Op 10 oktober was de Amerikaanse professor James Petras te gast op een internationale conferentie over Colombia in het Europees parlement te Brussel. Tijd voor een interview had hij niet echt, maar een kort gesprek tussen twee autoritten door kon er nog net van af.
"Als ik in Europa ben, choqueer ik mijn publiek altijd graag. In Frankrijk zei ik laatst op een conferentie dat Le Pen een watje is vergeleken met Bush. Bush voert alles uit waar Le Pen enkel van kan dromen."
Petras ondervindt dat aan de lijve. "De anti-terreurcampagne doet alle landen ter wereld veranderen in politiestaten. Ik maak het zelf af en toe mee dat ik een afspraak heb voor een telefonisch interview en dat net op dat moment de telefoon afgesloten wordt om pas uren nadien weer te werken. Ik moet ook veel voorzichtiger zijn. Als ik nu gezien wordt op een conferentie waar ook organisatie die op de zwarte lijst prijken aanwezig zijn, kan mij dat een gevangenisstraf opleveren."
Petras is klein van gestalte en vecht tegen allerlei lichaamlijke kwaaltjes. Een paar daarvan zijn het gevolg van een arbeidsongeval toen hij veertien jaar was. Na dat ongeval was hij verplicht zijn job in de vismijn op te geven en zat er niets anders op dan terug te keren naar de schoolbanken. Hij werd professor sociologie aan de universiteit van Binghampton en een bekende Amerikaanse linkse militant. Van de Black Panthers tot het Filipijnse NDF, allemaal konden ze op zijn steun en sympathie rekenen. De laatste jaren is hij vooral in Zuid-Amerika actief waar hij goede contacten onderhoudt met Chavez en de Braziliaanse boeren van MST bijstaat met raad en daad.
In verschillende teksten ging hij nogal te keer tegen de houding van de intellectuelen tegenover de oorlog. Maar de recente gebeurtenissen geven hem vertrouwen dat het terug de goede kant opgaat.
"Ik denk dat er momenteel een ruk naar links is. Als je ziet hoe er nu al gemobiliseerd wordt tegen de oorlog in Irak. Duizenden intellectuelen tekenden de petitie Not In Our Name. Aan de universiteiten beweegt heel wat. Het ziet er hoopvol uit. En ik ben vooral blij dat er enkele totaal nieuwe stemmen zijn.
In het verleden was u wel niet altijd even mals voor de intellectuelen.
"Tijdens de oorlogen tegen Joegoslavië en Afghanistan zijn bepaalde linkse intellectuelen volledig gecapituleerd. Zij hebben die oorlogen verdedigd en zijn zelfs zo ver gegaan om mee te doen met de grofste propaganda. In Joegoslavië was het verraad heel duidelijk. De Westerse NGO's zaten toe te kijken terwijl de kinderprostitutie opbloeide. Ze deden alsof hun neus bloedde omdat dat niet paste in het plaatje dat men ons wilde doen verkopen."
Ik leg hem uit hoe het hier in België zit met de discussie tussen de twee platformen.
"Ieder anti-oorlogsplatform moet altijd voor ogen houden dat de grootste bedreiging de oorlog is. Er kan dus maar één slogan zijn: "tegen de oorlog". Het verzet tegen de oorlog moet dus centraal staan. De kwestie Saddam Hoessein is echt secundair. Persoonlijk vind ik dat een volk het recht heeft zich te verdedigen met de leiders die het daar zelf voor verkiest. Het is echt onzinnig om te beginnen discussiëren over democratisering op het moment dat je land van de kaart dreigt geveegd te worden. Een platform dat dus het probleem van Hoessein centraal stelt is geen goed platform."
Over "Empire" van Toni Negri en Michael Hardt heeft Petras ook een heel uitgesproken mening.
"Ik noem dat een apologie van het imperialisme. Je kan ook moeilijk anders verwachten van een boek van antiglobalisten dat bejubeld wordt in de New York Times en Newsweek."
Als het over Negri gaat, komt Petras duidelijk op dreef.
"Negri gebruikt zijn vage woorden over anarchisme als een schaamlapje voor zijn totale capitulatie. Hij schrijft dat het Amerikaanse constitutionalisme een voorbeeld is voor de wereld. Zoiets kan je toch niet serieus nemen. Ik zou het niet eens vergelijken met Kautsky. Die kwam in het begin van de 20ste eeuw misschien tot dezelfde conclusies (dat het imperialisme niet meer bestaat en dat er dus geen interimperialistische oorlog meer mogelijk is, cc), maar de analyse van Negri is veel middelmatiger. En de eerste wereldoorlog toonde natuurlijk aan dat Kautsky totaal fout zat. De oorlog in Afghanistan deed het zelfde met Negri's boek."
Waarom maakt u er zich zo druk over als het dan toch zo slecht is?
"Ik wilde er eigenlijk geen woorden aan vuil maken, maar omdat iedereen mij maar bleef vragen stellen over dat dekselse boek, heb ik er een venijnig artikel over geschreven. En ik hoop dat de kous daarmee af is."
In tegenstelling tot dit soort denkers, gelooft u dat de strijd op nationaal vlak nog altijd zeer belangrijk is.
