arch/ive/ief (2000 - 2005)

'Adembenemende' lectuur: Bladgroen, Tertio en De Nar
by jp everaerts Monday July 22, 2002 at 09:35 AM
mediadoc.diva@skynet.be

Het wekelijkse (in de zomer iets minder frequente) media-zine e-DIOGENE(S) wil aandacht wekken voor 'andere' publikaties. Deze week doken we in Bladgroen, Tertio en De Nar. Samen te vatten als: groene zelflof, christelijk geïnspireerde kritiek op de leugens omtrent de 'actieve welvaartsstaat' én anarchistisch vrijheidsstreven.

** Bladgroen: "de wereldwijde groene globalisering"

Bladgroen is het maandblad van de 'Vlaamse' Groenen (ook bestemd voor Antwerpenaren, Brabanders en Limburgers ...). Het juli-nummer van Bladgroen werd geheel gewijd aan een 'enthousiast' overzicht van de 'groene internationale'.

Je krijgt interviews met groene politici uit Duitsland, Centraal- en Oost-Europa, Finland, Groot-Brittannië, Afrika, Zuid-Amerika, Australië, Italië en België.

"Eén trend is duidelijk" schrijft hoofdredacteur Eddy De Neef: "de groene beweging is als wereldwijde politieke kracht volop in ontwikkeling. En we staan nog maar aan het begin."

Een nummer om bij te houden en over pakweg tien jaar nog eens terug te lezen om de toestand dan en nu te vergelijken.

Als Bladgroen echter aan één euvel lijdt (en dat geldt niet alleen voor het juli-nummer), dan is het dat het de zaken al te vaak al te groenkleurig voorstelt. Dat het te sterk de nadruk legt op wat de groene beweging aan het verwezenlijken is en daarbij de problemen soms uit het oog verliest. Denk bv. aan de dreiging met biologische wapens waar het weekblad Knack op 10/7 een angstaanjagend artikel wijdde, dat de situatie in de ex-Sovjetunie behandelde.

Maar we hoeven er de dreigende apocalyps niet bij te sleuren om een stuk kritischer te zijn dan het 'Bladgroen' van de mee regerende Groenen. Zie bv. wat het christelijke weekblad Tertio op 17 juli schreef over de toestand hier en nu in eigen land.

** Tertio: "Actieve welvaartsstaat verglijdt naar sociaal kerkhof"

In drie artikels bracht Koenraad De Wolf (bijgetreden in het edito 'De uitgeholde mens' van hoofdredacteur Bert Claerhout) een overzicht van wat er zoal misloopt in België inzake welvaart en welzijn.

In zijn cover-artikel 'Economische pletwals ontwricht samenleving' stelt De Wolf dat "de arbeidsproduktiviteit nergens ter wereld zo hoog ligt als in België". Volgens een Amerikaans rapport "verwezenlijken de Belgen per gewerkt uur de grootste toegevoegde waarde". "Met een minimale personeelsbezetting draaien de ondernemingen in een hels tempo. Elk jaar opnieuw verhoogt de prestatiedruk." "Een omkering van die trend ligt, wegens de moordende internationale concurrentie, niet in het verschiet." Voeg daarbij het continue gevaar dat bedrijven naar lage loonlanden uitwijken. Gevolg: "De angst regeert." "Een groot deel van de bevolking heeft er zich bij neergelegd om almaar harder en sneller te werken in een onzeker statuut en met flexibele arbeidsvoorwaarden."

De Wolf haalt vervolgens de officiële cijfers inzake de werkzaamheidsgraad onderuit. Er wordt door 'paars-groen' gesteld dat meer Belgen aan het werk moeten, maar als je rekening houdt met de vertekeningen in de cijfers, blijkt dat "ons land bij de omzetting van de werk zaamheidsgraad naar voltijdse equivalenten, tot de Europese top behoort."

In een tweede artikel hakt De Wolf in op het paarsgroene verhaal van de actieve welvaarts staat: volgens hem een verhaal van "losse flodders en halve maatregelen".

In artikel drie ("Actieve welvaartsstaat nog lang geen 'welzijnsstaat' / Maatschappij van solidair naar solitair") zet hij vervolgens de maatschappelijke gevolgen van de onredelijk hoge werkdruk op een rijtje: de ontwrichting van de gezinnen, de ondermijning van de volksgezondheid (zowel lichamelijk als mentaal: "met 7 zelfmoorden per dag en 109 zelfmoordpogingen is Vlaanderen in West-Europa de trieste koploper"), het toenemend aantal slaapstoornissen en arbeidsongevallen, stress bij kinderen, de groeiende kloof tussen arm en rijk ... Het overzicht van de 'sociale ravage' is indrukwekkend.

