arch/ive/ief (2000 - 2005)

De gebrekkige kennis over de islam

"Comité I betreurt gebrekkig onderzoek naar moslimfundamentalisten," bloklettert de Gazet van Antwerpen. Moslims en niet-gelovigen die bezorgd zijn over het negatieve imago van deze godsdienst zullen op hun beurt vooral betreuren dat de kennis over de islam die in dit rapport geëtaleerd wordt zo gebrekkig is. Uit de verslaggeving leren we dat België een interessante uitvalsbasis is voor fundamentalistische acties. Dat komt door zijn centrale ligging in Europa én door de welwillende houding van de overheid jegens politieke vluchtelingen en de islam. De vluchtelingen in de gesloten centra zullen het graag horen. Het statuut van politieke vluchtelingen was de enige strohalm die vluchtelingen nog restte om legaal in België binnen te geraken. Moeten we uit het rapport besluiten dat ook dat binnenkort tot het verleden behoort als we ten minste onze democratie willen redden van het fundamentalisme?
Gebrekkige kennis, zei ik dus. Volgend citaat staat er bol van. "Het gevaar voor de democratie zit vooral in een geloof dat in talrijke pamfletten pleit voor een theocratie (geestelijken aan de macht), dat de sharia overal wil vestigen en integratie verwerpt."
Ik zou moeten beginnen met te schrijven dat de hoeveelheid pamfletten best wel zal meevallen. Moslims die ik ken hebben ze nooit gezien. Ze zullen wel bestaan, maar het is zeker niet zo dat iedere jongere er één in de handen geduwd wordt. "Geestelijken aan de macht", dat ligt wat moeilijk. De soennieten die de overgrote meerderheid van de moslims uitmaken, kennen geen geestelijken. De imam is geen priester. Hij is iemand die voorgaat in het gebed. "Een geloof dat de integratie verwerpt." Dat is een bewust ongelukkige formulering. Er zijn inderdaad heel wat migranten (moslims en niet-moslims) die het integratieconcept zoals het gedurende al die jaren ingevuld werd verwerpen. De integratiepolitiek was een mislukking. De discriminaties en achterstelling zijn nooit zo groot geweest. Je moet echt geen fundamentalist zijn om dat in te zien. Voor de staatsveiligheid is het natuurlijk interessant om al die kritische stemmen in de hoek van het fundamentalisme te duwen.
Daarnaast zijn er inderdaad moslims die er van overtuigd zijn dat het niet mogelijk is om als islamitische gemeenschap onder een niet-islamitisch bestuur te leven. Maar zij vormen een kleine minderheid. De meeste islamitische theologen beschouwen de oude concepten van Dar al-Harb (Gebied van de Oorlog) en Dâr al-Islâm als niet meer relevant voor de situatie van de moslims in Europa. De kleine minderheid van moslims die er anders over denkt, schaadt daar eigenlijk vooral zichzelf mee.
Het rapport klaagt ook over de nauwe band tussen het Islamitisch en Cultureel Centrum in Brussel en Saudi-Arabië. Terwijl het precies de Belgische overheid was die Saudi-Arabië deze "Grote moskee" schonk in ruil voor bewezen en nog te bewijzen diensten en als dank voor de geïnvesteerde miljoenen na de brand in de Brusselse Inno. Terwijl het ook diezelfde overheid is die nog altijd niet de moslims op dezelfde manier behandeld als de katholieken. Moskeeën zijn afhankelijk van bijdragen van gelovigen. In zo'n situatie is het gemakkelijker voor een ander land om zich op te dringen.
Dan weet het rapport ook nog dat 30 van de 300 moskeeën radicaal zijn. Een moskee is een gebedsruimte. Hoe kan een gebouw nu radicaal zijn? Of noemt men een moskee radicaal omdat een deel van de gelovigen die de gebedsruimte gebruikt als radicaal bestempeld wordt? Dit soort uitlatingen verhoogt enkel nog de verwarring over de islam. De verantwoordelijke van een moskee in Schaarbeek klaagde tijdens de plechtigheid in het Josaphatpark terecht die verwarring aan als één van de oorzaken van de haat tegenover moslims. De hele vormgeving van het artikel in de Gazet van Antwerpen bevestigt die thesis. Je ziet twee kolommen tekst, enkele sensationele titels ("België ideale uitvalsbasis") en een even grote foto van een gebedsdienst in een moskee. In kleine lettertjes staat onder de foto: "met de meeste moskeeën is er geen probleem". Maar de toon is wel gezet, de boodschap gepasseerd. Probeer je daar maar eens tegen te verweren. In de GVA wordt de Executieve heel hard aangepakt. Zij zouden bijna enkel radicale moskeeën voordragen voor erkenning. De Executieve kan zich niet eens verdedigen tegen deze groteske beschuldiging aangezien zij volgens de wettelijke bepalingen geen politieke standpunten mogen innemen. De moslims konden weinig anders dan deze bepaling aanvaarden. Het was de muilkorf of niets.