"De strijd op internationaal vlak kan de geesten veranderen. Seattle en Genua zijn in dat opzicht heel belangrijk. Maar veranderingen – en dan heb ik het over de strijd voor een alternatief – moeten en kunnen enkel op nationaal vlak gebeuren. Sommigen denken bijvoorbeeld dat je de Wereldbank kan hervormen. Maar al die internationale instellingen bestaan uit staten. En staten moet je ontwrichten door nationaliseringen, onteigeningen, enzovoort. Change the government, dus. Daarna kan je opnieuw linken naar het internationale niveau. Het zou dus verkeerd zijn te denken dat enkele internationale protestmarsen de wereld kunnen doen veranderen. Maar ook daarin mogen we niet te mechanisch zijn. De internationale strijd heeft wel degelijk zijn weerslag op nationaal niveau. Als de boeren uit Zuid-Amerika zien dat er in de VS geprotesteerd wordt, voelen ze zichzelf minder geïsoleerd. Ze zien dat hun strijd deel uit maakt van een groter geheel. Dat is ook de reden dat er zo weinig over manifestaties bericht wordt. Protest heeft altijd een multiplyer effect. Indymedia speelt dus ook een heel belangrijke psychologische rol. Het heeft mensen overal ter wereld de moed om er blijven tegen aan te gaan."
"Ieder anti-oorlogsplatform moet altijd voor ogen houden dat de grootste bedreiging de oorlog is. Er kan dus maar één slogan zijn: "tegen de oorlog". Het verzet tegen de oorlog moet dus centraal staan. De kwestie Saddam Hoessein is echt secundair. Persoonlijk vind ik dat een volk het recht heeft zich te verdedigen met de leiders die het daar zelf voor verkiest. Het is echt onzinnig om te beginnen discussiëren over democratisering op het moment dat je land van de kaart dreigt geveegd te worden. Een platform dat dus het probleem van Hoessein centraal stelt is geen goed platform."
Awel CC, ik vind dat de analyse van deze meneer compleet terecht is. Hoeveel gezaag hoor ik niet van Jan en alleman, "2 platformen" de betoging van de 10de breekt de beweging, Saddam is niet democratisch etc etc...
Volgens mij hebben sommige mensen hier niet door hoe zwaar de oorlogsdreiging is en blijven maar zagen over Saddam.
Ik steun het volk van Irak, en dat volk heeft Saddam nu eenmaal verkozen dus steun ik in die zin ook Saddam en moeten we onze solidariteit laten zien aan het Iraakse volk!
Neen aan de oorlog!
tot op de 10de :-) cheers
"De kwestie Saddam Hoessein is echt secundair. Persoonlijk vind ik dat een volk het recht heeft zich te verdedigen met de leiders die het daar zelf voor verkiest"
"Irak is nooit een grote vriend geweest van de VS, eerder op sommige momenten een "strategische bondgenoot", en da's heel wat anders. Ze hebben hem ook aan de macht geholpen."
citaat Dirk
Het Iraakse volk is slachtoffer van machtsspelletjes tussen Bush en Saddam.
"Een platform dat dus het probleem van Hoessein centraal stelt is geen goed platform."
Waar staat dit op het platform van de zeventiende?
Aale volkeren overal ter wereld zouden beter opstaan om hun leiders te verdrijven, tegelijkertijd kunnen ze zich dan ook afzetten tegen alles wat naar politiek ruikt, of het nu meerderheidspartijen zijn of klein-linkse partijtjes.
Partijen denken alleen maar aan zichzelf en doen er alles voor om groot te worden.
DeWinter zegt dat hij aan het Vlaamse volk denkt, die woorden zijn evenveel waard
als de woorden van drie individuen die zeggen dat ze aan het Iraakse volk denken en daarom een betoging tegen oorlog organiseren.
Politieke partijen, op de brandstapel ermee, samen met de lidkaarten.
Het interview met die Petras vond ik goed. Eerst wijst hij er op dat de VS een politiestaat aan het worden is (wat wel zo kan zijn) en een eindje verder zegt hij dat Saddam maar van secundair belang is. De oorlog komt op de eerste plaats zegt hij en dit wordt gebruikt om kritiek te geven op de betoging van de 17de. Is Irak onder Saddam dan geen politiestaat? Als Irak geen politiestaat is wat is het dan wel? Nu gaan we lachen. Als we kritiek mogen hebben op de politiestaat ,VS, waarom dan niet op de politiestaat ,Irak,?
Moeten we de republikeinen (en democraten) in de VS gelijk geven die stellen dat de ,oorlog tegen het terrorisme, voor moet gaan op andere dingen (zoals triviale dingetjes als ,mensenrechten,)? De redenering van zowel Bush als die van Petras is dezelfde. De oorlog komt op de eerste plaats. Daarna zien we wel.
Als we iets willen veranderen moeten we die logica zien te doorbreken en moeten we op zoek naar een alternatief voor despoten als Bush of Saddam (en lidkaarten verbranden is een stap in de verkeerde richting)
"Als we iets willen veranderen ..." moet er blijkbaar eens keuze gemaakt worden in plaats van altijd maar te blijven memmen. Ik lees dergelijke argumenten (zoals die van kam) hier nu al maanden aan een stuk en ze hebben nog geen haar veranderd ... of toch, ze hebben er waarschijnlijk voor gezorgd dat sommigen nu naar geen enkele betoging meer zullen komen vrees ik.
Wie, zoals Kam, Bush en Saddam in de huidige situatie over een zelfde KAM scheert is een misdadiger die de anti-oorlogsbeweging saboteert.
Voorspelbare reactie. Wie niet voor ons is tegen ons en is een ,vijand, van de anti-oorlogsbeweging. In plaats van inhoudelijk te reageren probeer je met zulke zever de mensen de mond te snoeren. Eerst de oorlog en dan zien we wel. Da's de kreet van alle burgerlijke leiders Bush, Thatcher, etc....
Is Irak geen politiestaat? Wat is het dan wel?
Is de logica van Petras niet dezelfde als die van Bush (maar kiezen ze verschillende kanten)?