arch/ive/ief (2000 - 2005)

"Dit is geen neo-liberale globalisering"
Vrij vertaald door Agua121 uit het Frans, naar een artikel van Vincent Decroly
gepubliceerd op Indymedia.be op donderdag 11 juli
Debriefing van een debat in de commissie voor buitenlandse betrekkingen in de kamer voor bilaterale akkoorden over de investeringen (BAI).
"Dit is geen neo-liberale globalisering"

Donderdag 20 juni debatteerde de kamer over de globalisering in het licht van twee processen die ze tegenwoordig ondergaat: de herziening van het algemeen akkoord over de dienstverlenende handel (cfr. het resultaat van het debat en de stemming over de relatieve motie van het AGCS (?) en de proliferatie van bilaterale akkoorden over de investeringen (BAI).

Vincent Decroly, 20 juni 2002.

Wie schreef zich in voor het debat, wie stemde de motie die om een moratorium vroeg van de bilaterale akkoorden over de investeringen, waarvan er 39 geratificeerd werden, op propvolle karren, sinds de troonsbestijging van deze meerderheid?

Niet zij die zich enkele maanden geleden in Porto Alegre vertoonden, met de boeren en arbeiders van de hele wereld, om stop te zeggen aan "alles voor de markt". Ongetwijfeld waren ze te druk bezig met het voorbereiden van hun andersglobalistische T-shirts en petjes voor het volgende mondiaal sociaal Forum, een ondersteuning voor de volgende verkiezingen in ons land…

De belangrijkste bijdragen aan het debat kwamen de laatste weken uiteindelijk van de ministers DUQUESNE (MR) en NEYTS (VLD). Volgens hen heeft men het volledig fout om in het BAI de onzichtbare hand te zien van het…liberalisme.

Op 23 mei bevestigde Mr. DUQUESNE voor de afgevaardigden dat "deze akkoorden niet liberaal zijn : ze zijn een aanmoediging en bescherming voor de investeringen en ze overstijgen de discriminerende regels die hen noodlottig zouden zijn."
Op 11 juni hebben de bilaterale akkoorden over de investeringen voor mevrouw NEYTS niets te zien met het multilateraal akkoord over de investeringen (MAI), in 1998 verworpen door burgers, vakbonden en politiekers.

Overheden, maar ook lokale investeerders in zwakke positie.

De BAI zijn nochtans, tot op de letter, geknipt en geplakt uit hun grote verguisde neef. In bi- in plaats van multilaterale vorm, natuurlijk, maar alles bijeen genomen herstellen de BAI een juridisch vat, gelijkwaardig aan dat wat door de internationale gemeenschap in 1998 categoriek werd verworpen.

Zo prolifereren de BAI zonder minimaal te respecteren sociale of ecologische normen. Inderdaad, elke reglementering van die orde is kwalificeerbaar als discriminerend en te verwerpen op basis van de BAI : het is voldoende als de investeerder kan bewijzen dat hij elders betere voorwaarden kan verkrijgen.

Zeker, de staten blijven vrij om wetten voor te schrijven over sociaal, economisch of milieubeleid…maar onder het zwaard van Damocles ondanks "geschillen regelende organen". Als bijvoorbeeld wetten het recht van multinationals beperken om voluit te gaan of hun investeringen uit te wisselen, zouden die ondernemingen terecht kunnen bij de arbitraire instanties, voorzien door de BAI, en er elke politieke beslissing die tegen hun belangen indruist laten vernietigen.

