arch/ive/ief (2000 - 2005)

Een aantal Agalev-militanten en -sympathisanten keurt de beslissing van hun partij inzake de wapenleveringen duidelijk af. Zo zagen we een duidelijke stellingname van Agalev-Roeselare in deze. Op deze enkele uitzonderingen na, is de algemene teneur er spijtig genoeg een van hetzij doodse stilte, hetzij via allerlei bochtenwerk goedpraten van de herbevestigde beslissing.

Het is een van de vaak onuitgesproken basiswetten van de sociaal-democratie dat wie voor een partij stemt, de verantwoordelijkheid voor die stem opneemt en voor de vier regerings- of oppositiejaren nauwgezet de politiek van de verkozenen of oppositieleden volgt en ook bijstuurt wanneer die politici flink uit de bocht gaan. In de praktijk blijkt steeds opnieuw dat stemmen garant staat voor het afschuiven van de verantwoordelijkheid aan de politicus, onverschilligheid opwekt, en toelaat dat de grote machtscentra (die delen die de economische middelen hebben) uiteindelijk gaan bepalen wat er op de agenda geplaatst wordt.

Een heleboel gesprekken met Agalev-stemmers zal menig Indymedia-lezer de voorbije dagen wel achter de rug hebben. Wat mij vooral opviel was een uitermate defaitistische of theoretische houding. De meesten doen weinig of niets, zelfs de moeite om een protestbrief te schrijven wordt heel vaak niet genomen. Immobiel schaamtegevoel. Het zal wel zo erg niet zijn, wordt er geredeneerd.

In een artikel van Guido (Wapenleveringen goedgekeurd !!!) wordt duidelijk dat een groeiend aantal mensen met de handen in het haar zitten, veelal zwaar ontgoocheld of gechockeerd door zoveel onverschilligheid en/of niets-doen. Terecht ook : een maatschappij kan enkel werken wanneer de participatie van elk lid van die maatschappij merkbaar aanwezig is.

Als we de eeuwig van zwart-wit-denken beschuldigde communisten en anarchisten even terzijde laten, zou Agalev (en de niet onbelangrijke achterban) het progressiefste deel van de bevolking moeten uitmaken. Het is dan ook niet minder dan griezelig : de apathie die van die achterban afstraalt. Men lijkt in een soort collectieve slaap te zijn verwikkeld. Zelfs dagenlange media-aandacht voor het thema blijkt tot niet veel concreets te leiden.

Het is dan ook wel natuurlijk niet zo dat elke Agalev-stemmer tegen de wapenlevering is. Het is evenmin zo dat elke Agalev-stemmer voor een doorgedreven linkse politiek staat. Het groene thema is het hoofdthema van de partij en wanneer we het hebben over het in de praktijk uitvoeren (sla me niet om de oren met de sociale beloftes op hun website aub), dan valt daar bitter weinig van te bespeuren.

Linkse thema's zijn geen regeringscrisis waard voor Agalev. Het komt erop aan de groene punten erdoor te krijgen, ten koste van die linkse thema's, die geen hoofdzaak vormen voor die partij (en voor de achterban?). Het is zelfs zo dat inzake Nepal en de wapenlevering openlijk gekozen wordt voor een onvervalst rechts discours. Vandaag lezen we in De Standaard hetvolgende :

'Agalev-volksvertegenwoordiger Peter Vanhoutte zei dat hij vandaag in de Kamer niet het woord zal nemen om de regering te doen vallen. Het was opmerkelijk hoe hij de Nepalese premier ophemelde en de ethische thesis van de liberalen overnam -- over de prille Nepalese democratie die bescherming nodig heeft.'

Wie enig grijntje kritisch bewustzijn heeft, een klein beetje de moeite neemt om ook maar enige elementaire informatie te bekomen over de politieke situatie in Nepal, ziet onmiddellijk in dat dit flagrante leugens zijn. Je kan je dan de vraag stellen : houdt Agalev de achterban dom, of speelt de achterban het spelletje mee? In hoeverre verschilt Vanhoutte's mededeling nog met Bush' 'we're gonne smoke them out'? Na Michel's overname van de terroristenretoriek van de VS, doet Agalev gewoon flink mee.

