Wat hebben Freya, Staf en Bert gemeen ?

"Kwatongen beweren dat Freya Van den Bossche mediageil is. Het omgekeerde is waar: de media zijn geil op de Gentse SPA-schepen van Onderwijs. Hoe valt anders de algemene persmobilisatie te verklaren voor het akkefietje met de schoolagenda's in het stedelijke onderwijsnet in de Arteveldestad." Zo opende Erik Raspoet in De Morgen van 7 september zijn interview met Freya VDB.

Aan onderwijsnieuws was er begin september geen gebrek. De Standaard coverde op 2/9: "Nog maar één op de vijf onderwijzers is man". De Morgen (3/9) had het over het "nijpend lerarentekort in Wallonië". In Le Soir (6/9) betoonde Vincent Engel lof aan "les enseignants, les véritables avonturiers de ce siècle débutant." Guy Tegenbos vergeleek in De Standaard (3/9) het onderwijs met die andere pijler van de samenleving, het gerecht. Beide gingen op 2/9 gelijk van start, maar ons onderwijs geniet respect, "hoort bij de beste ter wereld", "wat van ons gerecht niet gezegd kan worden". Toch moet onderwijs voortdurend veranderen en leidt het aan een politieke "voorschriftenziekte" die velen het onderwijs uitjoeg.

Neem nu de 'Europese' hervorming van het hoger onderwijs: een zoveelste hervorming nadat de docenten nog maar net bekomen waren van de besparingsterreur en het samenscho lingsgebod van 'socialist' Luc Van den Bossche. Ook de Europese hervorming gebeurt totaal over de hoofden van de betrokkenen heen. De pers schrijft er zo goed als niets over. Laat staan dat ze kritiek zou uiten.

Dan komt daar een plaatselijke onderwijsschepen met wat ideetjes over afschaffen van huiswerk en gratis basisonderwijs en lap: alle media er naar toe. VTM stuurde zelfs een satel lietwagen en aan Franstalige kant bracht bv. ook La Dernière Heure een artikel met foto van een lachende Freya. En nadat Terzake Freya VDB op maandag interviewde, noemde Luc Van der Kelen haar in zijn Laatste Nieuws al de nieuwe minister van onderwijs.

Wat maakt van Freya VDB zo'n mediafenomeen ? Het feit dat ze de dochter is van een bekend politicus ? Bij SPA hebben ze nog wel wat zonen en dochters van ... Maar de anderen (op Tobback jr. na) genieten absoluut niet die media-aandacht die Freya krijgt. "Als Freya in Gent van een idee bevalt, dan heeft heel Vlaanderen het geweten" schreef Erik Raspoet. De politica gaf In De Morgen zelf toe dat "ik vorige keer mijn succes louter aan mijn campagne en televisie-optredens te danken had."

"Twee jaar geleden stapte ze vanuit het niets in de politieke arena" lichtte Raspoet toe. "Stek 15 op de lijst van de Gentse socialisten, een strijdplaats. Ze werd glansrijk verkozen dankzij een postkaartencampagne waarin haar fraaie benen centraal stonden en na een triomfantelijke passage in de politieke populariteitsquiz Bracke & Crabbez." Eerst werd ze afgedaan "als een door de media gehypete eendagsvlieg, nu gaat ze over de tong als minister in de volgende Vlaamse regering" voegde Raspoet er aan toe.

* Herder Staf springt. Volgen de 'schapen' ?

Zullen mannen ook in de politiek zeldzaam worden, niet opgewassen tegen de opmars van schoon vrouwenvolk ? Een wat oudere journalist mailde me onlangs nog dat vrouwen overal aan een machtsgreep bezig zijn. Even verder sprak hij zijn eigen vrees tegen met de redenering dat vrouwen nergens staan in de teamsporten. "Individueel blinken ze uit; niet in teamsporten." En wat is toppolitiek anders dan top-team-sport ? Is het overigens niet merkwaardig dat van alle Belgische partijvoorzitters, er maar één (Joëlle Millequet van CDH) een vrouw is ?

Hoe dan ook, de ruwheid van het politieke 'spel' kennende, valt te verwachten dat mannen nog lang de plak zullen zwaaien. Ze zullen daarbij echter in toenemende mate voor de media 'aantrekkelijk' moeten zijn. Al kan die aantrekkelijkheid - zo bewees George Bush - natuurlijk gekocht worden.

Aantrekkelijkheid hoeft ook niet gelijk te staan met jeugdige schoonheid; zo bewijst Staf Nimmegeers, de bekende-Vlaming-pastoor van de Brusselse Finis Terrae-kerk, in De Morgen omschreven als "één van de meest gevraagde sprekers in Vlaanderen, haast niet uit de media weg te branden". Nimmegeers kondigde aan voor SPA op te komen bij de volgende verkiezingen. Luid apllaus bij de pers. "Een herder springt" titelde Yves Desmet in De Morgen. Desmet prees nog eens de "huidige lichting SPA-ministers": "één van de sterkste uit de geschiedenis". Desondanks bleek SPA onaantrekkelijk voor de talrijke politieke overlopers van de jongste tijd én voor het kiespubliek wiens voorkeur uitgaat naar wat Bart Brinckman in De Standaard (8/9) 'de drie trendy formaties' noemde: VLD, Agalev en Blok ...