Ontdaan van enig juridisch kader en soms van staten creeren deze geschillen regelende organen onder andere privileges voor het profijt van buitenlandse investeerders. Inderdaad, om een politieke beslissing aan te vechten die als discriminerend wordt ervaren (het systeem van hulp aan ondernemingen, de fiscaliteit, een verschillende nationale wetgeving, of nog de gecombineerde toepassing van clausules uit de nationale behandeling en die van de meest voordelige natie), heeft een lokale investeerder enkel toegang tot het gerecht van zijn eigen land. Volgens de modaliteiten waarmee men zich tot het intern recht kan wenden (nationale wetgeving) zijn die niet noodzakelijk zo voordelig als die welke de BAI aanbieden aan buitenlandse investeerders. En altijd met minstens een "verdieping" verschil, omdat die lokale investeerder, als hij afgewezen wordt, geen tweede kans krijgt voor enig welk supranationaal arbitrair orgaan…

Dit zijn slechts enkele voorbeelden uit de tekst van de BAI. Die tekst is trouwens altijd praktisch identiek voor alle landen. Dit demonstreert de bedoeling om op heel de planeet een toepasbare inrichting te doen opduiken, zoals het geaborteerde MAI. In tegenstelling tot wat de meerderheid en de financiële middens willen doen geloven, is de bedoeling van de BAI dus duidelijk niet de creatie van rijkdom, werkgelegenheid of welzijn in de landen die dat het meest nodig hebben. Er is bewezen dat waar ze plaatsvinden, de investeringen van de huidige globalisering bestaan uit het opkopen van publieke ondernemingen (privatiseringen) of in fusie-verwerving en concentratie, schade berokkenen aan zowel werkgelegenheid als ecosystemen. Door het versterken van de vrijheid van terugtrekking van kapitaal en dividenden waar dan ook op deze planeet vereenvoudigen de BAI tevens de delocalisaties.

Fout goed nieuws

Impliciet de gevaren van de BAI erkennend, stipte minister NEYTS aan dat "de regering begonnen is met het invoeren van internationaal erkende sociale en milieuclausules in de BAI : het akkoord van de gewesten werd verkregen, dat van Luxemburg wordt verwacht. Fout goed nieuws, want het probleem op zich is niet het ontbreken van deze schijnbaar sympathieke clausules.

Zelfs als ze elders dan in de inleiding of de annex van de BAI worden opgenomen (dat zou ze een dwingende juridische draagwijdte toekennen), zouden deze clausules lijken op slecht opgetekende appendices. Ze zouden als inferieur in rang tevoorschijn treden in de hiërarchie van normen, door de BAI vastgelegd –zoals hun titel vermeld plaatsen ze de rechten van de investeerder boven elke andere beslommering. Ze zouden trouwens weinig gewicht in de schaal leggen van de geschillen regelende organen.- door financiële en commerciële experts die het gewend zijn om volgens economische criteria te beslissen en weinig uitstaans hebben met internationale sociale en milieuwetgeving.

Er is dus een zekere onschuld in de strijd om deze clausules mee in te sluiten, zonder het principe van de BAI zelf in vraag te stellen, als arglistige, maar overmachtige motoren van de neo-liberale globalisering.

Op 65 BAI, getekend sinds 1964, werden er 39 geratificeerd door VERHOFSTADT-ONKELINX-DURANT : ratificatie-rage? Nenni: volgens Mw. NEYTS is er een vertraging in de ratificaties en is het dankzij deze meerderheid om die in te lopen…

Als tegenwicht stelde ik een moratorium voor op de BAI, maar de meerderheid PS-ECOLO-MR stond als een blok achter de tandem MICHEL-NEYTS om aan de kar te duwen. Met 2 groene onthoudingen (op 19 stemmers) en 3 socialisten (op19). Business is business, business as usual…

Wordt vervolgd…

LINKS :
Etude exploratoire de l'ULB sur les Accords bilatéraux sur l'investissement (ABI).Demande d'Interpellation (17 mai 2002)Compte-Rendu Analytique des débats en commission des Relations extérieures (11 juin 2002)Compte-rendu intégral des débats en commission des Realations extérieures (11 juin 2002)Vote en séance plénière à la Chambre (20 juin 2002) - PDF
http://www.vincentdecroly.be

Nawoord van de vertaler :
Ik vond dit artikel belangrijk genoeg om het te vertalen.
Mijn excuses voor eventuele fouten, ik ben geen professionele vertaler…
Groeten, Agua121