Agalev en een groot deel van haar stemmers beweegt zich op heel gevaarlijk drijfzand, en blinkt steeds meer uit in een ongehoord brutale en arrogante principeloosheid. Jos Geysels' 'speel niet op mijn geweten of ik word kwaad', is daar het summum van. Gelijkaardige dooddoeners en discusie-onmogelijk-makers van veel Agalev-sympathisanten konden de afgelopen dagen menig anarchist en communist de handen richting hoofd doen bewegen. Een partij wordt opgebouwd door al haar componenten, sympathisanten en stemmers incluis. Nogmaals een machtsstructuur die in de praktijk minder dan vier jaar nodig blijkt te hebben om al de mooie principes over boord te gooien. En geen kat die er aan denkt om die machtsstructuren zelf in vraag te stellen. Geen kat die op het idee komt om een beetje met open geest te luisteren naar al die onnozele utopieën en enige moeite te ondernemen om aan een alternatief te werken, niet gestoeld op machtstructuren, wel op basis van onderlinge cooperatie en solidariteit, zonder partijen, zonder terroristische staten met wapenleveringen. Zoals Peter Morlion hier een paar dagen geleden schreef in een comment, zelfs de meest idealistische en goedbedoelende mens ontaard uiteindelijk in een principeloos machtsradertje op het moment dat zij of hij in een machtstructuur wordt geplaatst. En dat is geen onnozele utopie, maar een doordenkertje. Heel goed doordenken dus.

Een heel interessante tekst Gunther. Omwille van wat jij en Peter Morlion schrijven, is het nodig dat er ook in België een nieuwe ecosocialistische partij komt die niet zo stom is om met liberalen en sociaal-democraten in zee te gaan, die niet zomaar zich in het systeem inpast, maar die de kern moet vormen op middellange termijn van een olijfboom-coalitie die eindelijk een alternatief kan bieden voor het neo-liberalisme. En die ook dan haar basisdemocratische werking moet behouden. Grote woorden allemaal, maar als we daar niet in geloven, ja dan kunnen we net zo goed zo defaitistisch worden als de Agalev-achterban. En daar wordt ook niemand beter van.

Inderdaad, Gunther, Agalev is een groene partij eerder dan een linkse partij. En dat geeft aan waarom Agalev inderdaad steeds verder geevolueerd is in de richting van een softe linksliberale partij. Aangezien het linkse geen breekpunt is voor hen, kan het ecologische makkelijk gerecupereerd worden binnen het bestaande neoliberale stelsel (bv. een specifieke marktniche voor bioprodukten
voor de vermogende middenklasse ipv een radicale breuk met de produktivistische landbouw).

Tenslotte een mooi voorbeeld van hoe licht sociale thema's wegen voor Agalev:

Toen de lidstaten van de Wereldhandelsorganisatie vorig jaar in Doha een nieuwe onderhandelingsronde probeerden op te starten (wat uiteindelijk lukte en waar de GATS - de liberalisering van de dienstensector - een onderdeel van is), was er tussen de Belgisch rode en groene coalitiepartners een soort frontvorming rond ecologische en sociale thema's afgesproken. Maar van zodra er een en ander binnen was op ecologisch gebied (erg povertjes, maar we weten ondertussen dat Agalev met wat kruimels genoegen neemt), was het sociale geen breekpunt meer voor hen.
Het verdrag kon wat Agalev betreft - ondanks de belofte tot front voor ecologische en sociale thema - goedgekeurd worden. Het moet gezegd worden dat Ecolo wel het onderste uit de kan probeerde te halen voor de sociale thema's (wat mislukte doordat alle andere EU-lidstaten het verdrag goedkeurden en Belgie als voorzitter niet kon achterblijven).

