De wereld na 11 september

(1) De wereldrelaties - daarin inbegrepen de relaties tussen de klassen internationaal - zijn diep geraakt door 11 september en zijn gevolgen. Deze gebeurtenis maakte duidelijk hoe sterk het economisch en militair overwicht van het VS-imperialisme wel is. De beperktheid van deze kracht zal in de komende periode echter duidelijk worden door de groeiende revolte van de arbeidersklasse en de onderdrukten in de hele wereld.

(2) Sommige theoretici beweerden voor 11 september dat de periode waarin de wereld gedomineerd werd door één imperialistische macht beëindigd was. Juist het tegendeel is bewezen door 11 september en zijn nawerkingen. Nog nooit in de geschiedenis heeft één land sterker gestaan dan het VS-imperialisme vandaag. Het staat voor 1/3 van de wereldproductie. Procentueel gezien is dit minder dan de economische verhoudingen juist na WO2. Maar toen lagen Europa, Japan en het grootste deel van de rest van de wereld in puin. Gezien het herstel van deze regio's die rivalen van de VS werden en door de groei van de wereldeconomie oefent de VS-economie, met zijn 10.000 miljard dollar BBP (Bruto Binnenlands Product) per jaar, een nog grotere macht uit dan voordien. Ze is tegelijkertijd de "market of last resort" (laatste markt die uitweg biedt) voor de hele kapitalistische wereld, en concentreert een groot deel van het kapitaal van de wereldmarkt.

(3) De militaire dominantie is misschien nog duidelijker dan de economische. De VS spenderen evenveel aan defensie als de 15 staten na hen. Het Britse imperialisme huldigde in zijn hoogdagen het "2 vloten" principe, wat betekende dat de macht van de Britse vloot altijd gelijk moest zijn aan de macht van de vloten van zijn 2 dichtste rivalen. Militair staat het VS-imperialisme veel verder. De verhoging van het defensiebudget, aangevraagd door Bush, is gelijk aan het totale militaire budget van Rusland voor 1 jaar.

(4) Bijgevolg heeft het Pentagon een nieuwe militaire doctrine geformuleerd, die versterkt werd door de overwinning in Afghanistan: de "Full Spectrum Dominance", een dominantie op het land, de lucht, de zee en de ruimte voor de militaire krachten van het VS-imperialisme. De investeringen in recent onderzoek en ontwikkeling van militaire "hard ware" doen die van Europa in het niets verzinken. De vertegenwoordigers van Europa zoals "Lord" Robertson, algemeen-secretaris van de NAVO, zien hun rol gereduceerd worden tot het bedelen voor een klein aantal van de voordelen van dit onderzoek voor de NAVO-strijdkrachten.

(5) Het einde van de Koude Oorlog zorgde ervoor dat de NAVO meer en meer een onbruikbaar militair instrument was voor de VS. De reden van bestaan van de NAVO was de "dreiging van de Sovjetunie", die totaal verdwenen is. Dit werd bevestigd door het aansluiten van Rusland bij de nieuwgevormde NAVO-Russische raad. Militair is de NAVO een dwerg vergeleken bij de VS. De VS hebben soms een politieke coalitie nodig als dekmantel voor hun militaire operaties - "multilateralisme à la carte." Ze vinden het handig om andere krachten te gebruiken in "softe" veiligheidsoperaties zoals in Afghanistan, maar de Bush-administratie heeft duidelijk gemaakt dat de VS het echte werk zal doen. De VS beslist ook wanneer en hoe er een militaire macht zal ontplooid worden. Geen "oorlogen bij comité" meer, zoals in Kosovo, is het credo van de Bush-administratie.

(6) De Europese burgerij knarst op haar tanden, maar is verplicht dit te ondergaan: op dit moment zijn ze verplicht te schuilen onder de vleugels van de militaire macht van de VS. Tegelijkertijd zullen ze echter proberen een militaire tegenmacht uit te bouwen via de "European Defence Force". De obstakels om hiertoe te komen zijn immens en zullen behandeld worden in het document over Europa, net als de gevolgen voor de arbeidersklasse in Europa. Maar een toename van de militaire uitgaven zal betaald moeten worden door grote besparingen in de uitgaven voor sociale zekerheid.

Afghanistan na de oorlog

(7) De uitkomst van het Afghaanse conflict was de derde "hi-tech" overwinning van het imperialisme tijdens het laatste decennium. Volgend op de Golfoorlog en de oorlog in Kosovo. Nog meer dan bij de 2 vorige oorlogen, was dit een open overwinning door de VS alleen. Zoals tevoren werd er een coalitie ter ondersteuning van de oorlog samengesteld. Maar de rol van deze coalitie was, en we citeren een Amerikaanse generaal, om de "kelners" te zijn, terwijl de VS de "chef" was. En zoals in Kosovo en de Golf mogen anderen de kosten voor de heropbouw betalen, terwijl de VS en nu Groot-Brittannië, in een mindere rol, de "veiligheid" bewaren (zij doen het vechten dus).

(8) De overwinning werd uitgeroepen in Afghanistan, hoewel dat de doelen vooropgesteld door Bush, het vangen van Bin Laden en het vernietigen van Al Qaeda, nog gerealiseerd moeten worden. Het is waar dat de Taliban capituleerden zonder een serieus gevecht te leveren, maar op dit moment is zelfs Mullah Omar nog niet gevangen genomen. Meer zelfs: het regime van Karzai, dat enkel controle heeft over Kaboel zelf, is een "aanvaardbaar" islamitisch regime in de plaats van de "onaanvaardbare" Taliban (Karzai steunde de Taliban tot 1998 als een "stabiliserende" factor). Het nieuwe Afghaanse regime behield de Sjaria wetten, maar - zo wordt beweerd - het is veel "liberaler" dan de Taliban. Ze gaan voort met publieke verhangingen, maar in plaats van het lichaam 4 dagen te laten hangen, zoals de Taliban deed, doen ze het nu maar voor 15 minuten! De doodstraf is nog steeds de straf die op overspel staat, zowel voor mannen als voor vrouwen, maar nu worden er kleinere stenen gebruikt.

(9) De etnische en stammenverdeeldheid blijft intact en is zelfs versterkt door een sluimerende burgeroorlog tussen de verschillende etnische groepen, in het bijzonder tussen de Pashtoen-meerderheid, die gevlucht is uit Noord-Afghanistan, en de Tadzjieken die de Noordelijke alliantie domineren. Een nieuw open conflict tussen deze 2 grootste etnische groepen is niet uitgesloten, en zelfs de overblijfselen van Al Qaeda proberen de ene warlord in te zetten tegen de andere. De moord op de minister van Luchtvaart, om etnische redenen, ligt in de Afghaanse traditie. Zo ook de interventie van buurlanden. Pakistan, dat tot aan het begin van het conflict Afghanistan als hinterland beschouwde, is tussengekomen, en steunde de ene groep tegen de andere. Iran deed hetzelfde in het Westen en Oezbekistan intervenieerde in het Noorden. Bovenop dit alles is er de militaire interventie van de VS en Britse strijdkrachten.

(10) Armoede en achterlijkheid was het traditionele lot van de Afghaanse bevolking. Een sprankel van hoop toonde zich bij het omverwerpen van de koning in 1973 en de installatie van een pro-Russisch, later openlijk stalinistisch regime in de jaren ‘70 en de vroege jaren ‘80. Ondanks hun totalitair politiek karakter, speelden deze regimes een relatief progressieve rol door de bruidschat af te schaffen, landhervormingen door te voeren, etc. Onder de mullahs en vandaag onder het imperialisme is de geschiedenis bijna teruggedraaid tot hoe het was in 1970. Toen ging 15% van de kinderen nog naar school, vandaag zijn het er zelfs minder in deze door oorlog verscheurde regio. De "grote stap voorwaarts" van de regering Karzai is het heropleven van de drugshandel, waarbij Afghanistan 75% van de heroïne die beschikbaar is op wereldvlak levert.

