arch/ive/ief (2000 - 2005)

Geen Oorlog/mediawatch: Dubbele standaarden en stereotypen
by christophe callewaert Monday November 18, 2002 at 08:00 PM

Zijn er dubbele standaarden en stereotypen te ontdekken in de berichtgeving over de anti-oorlogsbetoging van 17/11?

EEN
De media hanteren voor de ene groep mensen andere standaarden dan voor de andere groep. Zo worden gekleurde tieners die een misdaad begaan vaak als `roofdieren` afgeschilderd, terwijl volwassen witte-boord criminelen vaker als tragische figuren worden afgedaan die zelf in de luren werden gelegd. Zulke dubbele standaarden kunnen worden blootgelegd door gelijksoortige gebeurtenissen te vergelijken die anders werden verslaan in de pers.

Dubbele standaarden kan je makkelijk ontdekken als je de verslaggeving over de twee betogingen naast elkaar legt. De Morgen is de enige krant die de twee betogingen expliciet met elkaar vergelijkt. "Een eerdere betoging vorige week, georganiseerd door onder meer de Arabisch-Europese Liga van Dyab Abou Jajah (weer verkeerd gespeld, cc), draaide even uit op stenen gooien."
Dit zinnetje sluit een stuk af waarin de journaliste uitlegt dat op de betoging van 17/11 alles rustig bleef. Of toch niet helemaal: "Even leek het uit de hand te lopen toen een groepje migrantenjongeren naar het einde van de betoging toe het podium bestormde." La Dernière Heure geeft meer uitleg over dit 'incident'. "Là-bas un podium accueille les militants... Ici aussi, quelques dérapages surviennent. Certains lancent des projectiles en direction du podium." Enkele jongeren gooiden 'iets'. Dat is precies wat vorige week ook gebeurde. Vorige week sneuvelden twee of drie ramen. Of er deze week ook iets sneuvelde is niet bekend. Toch wordt deze betoging deze keer terecht voorgesteld als een vreedzame betoging terwijl vorige week alle media focusten op de luttele incidenten.
Het is wel vreemd dat er tegenwoordig bij elk verslag van een betoging waar antiglobalisten en/of migranten aan meedoen moet vermeld worden dat alles rustig bleef. Dat leidt soms tot absurde situaties. Lees maar eens mee met dit 'artikel' it de Brusselse stadskrant La Capitale: "Plusieurs milliers de personnes ont manifesté pacifiquement dimanche, dans la capitale, pour protester contre une nouvelle guerre en Irak. Aucun débordement de violence n'a été signalé." Een volledig - jawel, dit was wel degelijk het volledige artikel! - verslag in twee zinnen met in elke zin een verwijzing naar geweld.
Een ander opvallend voorbeeld van dubbele standaarden is het feit dat journalisten wel de aanwezigheid van de traditionele politieke partijen opmerken en hun vertegenwoordigers met naam vermelden terwijl in geen enkele krant de naam van één van de 120 andere organisaties verschijnt waarvan vele nochtans met een groot en opvallend blok aanwezig waren. Enkel la Libre Belgique heeft de aanwezigheid van de twee vakbonden opgemerkt en Standaard laat heel even ACW-voorzitter Jan Renders aan het woord. Wie wou te weten komen dat ook o.a. Internationaal Verzet, KP, SAP-POS, 11.11.11, KVS, WTM in de betoging meeliepen, moest zich wenden tot Indymedia.

TWEE
Over stereotypen kunnen we deze keer kort zijn. Op het vlak van vermijden van stereotypen is het artikel van Colette Braeckman in Le Soir een verademing. Zo beschrijft hoe de aanwezigheid van kinderen die door hun vaders op de schouders worden gedragen en van jonge en oudere vrouwen met hoofddoeken een kalmerend effect had op de jonge heethoofden. Ook de deelnemers van de betoging die ze citeert, zijn representief voor de meerderheid van de betogers. Dat kunnen we weten dank zij de verslaggeving op Indymedia. Een ploeg medewerkers stopte een hele namiddag at random gekozen betogers een microfoon onder de neus om hun mening te vragen over de nakende oorlog, de inspecties, de resolutie, de deelname van regeringspartijen aan de betoging enzovoort... De Morgen heeft die mensen blijkbaar niet gevonden. De journaliste vond het koppel Grégoire die iets zeiden in de trant van dat het vroeger allemaal beter was toen er nog tienduizenden mensen deelnamen aan vredesbetogingen en toen jongeren nog geëngageerd waren. Drie meisjes uit Gent bevestigen dat: "De meesten sympathiseren wel, maar er helemaal voor naar Brussel reizen is vaak nog te veel van het goede."
En dat terwijl de dertig mensen die aan het woord gelaten werden op Indymedia stuk voor stuk iets interessants te vertellen hadden.