Bedankt voor de waardevolle comments, jpe en
Stijn. Het hoeft niet per se zo te zijn dat niet in partij-termen te denken automatisch tot defaitisme hoeft te leiden. De minst defaitistische, ongecorrumpeerde maatschappelijke organisaties in Belgie bestaan uit niet-partijgebonden autonome actiegroepen, zoals bijvoorbeeld het Lappersfront of het Vluchtelingen Actie Komitee, die de laatste twee maand met verve hun thema's goed aan bod lieten komen. Thema's zonder compromissen, zonder toegevingen, dermate goed voorbereid dat zelfs de grote mediagroepen niet anders konden dan erover te berichten, al dan niet op correcte manier. De maatschappij van onder uit opbouwen, zoals dat heet. Dat heeft helemaal niets met defaitisme te maken, maar helemaal met het tegendeel : blijvend geloven in het in de praktijk brengen van sociale thema's zonder compromissen.

Laten we trouwens ook niet vergeten dat Agalev in de militante dagen zich ook profileerde als ecosociale beweging zonder compromissen. En ik geloof ECHT dat in die dagen heel veel mensen in die partij heel idealistisch en maatschappelijk bezig waren. Spijtig aan de zaak is dat de machtsstructuur die een partij steeds is - en dat bedoelde ik eigelijk met 'doordenkertje' - een aantrekkingspool voor figuren is die het eerder hebben voor de macht dan voor de maatschappelijke thema's. En als die macht behouden dient te worden, dienen compromissen gesloten te worden. We beschikken over geen enkel objectief bewijs en nog veel minder over goede aanwijzingen dat de nieuwe ander-en-beter-partijen niet gevoelig zullen zijn voor machtsinvloeden. Geen enkel. Integendeel, als er dan al axioma's zouden kunnen gesteld worden in de sociale wetenschappen (een goed axioma is een uitspraak die je niet kan bewijzen, maar die zodanig vaak herhaald wordt in de praktijk en nooit tegengesproken wordt, dat het werkbaar is om ze voor waar aan te nemen) dan is het toch wel dat machtstructuren steeds ontaarden. Grondig met defaitisme komaf maken betekent volgens mij radicaal maatschappelijke structuren herdenken, en dan in de eerste partij niet meer in termen van regeringen en partijen.

Elkle dag opnieuwe worden we ermee gconfrtonteerd dat de huidge democratie helemaal geen democratie is.
Inzake de wapenleveringen hebben we weer een prachtig voorbeeld gekregen.
Michel was in de eerste plaats boos omdat de hele zaak was uitgelekt. Men had die wapens dus liefst gewoon in het geheim gestuurd. Magada kreeg dan ook pas een geweten toen wij te weten kwamen wat er op dat kernkabinet achter gesloten deuren werd beslist.

Indien verkiezingen het mogelijk zouden maken echt iest te veranderen, dan zouden die afschaffen.

Nepal is daat een goed voorbeeld van. Het parlement was niet te vinden voor de oorlog tegen de Maoisten de volksopstand. Een meerderheid in het parlement was voor onderhandelingen zelfs in de regeringspartij was dat zo.
Wel, dan doek je het parlement en de regering gewoon op.
Dat Louis Michel en de groenen, Nepal een "prille" democratie noemen, zegt wel bijzonder veel over welke vizie deze mensen hebben op democratie.

Als we willen dat de zaken veranderen dan zal het zijn door actie.

.....De minst defaitistische, ongecorrumpeerde maatschappelijke organisaties in Belgie bestaan uit niet-partijgebonden autonome actiegroepen, zoals bijvoorbeeld het Lappersfront of het Vluchtelingen Actie Komitee...

Actie voeren is één ding, dingen realiseren en uitvoeren in de samenleving is iets anders. Je kan zoveel actievoeren als je wil maar als er geen (gecorrumpeerde) politieke partij is die wil ingaan op je eisen en die eisen ook wil uitvoeren dan kun je nog honderd jaar actie voeren. Het komt er op aan om de machtsverhoudingen in de samenleving te veranderen. Als je in de samenleving iets wil veranderen heb je macht nodig (of je het nu wil of niet). Waarom zou Agalev bang moeten zijn? Op wie zullen die boze Agalevers de volgende verkiezing stemmen denk je, juist ja, Agalev. Er is geen enkele partij in Belgie (met verkozenen) die tegen de wapenlevering is. Er is dus geen politiek alternatief. De meeste mensen (ook uit de vredesbeweging,vak...) zullen dus uit armoede opnieuw voor agalev stemmen.