(11) De legers van de VS en Groot-Brittannië kunnen, zoals met vorige veroverende legers al het geval was, in het moeras gezogen worden. De angst voor "mission creep" - er wordt aanvankelijk slechts een kleine troepenmacht ontplooit, om later grote hoeveelheden soldaten en materieel mee te sleuren, zoals in Vietnam - groeit in de VS en Europa. De regering-Blair heeft haar troepenmacht ontplooit naast die van de VS, iets wat zelfs de onderdanige regering van Harold Wilson in 1960 niet durfde in de Vietnam-oorlog. De gevolgen hiervan, samen met nieuwe haarden van geweld in Zuid-Azië, Irak, etc., kunnen uitlopen op de ontwikkeling van een enorme anti-oorlogsbeweging.

(12) De ontplooiing van een kleine troepenmacht om de overblijfselen van de Taliban en Al Qaeda op te ruimen, kan tekort schieten. Er zijn op dit moment 700.000 gewapende Afghanen. Er wordt geschat dat, om de schijn van "orde en vrede" hoog te houden, er minstens 25.000 Amerikaanse en Engelse soldaten nodig zijn, en dat de regering 200.000 troepen tot zijn beschikking zal moeten hebben. Maar zelfs dit aantal soldaten dat onder de "regering" dienst zou moeten doen, een regering die enkel een "stadstaat" controleert, zal onvoldoende blijken, aangezien de stammen- en etnische verdeeldheid in zo'n troepenmacht naar voor zal komen.

(13) Na de overwinning in Afghanistan werd er een hoeveelheid geld beloofd voor de heropbouw - meer dan 20 miljard dollar. Maar zelfs indien dit bedrag gevonden zou worden, en er zijn weinig bewijzen dat de VS bereid zijn om dit op te hoesten, dan zou dit omwille van de archaïsche sociale relaties en de etnische verschillen grotendeels geld vergooien zijn. In Bangladesh werd 2/3 van het geld bestemd voor het "proper water-programma" verduisterd. De VN ontdekte dat het geld dat door hun agentschappen besteed werd niet gebruikt werd voor de vooropgestelde doelstellingen, maar verdween in de zakken van corrupte bureaucraten. Het werd zelfs gebruikt voor prostitutie, in het bijzonder in West-Afrika. Dezelfde corruptie zien we in Bosnië.

(14) Het echte obstakel om de levensvoorwaarden van de Afghanen te verbeteren ligt hem niet alleen in de "hulp" van buitenaf, maar in het afschaffen van het verouderde economische systeem van Afghanistan. Een economisch systeem gebaseerd op feodale en semi-feodale relaties. De invoering van een democratisch geplande economie, onder controle van de bevolking, is de enige weg vooruit. Maar op zichzelf aangewezen kan Afghanistan zijn eeuwenoude etnische verdeeldheid en zijn armoede niet oplossen. Enkel samen met de andere volkeren in de regio en doorheen de oprichting van een socialistische federatie kunnen ze de situatie veranderen.

(15) De levens en het lot van de Afghaanse bevolking is onbelangrijk voor de Amerikaanse heersende klasse. De volkomen terechte golf van woede en angst die de Amerikaanse arbeidersklasse voelde na 11 september werd schaamteloos misbruikt door Bush om zijn geschonden imago op te poetsen, en zijn imperialistische armslag te versterken. Philip Golub karakteriseerde Bush in een artikel in Le Monde Diplomatique als de nieuwe Amerikaanse Caesar. Hij schreef: "Sinds het einde van de oorlog in Vietnam, droomde de Amerikaanse rechterzijde van een herstel van hun imperiale macht."

De "nationale veiligheidsstaat" van de VS

(16) Het element van bonapartisme, dat zelfs in de meest "democratische" burgerlijke regimes bestaat, is aanzienlijk groter geworden onder Bush junior sinds 11 september. Na het Watergate-schandaal, de val van Saigon, en het discrediteren van Nixon, gaf de uitvoerende macht veel macht af aan de wetgevende en de gerechtelijke macht. Ronald Reagan trachtte dit tegen te gaan door de grootste militaire expansie door te voeren in vredestijd ooit, en door de herinvoering van clandestiene CIA-operaties. George Bush senior probeerde Reagans agenda verder te zetten, maar net als Reagan slaagde hij er niet in om het programma van Republikeins rechts door te voeren. George Bush junior gebruikte 11 september om het idee van een "nationale veiligheidsstaat" weer ingang te doen vinden. En dit liet hem toe om het gezag van de presidentiële macht te herbevestigen tegenover de wetgevende en de gerechtelijke macht.

(17) Dit is een tijdelijk fenomeen dat deels voortkomt uit de onderwerping van zowel de Senaat, die gecontroleerd wordt door de Democraten, als het Huis van Afgevaardigden, dat in laat september 2001 de VS "Patriot act" aannam, aan Bush. Deze wet geeft veel van de macht van het Congres aan de president. Buitengewone bevoegdheden werden aan Bush gegeven, waaronder het recht om niet-Amerikaanse burgers in het geheim te arresteren en onbeperkt vast te houden. Er werden buitengewone militaire rechtbanken opgericht, en 1200 mensen werden gearresteerd, zonder dat iemand wist wie ze waren, en waar ze vast werden gehouden. In deze militaire rechtbanken hadden de beschuldigden geen recht op beroep, zelfs niet als ze tot de doodstraf veroordeeld werden. De New York Times verklaarde dat zo'n ongelooflijke aanval op het Amerikaanse rechtssysteem een "parallelle rechtspraak creëert."

(18) Zelfs op het hoogtepunt van de Koude Oorlog ging de regering niet zo ver, ondanks dat ze wel hun toevlucht namen tot heksenjachten, censuur en zwarte lijsten. Zelfs een rechtse Republikein als William Safire verklaarde in de New York Times dat de nieuw verworven machten van Bush op een "dictatoriale machtsgreep" begonnen te lijken. Dit is een overdrijving gezien de krachtsverhouding tussen de klassen in de VS. Bovendien is de manier waarop de zaken door de bevolking van de VS worden bekeken niet dezelfde als tijdens de Golfoorlog. De ontwikkeling van nieuwe vormen van massacommunicatie, en een verhoogd bewustzijn over wat er zich in de VS en internationaal afspeelt na 11 september, betekent dat er wel dictatoriale macht kan bestaan op papier, maar dat deze macht vandaag slechts schoorvoetend kan worden toegepast - en tijdelijk is.

(19) De steun voor de "oorlog tegen het terrorisme" van de VS was nog steeds enorm aan het begin van 2002. 9 op 10 ondervraagden steunden het offensief van Bush. Het imperialisme is er zelfs in geslaagd om de krachtsverhoudingen op wereldvlak, vooral ideologisch, in zijn voordeel te keren en tegen de arbeidersklasse. Dit creëert de mogelijkheid voor de VS, met Groot-Brittannië in het kielzog, om opnieuw een offensieve militair-politieke strategie te volgen, en om de hegemonie van het Amerikaanse imperialisme op wereldvlak te herstellen.

