderen bevonden. Wat tot in de jaren zeventig het begrip boer nog als de conventionele scheldwoord gangbaar was, is die sindsdien alsmaar meer verdrongen en uitgebreid met scheldbegrippen als Turk, makak, enz.

Kortom, de achillespees van sommige ‘progressieve' inboorlingen is dat ze blind zijn voor de kiemen van het ongenoegen en woede dat bij de migranten zich alsmaar opstapelt. Ze richten zich op oppervlakteverschijningen, waarbij ze ijverig AEL proberen te linken aan crimineel gedrag, geweld, conservatisme, fundamentalisme, enz. De weerzinwekkende, naar het fascisme neigende retoriek van Verhofstadt, Duquennes en Van Peel in het parlement; de ‘progressieve' krachten als Agalev en Sp.a die stilzwijgend toeluisteren en de kat uit de boom kijken; de manier waarop het heel het migrantendebat in de media al maanden lang verengd is tot AEL en de aandacht weggenomen wordt van de reële problemen als ongelijkheid, uitsluiting en racisme; maar vooral de manier waarop de moord op Mohammed is weggemoffeld door de rellen te overaccentueren, de migrant in de straat de micro onder neus duwen om zich te verantwoorden en zich af te zetten tegen burgerlijk ongehoorzaamheid. Blijkbaar vinden sommige ‘progressieve' inboorlingen en evolués al deze gebeurtenissen normaal en niet de moeite waard om ze in vraag te stellen. Wel, laat dit dan voor iedereen duidelijk zijn: Ya Basta! Ik en vele anderen zijn niet kwaad of ontevreden over de huidige situatie, maar we zijn pisnijdig! Het proces dat van individuele frustratie naar collectieve actie voert is lang en niet rechtlijnig, maar uiteindelijk onafwendbaar. Zolang er sprake is van structureel uitsluiting en ongelijkheid, zullen er legitieme redenen voor revolte en verzet zijn, die zoals vandaag in strijd zijn omgeslagen.

arch/ive/ief (2000 - 2005)