Zo indrukwekkend dat je de lust bekruipt om tegengas te geven. België is en blijft één van de rijkste landen ter wereld, dus er moet hier toch wel wat geluk te vinden zijn. Maar dan denken we er aan: De Wolf is nog de ecologische gevolgen (de zware luchtvervuiling, steeds weer opduikende voedselschandalen ...) van ons economisch succesverhaal vergeten.

** Met de hoofddoek onder de fiets

De vraag die De Wolf en Tertio niet stellen, is die naar een ander systeem. In zijn edito komt Bert Claerhout niet verder dan een pleidooi voor ethisch ondernemen. Wie de huidige knoeiboel in het Amerikaans bedrijfsleven ziet (Worldcom, Enron ... - en vergeten we de luxe-knoeiers in eigen land niet, genre Maurits De Prins en L & H), beseft dat je naïef moet zijn om op de ethische 'goedwil' van kapitalisten te vertrouwen.

De linkse Amerikaanse auteur Michael Parenti stelde onlangs op een avond in Gent terecht dat een systeem dat zoals het kapitalisme 'greed' (hebzucht, winstbejag) tot uitgangspunt van de maatschappij maakt, niet deugt ... Het christelijke Tertio zou het daar moeten eens mee kunnen zijn.

Maar wat is het alternatief ? Biedt de sociale leer van de kerk waar Tertio zich op beroept, soelaas ? Houdt zij niet de terugkeer in naar een tijd waarin het katholiek geloof op verstik kende wijze de maatschappij domineerde ?

Een tijd waarin we ook in het 17 juli-nummer van Tertio aan herinnerd worden, in het artikel over pedofilie in de Amerikaanse kerk. Een artikel dat er doet aan denken dat de katholieke kerkleiding en het conservatieve deel van de islam elkaar wereldwijd nog steeds de hand reiken als het aan komt op bijvoorbeeld het bestrijden van voorbehoedmiddelen en abortus.

Zo zijn we beland bij de onderdrukkende kant die de meeste 'godsdiensten' kenmerken. Een anekdote. Een tijdje geleden fietste ik in Brussel bijna een Marokkaanse vrouw omver. Oorzaak ? Ze stak plots de straat over en had me niet zien aankomen door haar hoofddoek ! Het gebeuren wees me er op hoe zo'n doek rond je kop letterlijk en figuurlijk je gezichtsveld beperkt. Met alle begrip voor andere culturele gewoontes maar die hoofddoeken, dat is een hopeloos achterlijke bedoening.

Maar is daarom de islam achterlijk ? Als je ziet hoe de vrouw (en in groeiende mate man en kind) in het Westen slachtoffer is (zijn) van een schoonheidsdictatuur, dan blazen we best niet te hoog van de toren. Om de discussie over achterlijkheid van culturen een andere draai te geven: ja de Islam is zoals alle denkstelsels die de grote levensvragen beantwoorden met scheppingsverhaaltjes en 'openbaringen', minstens gedeeltelijk achterlijk. Maar de Westerse vercommercialiseerde cultuur is op sommige punten gewoonweg crimineel. Denk aan de vergiftiging van lucht, water en aarde.

Ondertussen wordt het verzet tegen die criminele cultuur gecriminaliseerd. Het anarchistisch actieblad 'De Nar' (narredax@joymail.com) geeft in zijn juli-nummer de behandeling door pers en politiek van de AEL als voorbeeld van "een potje criminalisering". AEL staat voor Arabisch Europese Liga, met als voorzitter Dyab Abou JahJah op wie De Morgen eerder al een 'persmoord' pleegde. Hét probleem voor het establishment is blijkbaar dat AEL een migrantenbeweging is die niet langer betutteling duldt. AEL eist gelijke rechten en dat wordt van de 'gastarbeiders' zoals sommige 'autochtonen' de 'allochtonen' nog altijd zien, niet gepikt. Waarbij dan nog de radicale stellingnamen komen van AEL inzake het Palestijnse verzet ...

De "grootste strijd" is volgens Ahmed Azzuz (bestuurslid AEL) echter "die tegen de verrecht sing van de democratische partijen. Voor ons is het Vlaams Blok niets waard. Het is een probleem dat gecreëerd werd door de partijen. Wat we nu zien is dat geen van de democrati sche partijen het goed doet en dat de progressieve partijen vaak de hypocrietste zijn. De hardheid waarmee het AEL wordt aangevallen komt doordat we een zelforganisatie zijn die niet afhankelijk wil zijn van subsidies of partijen om ons niet monddood te laten maken. De meeste andere migrantenorganisaties vrezen als ze hun mond opendoen hun subsidies kwijt te spelen en durven dus niet in opstand te komen."