Het Nieuwe Imperialisme

(20) De ideologen van het imperialisme hebben, zoals gewoonlijk, geprobeerd om aan dit beleid een progressief tintje te geven. Een oude Britse diplomaat, Derek Cooper, een vertrouweling van Blair, toonde hoe ver de burgerij de tijd wil terugdraaien. In een brochure stelde hij dat er nood is aan een nieuw soort imperialisme. In deze brochure "Reordering the World", die een voorwoord van Blair heeft, stelde hij dat Osama Bin Laden het gevaar van ongecontroleerde "schurkenstaten" heeft aangetoond. En dat daarom "alle voorwaarden voor imperialisme aanwezig zijn. De zwakken hebben nog steeds de sterken nodig en de sterken hebben nog steeds een stabiele wereld nodig. Imperialisme is een woord dat gelijk staat met misbruik in deze postmoderne wereld. Vandaag zijn er geen koloniale machten meer die bereid zijn de taak op zich te nemen, maar vandaag zijn de mogelijkheden, en zelfs de noodzaak voor kolonisatie even groot als in de 19e eeuw." Hij gaat voort: "Wat we nodig hebben is een nieuw soort imperialisme, aanvaardbaar voor een wereld van mensenrechten en kosmopolitische waarden. We kunnen er de grote lijnen al van zien: een imperialisme dat zoals alle imperialismen als doelstelling heeft orde en organisatie te brengen, maar dan gebaseerd op het vrijwillige principe."

(21) De Britse Labour-parlementairen wezen Cooper af, en een van hen verklaarde dat "de Tsarina van Rusland beter geadviseerd werd door Raspoetin dan de Britse premier door deze maniak. Verklaren dat de noodzaak om te koloniseren even groot is als in de Victoriaanse tijd is ronduit waanzinnig." Een andere verkozene stelde vrij correct dat "het idee van een ‘liberaal imperialisme' hetzelfde is als het idee van ‘verlichte slavernij'. Het slaat nergens op." De woede is terecht. Maar in de feiten is het nieuwe offensief van het VS-imperialisme, ontdaan van alle woordenkramerij en cosmetica van Blair (Bush is niet in staat om de zaken subtiel of diplomatisch te stellen), niets anders dan het hierboven voorgestelde.

De "as van het kwaad"

(22) VS-spreekbuizen zoals Rumsfeld drukten dezelfde visie uit als Blairs adviseur, maar dan in de brutale taal van de Bush-administratie. De "oorlog tegen terrorisme" gaat minstens 50 jaar duren volgens vice-president Cheney. Rumsfeld viseerde "minstens 15 staten" als basis voor "internationale terroristische organisaties". En Bush zelf, in zijn toespraak voor het Congres, sprak over de "as van het kwaad" - vooral dan Irak, Iran en Noord-Korea - als de meest gevaarlijke "schurkenstaten", die aangepakt moeten worden om de dreiging van nucleaire en biologische terreur weg te nemen. Dit "gevaar" is ook in het leven geroepen om binnenlandse politieke redenen: de tussentijdse verkiezingen later dit jaar. De Republikeinen hopen de situatie van na 11 september te gebruiken om de polarisering tussen de klassen te verdoezelen en de aandacht af te leiden van woede die is opgekomen na de economische recessie in de VS. Het is twijfelachtig of ze hier voor een langere periode in zullen slagen.

(23) Gezien vanuit het algemene standpunt van de wereldburgerij waren de standpunten van Bush onverantwoord, zoals de reactie en oppositie van de woordvoerders van het Europees kapitalisme aantoonden. Er is een groeiende verdeeldheid ontstaan in Iran tussen de fundamentalistische mullahs, die nog altijd de belangrijkste posten controleren in deze theocratische staat, en de meerderheid van de bevolking, vooral de jongeren, die hun tegenstand toonden tegen de verstikkende controle en de economische impasse waar Iran zich in bevind. De positie van de VS en Europa was er tot 11 september een van "verlicht engagement", waarmee ze op deze verdeeldheid inspeelden, en hoopten om zo de positie van de hardliners te verzwakken en de communicatie en samenwerking te beginnen met de oppositie.

(24) Voor Noord-Korea had men de zogenaamde "sunshine policy" van engagement en discussie met het geïsoleerde Noord-Koreaanse regime. Doel was een graduele verzwakking van de problemen tussen het Noorden en het Zuiden. Er werd gehoopt dat overgangsakkoorden konden worden opgesteld die het Noorden stap voor stap weg zouden trekken van de overblijfselen van het stalinisme. Economische hulp en eten werden geleverd met de bedoeling om een plotse ineenstorting te voorkomen, gevolgd door een massale vlucht van het Noorden naar het Zuiden, met de verwarrende en catastrofale gevolgen die dit zou hebben voor het Zuiden.

(25) Het lijkt erop dat Noord-Korea nog geen nucleaire wapens bezit, maar wel het potentieel heeft om die te fabriceren in de toekomst. De uitlatingen en de acties van Bush keerden de klok terug. Dit kan tijdelijk de hardline stalinistische vleugel in Noord-Korea versterken, met ongeziene gevolgen voor het eiland en de rest van de wereld. In juni ‘94 stonden de Koreanen aan de rand van een gewapend conflict toen het Noorden dreigde om de hoofdstad van Zuid-Korea, Seoul, te veranderen in een "zee van vuur". Deze crisis was veroorzaakt door de ontdekking van Noord-Korea's nucleaire programma, en werd op het laatste moment opgelost door de vroegere president van de VS Jimmy Carter. Het akkoord dat toen afgesloten werd, staat nu op de helling - en dit proces werd nog versneld door de "as van het kwaad"-speech van Bush. Het Noord-Koreaanse regime beweert zijn nucleaire programma te versnellen. Het maakt zelfs gewag van de mogelijkheid om een nucleair station te kopen van Rusland. De spanning steeg door de speech van Bush en door een latere aankondiging dat Noord-Korea was aangeduid als 1 van de 6 landen die in aanmerking komen voor een mogelijke, nucleaire aanval van de VS.

De wapenakkoorden tussen de VS en Rusland

(26) De VS en Rusland hebben overeengekomen om hun nucleair arsenaal met 2/3 te verminderen binnen de 10 jaar. Poetin werd toegestaan om zich voor te doen als een gelijke van de VS, omdat het leek of hij de VS onder druk had gezet om hun eerste internationale akkoord te tekenen, ondanks de vroegere tegenstand van de regering-Bush. Maar in de realiteit onderlijnt dit verdrag nog meer de zwakte van Rusland en de kracht van het VS-imperialisme. Rusland kon, door zijn economische instorting (sommigen schatten dat het BBP van Rusland gelijk is aan dat van België of Zwitserland), zelf zijn nucleaire arsenaal niet meer onderhouden. Het verdrag spreekt van een vermindering van 7 à 8000 kernkoppen vandaag naar 1700 à 2200. Maar de VS heeft het recht om hier zeer flexibel in te zijn, en ze staan erop om veel van de kernkoppen op te slaan in plaats van ze te vernietigen. Allebei de landen bezitten nog steeds de mogelijkheid om de wereld verschillende malen te vernietigen.

De nieuwe nucleaire doctrine

(27) Dit akkoord doet geen afbreuk aan een belangrijke verandering in het nucleaire beleid van de VS. Het hoofd van het non-proliferatie project van het Carnegie Endowment for International Peace verklaarde in verband met de veranderingen die doorgevoerd werden dat dit geen "business as usual" is. Het nieuwe aspect in de nucleaire doctrine van de VS is de ontwikkeling van "kleinere en meer accurate nucleaire wapens", met het specifieke vermogen om ondergrondse bunkers te vernietigen. De bedoeling is om deze nucleaire wapens te gebruiken tegen "schurkenstaten" die misschien nu nog niet over chemische, biologische en nucleaire wapens beschikken, maar ze proberen te ontwikkelen. De Nationale Veiligheidsadviseur van Bush, Condoleezza Rice, verklaarde dat deze wapens ontwikkeld zouden worden om te vermijden dat er nucleaire of biologische wapens zouden gebruikt worden tegen de VS en haar bondgenoten, en om duidelijk te maken dat dit "een vernietigend antwoord zou krijgen".

