arch/ive/ief (2000 - 2005)

>> Historisch gezien, kwam de uitbouw van de openbare diensten pas op gang na de Tweede Wereldoorlog, mede dankzij de opgang van de sociaal-democratie en de sterkte van de arbeidersbeweging. De achterliggende filosofie was gebaseerd op het besef dat alle inwoners van het land, en niet alleen de gegoeden, recht hebben op diensten van sociale voorzorg, cultuur, gezondheidszorg of betaalbaar onderwijs. Wanneer dergelijke diensten onderhevig zouden zijn aan de wetten van de markt, dan zou de aanbieder zijn prijs afhankelijk kunnen maken van zijn kosten. Dit zou ten koste gaan van de minder-begoeden of van geografisch geïsoleerde burgers.

Vanaf midden jaren '70 kreeg de neoliberale globalisering vrij spel. Onder invloed van de 'Washington-consensus' (liberaliseren, privatiseren en dereguleren) werd de jacht op de openbare diensten voor open verklaard. 'Privatisering' betekent de verkoop van overheidsbedrijven aan de privé. Een bijzonder geval is de sluipende privatisering van de openbare diensten zelf: gezondheidszorg, watervoorziening, onderwijs, etc. Sinds enkele jaren zet de EU de nationale overheden onder druk om de concurrentie te laten spelen in de openbare diensten. Het adagium luidt nu dat men concurrentieel moet blijven in de vrijgemaakte markt.

Dit heeft verstrekkende gevolgen in België:

- Electrabel is nooit van de overheid geweest en kan dus ook niet geprivatiseerd worden.

- De telecommunicatiesector wordt gedwongen om van openbare dienst naar privé-onderneming te evolueren. Bij Belgacom moest in het jaar '96-'97 een kwart van het personeel afvloeien.

- In 1991 kregen de NMBS, de RTT en De Post een verregaande autonomie om de liberalisering voor te bereiden. De Post sloot sinds 1991 400 van in totaal 1800 kantoren vanwege financiële overwegingen. Het management van De Post voorziet verdere afvloeiingen en er wordt gesproken van het verder sluiten van kleinere postkantoren.

Het neoliberale denken botst op zijn eigen tegenstellingen. Kijk naar de NMBS. Jarenlang moest het Spoor besparingen doorvoeren en stations sluiten. Alzo werd het streekvervoer verwaarloosd, waardoor veel mensen werden gedwongen de privé-auto in te stappen. Het resultaat kan je vandaag elke dag opnieuw bewonderen: files, files en nog eens files. In Groot-Britannië en Nederland werden de openbare spoorwegen eerst opgesplitst in diverse bedrijfseenheden en vervolgens verkocht aan de privé. Deze politiek bleek een uitermate geslaagd recept voor chaos. Het aantal dodelijke treinongevallen in Groot-Britannië nam pijlsnel toe. Niemand ontkent dat dit het gevolg is van de privatisering. Zowel de infrastructuur als de treinstellen vertonen sleet, maar de privé-ondernemers nemen geen initiatief tot modernisering. Dat kost te veel. Dividenden uitkeren aan de aandeelhouders is interessanter dan te werken aan de veiligheid van de dienstverlening. Ook de prijzen van de tickets namen toe.

Het neoliberale privatiseringsverhaal is allesbehalve coherent. De verkoop van openbare diensten leidt niet tot meer concurrentie en lagere prijzen, maar wel integendeel naar privé-monopolies en hogere prijzen. Zulke privé-monopolies zijn nefast voor de burgers die de controle verliezen over de factoren die mede hun dagelijks leven bepalen. Tegelijkertijd verliest de overheid haar greep op de investeringsmiddelen. Dat is de essentie van de privatisering in een notedop. Het discours van het bevrijden van de burger van de paternalistische overheid is zo vals als een kraai. De enkele democratische controlemiddelen die we nog hadden, worden aldus verkwanseld ter ere van God de Markt.

8 mei 2002

>

>

>

>

8 mei 2002

8 mei 2002

Wie de constructie van op de foto's wil gebruiken op een actie neemt maar contact op met ons.

De beide wielen kunnen draaien zodat het lijkt alsof 'mr. kapitalist' de vol met geld geladen treintjes opeet, om het geld, de infrastructuur, enz te verteren en uit te kakken als onveilige, niet-stipte, versleten en letterlijk en figuurlijk vuile treinen; terwijl de reiziger geïriteerd wacht op die treinen.

Te leen dus...

werden de studenten geïnformeerd omtrent privatiseringen. Tevens werd reclame gemaakt voor de reclaim the streets die in de namiddag plaats vond (zie volgend artikel).