Islam, achterlijke cultuur?

Veel mensen waren blijkbaar op het spoor van de website gezet door een artikeltje in Trouw, waarin naar DeWaarheid.nu werd verwezen. Voor een groot deel bestonden de reacties uit dreigementen en scheldpartijen. De storm is nu wel weer geluwd. Het viel ook allemaal wel mee, geladen en doorgetrokken revolvers werden niet opgestuurd. (Wie zegt overigens dat het waar is dat Melkert wel een revolver kreeg opgestuurd, zo'n gebeurtenis past immers zo goed in een campagne het beschadigde imago van de man weer op te vijzelen, dat het heel goed in scène gezet kan zijn.) Communisten die openlijk voor hun mening uitkomen zijn er in de loop der tijd wel aan gewend geraakt dat ze bedreigd worden vanwege hun politieke keuze. Het gebeurde ook wel voor de moord op Fortuyn.

De redactie van DeWaarheid.nu reageert niet op dreigementen en scheldpartijen. Het is ook niet zinvol te reageren op meningen die geheel zijn gestoeld op populaire anticommunistische vooroordelen. Mensen die kritiekloos alle anticommunistische propaganda die via krant, radio en tv over de mensheid wordt uitgestort voor waar houden, zijn toch niet te benaderen met de vraag eens te gaan nadenken. Er zijn natuurlijk mensen die wel nadenken en als resultaat van dat nadenken nadrukkelijk niet voor het communisme kiezen. Maar die categorie heeft doorgaans wel respect voor andersdenkenden en zij zullen zich niet geroepen voelen een communistische website te bestoken.

Er zijn reacties die er echter uitspringen en die tevens grote zorgen baren. Het betreft dan de vijandigheid ten opzichte van de Islam. Fortuyn deed tenminste iets tegen de Islam, jullie niet, wordt er dan gezegd. (Liever Pim, dan moslim, staat hier en daar wel op muren gekalkt.) Er zijn zelfs communisten die zich op het standpunt stellen dat de Islam met alle middelen bestreden dient te worden. Daarbij wordt dan verwezen naar moslimfundamentalisten die rücksichtslos communisten afslachten.

Die reacties staan niet op zich. Al ver voor de 11e september was er in de westerse wereld sprake van een groeiend haat ten opzichte van moslims. De overigens nog steeds niet bewezen aantijging dat moslimfundamentalisten verantwoordelijk zouden zijn voor de aanslagen in de VS, heeft de kwestie in een stroomversnelling gebracht. Fortuyn heeft daar dankbaar gebruik van gemaakt. Zijn populariteit is voornamelijk gestoeld op het listig propageren van moslimhaat. Listig omdat dit gebeurde onder de voortdurende verzekering dat hij niets tegen de moslims zelf had, sterker nog, hij wilde ze zelfs bevrijden uit hun achterlijkheid. Het effect dat hij nastreefde was echter niets anders dan persoonlijke populariteit. Een ander effect, het opzwepen van haat ten opzichte van moslims waarmee het gevaar ontstaat dat de levens van duizenden onschuldige Nederlanders op het spel worden gezet, liet hem volledig koud. Zelfs in de moslimgemeenschap zijn er mensen die dit niet doorzien en Fortuyn als een soort wegbereider voor een moderne Islam zien.

Inmiddels leeft bij veel Nederlanders het idee dat de Islam inderdaad een achterlijke cultuur is. Het is niet alleen de grauwe massa die er zo over denkt, ook intellectuelen brengen in toenemende mate tot uitdrukking dat de Islam achterlijk zou zijn omdat ze zich niet zou verdragen met moderne westerse waarden zoals democratie, mensenrechten, scheiding van kerk en staat enz. Zij zorgen voor de officiële legitimatie van de moslimhaat en de eventueel daaruit voortvloeiende acties, net zoals voor hen verlichtingsfilosofen met het ontwikkelen van ideeën over de burgerlijke eigendom de genocide op de Amerikaanse Indianen van een legitimatie hebben voorzien, of, minder lang geleden, academici met vaak dubbele titels middels de Wannsee-conferentie hetzelfde deden ten aanzien van Shoah.