(28) Tegelijkertijd heeft de VS nu de "first strike" doctrine aanvaard, die in de jaren '70 werd afgewezen. Het gebruikt nu de mogelijkheid om, als "verbreding van de omstandigheden", nucleaire wapens preventief te gebruiken tegen landen die massavernietigingswapens produceren, of in het geval van een grootschalige conventionele aanval. Voorbeelden van een toepasbaar scenario zijn een aanval van Irak op Israël, of een Noord-Koreaanse invasie in Zuid-Korea.

(29) Deze ontwikkelingen hebben grote implicaties voor de wereldrelaties en vooral omtrent oorlog en vrede. Het bestaan en de aanmaak van nucleaire en biologische wapens vergrote enorm het gevoel van onveiligheid dat de mensheid in zijn ban hield na 11 september. Het CWI argumenteerde in het verleden altijd tegen het idee dat we tijdens de Koude Oorlog aan de rand stonden van een nucleaire wereldvernietiging. Die eventueel begonnen kon worden door een "ongeluk". In tegenstelling tot dit idee stelden we dat het imperialisme en de stalinistische bureaucratie in deze periode een onstabiele status quo behielden, doorheen de politiek van "wederzijdse verzekerde vernietiging". De massale voorraad nucleaire wapens, samen met andere factoren - vooral het bestaan van democratische rechten, de macht van de organisaties van de arbeidersklasse en de "democratische" publieke opinie -was voldoende om de dolgedraaide militaristen van het imperialisme kalm te houden. Enkel door een beslissende verandering in de krachtsverhoudingen op wereldvlak was een nucleaire massavernietiging mogelijk. Dit zou ook inhouden dat de arbeidersorganisaties en de rechten van de arbeidersklasse vernietigd zouden moeten worden, zowel het recht om te staken als het recht om zich te organiseren, en het aan de macht komen van een militaire dictatuur betekenen (vergelijkbaar met het Pinochet-regime in Chili), die fascistische methoden zou gebruiken om de rechten van de arbeidersklasse te onderdrukken. Een ongecontroleerde militaire kliek kan, onder bepaalde omstandigheden, een "first strike" nucleaire aanval uitvoeren, en zo de wereld in een vernietiging van alle elementen van beschaving meetrekken.

(30) We zijn tegen nucleaire wapens en steunen de campagnes ertegen. Maar we denken wel dat het "nachtmerrie scenario" hoogst onwaarschijnlijk is, misschien zelfs totaal uitgesloten. De arbeidersklasse en de vakbeweging, nog lang voor er een militaire dictator in de VS, Japan of Europa aan de macht zou kunnen komen, zou zelf de kans hebben om de macht te grijpen en een democratisch, socialistisch productieplan in te stellen op wereldvlak. Dit is de enige manier om de nucleaire horror de wereld uit te bannen. De val van de Sovjetunie en Oost-Europa leidde echter tot een nieuwe situatie, onverkend terrein. De onverantwoordelijke ex-bureaucratie van de vroegere Sovjetunie liet de plundering en verkoop van nucleaire wapens toe, waarbij het mogelijk is dat enkele in handen zijn gekomen van terroristische groepen. "Potentieel terroristische staten" kunnen mogelijk ook nucleaire koppen samenstellen, ook een vuile H-bom, en die ook gebruiken onder bepaalde omstandigheden. Hierbij aansluitend hebben de krachtsverhoudingen in de VS na 11 september, hoe tijdelijk ook, de militairen toegelaten om - gesteund door Republikeins rechts - een "nieuwe nucleaire doctrine" te ontwikkelen.

(31) Nu wordt het vraagstuk van "preventieve nucleaire aanvallen" gesteld. Voor de eerste maal in 55 jaar is er weer de echte mogelijkheid van een nucleaire uitwisseling, mogelijk in gang gezet door een "ongeluk". Dit was het reële gevaar in het Indo-Pakistaans conflict begin 2002. De situatie die zich ontwikkelde was de meest ernstige sinds de Cubaanse rakettencrisis van 1962. Maar de tegenstanders van toen, de Sovjetunie en de VS, ontwikkelden via de NAVO en het Oostblok een communicatiesysteem tijdens de crisis - "hot lines"- waardoor de echte bedoelingen van beide zijden vrij duidelijk onderscheiden konden worden. Omwille van de diepe vijandschap tussen India en Pakistan zijn er vandaag zo geen afspraken gemaakt. Deze landen hebben al 3 oorlogen uitgevochten voor ze toegang hadden tot nucleaire wapens. Meer zelfs, beide regeringen zijn zwak, en zijn gevoelig voor de druk van hun religieus-nationalistische basis. Ze proberen deze druk te verminderen met oorlogsverklaringen aan elkaar. Bovendien is het regime van Musharraf een militaire dictatuur en is het niet onderworpen aan dezelfde controle van de bevolking als een "normaal" burgerlijk democratisch regime. Het ontwijken van een open oorlog vandaag heeft de fundamentele, onderliggende oorzaken niet opgelost. Het conflict kan weer naar boven komen, met nog grotere en dodelijkere gevolgen. De agressieve militaire houding van de VS, hierbij inbegrepen hun bereidheid in theorie om tactische nucleaire wapens te gebruiken, heeft het gevoel van onveiligheid versterkt, en daarmee ook de angst voor oorlog en nucleaire vernietiging.

(32) Het is vrij opvallend vandaag, in tegenstelling tot het verleden, dat de generaals aan beide zijden van de Atlantische oceaan, vooral in Groot-Brittannië en de VS, de grenzen en gevaren begrijpen van militaire kracht alleen en proberen om de politici te beheersen. Contrasteer de houding van President Harry Truman in 1950, ten tijde van de Koreaanse oorlog, met de situatie met Bush vandaag. Toen dreigde generaal Mac Arthur een A-bom te gebruiken tegen Noord-Korea. Attlee, voor de Labour-regering in Groot-Brittannië, vloog naar Washington om de VS- administratie aan te zetten om Mac Arthur te beheersen. Truman ontsloeg Mac Arthur en liet hem terugkomen naar de VS. De politieke vertegenwoordigers van het kapitalisme begrepen toen dat, ondanks de overweldigende militaire superioriteit van de VS, het gebruik van nucleaire wapens een wereldwijde reactie zou hebben veroorzaakt.

(33) Het is het leger, of ex-militairen zoals Powell, die vragen om terughoudendheid (vooral achter de schermen) terwijl rechtse Republikeinen, zoals Rumsfeld en Wolfowitz, voorstellen om militaire middelen te gebruiken die de beschaving kunnen terugwerpen in de tijd. Omwille van deze redenen is het niet uitgesloten dat, onder bepaalde omstandigheden, de regering-Bush tactische nucleaire wapens kan gebruiken, zelfs tegen een vijand die geen biologische of nucleaire wapen bezit. In Afghanistan had de bom "daisy cutter" hetzelfde effect als een nucleair wapen, zonder de "nucleaire neerslag".

(34) De woordvoerders van het VS-imperialisme verzekeren dat deze nieuwe en preciezere nucleaire wapens gebruikt zullen worden tegen vijanden die zich hebben ingegraven of verscholen zitten in grotten, zoals Al Qaeda in Afghanistan. Zelfs onder deze omstandigheden zal het gebruik van nucleaire wapens ongeziene milieu-effecten hebben. Zelfs het testen van deze wapens kan bijdragen tot de ecologische gevaren die zich al hebben opgebouwd onder het kapitalisme. Het gebruik van nucleaire wapens, tactisch of om een andere reden, zal massa's doden veroorzaken, zelfs als ze "per ongeluk" worden afgeschoten. Dit zal een massaal, ongezien verzet oproepen over de hele wereld. Het vooruitzicht van een nucleaire wereldramp zal op dat moment reëel gemaakt worden, en massabetogingen, algemene stakingen en bestormingen van parlementen en regeringen veroorzaken. Zelfs de burgerlijke regeringen van Europa en elders zouden verplicht zijn om zichzelf aan het hoofd te stellen van deze massale demonstraties, vooral als de VS betrokken zijn bij het opzetten van een nucleaire aanval. Maar zelfs dit zou nog geen voorbode zijn van een wereldwijde nucleaire oorlog. Een nieuwe anti-oorlogsbeweging heeft zich ontwikkeld in de nasleep van de oorlog in Afghanistan, een die overvloeit in de antikapitalistische bewegingen.