Patrick Janssens slaagt er blijkbaar niet in zijn partij een 'modern imago' aan te meten; 'gehinderd als hij wordt door de eigen partij'. "Te veel militanten waren te veel gehecht aan het woord 'socialistisch'" schreef Brinckman. Waarom dat dan verkeerd zou zijn, Brinckman dacht daar blijkbaar niet over na.

Maar nu heeft Janssens Nimmegeers binnengehaald. "Janssens kan zich nauwelijks een beter verjaardagsgeschenk inbeelden" filosofeerde Brinckman. "Het moet bewijzen dat de omvorming stilaan vruchten afwerpt". Welke omvorming ? Dat er nu katholieken in SPA actief zijn ? Een revolutie ? In mijn jeugd, alweer zo'n kwarteeuw geleden, woonden we thuis als arbeiders tussen bouwondernemers die de kerk plat liepen én bij de SP militeerden. Het heeft hen en hun kroost geen windeieren gelegd. De SP verruimen; ga slapen.

Neen, Nimmegeers beschikt behalve over zijn habijt over een belangrijkere eigenschap, door Brinckman zo omschreven: "Nimmegeers heeft de onschatbare eigenschap om, net zoals Stevaert, met zijn discours zowel de 'intellectueel' als het 'VTM-publiek' aan te spreken. Weinig politici bij de SPA slagen erin om moeiteloos te schipperen tussen de klassieke volkshuismilitanten en de intellectuelen uit de trendy cafés."

Voor Janssens moet Nimmegeers dan ook "vooral blijven doen wat hij tot nu toe deed. Bijvoorbeeld als 'wijze' in het VTM-programma 'Recht van Antwoord'. Uit wat hij daar zei bleek al dat hij impliciet een sociaal-democraat was. Ik denk dat Staf een grote inhoud kan koppelen aan een grote geloofwaardigheid."

Gelukkig zijn er nog intellectuelen uit niet-trendy cafés. Bij hen hoorde ik deze week de vergelijking vallen tussen Siegfried Bracke en Nimmegeers: "beide lichten gewoon op als ze met hun kop op téévéé komen. De zelfgenoegzaamheid druipt af van die gasten." Aldus een vriend die achter al de sociale bekommernis van Staf vooral een groot egotripper waarnam.

De motivatie van Nimmegeers om voor SPA te kiezen was overigens ook geweldig ... "Ik voel me erg aangetrokken door Patrick Janssens, die ik een charismatische figuur vind." Janssens charismatisch ? Anders dan de partijvoorzitter zal Nimmegeers wel het "primaat van zijn geweten mogen behouden". In de taal van de armen waarvoor Staf zegt op te komen: niet moeten liegen als het bv. om wapenleveringen gaat. Afwachten hoe lang dat zal duren.

* Bert Anciaux over "mijn ideologie"

Nimmegeers die onlangs nog de mis opdroeg op de IJzerbedevaart, verklaarde in De Morgen (in een interview afgenomen door Yves Desmet himself) dat hij "als Vlaamse Brusselaar het belangrijk vindt dat de SPA een Vlaamse reflex heeft ontwikkeld."

En die Vlaamse SPA-reflex heeft toekomst. "Later dit jaar ziet Janssens zich ook verzekerd van een kartel met Spirit" schreef Brinckman; zeg maar met Pim Anciaux.

Wie diep in de zieleroerselen van de ex-Cultuurminister wou kijken, kon deze week terecht in De Standaard Magazine. DSM beklom met Anciaux een Zwitserse berg; een hele beproeving voor de aan hoogtevrees lijdende politicus. In het verslag van die tocht had Anciaux het herhaaldelijk over zijn maag- en darmproblemen. "Ik heb regelmatig maagzweren; al jaren aan een stuk." En verder: "Sommigen noemen me zelfs gedeeltelijk autistisch. Ik zwijg, ik slik en krijg maagzweren en buikkrampen."

Dat een man met zo'n hypergevoelig gestel, misschien best een rustigere job zou opzoeken, dat hij in de politiek 'lichamelijk onbetrouwbaar' is, Anciaux wil daar niet van horen. En zijn kiesaanhang zal wellicht zijn sympathieke snoet en jongensachtige branie blijven verkiezen. En de media zullen hem blijven opzoeken; ook als hij straks zijn nieuw boek uit heeft. "Een boek over mijn ideologie". "Mijn ideologie". "Mijn kamp." Vlaanderen heeft in Bert echt zijn eigen Pim gevonden.

PS Tip voor Anciaux: ipv altijd nieuwe uitdagingen op te zoeken die hem nog meer maagkloppingen geven, waarom niet eens de rust van het boeddhisme proberen ? Wil iemand hem wel uit de Himalaya weghouden ? "Vlaams minister neergemaaid door Waals vuur": de media zouden er teveel communautaire munt uit slaan.

arch/ive/ief (2000 - 2005)