Enige tijd geleden kwam tijdens een talkshow op tv een hoogleraar filosofie aan het woord die zich op het standpunt stelde dat culturen met elkaar vergeleken zouden mogen en kunnen worden en dat een vergelijking tussen de moderne westerse cultuur en de Islam ongetwijfeld in het voordeel van de eerste zou uitvallen. En daar kwam het weer, de Islam kende immers geen democratie, geen mensenrechten en geen scheiding tussen kerk en staat. Het ontgaat zo'n man blijkbaar dat hij de cultuurvergelijking maakt vanuit de normen en waarden van zijn eigen cultuur en daarom wel moet uitkomen bij de conclusie dat zijn eigen cultuur beter is. Uiteraard doet iedereen dat, niemand kan zijn achtergrond uitschakelen bij het waarderen van iets onbekends. Maar een zekere terughoudendheid is toch wel op zijn plaats.

Neem als voorbeeld de aantijging dat de Islam geen scheiding zou kennen tussen kerk en staat. Op de eerste plaats kent de Islam geen kerkelijke organisaties zoals die in het westen tot ontwikkeling zijn gekomen. Een absoluut leergezag, zoals dat in de katholieke kerk door de paus en in de protestantse kerken door een menigte elkaar bestrijdende dominees wordt geclaimd, is in de Islam onbekend. Datzelfde geldt voor het westerse idee van de staat als ordeningsinstrument van de mensen. De Islam kent dat niet. Moslims worden geordend aan de hand van hun afstamming en niet op grond van hun nationaliteit. De staten die nu bestaan in gebieden waar van oudsher de Islam de overheersende godsdienst is, zijn daar gekomen omdat de westerse imperialisten daar belang bij hadden. Na de 1e wereldoorlog heeft men op de landkaart met potlood en liniaal grenzen getrokken en zodoende staten gevormd die onder protectoraat konden worden geplaatst. Indien nu in de Islam zowel het westerse idee van de kerk als het westerse idee van de staat onbekend zijn, waarom moslims dan verwijten dat ze geen onderscheid tussen beiden maken? Ook voor zeer geleerde heren is het blijkbaar makkelijker het vreemde af te wijzen in plaats van het vreemde te leren kennen.

Hetzelfde geldt voor het mensenrechtenverhaal. In het Islamitisch recht zijn inderdaad geen nauwkeurig geformuleerde mensenrechten te vinden. Maar betekent dat dan automatisch dat hetgeen in het moderne westen onder mensenrechten wordt verstaan niet op een andere wijze tot uitdrukking zou kunnen komen? Zou het niet zo kunnen zijn dat andere rechtsstelsels zodanig van mensenrechten doortrokken zijn dat deze geen aparte formulering behoeven? Voor de Islam gaat dat in ieder geval wel op. De Islam biedt ook geen enkel beletsel voor het instellen en uitbouwen van democratische organisaties. De afwezigheid van een religieus oppergezag wijst er al op dat in Islamitische religieuze organisaties inbreng van onderop een absolute must was en is, dit bijvoorbeeld in volstrekte tegenstelling tot de organisatie van de katholieke kerk.

In de Islamitische cultuur zijn tal van regels ontwikkeld waarmee het leven van de mensen draaglijker is dan in het zogenaamde vrije westen. Helaas worden, deels onder invloed van dat westen, veel van deze regels ook door moslims met de voeten getreden. Neem als voorbeeld maar eens het verbod op het heffen van rente. Er is bijna geen moslim meer te vinden die zich feitelijk nog aan dit verbod houdt. Het motief voor het verbieden van renteheffing is simpel en duidelijk. Waarom zou iemand die iets tijdelijk niet nodig heeft moeten profiteren van het feit dat een ander het wel nodig heeft? Het is misdadig vruchten te plukken van iemands behoeftigheid. Overigens dachten de eerste christenen op grond van de opvattingen van onder andere Aristoteles er net zo over. Een ander voorbeeld betreft de regels aangaande de slavernij. In vroegere tijden, toen slavernij ook door het westen nog niet als iets misdadigs werd gezien, is in de Islamitische cultuurgebieden een fijnmazig stelsel van regels ontwikkeld waardoor slaven op den duur als vrije mensen geheel in de bestaande samenleving werden opgenomen. Zo waren kinderen die werden geboren uit een verhouding tussen een slavenhouder en een slavin wettelijke kinderen van de slavenhouder. Vergelijk dat eens met de toestanden in Suriname en de Antillen, waar iedere zwarte vrouw die ter bevrediging van de lusten van haar eigenaar door hem in huis werd genomen bij zwangerschap meteen weer terug werd geschopt naar de plantage. Slaven die in vrijheid werden gesteld, bleven in de Islam met familierechtelijke betrekkingen verbonden met hun vroegere eigenaars. Die vroegere eigenaars waren daarmee in alle opzichten verantwoordelijk voor de vrijgelatenen, wat onder andere inhield dat zij, indien nodig, moesten voorzien in hun materiele behoeften. Het was dus niet mogelijk om zich door middel van in vrijheidstellen te ontdoen van slaven die volledig waren afgebeuld en niets meer opbrachten, zoals dat bij westerse slavenhouders wel gebruikelijk was. Er zijn in de loop der eeuwen miljoenen zwarte Afrikanen door slavenhandelaars naar de VS en het Caribisch gebied gesleept. Waarschijnlijk net zoveel zwarte Afrikanen kwamen als slaaf terecht in gebieden waar de Islam overheerst. Het eindresultaat van de Islamitische regels aangaande slavernij en het nagenoeg ontbreken van dat soort regels in het westen, is tot op de dag van vandaag te zien. In de VS en in het Caribisch gebied vormen de zwarten nog steeds een omvangrijke onderklasse. In de Islamitische gebieden ontbreekt zo'n zwarte onderklasse, de huidkleur van de gemiddelde Arabier is in de loop der tijden slechts wat donkerder geworden.