(35) Ongetwijfeld zal er een nieuwe, machtige impuls gegeven worden aan de anti-oorlogsbeweging als Irak het militaire doelwit wordt van de VS en hun bondgenoten in de komende periode. Het lot van Irak kan het centrum van de wereldpolitiek worden. Een invasie van Irak, wat voorgesteld wordt door sommige militaire strategen, zal gevolgen hebben binnen de VS, en zal een onmiddellijk effect hebben op het Midden-Oosten en een enorme impact hebben op de relaties tussen de VS en Europa, en tussen de VS, Rusland en China. Het kan zelfs een beslissend effect hebben op de economische perspectieven, met een terugkeer naar wat volgde op het Arabisch-Israëlisch conflict in ‘73 en de Golfoorlog in het begin van de jaren ‘90. De prijs van de olie, die de laatste jaren was aan het jojo'en, zal enorm stijgen.

(36) Het is omwille van deze redenen dat de strategen van het VS-imperialisme voorzichtig de pro's en contra's van elke militaire actie tegen Irak overwegen. De overweldigende stemming van de Bush-administratie is om af te maken wat begonnen was met de Golfoorlog: een verandering van het regime, de volledige omverwerping van Saddams regime en de vervanging ervan door een pro-VS regime. Maar zoals in ‘91 is de weg naar Bagdad moeilijk begaanbaar. Als de heersende klasse van de VS deze weg wil inslaan, de invasie van Irak wil beginnen, dan zou dit fatale gevolgen voor hen kunnen hebben wereldwijd.

(37) Het regime van Saddam is niet dat van de Taliban, of Al Qaeda. 12 jaar lang werden er militaire middelen, economische sancties en andere middelen gebruikt tegen Bagdad. Saddam heeft een mix van concessies, bedreigingen en brutale repressie gebruikt om de effecten hiervan tegen te gaan. De bombardementen van Irak samen met de economische sancties hadden verschrikkelijke gevolgen voor de bevolking en de economie van het land. Per maand sterven er 6000 kinderen door ziekte en honger. De sancties hadden een groot effect, maar niet groot genoeg om het regime op de knieën te krijgen. Er wordt geschat dat Irak ieder jaar 2 tot 3 miljard dollar verdient met oliesmokkel, en zo effectief de sancties ontloopt. Het is juist het ontlopen van deze sancties, samen met de vermeende productie van biologische en chemische wapens, die als excuus worden gebruikt om een open oorlog tegen Irak te beginnen.

(38) Een vroeger lid van de Nationale Veiligheidsraad van de VS, Kenneth M. Pollock, schrijft in de maart/april 2002 editie van Foreign Affairs vrij bot: "De VS moeten Irak binnenvallen, het huidige regime vernietigen, en de weg vrijmaken voor een opvolger die bereid zal zijn zijn internationale verplichtingen na te komen en in vrede te leven met zijn buren". Het is duidelijk dat zo'n voorstel niets te maken heeft met 11 september. Het beleid van "containment" ("indammen") is weggevallen. Heel weinig naties passen de door de VN gemandateerde sancties toe. Natuurlijk tellen onder het kapitalisme de ethische overwegingen niet in de race om de competitie voor te zijn. Veel landen waren bereid om militaire hardware te verkopen aan Saddam, waaronder de Chinese regering. Daarom lijkt het beleid van "verstandige" sancties totaal ineffectief. De logica van de haviken in de VS is dat "als het embargo al gebroken is, hoe lang zal het dan nog duren voor dat Saddam tanks en raketten zal ontvangen, of ander materiaal waarmee hij een reëel gevaar wordt voor ieder pro-VS regime in het Midden-Oosten". Hun conclusie is dat een "verandering van het regime" het enige antwoord is op de kwestie Irak.

(39) Pollock stelt voor dat de VS volledige militaire en financiële steun zouden voorzien aan de Iraakse oppositie. Dit zou gecombineerd moeten worden met Amerikaanse militaire krachten, om een veiligheidszone te voorzien in Irak van waaruit de oppositie kan opereren. Een beperkte militaire aanpak - het inzetten van vliegtuigen, speciale eenheden, de steun van lokale oppositiegroepen - zou niet werken. Het is mogelijk, en dit is één van de strategieën van het VS-imperialisme, dat een massief opvoeren van de bommencampagne - geconcentreerd op Saddams elite steun bij de Republikeinse Garde, de Speciale Republikeinse Garde, de Baath partij en Saddams interne veiligheidsdiensten - de voorwaarden kan creëren voor een coup. Hoewel, wanneer dit geprobeerd werd in de zogenaamde Operation Dessert Fox in december 1998, faalde dit. Met als gevolg een intensere binnenlandse repressie, inclusief de arrestatie en moord op Sjiïetische geestelijken en de onderdrukking van protesten van de Sjiïeten in Irak. De VS weigerden de opstanden van de Sjiïeten in 1991 en 1995 te steunen.

(40) De analogie met Afghanistan is verkeerd omdat de "kloof in mogelijkheden" tussen Saddams regering en de oppositie veel groter is. In 1991 en nog eens in 1996 versloeg Saddams Republikeinse Garde gemakkelijk de sterkste van de Iraakse oppositiekrachten, de twee Koerdische milities. Het is onmogelijk voor het Iraakse Nationale Congres om de rol te spelen van de Noordelijke Alliantie in Afghanistan, een tentatieve "grondtroep". Het INC heeft niet enkel een tekort aan bekwame veldcommandanten, het heeft ook nooit serieuze steun binnen Irak verworven. Zelfs toen het complete steun van de VS had, kon het nooit meer dan enkele honderden strijders verzamelen in Irak. Het was enorm afhankelijk van de Koerden voor militaire operaties, en was niet in staat om betekenisvolle overloperij binnen de Iraakse gewapende krachten te verzekeren.

(41) Het militaire vermogen van het Iraakse regime is veel groter dan dat van de Taliban. Deze laatste heeft misschien 45.000 troepen, terwijl Irak in het totaal 400.000 gewapende troepen bezit, een vierde daarvan in de elitaire Republikeinse Wacht en de Speciale Republikeinse Wacht, samen met paramilitaire krachten die ook enkele honderdduizenden tellen. De Iraakse gewapende krachten zijn nauwelijks een onoverwinnelijke vijand, maar hebben herhaaldelijk getoond dat ze tot nu toe een gewaagde tegenstander blijven voor de lokale oppositie. Belangrijker is dat het INC wantrouwen wekt bij de VS, omdat hun basis nog steeds bestaat uit de Sjiïetische bevolking, die een meerderheid vormt in Irak (ongeveer 65% van de bevolking).

