arch/ive/ief (2000 - 2005)

Inhoud
1) Editoriaal
2) Conceptnota e-DIOGENE(S)
3) Media Watch International: 'Letter of principles'

1) Editoriaal: 'media-watching'

Beste media-gebruikers,

Ziehier het 0-nummer, van e-DIOGENE(S) waarin we vanaf nu - naast de vier gedrukte DIOGENE(S)-nummers per jaar - wekelijkse de media-actualiteit kritisch zullen becommentarië ren.

Daarmee is er vanaf nu ook in België een 'mediawatchdog'. In de V.S. is dit soort organisatie al langer bedrijvig, met als bekendste daarvan 'FAIR' ('Fairness & Accuracy in Reporting'). In Nederland is er 'Extra !': 'het onafhankelijk blad voor onderzoek en analyse van de Nederlandse media'. Internationaal is er momenteel zelfs een wereldwijd netwerk in de maak: "Media Watch International'. Dit initiatief zag het zonlicht op de tweede editie van de antiglobalistische bijeenkomst in Porto Alegre en is nauw gelinkt aan het wereldwijd actieve 'Indymedia'. Wie de 'letter of principles' van 'Media Watch International' (zie verder) vergelijkt met de 'conceptnota' van e-DIOGENE(S) zal meteen veel gelijkenissen vinden.

Werkzaam in België kiest e-DIOGENE(S) net zoals het gedrukte DIOGENE(S) en de Belgische Indymediasite, voor tweetaligheid. Een enkele keer - zoals met dit nul-nummer - zullen we afzonderlijke Franstalige en Nederlandstalige versies maken.

De reden waarom we Belgisch willen werken, is dat we overtuigd zijn van het nut van het kunnen vergelijken van media over taalgrenzen heen, van het positieve ook van het contact tussen Nederlandstalige en Franstalige Belgen: één volk met twee talen, één volk op de brug tussen diverse grote cultuurgebieden. Uitwisselen maar.

J.P. Everaerts & Sacha Kullberg

2) C o n c e p t n o t a
Naar een wekelijkse kritiek van de Belgische media

"Heel onze beeldvorming wordt - letterlijk - mee door de media bepaald. De mediasector heeft in het voorbije decennium, ook in België, een sterke uitbreiding gekend. (...) De media bepalen mee het maatschappelijk discours, geven aan wat relevant is, beïnvloeden de manier waarop wij de wereld ervaren. Wat niet gehoord, gelezen of gezien werd, bestaat niet. En soms wordt fictie zelfs werkelijkheid. In de toekomst zullen de technologi sche en economische ontwikkelingen het belang van de media alleen maar vergroten."

"Realiteit en fictie, tweemaal hetzelfde", een door Daniël Biltereyst uitgevoerde studie van de Koning Boudewijnstichting, 2000

* Media-activisme

Tegenover de macht van de commerciële en staatsmedia groeit een alternatieve 'armada' van meestal kleinschalige, maar dankzij Internet vaak wereldwijd actieve 'burgermedia'. Ze werden en worden opgestart door mensen die geen vrede nemen met de manier waarop de 'massame dia' de wereld voorstellen. Het nieuwe 'media-activisme' leidt zowel tot onafhankelijke media die een andere kijk op de actualiteit ontwikkelen (zie bv. 'Indymedia' en 'Le Monde Diplomatique'), als tot initiatieven die specifiek de massamedia bekritiseren en de burgers weerbaarder maken tegenover de massamedia. Bij de tweede soort initiatieven behoort het tijdschrift DIOGENE(S) waarvan het eerste nummer begin 2001 verscheen. Goed een jaar later starten we nu met het wekelijkse e-DIOGENE(S). Over het hoe en waarom daarvan gaat deze nota.

* Noodzaak van een kritische 'opvolging' van de Belgische media

Via diverse publicaties van vzw Mediadoc deden we de voorbije jaren ervaring op in het uiten van 'mediakritiek'. De reacties bleven niet uit op de kritische besprekingen die we brachten van o.a. de televisiejournaals, het spelprogramma 'De Mol', weekbladen, kranten ... Mede door de vergelijkingen in DIOGENE(S) met de toestand van de Franstalig Belgische media, groeide het besef van de noodzaak van een continue kritische 'opvolging' van de Belgische media. Recent werd die noodzaak alleen maar groter. Door tegenvallende financiële resultaten (te wijten aan dalende reclame-inkomsten, stijgende onkosten ...) staan de massamedia onder zware druk. Druk die de kwaliteit en het maatschappelijk engagement van de media niet ten goede komt.

* Tweeledig opzet

e-DIOGENE(S) wil een kijk op de Belgische media brengen die bestaat uit twee luiken:

1) een maatschappelijk geëngageerde kritiek op publicaties, films, radio- en televisie- programma's, websites ...

2) een overzicht (en besprekingen) van interessante uitzendingen (TV-tips), artikels, websites ...

De eigen redactionele bijdragen worden aangevuld met berichten die we van andere onafhankelijke media-initiatieven (zoals Aden, Indymedia, Uitpers ...) kunnen overnemen én door de (al dan niet anoniem vermelde) reacties van de lezers.