Vredesorganisties, Vak's vormen geen bedreiging voor de gevestigde orde. In het beste geval kunnen ze een tijdelijke overwinning boeken, maar van zodra de gevestigde orde de kans krijgt slaan ze terug. De vredesbeweging wordt als ik me niet vergis grotendeels betaald door de overheid om te functioneren. De vredesbeweging bestaat dus dank zij die politieke partijen. Wiens brood men eet.....

....Grondig met defaitisme komaf maken betekent volgens mij radicaal maatschappelijke structuren herdenken,..... Hoe wil je dat precies doen? Door de rest van je leven acties te voeren? Zoals JPE zei er is nood aan een poltiek alternatief (die er voor zorgt dat de eisen van de actievoerders worden gerealiseerd). Ik ga wel niet akkoord met dat olijfboom gedoe omdat ondermeer in Italië ook gebleken is dat zij geen enkel alternatief waren voor het neo-liberalisme.

...Indien verkiezingen het mogelijk zouden maken echt iest te veranderen, dan zouden ze die afschaffen.....Is dat niet een beetje te defaitistisch Han?

Actie is ok maar actie om de actie niet

Groeten

Toch nog even doorgaan op Gunther's opmerkingen over machtsstructuren. Ik ga akkoord met je opmerkingen, alleen ben ik pessimistischer wat jouw oplossing betreft.

Een van de redenen voor de oorverdovende stilte bij de achterban van Agalev de laatste week is inderdaad, zoals iemand hier op de site reeds schreef, te wijten aan het feit dat Agalev voor een deel een nieuwe achterban verworven heeft, laat ons zeggen de lichtjes progressieve CVP'ers. Maar een andere reden is denk ik gewoon dat een militant/e die zich jaren en jaren met hart en ziel voor Agalev ingezet heeft, nu niet in een twee drie de partij waarin h/zij jaren psychologisch en materieel geinvesteerd heeft, achter zich laten. Ook al heeft z/hij nog zo goed door dat Agalev hier compromissen aan het sluiten is die op geen enkele manier te verantwoorden is.

Een oudere Agalev-militant zei mij ooit dat hij na twintig jaar actie voeren aan de zijlijn (buiten politieke partijen), toch wel eens echt iets wil veranderen door zelf beleidsverantwoordelijkheid op te nemen. Naief misschien gezien de krachtsverhoudingen in de regering (en het feit dat je evengoed door actievoeren zaken van veranderen, zoals Han stelt), maar wel menselijk en begrijpelijk. Alhoewel dit soort mensen zeker doorheeft dat de macht inderdaad corrumpeert en dat Agalev de weg van de machtspartij opgaat, zal het voor hen veel tijd vergen om er definitief afstand van te nemen (of hun geweten lam te leggen).

Om terug te komen op Gunther's opmerkingen over machtsstructuren. Macht is overal en altijd, ze penetreert elke uiting van menselijk samenleven. Ze is ook hier op open structuren als Indymedia (vooral indirect in het taalgebruik). Ze is onmogelijk uit te schakelen. Ook in de meest open basisgroepen speelt macht een rol. Meer nog, macht heeft de neiging zich te centraliseren.

Het enige wat je kan doen is mensen zo goed mogelijk bewust maken van de manier waarop macht werkt en hen ertoe aanzetten ook zichzelf kritisch te bekijken.

Inderdaad, bepaalde structuren zijn meer onderhevig aan machtsprocessen dan anderen (zoals partijen), maar politieke beslissingsorganen zullen er altijd zijn dus door politieke partijen uit te schakelen is het probleem niet opgelost. Het enige wat je kan doen is steeds opnieuw pogen macht te decentraliseren en je er goed van bewust zijn dat wat bedoeld is als tegenmacht op een dag ook macht kan worden (wat nu met Agalev gebeurt) en dezelfde mechanismen gaat toepassen als datgene wat ze zolang bestreden en verworpen hebben. En dat laatste is een inzicht (axioma zo je wil) dat voor de mens moeilijk te aanvaarden en dus slechts langzaam doordringt (en bij velen zelfs helemaal niet).