(42) De controle van Saddam over Irak is veel groter dan de controle die werd uitgeoefend door de Taliban over Afghanistan. Het zou onmogelijk zijn om dezelfde tactiek te gebruiken van massale luchtaanvallen - die tot op zekere hoogte al is geprobeerd in Irak - die de oppositiekrachten in Afghanistan wegveegden en de Noordelijke Alliantie de ondergeschikte taak gaf om geïsoleerde bolwerken te elimineren en de oppositie in het algemeen bijeen te vegen. De VS heeft in het verleden hevige luchtaanvallen uitgevoerd, dat is waar. Tijdens de Golfoorlog, bijvoorbeeld. Met Operatie Desert Storm werd de meest krachtige "voorbereidende luchtaanval" in de geschiedenis uitgevoerd. Dit werd dan gevolgd door één van de meest beslissende grondcampagnes in de twintigste eeuw. De Iraakse gewapende krachten werden gereduceerd tot een schaduw van zichzelf. Toch was het VS-imperialisme nog steeds niet bereid, zoals Bush senior later toegaf, om de stedelijke gebieden binnen te trekken - een terrein volledig verschillend van de woestijn en met onvoorspelbare gevolgen voor het imperialisme. Het waren echter de politieke factoren, wat op Saddam zou moeten volgen, die beslissend waren in 1991. Deze factoren zijn nog niet verdwenen. Gegeven de demografische samenstelling van Irak, zou elk regime dat Saddam zou vervangen onvermijdelijk een Sjiïetisch regime zijn, met het aanwezige gevaar dat het zou gaan aanleunen bij Iran (één van de landen aangeduid als behorend tot de "as van het kwaad").

(43) Er is geen twijfel mogelijk dat de weerstand van Irak, zowel militair als in termen van de sociale situatie, zwakker is dan in 1991-92. Maar zoals Pollock vrij correct aangeeft: "Doorheen de geschiedenis is de bepalende factor of de grondtroepen uit elkaar vallen door de luchtaanvallen alleen niet de nauwkeurigheid geweest van de aanvallen, maar eerder de toewijding en de discipline van de troepen die getroffen werden. Dit punt werd herbevestigd in Afghanistan, waar de minder toegewijde Taliban-troepen geruïneerd werden door de luchtaanvallen van de VS maar de meer vastberaden en gedisciplineerde Al Qaeda-eenheden niet - en ze vochten harder later in Kunduz, Kandahar, en Tora Bora."

(44) Een gelijkaardige situatie kwam voor tijdens de Golfoorlog, toen de Iraakse laagbetaalde infanterie-divisies geruïneerd werden door de massale luchtaanvallencampagne, maar de meer vastberaden en gedisciplineerde Republikeinse Wacht en de geregelde legerdivisies niet geruïneerd werden. Bovendien lieten de door de VS geleide krachten een totaal van 110.000 vluchten vliegen tegen Irak tijdens Desert Storm, in vergelijking met slechts 6500 tegen de Taliban op het moment van de val van Kandahar. Er waren massale bombardementen van de Republikeinse Garde, de VS gebruikte tweemaal zoveel precisie-geleide munitie tegen Irak als tegen de Taliban, en vernietigde 1500 Iraakse, gepantserde voertuigen vanuit de lucht. De VS voerde een veel brutalere luchtcampagne tegen Irak uit dan tegen de Taliban en veroorzaakte veel meer schade aan de Iraakse troepen. Maar de Iraakse sleuteldivisies werden nooit geruïneerd en vochten harder, alhoewel niet bepaald goed, tijdens het daaropvolgende grondoffensief van de coalitie.

(45) Pollock besluit daarom: "Zelfs vandaag zou een aanzienlijk deel van Saddams krachten een aanhoudende luchtaanval doorstaan, en zelfs als ze zwaar getroffen zijn, zouden ze nog steeds in staat zijn om de overhand te krijgen in een strijd tegen de oppositie nadien." Nog meer gewichtig besluit hij dat elke poging om de Afghaanse methode in Irak toe te passen de VS "gevaarlijk kwetsbaar zou achterlaten tegenover Saddams tegenaanvallen. Vanaf het moment dat Saddam zou realiseren dat het Washington menens is met de regimeverandering, zou hij terugvechten met alles wat hij had - inclusief de twee of drie dozijn Scud-raketten met biologische of chemische kernkoppen waarvan de VN-inspecteurs en de VS-veiligheidsdiensten geloven dat hij ze nog steeds ergens heeft opgeborgen."

(46) Dit zijn enkele van de redenen die de militaire leiding - de VS Joint Chiefs - ertoe aanzetten om rapporten te lekken. Dit toont hun groeiende verzet tegen een invasie - vooral dan een snelle - in Irak. Het verzamelen van 200.000 troepen voor een invasie is een enorme taak, die zelfs veel druk zou leggen op het aanzienlijke militaire apparaat in de VS. Bovendien, zeggen de legerchefs, als Saddam geconfronteerd wordt met verlies, zijn macht dreigt te verliezen en vermoord dreigt te worden, zou hij niet langer de beperkingen van de Golfoorlog ervaren. Dit weerhield hem er waarschijnlijk van om biologische en chemische wapens te gebruiken. Het ander gevaar, waar Bush werd op gewezen door Franks (hoofd van het overzeese VS-commando), is dat de VS-troepen geen uitweg zouden hebben tijdens de bloedige wijkgevechten in Bagdad, die duizenden VS-troepen en Iraakse burgers het leven zouden kosten.

(47) Sinds 11 september heeft de Bush-administratie geprobeerd om het post-Vietnam syndroom te doorbreken, de angst om een groot aantal VS-troepen in een lange, risicovolle oorlog in te zetten. Deze campagne is tot nu toe niet geslaagd. Er is nog steeds een groot verzet tegen de VS die deze weg zou opgaan.

(48) Een minimum van 10.000 Iraakse burgers zou gedood worden in zo'n conflict. Een bijkomende factor, niet vermeld door het leger, is dat het Midden-Oosten in zijn geheel zou ontploffen vanaf dat Irak wordt binnengevallen. Dit zorgt ervoor dat de kwestie van een massale, militaire aanval - vooral een door de VS geleide invasie - nog niet absoluut zeker is. Haviken als Wolfowitz, Rumsfeld, etc. - zelfs Bush zelf - zullen dit "project" echter niet gemakkelijk opgeven.

De Iraakse oppositie

(49) Tegelijkertijd zal elke massale luchtaanval, die misschien niet zal slagen, vooral wanneer die gelanceerd wordt vanuit het noorden Saddam verplichten om het noorden terug te bezetten, met al de te verwachten slachtingen en repressie die dat met zich mee zou brengen. De Koerden hebben aangegeven dat ze niet bereid zijn om de rol van Noordelijke Alliantie te spelen in gelijk welk conflict met Saddam. De leiders van de twee belangrijkste Koerdische partijen (de Koerdische Democratische Partij en de Patriottische Unie van Koerdistan) hebben beiden verklaard dat ze niet zullen helpen om Saddam omver te gooien, tenzij ze weten wie de volgende president zal zijn. De leider van de KDP, Massoud Barzani, verklaarde: "Wij zijn geen zomaar te manipuleren revolutionairen...We zullen nooit het voetvolk zijn in handen van de VS of eender welke andere macht."

(50) Er zijn echter aanwijzingen zijn dat de KDP bereid zou zijn om een deal te sluiten met voormalige leden van Saddams regime, zoals generaal Khazarji, Iraks voormalige legerchef die vluchtte naar het Westen in 1996. Het probleem voor hen, en nog meer voor de VS, is dat elke oppositieleider gecompromitteerd is door zijn voormalige acties. Bijna elke oudere, militaire figuur die Saddam diende, heeft bloed aan zijn handen, net als Khazarji. Daarom zou elk nieuw kabinet na Saddam en na de invasie bestaan uit oorlogscriminelen. Een herhaling van het post-Taliban regime in Afghanistan is dus heel waarschijnlijk als er een succesvolle regimeverandering komt in Irak.