** De Nar: "voor een adembenemend leven"

De Nar van juli had ook een boeiende beschouwing van Johny Lenaerts over "een leven dat bevrijd is van arbeidsdwang".

Anders dan Koenraad De Wolf in Tertio, gaat Lenaerts uit van het marxistisch inzicht van de meerwaardevorming. Van het feit dat 'werknemers' niet voor hun volledige werk vergoed worden, maar dat de 'werkgever' daar een deel van afroomt (zijn winst). Als we met zijn allen de tijd én energie die we nu afstaan aan 'werkgevers' zouden kunnen gebruiken om 'echt te leven' (niet iedereen is een workalcoholic die in zijn job zijn levensvervulling vindt), dan zou de samenleving er veel menselijker uit zien.

Lenaerts citeert terzake een anonieme tekst die Karl Marx ooit overnam: "Waarachtig rijk is een natie wanneer men er 6 uur in plaats van 12 uur werkt. Welvaart betekent niet comman do van surplus-arbeidstijd, maar beschikbare tijd buiten de tijd dat elk individu en de maatschappij in haar geheel nodig heeft voor de onmiddellijke productie."

Lenaerts vervolgt: "Momenteel, nu de hele leefwereld door het kapitalistisch winststreven gekoloniseerd wordt, zou de inzet van de strijd de bevrijding van het dagelijks leven moeten vormen. Te beginnen met een leven dat van arbeidsdwang bevrijd is. Precies zoals de situationisten dat veertig jaar geleden reeds stelden."

Lenaerts rondt af met de Franse surrealistische schrijver André Breton die schreef dat "terwijl je werkt, je er niets aan hebt dat je leeft." Breton zocht naar het "adembenemende leven". Hij haatte met al zijn kracht "de slaafsheid die ze me altijd zo aanprijzen. Ik beklaag de mens dat hij er toe veroordeeld is, dat hij er zich over het algemeen niet kan aan onttrekken, maar wat me voor hem inneemt is niet zijn harde zwoegen, maar de kracht waarmee hij protesteert."

Als we met zijn allen een pak minder economische drukte zouden veroorzaken, zouden we er ecologischer ook beter aan toe zijn: minder vrachtvervoer, minder chemische en andere rommelfabrieken, minder afval om weg te gooien, ... En dus meer rust, meer groen, meer gezonde lucht, en bijgevolg meer gezondheid en minder gezondheidskosten; (die bedragen in Vlaanderen al het dubbel van wat we aan onderwijs besteden, meldde Tertio). Meer geluk ook ...

grotendeels
by bartje Monday July 22, 2002 at 05:10 PM
bartjevandewalle@yahoo.com

hallo

grotendeels heb je gelijk, bladgroen is inderdaad een nogal eenzijdig groen blaadje. zelf als lid van agalev erger ik me soms aan het "partijdige" in het blad. maar is het ergens ook niet logisch? het is nu eenmaal ook een "partij"blad, waarmee het agalev-bestuur met haar leden en aanverwanten communiceert. niet alleen bladgroen kampt met dit probleem, dat communicatie met informatie botst, ook andere bladen, oa van de derdewereldbeweging knuffelen nog te vaak de eigen beweging dood. bijv 'de wereld morgen', van 11.11.11, is ondanks de grote redactionele onafhankelijkheid toch nog vaak zeer voorzichtig met conflicten binnenshuis, om nog maar te zwijgen van oww-magazine, bijna alleen in de lezersbrieven hoor je een kritische noot. en als we dan toch bezig zijn, zet er maar 'de boer en tuinder' van de boerenbond ook bij, hoewel hun citaat van de week soms wel eens goed gevonden is.
kortom, als je er rekening mee houdt, dat dergelijke bladen voornamelijk zijn om te communiceren ipv te informeren, kan je er nog veel bruikbare informatie uithalen.

communiceren ipv informeren ?
by stephan Tuesday July 23, 2002 at 12:28 AM

Daar heb je het weer: het modewoord communiceren. Een blad "om te communiceren ipv te informeren". Waar slaat dat nu op ? Bart lijkt mij te bevestigen dat communiceren niets meer is dan een media-show op te voeren. Iets waar de leden van paarsgroen trouwens heel goed in zijn.