Nog eens bedankt voor de bijkomende comments. Ik geloof dat Stijn en ik eigenlijk hetzelfde zeggen. In een mooi artikel schreef Hans Roels een paar maand geleden in de Nar dat je moet opletten om het oneens te blijven om het oneens te blijven, wat vaak gebeurt als je niet naar de inhoud maar alleen maar kijkt naar de terminologie die nogal vaak eens vasthangt aan bepaalde organisaties/groeperingen.

Wat ik in geen geval doe, is het alomtegenwoordig zijn van macht te ontkennen. In tegendeel, ik beschrijf trouwens hoe het Agalev naar de vaantjes hielp en toekomstige partijen ook naar de vaantjes kan helpen. Ik ben helemaal akkoord dat er meer bewustmaking nodig is rond macht en hoe die macht inwerkt en haar gevolgen heeft. Zelfs een familie van gewone komaf, wonende in een sociale woonwijk, kan een vreselijk te verachten machtsstructuur opbouwen wanneer ze munt tracht te slaan uit de bezittingen van de alleenstaande oma, die zich helemaal niet kan verweren. (waar gebeurd schrijnend verhaal, deze morgen in mijn mailbox beland).

Er is helemaal niets mis met gans je leven actie voeren (in de brede zin van het woord eventueel), het zou ons land alleen maar deugd doen moesten al die cynici die ik steeds meer tegenkom dat allemaal gaan doen. Dat betekent niet per se dat je intussen niet nadenkt over alternatieve vormen van besluitvorming, zoals bijvoorbeeld de Zapatistas in Chiapas in de praktijk brengen. Meestal kan het een niet zonder het andere. Uit acties lees je bij en door maatschappelijke ideeen te hebben, ga je actie voeren. Door afschaffen van partijen is het probleem niet opgelost? Misschien is het zo dat de Zapatistas zich heel bewust zijn van machtsprocessen en dat ze op die manier tot maatschappijstructuren kwamen waarin macht drastisch gedecentraliseerd werd. Inderdaad zijn er een aantal staats- of partijgebonden NGO's die makke excuuspraatbarakken zijn geworden. Over hen had ik het hier niet.

'Het geval Agalev' is het ook echt waard om eens van naderbij bekeken te worden. Startend van een principiele partij, met heel veel mooie principes, klaar om in de praktijk gebracht te worden, tot wat het nu verworden is. Kijk naar al de ad-hoc regeltjes en besluitjes, kijk naar het geheel van alle zogezegd onbelangrijke bijsturinkjes van hun basisdemocratie van de begindagen. Kijk naar het systematisch traag naar binnensluipen van allerlei corrigerende bijvoeglijke naamwoorden, van allerlei 'nuancerende' aanvullingen. Kijk ook hoe langzaam het gebeurt, het is een proces waar niemand vat op heeft en dat zo traag gebeurt dat de deelnemers de veranderingen niet merken, hetzij je de huidige situatie vergelijkt met de oprichtingsdagen. En wij, de enige echte goeie van Indymedia gaan het in de toekomst beter doen? Wij gaan een partijstructuur opbouwen die daar tegen in gaat? Wij, de enige echte oncorrumpeerbaren, de echte idealisten, onverstoorbaar onze idealen in de praktijk brengend? Waarom zouden we daar aan beginnen als men er begin vorige eeuw op het Iberische schiereiland in slaagde om zonder partij, zonder centraal bestuurorgaan erin slaagde om de bevolking zelf haar maatschappij te laten besturen, zelf ziekenhuizen te bouwen, zelf de energieproductie en landbouw te organiseren. Hoe komt het nu dat men steeds geen zin heeft om die o-zo interessante passage uit de geschiedenis eens grondig onder de loep te nemen? Hoe komt het nu toch dat men liever oude wijn in nieuwe zakken verkiest boven enige halve komma appreciatie te vertonen voor de libertaire invloeden in de antiglobaliseringsbeweging sinds Seattle (en tien jaar ervoor, wanneer Zuid-Amerika de eerste impulsen gaf)? Hoe komt het dat in een verslag van een zevende partijcongres geen jota appreciatie noch kritiek staat over die libertaire ideeen, terwijl men wel "klaar staat om duizenden antiglobalisten op te vangen?"