Zwarte sneeuw in Irak: de gevolgen van oorlog en embargo (Koppen TV1- 21u50)

De VN-inspecteurs kunnen dan toch aan de slag in Irak. Het blijft dansen op een slappe koord, want bij de minste tegenwerking van het regime kan president Bush met de VN-resolutie 1441 in de hand snel de oorlog verklaren aan Saddam Hoessein. Koppen gaf een camera mee aan Radio-1-journalist Ng Sauw Tjhoi (Piazza) die in Irak naging welk effect de Golfoorlog en het embargo op de bevolking heeft gehad. "Is 11 jaar embargo niet genoeg?" klaagt een Iraakse moeder. "Wat wil Amerika nog meer? Wij lijden honger, onze kinderen gaan dood. Laat ons gerust, in Gods naam."
Het beeld van een platgebombardeerd Irak klopt niet. Er zijn nog nauwelijks sporen van de Golfoorlog te zien. Ook de gevolgen van het embargo zijn weinig zichtbaar in het dagelijks leven. Maar in de intimiteit van de gezinnen stuit je op doffe ellende. Lemiah en Sa'ad zijn allebei professor Engelse literatuur. "We moeten nu overuren doen om eten te kunnen kopen. Boeken kunnen we niet meer kopen, want een boek kost zowat een maandsalaris."

Of een gezin dat in een betere wijk woont, maar waarvan de vader gehandicapt raakte in de Golfoorlog. Het leeft nu in verdoken armoe. "We hebben ongeveer 50 euro om van te leven", vertelt de vrouw des huizes. "Aan het einde van de maand is het altijd een drama, want dan is er geen geld en niets meer over van het rantsoen." En in de armenwijk Al Karaade leidt het embargo tot wanhopige armoede.
Het embargo treft vooral de kinderen van Irak, weet Carel de Rooy, coördinator van Unicef in Irak. "Eén op de vier kinderen gaat niet meer naar school omdat ze mee geld moeten verdienen om het gezin niet te laten verhongeren." Voor de Golfoorlog waren gezondheidszorg en onderwijs in Irak zo goed als gratis. Nu is er permanente ondervoeding, in het hele land is er een tekort aan medicijnen en het onderwijs ligt vrijwel plat. Volgens Unicef zijn er 5.000 scholen tekort. Kinderen moeten soms in drie shiften les volgen.
En dan is er nog het meest stuitende verhaal van het "verarmd uranium" dat het Amerikaanse leger zou gebruikt hebben tijdens de Golfoorlog. Het onderzoek is nog steeds aan de gang, maar ondertussen stellen specialisten vast dat het aantal kankers en misvormingen opmerkelijk gestegen is bij mens en dier. Kalveren met twee hoofden, pasgeborenen zonder ogen. Koppen bezocht kinderziekenhuizen. Het leverde geen fraaie beelden op.

arch/ive/ief (2000 - 2005)