Wat zit daar nu eigenlijk achter?

Waarom zo'n rapport dat alleen maar de islamfobie dreigt te voeden? Dezelfde dag nog wordt Verwilghen in de Kamer aan de tand gevoeld. ,,Wat doet u daaraan? Zal u ervoor zorgen dat de staatsveiligheid genoeg geld en middelen heeft om op te treden? '' vraagt Filip De Man van het Vlaams Blok. Verwilghen stelt het Vlaams Blok gerust: "De staatsveiligheid krijgt meer personeel en meer mogelijkheden om haar taak uit te voeren. De dossiers over de uitbreiding van het kader van de staatsveiligheid en over het verschaffen van wettelijke middelen zoals de telefoontap, zijn er."1 Telefoontap is natuurlijk een onwettelijk middel. Verwilghen bedoelt dat hij telefoontap wil mogelijk maken zonder dat er een misdrijf gepleegd werd. Big Brother is watching you, dus, altijd en overal, zelfs als je niets verkeerd doet of van plan bent verkeerd te doen. Nu blijkt dat de Raad van Europa al sinds november druk aan het lobbyen is om een algemene uitbreiding van de mogelijkheden van preventieve en pro-actieve onderzoeksdaden er door te krijgen.2 Inlichtingendiensten zouden dan over onbeperkte mogelijkheden beschikken om na te gaan met wie je in contact staat, waarover je babbelt, welke sites je bezoekt, wat je interesses zijn, welke boeken je ontleent,…
Het rapport van het Comité I en de stemmingmakerij rond de islam helpen Verwilghen nu een handje om ook België over de streep te trekken. Het lijkt er dus op dat de moslims misbruikt worden om nog maar eens een reeks antidemocratische maatregelen door het parlement te sluizen. De eensgezindheid tussen het Vlaams Blok en de andere partijen over deze tactiek en deze evolutie is beangstigend.

1. De Standaard, 31 mei 2002
2. http://www.gilc.org

De Islam gaat niet samen met een gelaïciseerde staat. Het oordeel komt alleen God toe in 'de Islam'
Fundamentalisten wijzen op basis daarvan de legitimiteit af van bijvoorbeeld een parlementaire democratie.
Ik persoonlijk zit niet op een theocratie en het invoeren van de sharia te wachten. Het overgrote deel van de moslims in België al helemaal niet. Heel wat jonge moslims willen hun geloof ten volle beleven en zich aan de gedragsregels van hun godsdienst houden maar willen ook gewoon hun job uitoefenen en in onze m'ij functioneren. Die moslims staan al jaren in de kou want ze zijn vaak overgeleverd aan imams die komen uit Saoudi-Arabië of een of ander Turks bergdorp die geen enkel voeling hebben met het leven van een jonge Belg en dus ook geen antwoord kunnen geven op de vragen waar jonge moslims mee worstelen.

Als het rapport van comité I er toe kan leiden dat er fondsen vrijgemaakt worden voor een deftige opleiding voor imams, voor goed islamonderwijs in de scholen, voor geld voor moskeeën (zodat fundamentamlistische regimes niet meer moeten tussenkomen), voor een betere studie van de Islam aan onze universiteiten, voor het creëren van een broodnoodzakelijk forum voor discussie over wat men de ‘Europese' Islam noemt, ... dan ben ik oprecht blij met het rapport. Het ziet er echter naar uit dat alleen de demonisering van alle moslims een resultaat is van dat rapport.

'Ik zou moeten beginnen met te schrijven dat de hoeveelheid pamfletten best wel zal meevallen. Moslims die ik ken hebben ze nooit gezien. '
Dat is een beetje een flauw argument, ik heb zelf wel al zo'n pamfletten gezien. Ik denk niet dat het bagatelliseren van het probleem een oplossing is.
Ik huiver met wat ik soms uit de Brusselse Arabische radio's hoor schallen of in Arabische boekenwinkels zie liggen.
Laten we wel wezen, fundamentalisten zijn geen gezellige mensen en we moeten hun denkbeelden en de verspreiding ervan wel degelijk bestrijden...

Voor interessante lectuur over de islam in Europa, één verwijzing: Tareq Ramadan (op uitpers wel iets over te vinden denk ik...). Hij is de kleinzoon van een van grondleggers de moslimbroeders, Hassan al Banna, dus hij weet waarover hij spreekt!