arch/ive/ief (2000 - 2005)

Er is geen doorkomen aan, in de Kliniekstraat, die tussen het gemeentehuis van Anderlecht en het Clemenceauplein ligt. Zes autocars die mensen uit het Antwerpse hebben aangevoerd, staan in de straat geparkeerd. De joodse synagoge zit afgeladen vol. Op straat staan er vele honderden mensen. Twee jongens houden een pankarte omhoog : 2002 = 1938, daarmee verwijzend naar de "Kristallnacht" waarmee de Nazi's onder Adolf Hitler de openlijke klopjacht op en deportaties van joden in Duitsland begonnen. De slogan is in de huidige context niet onschuldig. Zonder ook maar enige zin voor proportie keert hij de verontwaardiging over de Israëlische vernietiging van de Palestijnse instellingen en bevolking om en doet het voorkomen alsof andermaal de joden het slachtoffer zijn van een internationale' pogrom'. Die pankarte en wat Israëlische vlaggen - vooral door jonge vrouwen als sjaals omgeslagen - zijn de enige zichtbare uitingen van politieke gezindheid.

Op de straathoek staan er twee luidsprekers die aan de mensen op straat laten horen wat er in de synagoge wordt gezegd. Maar het volume staat laag, en de toespraken zijn buiten moeilijk te volgen. We vangen alleen een verwijzing op naar de Shoah, dat is de term waarmee dàt onderdeel van de globale Nazi-misdaden worden aangeduid waarvan 6 miljoen joden het slachtoffer werden. De inzet van de bijeenkomst is naar verluidt het protest van de joodse gemeenschap tegen aanslagen tegen joodse instellingen en representanten. Op de RTBf-radio zegt Philippe Markevitch van de Coördinatie van Joodse Verenigingen van België dat de meeting ook gericht is tegen elke nieuwe manifestatie van racisme. De organisatoren hebben naar verluidt gepland in stoet door Anderlecht te trekken naar het monument voor de slachtoffers van de Holocaust. Maar de gemeente Anderlecht zou daarvoor de toelating geweigerd hebben.

Onder de menigte circuleren bijna geen strooibrieven. De opvallendste is het werk van de Radical Party (met telefoonnummer in het Europees Parlement) en draagt als opschrift : Pour Israel dans l'Union Européenne. Onder de ondertekenaars vier Belgen : Betty Dan (directrice van Radio Judaïca Belgium), Olivier Dupuis (EP-lid voor de Radicale Partij), Frédérique Ries (EP-lid voor de Liberale, Democratische en Reform-Party) en Olga Zrihen (socialistisch EP-lid).
Op de keerzijde een motie "pour la pleine participation d'Israel à l'Union Européenne". Van de 43 eerste ondertekenaars zijn er twee Belgen : de liberaal Willy De Clercq en Olivier Dupuis. In dit verband moet eraan herinnerd dat een centrale eis van de beweging van solidariteit met de Palestijnse bevolking uitgerekend de economische boycot van Israel is, en dat er zelfs over gespeculeerd is dat de Europese Unie het associatie-verdrag met Israël (dat het land grote handelsvoordelen toekent) zou opschorten. De ministers van Buitenlandse Zaken van de EU hebben het niet zover laten komen.
Een ander strooibriefje in Anderlecht verwijst naar http://www.resistances.be waar een on-line dossier over 'antisemitisme' te vinden is, naast dossiers over negationisme, secten (scientology...), Vlaams Blok etc. (over Résistance zie het artikel http://archive.indymedia.be/front.php3?article_id=21717&group=webcast)

Halverwege de bijeenkomst daagt een groepje op dat hier zeker niets te zoeken heeft, onder leiding van Johan De Mol (Vlaams Blok, ex-commissaris in Schaarbeek). Eén man draagt een ingepakte pankarte mee. Nauwelijks aangekomen applaudisseren de drie al demonstratief, hoewel ze geen woord van de toespraken gehoord hebben. Fotografen beginnen De Mol te vizeren. Dan dringt het tot de menigte door wie er zonet is gearriveerd. Even later wordt de De Mol-kliek weggejaagd. Op de straathoek geeft hij nog gauw een interview aan een toegesnelde ploeg van VTM.
Later zien we politici en bekenden van andere strekkingen. Onder hen Pierre Galand (onlangs nog co-organisator van de Palestijnse betoging van 7 april in Brussel) met een badge : Non à la Haine. Verder ook José Duby (van Ecolo), de Brusselse minister-president De Donnéa, en Joëlle Milquet (van de PSC).

De bewaking rond de Kliniekstraat is sterk opgevoerd. In de wijde omtrek zijn de straten afgezet door stadswachten. Overal circuleren er overvalwagens van de rijkswacht. De ingangen van de Kliniekstraat zelf zijn geblokkeerd met dranghekkens. Er staan tientallen politiemannen en rijkswachters opgesteld. Maar op het dak van de synagoge staan privé-agenten met communicatie-apparatuur. En de feitelijke controles op straat gebeuren door een privé-veiligheidsdienst van agenten met radio-verbinding die in identieke zwarte jassen gestoken zijn. Ze fouilleren alle tassen en filteren de mensen. Mensen uit de buurt, die niet in de straat wonen, mogen er niet in.

Aan een dranghek ontstaat een discussie van jonge (bebaarde) moslims met zo'n privé-agent. Zij vragen wat er te doen is. Hij geeft geen kik. "James Bond hè", zegt één van de buurtbewoners (hij woont 50 meter verderop), "tu me regarde droit dans les yeux sans ne rien dire". Dan valt James Bond uit tegen een kind dat hem voor de voeten loopt. Vermits de buren niet mogen gaan luisteren, is de bijeenkomst voor hen een pure privé-meeting. Enkele mensen die in de straat wonen, vertellen dat ze zaterdag hun auto's hebben moeten verplaatsen. Zo hebben ze vernomen dat er iets op til was. Niemand schijnt overigens te weten dat de Palestina-betoging in Antwerpen, die ook voor vandaag was aangevraagd, verboden is.

Een moslim van in de twintig zegt me dat hij en anderen van zijn leeftijd zaterdag alle jongeren in de wijk hebben aangemaand van weg te blijven. "Misschien willen ze ons provoceren. Maar daar trappen we al lang niet meer in", zegt hij. Hij vind het schandalig dat de Arabische landen niets tegen Israël ondernemen. Volgens hem zijn ze allemaal verkocht aan de Dollar.
Een bejaarde joodse man, spreekt de jongeren aan over de brandstichting in de synagoge van de Kliniekstraat. Eén van de jonge moslims : "Eender wie kan die molotov-aanslag gepleegd hebben. Het kan ook de Mossad geweest zijn. Heel de wijk stond op haar kop, (en lachend) we dachten dat Sharon was geland. Maar ik kan u verzekeren : ik ben eigenhandig de brandweer gaan helpen".

Wanneer eerst een journaliste van RTBF en nadien de VTM-reporter hen vragen komen stellen, draaien ze het spel om. Ze willen eerst hun perskaarten zien, en vragen dan wat zij van deze bijeenkomst vinden. De man van VTM zegt dat hij het interview met De Mol niet zal gebruiken. Zegt er één : "dat moet ge juist wel doen". Dan vertrekken de autocars, geëscorteerd door zwaantjes van de politie en auto's met privé-zwartjassen. Enkele jonge vrouwen wandelen met de Israëlische vlag rond de schouders demonstratief de wijk in.