* Drie concrete doelen

De mediakritiek in e-DIOGENE(S) streeft drie doelstellingen na:

1) de lezer/luisteraar/kijker zicht bieden op die media die wel nog degelij ke/onafhankelijke/... informatie bieden;

2) de lezer/luisteraar/kijker weerbaarder maken tegenover commerciële, politieke en andere vormen van mediamanipulatie;

3) de kwaliteit van het mediagebeuren verhogen onder druk van kritische analyses en het aanvuren van het mediadebat.

* Criteria van kritiek

We beoordelen op aspecten zoals:

- streeft men in het aanbrengen van gegevens naar volledigheid ?

- presenteert men de informatie op een genuanceerde wijze ?

- geeft men context- en achtergrond-informatie en tracht men inzicht te bieden in 'maatschappelijke processen' of beperkt men zich tot losstaande 'faits divers' ?

- streeft men naar objectiviteit of naar een duidelijke subjectiviteit in plaats van te proberen een subjectieve berichtgeving voor objectief te laten doorgaan ?

- is een programma/publicatie maatschappelijk geëngageerd ?

- getuigt een programma/publicatie van een democratische ingesteldheid ?

* Speciale gevoeligheden

Een aantal 'thema's' die in de commerciële media problematisch liggen, zullen we met meer dan gewone aandacht opvolgen:

- de milieuberichtgeving;

- het respect voor alle mensenrechten (ook de sociale);

- het beeld van de vrouw in de media;

- het beeld van culturele minderheden;

- economische en politieke beïnvloeding van de berichtgeving ...

* Welke media volgen we op ?

In principe behoren alle Belgische media opgevolgd te worden, maar in een eerste periode zullen we ons vooral bezig houden met de zogenaamde 'kwaliteitsmedia'.

* Verspreiding/financiering

e-DIOGENE(S) wordt als volgt verzonden:

- De abonnees op de gedrukte DIOGENE(S) (17 Euro) ontvangen e-DIOGENE(S) elke week.

- De niet abonnees onder onze contacten (vooral in media en politiek) zullen e-DIOGE NE(S) na verloop van tijd 'irregulier' ontvangen. Ze worden dan aangespoord tot het nemen van een abonnement.

- Belangrijke artikels kunnen ook 'gepost' worden op de 'open publishing' website van Indymedia (http://archive.indymedia.be) en als opiniestuk naar andere media gezonden worden.

e-DIOGENE(S) wordt in de grootst mogelijke onafhankelijkheid uitgegeven: zonder sponsoring, zonder reclame, zonder subsidies of welke andere vorm van steun dan ook van bedrij ven/partijen ... Vzw Mediadoc heeft verder ook geen enkele band met commerciële of staatsmedia. De financiering van e-DIOGENE(S) verloopt via de eigen inkomsten van vzw Mediadoc. De abonnementsgelden op DIOGENE(S) dienen momenteel nog geheel voor de 4 gedrukte nummers per jaar.

3) Media Watch International - 'Letter of principles'

"We, having participated in the II Worldwide Social Forum in Porto Alegre, Brazil, and being the signatories of the present document, hereby call upon the creation of an international consortium focused on the empowerment of citizens so to supervise the mass media and fight for an ethical, local, national and international journalism. The complete and accurate information is essential for the true democracy. In a time of unprecedented global media restructuring, on which with media ownership is concentrated in few hands, a critical follow up of media has emerged as a central element of democracy.

The network of organizations we envision will have a global nature, which may vary from country to country, and shall be comprised of citizen NGOs, academic centers or journalist associations. Groups affiliated with Media Watch shall scrutinize the news for an ethical and accurate coverage, opposing censorship, not using any tactics to restrain the freedom of information. These groups shall be sympathetic to the plight of conscious journalists who sometimes toil at news organizations, which are hostile towards independent journalism, and may sometimes be under pressure in order to, unethically distort or censure the news on the behalf of media entrepreneurs or advertisers. It shall be given special attention to the media coverage of ethnic, racial, national minorities and groups that because of historical discrimination or exclusion have no place in the media.

Besides examining the news content, such organizations shall also analyze the structural causes of inadequate, biased or censorial coverage - whether those result from overly concentrated economic power or any other causes."

* Abonnementstarief

4 x DIOGENE(S) (gedrukt) + e-DIOGENE(S) wekelijks: 17 euro

Met factuur: + 4 euro / Buitenland: + 5 euro

Steunabonnement: 25 Euro

Te storten op abonnementenrekening 425-3156712-40 - Mediadoc

Vergeet a.u.b. niet uw adres duidelijk te communiceren

------------------------------------------------------
e-DIOGENE(S) een onafhankelijke (niet gesponsorde, niet gesubsidieerde) uitgave van vzw Mediadoc (onafhankelijk mediacentrum). e-DIOGENE(S) wordt verzonden zonder foto's of bitsrovende lay-out en zal qua omvang nooit langer zijn dan 15 tekstpagina's.

Contact: Mediadoc/DIVA, Rogierstraat 217, 1030 Brussel, tel & fax: 02/219.93.13, mediadoc.di va@skynet.be