Er zijn veel voorbeelden aan te halen waaruit blijkt dat de Islam altijd op een hoger beschavingspeil heeft gestaan dan het Christelijke Westen. Ongetwijfeld zijn er ook onderwerpen waarvan men kan zeggen dat die binnen het Islamitisch cultuurgebied op minder vruchtbare wijze behandeld zijn. Neem maar eens het verbod op idjtihaad. Idjtihaad betekent zoiets als het op eigen gezag trachten de wil van God te doorgronden. In de Islam wordt algemeen aangenomen dat een dergelijke activiteit verboden is. Slechts in de eerste drie eeuwen van de Islamitische ontwikkeling zou het noodzakelijk zijn geweest om zeer geleerde heren middels idjtihaad toe te staan nieuwe rechtsregels te ontwerpen. Toen hun werk af was, werd iedereen geacht zich niet meer in de bronnen van de Islam te verdiepen. Hoewel er altijd moslims zijn geweest die het verbod op idjtihaad hebben aangevochten, is de verdere ontwikkeling van de Islam er in belangrijke mate door gehinderd.

In de pers verschijnen met enige regelmaat verhalen over de absurde en wrede straffen die door het Islamitisch recht zouden worden voorgeschreven, zoals stenigen en hand afhakken. Dit soort verhalen voedt de mening dat de Islam een achterlijke cultuur zou zijn. Men gaat dan echter voorbij aan de historische ontwikkelingen. In de tijd dat de Koran werd geschreven waren dit soort straffen heel gewoon, ook in Europa. In latere tijden bestond er geen behoefte meer aan het toepassen van deze straffen. Islamitische rechtsgeleerden hebben dit opgevangen door met behulp van procesrechtelijke regels, het betreft voornamelijk regels van bewijsrecht, de feitelijke toepassing van de betrokken Koranregels uit te sluiten. (Toen imam Hazelhoef deze constructie wilde uitleggen, werd hem door de Nederlandse pers de mond gesnoerd.) Men kan deze werkwijze vergezocht en nodeloos ingewikkeld vinden, er zijn echter goede redenen om het zo aan te pakken. Het behoeft dan ook niemand te verwonderen dat het Europese recht, met uitzondering van het Angelsaksische recht, in de eeuwen voor de burgerlijke revoluties en de daarmee gepaard gaande codificatiebeweging op geheel identieke wijze op basis van de Bijbel en het Corpus Iuris is ontwikkeld. Het enige verschil is dat de moslims hun rechtssysteem al klaar hadden toen de Europeanen er, in de 11e eeuw, nog mee moesten beginnen.