(51) Langs de andere kant wordt het hoofd van het Iraaks Nationaal Congres niet honderd procent vertrouwd door de VS. Het gebrek aan een geloofwaardige positie op het terrein van het INC verplichtte de VS-regering om financiële steun terug te trekken vlak voor de oorlog in Afghanistan. Bovendien werd Chalabi in het verleden beschuldigd van financiële verduistering in een Jordaans bankschandaal. In weerwil van deze schaduwzijde zullen de VS, zoals ze deden met Karzai in Afghanistan, één of andere figuur uitkiezen om de leiding te nemen van wat, zeker in eerste instantie, een "marionettenregime" zal zijn. Een journalist van de Guardian in Londen stelde gepast: "Veel van de discussie over een toekomstige, Iraakse regering lijkt verdacht veel op een castingsessie voor een film over de oorlog in Afghanistan. Mensen bediscussiëren wie Karzai zal spelen, en zo."

(52) Dit slaat echter wel een belangrijk detail over: Saddam moet nog steeds omvergeworpen worden. En de betrokken factoren, vanuit het standpunt van de VS gezien, zijn niet enkel militair. Op een Afghaanse manier campagne voeren tegen Irak zou nagenoeg onmogelijk zijn zonder de steun van de omringende regimes. De Afghaanse operaties vereisten de hulp van Pakistan, Oezbekistan, Kirgyzistan, Tadjiekistan, Rusland en India. Het bezoek van Cheney aan het Midden-Oosten in maart was precies bedoeld om de gebruikelijke bondgenoten van de VS te verwerven voor een luchtcampagne en mogelijke invasie van Irak. Hij kreeg echter een zeer koude ontvangst, zelfs van de feodale potentaten van de Golf. (Het Israëlisch-Palestijnse conflict werd volledig behandeld in recente statements van het CWI.)

Gevolgen in de Arabische wereld

(53) De veronderstelling van de Bush-administratie is dat de grotendeels totalitaire regimes in de Arabische wereld in staat zullen zijn om de massa's kalm te houden in geval van een militaire actie tegen Saddam. Ze verwijzen naar de afwezigheid van massabewegingen en betogingen als protest tegen de slachtingen tegen de Palestijnen door de Israëlische heersende klasse, begin 2002. Het feit dat de Arabische straten rustig lijken te zijn aan de oppervlakte geeft evenwel een verkeerd beeld van de werkelijke stemming in de regio. Opiniepeilingen hebben een snelle groei van een anti-Amerikaans, anti-Bush gevoel aangetoond - vooral omdat de VS Sharons oorlog tegen de Palestijnen aanvaarden - volgend op het Afghaanse conflict.

(54) Ongetwijfeld is het bestaan van totalitaire regimes, die in het verleden niet geaarzeld hebben om hun toevlucht te nemen tot staatsterrorisme om de oppositie te onderdrukken, een factor die de bovenhand blijft hebben bij de massa's in het begin, vooral met betrekking tot Palestina. De gevoelens van verontwaardiging, het gevoel van Arabische schaamte, zijn echter zodanig groot dat een nieuwe oorlog in Irak een zondvloed van massale oppositie en wrevel zou veroorzaken doorheen het Midden-Oosten. Het is dit wat de vrienden van het VS-imperialisme in de regio schrik aanjaagt. Een burgerlijk verslaggever somde hun gevoelens op in de Financial Times: "Arabische leiders grepen de kans om de vice-president te waarschuwen dat één oorlog in de regio (de Arabisch-Israëlische oorlog) wel hanteerbaar zou zijn, maar twee gewoonweg verwarde dwaasheid zou zijn".

(55) Zelfs Pakistan, een partner van de oorlog van het VS-imperialisme in Afghanistan, weigert nu om bijkomende VS-troepen toe te laten in het land om de Taliban en Al Qaeda-voortvluchtigen te zoeken. Geconfronteerd met een toenemende, binnenlandse ontevredenheid en een islamitisch-fundamentalistische en groeiende oppositie, heeft zelfs Musharraf afstand moeten nemen van het VS-imperialisme. Een militaire invasie in Irak zou, op papier, de overwinning betekenen voor door de VS geleide krachten binnen een bepaalde periode van tijd.

(56) VS-krachten "walsten hun Iraakse tegenhangers plat"(Pollock) in 1991 en sindsdien is de kloof inzake militair vermogen tussen de twee zijden nog groter geworden. De totale macht om een gewapend conflict te winnen en het land te bezetten zou echter nog steeds het verzamelen van 200.000 tot 300.000 manschappen betekenen. Het aantal slachtoffers dat valt tijdens zo'n operatie zou veel hoger kunnen liggen dan tijdens de Afghaanse of zelfs de Golfoorlog. De strategen van het VS-imperialisme zeggen dat dit aantal "wellicht niet catastrofaal zou zijn". Dit houdt wel geen rekening met de bereidheid van de Irakezen om hun territorium te verdedigen, vooral in de steden, ondanks de oppositie tegen Saddams regime. Bovendien kan de vrees dat Saddam onconventionele wapens zou gebruiken, vooral bacteriologische oorlogsvoering, zoals hij deed tijdens het conflict met Iran, niet buiten beschouwing worden gelaten. Dit kan het aantal slachtoffers veel hoger maken, zowel bij de VS-krachten als bij de bevolking van Israël, in het geval van een Iraakse rakettenaanval.

(57) Discussiërend over de mogelijkheden van een invasie is de VS adembenemend zelfgenoegzaam over het verzet waarmee ze wellicht geconfronteerd zullen worden. Omdat het Egyptische regime grotendeels een cliëntstaat is van de VS, economisch en militair, zal Mubarak - zo lijkt het - gewoon een knikje geven aan de VS-eenheden om het Suez-kanaal over te steken. Maar de druk op Mubarak is nu al intens en zal ongekende hoogten bereiken als het regime buigt onder de VS-druk op deze manier. Ondanks de schoorvoetende berusting van de VS-bondgenoten in de militaire strategie in Afghanistan, zal hetzelfde bovendien niet erg waarschijnlijk zijn in geval van een invasie van Irak. De Europeanen, zelfs de Russen, niettegenstaande Poetins machteloosheid tegenover Bush over Afghanistan, en vooral de Chinezen zouden sterk protesteren en zouden het kunnen veroordelen, waarschijnlijk via de Verenigde Naties.

(58) In de VS toonden opiniepeilingen begin 2002 een steun van 9 op 10 mensen voor Bush' regering in de oorlog tegen het terrorisme. Andere rapporten wijzen er echter op dat de stemming niet uniform is. In de meer gesofisticeerde verstedelijkte gebieden van de VS zijn er niet enkel vragen en twijfels, maar openlijke tegenstand die aan het groeien is tegen het beleid van de regering-Bush. In kleinstedelijk Amerika en in traditionele conservatieve gebieden van de VS is de steun voor Bush nog steeds hoog. Dit kan en zal echter drastisch veranderen in geval van een groot aantal VS-slachtoffers, wat zo goed als zeker is bij een grondinvasie.

(59) Maar zelfs wanneer een invasie succesvol is in het verwijderen van Saddam, wat per definitie zeer snel bereikt moet worden, zullen de reële problemen beginnen "op de ochtend direct na de overwinning", zoals de Britse 19e eeuwse generaal Wellington ooit stelde. De VS zouden over een land van 22 miljoen mensen moeten regeren, verwoest door 2 decennia van oorlog, met massale nationale en etnische problemen, en geconfronteerd met zware ontbering. Er wordt geschat dat de kosten om "Iraks economie terug op te bouwen" nietig zijn in vergelijking met die voor een heropbouw van Afghanistan. Ze worden tussen de 50 en 150 miljard dollar geschat, en dat is zonder de kosten die zouden voortkomen uit een nieuwe, verwoestende oorlog. Zoals met de oorlogen van het laatste decennium zullen de VS de financiële last grotendeels op hun "niet-deelnemende" bondgenoten proberen te leggen.

