arch/ive/ief (2000 - 2005)

In 'Trends' haalde Frans Crols deze week zwaar uit naar "de verdomming van de unief". Hij opende zijn opiniestuk met een beschrijving van de Vlaamse universiteitssteden die hun daai weer vinden. "De betaalmeesters zullen het prima vinden. De studenten flirten, drinken, dansen, blokken, vergaderen en zijn gelukkig in hun oase". Waarna Crols het heeft over de brede instroom die leidt tot een daling van het IQ van de universiteitsstudenten. "De motivering voor deze verdomming is: onderwijsgeld en volle aula's leiden tot economische groei." Klopt dat wel ? Crols stelt dat wie die vraag stelt, zichzelf tot paria veroordeelt. Wat hem niet belemmert de vraag te stellen en te verwijzen naar het interview in Trends met de Britse professor Alison Wolf. Die stelt: "Stop de spilzucht. Studeren is niet goed voor de economie."

Wolf wil dat "de overheid minder kwistig met beurzen smijt", want de samenleving profiteert er niet van, enkel het individu dat door hoger onderwijs rijker kan worden. "Get educated, get richer." En wij - 'oude liberalen' als we zijn - die dachten dat als iedereen rijker wordt, de maatschappij ook rijker wordt.

Maar het probleem schijnt te zijn dat de industrie te weinig technisch geschoold volk heeft en teveel universitairen. "Ons arbeidsleger is overgekwalificeerd" stelt Wolf. Ze sleurt prompt allerlei statistieken aan - inbegrepen uit ontwikkelingslanden - om te tonen dat meer onderwijs niet noodzakelijk tot meer economische groei leidt.

Nog volgens Wolf genieten vooral kinderen van de middenklasse van studiebeurzen. Wolf: "Kinderen van arbeiders blijven de uitzondering op de banken van het hoger onderwijs. Het is de kroost van de middenklasse die buiten elke verhouding deelneemt aan het hoger onderwijs." Daar tegen in gaan, knippen in de beurzen, durven politieke partijen volgens haar niet: dan krijgen ze "een electorale afstraffing."

De vraag die Wolf en Crols zich niet stellen is deze: studeren we alleen om de economie te dienen ? Of ook om meer mens te worden ? Willen Wolf en Crols dat alleen weggelegd zien worden voor de 'top-IQ's' van de maatschappelijke top ?

dag jpe,
goed dat ge deze problematiek nog eens onder de aandacht brengt.
In de jaren '60 was het voor de industtrie en het grootkapitaal ineressant om gediplomeerden te vormen.
Tegenwoordig niet meer. Reeds in de jaren '60 luidden bepaalde "kapitalisten" de alarmbel. De directeur van Kodak waarschuwde toen reeds voor een te veel aan hoger opgeleiden: "als er te veel hoger opgeleiden gevormd worden bestaat het gevaar dat er een groep intellectuele werklozen ontstaat. Het gevaar schuilt erin dat deze groep zich met maatschappijkritiek gaat bezighouden"
In de latere jaren kreeg dit standpunt meer en meer bijval in "hogere kapitalistische kringen".
De besparingsgolf, die reeds vele jaren bezig is in het onderwijs, blijkt niet meer of minder te zijn dan het uitvoeren van de richtlijnen van deze groep.
Een en ander wordt aangetoond in het boek "School onder schot" van, ik meen A. Mels e.a. uitg. EPO
De moeite waard om dit boek te (her)lezen.

groetjes,

Paul

Komt daar nog bij dat een universiteit nog altijd een bastion van vrij denken is. Terwijl meer en meer hogescholen (en middelbare ook trouwens) hun onderwijsfilosofie afstellen op de arbeidmarkt, is er op de universiteit nog interesse voor dingen die niet direct toepasbaar zijn op de arbeidsmarkt. Zelf ben ik in het middelbaar onderwijs vele malen "geïnformeerd" over de wonderen van toegepaste wetenschappelijke richtingen.

Een steeds groter deel van de bevolking dat wordt aangezet kritisch te denken en daarbij nog "overbodige" dingen leert op kosten van de staat, stel je voor!

Want in de neoliberale visie beperkt de rol van de staat zich tot slechts enkele zaken: de bevolking "emanciperen", zodat ze zich bewust worden van de zegens van de vrije markt, een "defensiebudget" onderhouden zodat de economische belangen niet in gevaar komen (zowel binnenlands en buitenlands) en de bevolking opleiden in zoverre het de arbeidsmarkt ten goede komt. Liefst met zoveel mogelijk technische kennis en zo weinig mogelijk maatschappelijk of cultureel bewustzijn.

In eerste instantie is het 'rationaliseren' van het onderwijs (niet enkel in middelen, maar ook in de nagestreede doelstellingen) een poging om de maatschappelijke kost ervan te verkleinen. Door dit enggeestige economisch denken riskeren we een onderwijs met zeer minimalistische doelstellingen: mensen klaarstomen voor de (vrije) arbeidsmarkt.
Als men bovendien de kost van onderwijs i.p.v. het -zwaar gesubsidieerde systeem van vandaag- wil gaan afwentelen op de 'consument' (want in die termen denkt men), dan is deze cirkel rond: de vraag op de arbeidsmarkt krijgt zijn neerslag in de opleiding die men gaat kiezen. De prijs die men ervoor betaalt (inschrijvingsgeld en andere kosten) kent een gegarandeerde terugbetaling aangezien men binnnen een paar jaar aan de slag kan op de vrije arbeidsmarkt. Op die manier is de arbeidsmarkt in evenwicht en de consument van het onderwijs is een producent geworden....
De kritiek van Attac-RUG bij de op handen zijnde 'Bologna-hervorming' is terug te vinden op: http://forum.vl.attac.be/viewforum.php?forum=5&25

gaetan.

Komt dit "toevallig" net nu er een markante stijging is van de werkloosheid bij hooggeschoolde schoolverlaters? Twee jaar geleden zou dit standpunt van werkgeverszijde genadeloos afgeknald geweest zijn, dus toen hoorde je daar natuurlijk niks over.