Het valt niet te ontkennen dat er in de Islam een sterke stroming is die terug wil naar de strikte toepassing van Koranregels. We kunnen dat niet anders zien dan als een hopeloze poging de klok terug te zetten. Islamitisch recht is immers niet alleen op de Koran gebaseerd, maar ook op 3 andere rechtsbronnen namelijk de overleveringen van de profeet Mohammed, de consensus der gelovigen en de redenering naar analogie. Deze basis van 4 rechtsbronnen geeft het systeem de mogelijkheid zich aan ontwikkelingen aan te passen. Moslimfundamentalisten die de drie andere rechtsbronnen overboord willen gooien en zich slechts willen laten leiden door een strikt grammaticale interpretatie van de Koran ontkennen in feite de verworvenheden van hun eigen zorgvuldig opgebouwde cultuur. Het is een doodlopende weg waar de moslims zelf vroeg of laat wel mee zullen afrekenen, zoals de situatie in Iran nu al duidelijk laat zien. Daarbij past het westerse mensenrechtenfanaten niet om luidkeels te protesteren tegen wrede en zinloze straffen in andere culturen zolang de leidende westerse mogendheid, de VS, eveneens wrede en zinloze straffen toepast. De VS is inmiddels zover afgegleden dat grote groepen mensen, vooral zwarten en Latino's, geen enkele kans meer hebben op een eerlijk strafproces en voor de minste geringste overtreding in gevangenissen en kampen aan het werk worden gezet voor industriële bedrijven. De toepassing van de doodstraf, ook voor minderjarigen en duidelijk handelingsonbekwamen, vindt met toenemend gemak plaats. Er gaan zelfs stemmen op om het voltrekken van doodstraffen live via de tv uit te zenden, zodat miljoenen Amerikanen zich er aan kunnen verlustigen. Laten de westerse mensenrechtenfanaten dat eerst aanpakken voor ze tegen de Islam fulmineren.

Het typeren van de Islam als een achterlijke cultuur is onterecht en getuigt van een gebrek in algemene ontwikkeling. Maar dat niet alleen. Het is ook uiterst gevaarlijk. Nu de grote socialistische staten hebben opgehouden te bestaan, kunnen de kapitalistische staten weer als vanouds tegen elkaar van leer trekken. Europa en de VS bevinden zich in een situatie van toenemende concurrentie. Het recent losgebarsten conflict over de importheffingen op staal is slechts één uiting daarvan. Zeker onder invloed van de verder afnemende economische groei zullen dit soort conflicten tot steeds grotere confrontaties gaan leiden. De VS heeft geen grote reputatie als het op oorlogsvoeren aankomt, een klein land als Vietnam deed hen in het stof bijten, een nog kleiner land als Cuba durven ze niet eens aan. Maar de VS kan wel conflicten winnen door tijdelijke bondgenoten in te zetten voor het echte oorlogswerk en vooral door verdeeldheid te zaaien onder de tegenstanders. De voorbeelden daarvan liggen voor het oprapen, zie het middenoosten, de Balkan, Afrika, de vroegere zuidelijke Sovjetrepublieken, Afghanistan etc. Het leidt geen twijfel dat de VS bij een conflict met de EU eveneens deze tactiek zal gaan gebruiken. Van de recente verkiezingsresultaten van Le Pen, die dreigt de EU uit elkaar te laten vallen, zal men in de VS met veel genoegen hebben kennisgenomen. Maar scherpe tegenstellingen op grond van godsdienst zijn natuurlijk ook welkom. De VS is er niet vies van twee tegenover elkaar staande partijen gelijktijdig te steunen. Enerzijds wordt er alles aan gedaan om de haat en minachting ten aanzien van moslims te voeden, anderzijds kunnen moslimfundamentalisten op een warme steun vanuit de VS rekenen. De Taliban was in Afghanistan nooit een machtsfactor van betekenis geworden als de VS er niet voor bewapening, infrastructuur en onderwijs hadden gezorgd. Moslimfundamentalisme mag dan op de langere termijn geen enkele toekomst hebben, voor een roverstaat als de VS zijn fanaten die zichzelf en anderen een zinloze dood willen injagen zeer bruikbaar bij het ontwrichten van samenlevingen.

Indien in Nederland door politieke relschoppers als Fortuyn en, wat veel ernstiger is, door vooraanstaande wetenschappers openlijk moslimhaat wordt gepredikt, kan de Balkan of Afghanistan over enkele jaren wel eens dichter bij blijken dan menigeen nu denkt. Zoals altijd is het de taak van communisten om te verhinderen dat mensen zich in zinloze conflicten uitmoorden. Klassenstrijd, daar gaat het om. Een overwinning op de onderdrukkers in een klassenstrijd kan de hele mensheid vooruit helpen. Daarbij is, in de woorden van Lenin: "De eenheid van de werkelijk revolutionaire strijd van de onderdrukte klasse voor een paradijs op aarde voor communisten belangrijker dan de eenheid van opvattingen van de proletariërs over het paradijs in de hemel".

Communisten, en ieder ander, past ten aanzien van moslims een houding van respect en, zeker wanneer moslims van uit hun geloof sociale wantoestanden bestrijden, solidariteit. De fundamentele en terechte kritiek die er vanuit het communisme op alle godsdiensten geleverd wordt en het feit dat er moslimfanaten zijn die denken dat ze iedere communist als zijnde een ongelovige over de kling moeten jagen, doet daar niets af.

arch/ive/ief (2000 - 2005)