(60) De VN of de Arabische Liga zal gemobiliseerd worden om één of ander alternatief, politiek regime voor te bereiden, dat waarschijnlijk een meer federaal karakter zal hebben - rekening houdend met de Koerden - in de plaats van een eenheidsstaat. Omwille van al deze redenen, en na het het bezoek van Cheney aan het Midden-Oosten, zijn sommigen binnen de Amerikaanse rechterzijde en de regering-Bush ermee begonnen de "wijsheid" van een militaire actie om Saddam omver te werpen te heroverwegen, vooral dan een invasie met landtroepen. Als er zo'n oorlog zou plaatsvinden, zou de schaal en de impact ongetwijfeld veel groter zijn dan die van de oorlog in Afghanistan. De enorme macht van het VS-imperialisme laat het toe een unilaterale rol te spelen. Maar de opgeblazen Bush-administratie moet nog steeds de extreme limieten van deze macht vanuit een politiek, sociaal en klassenstandpunt volledig begrijpen.

(61) De tumultueuze gebeurtenissen in het Midden-Oosten, die op het moment van schrijven op een patstelling tussen de Israëli's en de Palestijnen zijn uitgedraaid, hebben op de meest onverbloemde manier de limieten van de moderne VS-macht aangetoond. Toch blijft het een open kwestie of deze lessen geassimileerd zijn geweest door de strategen, voor zover die er zijn, van de Republikeinse rechterzijde die de regering-Bush domineren.

Politiek van de VS in Latijns Amerika

(62) Het lijkt erop dat het gebeurtenissen zullen moeten zijn, en zelfs bloedige gebeurtenissen, alvorens de les geleerd zal zijn, en dit niet alleen in het Midden-Oosten maar wereldwijd. Een nieuw kruitvat zou zich kunnen vormen in Latijns Amerika. Zes maanden geleden heeft de VS-administratie reeds een koerswijziging moeten doorvoeren en zoekt ze steun bij het Congres om wetswijzigingen door te voeren, om meer flexibiliteit te bekomen voor het hulpprogramma voor Colombia. "Plan Colombia", ontwikkeld om het Colombiaanse regime bij te staan in haar anti-drugs campagne, was een weinig verhulde zet om de invloed van het VS-imperialisme in de regio uit te breiden. Met de nieuwe voorstellen zou het Colombiaanse leger nu kunnen gebruik maken van VS-helikopters en materieel in de strijd tegen de guerrilla. De grootste guerrillabeweging in Colombia is de FARC, die zich als "marxistisch" voorstellen. Hoewel de "militaire hulp" officieel onder de vlag van drugsbestrijding valt, is het feitelijk een militair-politiek offensief tegen de guerrilla.

(63) Velen van het Congres, die oorspronkelijk gekant waren tegen dergelijke maatregelen kiezen nu de kant van de Bush-administratie. Zoals een anti-interventie campagne verklaarde: "Deze operatie dreigt zich meer en meer uit te breiden, de VS is zich in Colombia aan het ingraven". Het is een deel van een pakket van miljoenen dollars dat als doel heeft een pijplijn, die essentieel is voor het Amerikaanse oliebedrijf Occidental en door "rebellen" bedreigd wordt, te beschermen. Deze nieuwe hulp is een eerste stap weg van het focussen van hulp op "anti-drugs" programma.

(64) Het voorwendsel voor deze verhoogde militaire bemoeienis was het afbreken van onderhandelingen tussen de voormalige Colombiaanse president, Andreas Pastrana, en de FARC. Manschappen werden reeds bevolen om een gebied binnen te trekken dat vroeger een veilige thuishaven was van de FARC. Op dit ogenblijk is er nog steeds een limiet op de hoeveelheid VS-personeel die kan ingezet worden in Colombia. Feitelijk wordt het Colombiaanse leger geholpen door paramilitaire organisaties, die door de VS zelf als "terroristen" worden beschouwd. Natuurlijk blijft de Bush-administratie liever blind voor dit gegeven. De verkiezingsoverwinning van de rechtse kandidaat, Alvaro Uribe, kondigt een nieuwe, donkere en bloedige periode aan voor het Colombiaanse volk, waarvan 64% arm is. Uribe kreeg de meerderheid van diegenen die gingen stemmen, maar 54% bleef weg van de verkiezingsbureaus. Zijn "democratisch" mandaat bestaat dus uit nauwelijks een kwart van het totale electoraat. Dit zal hem waarschijnlijk niet tegenhouden om, gesteund door de VS, op grote schaal rechtse doodseskaders en paramilitairen in te zetten.

Een nieuwe fase van kolonialisme is uitgesloten

(65) Deze ontwikkelingen lijken sprekend op wat gebeurde in de eerste fase van de Vietnam-oorlog, toen het sturen van "adviseurs" leidde tot het inzetten van VS-troepen. In deze nieuwe fase van militair offensief van het VS-imperialisme kan een militair-politionele actie, omwille van het enorme overwicht, ongetwijfeld tot een tijdelijke nederlaag leiden van de geviseerde vijand. Toch is het uitgesloten dat, zoals sommige militairen en diplomatieke strategen dromen, er een nieuwe periode van kolonialisme, vooral die in zijn meest directe vorm, komt. De chaos en ontheemding in de neokoloniale wereld, zoals in Sierra Leone, is van die aard dat militair optreden tijdelijk gebruikt kan worden met de goedkeuring van de meerderheid van de bevolking, die zich bevrijd ziet van een gangsterregime. Dergelijke maatregelen zijn echter uitzonderingen, en van tijdelijke duur. Het imperialisme zou veel liever hebben dat eenheden van lokale bondgenoten in de buurlanden of specifieke etnische of religieuze bevolkingsgroepen het vuile werk ter plaatse opknappen, in het geval ze met een gediscrediteerd lokaal regime zitten. Nigeriaanse troepen speelden zo een sleutelrol in Sierra Leone, alhoewel de Britse troepen met de roem gingen lopen.

(66) In verband met een nieuwe fase van "kolonialisme" heeft het CWI in elk geval de meerderheid van Afrika, Latijns Amerika en Azië als neo-koloniaal bestempeld. De regimes in dit deel van de wereld, alhoewel officieel "onafhankelijk", zijn met handen en voeten gebonden door het imperialisme en haar politiek. Deze wordt hen opgedrongen door een reeks instituten zoals het IMF, Wereldbank, en de VN, maar uiteindelijk en nog belangrijker doorheen de economische controle die wordt uitgeoefend door imperialistische ondernemingen en hun lokale handlangers. Feitelijk is een periode van verhoogde economische her-kolonisatie ingetreden.

(67) Het neokoloniale karakter van de regeringen en regimes in deze regio's is versterkt sinds de val van de Berlijnse muur en het verschijnen van het VS-imperialisme als de enige economische en nu ook militaire supermacht op aarde. Dit laat het VS-imperialisme toe om een nooit eerder voorgekomen heerschappij uit te oefenen over buitenlandse aangelegenheden en regeringen. Zelfs vroegere succesvolle guerrillabewegingen zijn genoopt rekening te houden met de nieuwe tijd en zijn gebruiken. De Tamil Tijgers en de regering van Sri Lanka, bijvoorbeeld, hebben elk recentelijk aangekondigd na 19 jaar oorlog een unilaterale wapenstilstand toe te passen. Er zijn verschillende factoren die hiertoe hebben geleid, niet in het minst het gevoel van beide partijen dat de oorlog op een impasse was uitgelopen. Maar ook het post-11 september gevoel, met de dreiging van Bush om elke "terroristische beweging" buiten de wet te stellen, ongeacht of die een oprechte bevrijdingsstrijd voert of niet, had een effect dat de Tamil Tijgers naar de onderhandelingstafel dwong. Of al dan niet de eis voor een thuisland voor de Tamils bevredigd kan worden en de oorlog gestopt kan worden is een ander verhaal.

arch/ive/ief (2000 - 2005)