<Lappersfront alive and digging!!>

Lappersfront alive and digging
Japanners formeel: "hierbij slaat Brugge 2002 bleek uit"

Boomhuttenkampen om een stuk natuur van de betonnering te redden, moet je niet enkel in pakweg Engeland of Nederland zoeken. Het Brugse bos- en moerasgebied Lappersfort wordt al sedert vorige zomer bezet door de actiegroep Lappersfront om het te redden van een toekomst als viervaksbaan, industrieterrein en parking. Vaak verdwijnen zo'n kampen even snel als ze gekomen zijn bij de eerste winterprik. Maar niet het Lappersfront. Hordes zebramuggen, zompigheid, vrieskou en prehistorisch comfort nemen ze er met de glimlach bij. Op top van de hoogste toren wappert dan ook de zwarte vlag.

‘Ordediensten en bezoekers gelieve de andere ingang te nemen' wijst een bordje me de weg naar een modderig pad compleet met anti-auto-wal en grachten. ‘Iedereen welkom' heet het hier dan weer. Door een decor van woudreuzen getooid met boomhutten, bidonvilleachtige torens en timmerende, jonglerende of keuvelende alternativo's kom je bij het bouwvallige koetshuis. Dit is het epicentrum van een verwoedde poging een vuist te maken tegen het Grote Geld met zijn beton, auto's en vervuilende industrie. Een betere plaats om dit gevecht te voeren, kan ik me nauwelijks indenken. Op een boogscheut van de historische stad is het Lappersfort een idyllische brok natuur gekneld tussen het kanaal Brugge-Gent, een spoorwegemplacement en het gigantische fabrieksterrein van metaalconstructeur Bombardier. 30 Hectare groot bestaat het uit een aaneenschakeling van park, bos en moeras. ‘Nature conquers all' lijken de overwoekerde munitiedepots uit te schreeuwen. Maar ‘water overwint populieren' moeten iemand gedacht hebben. Snoodaards hebben jaren geleden in het moeras ‘stekjespopulieren' geplant om het droog te zuigen. Kaarsrechte bomen die nauwelijks leven herbergen maar wel een glorieuze toekomst als lucifers tegemoet gaan. Ze kunnen hoegenaamd niet tegen permanente nattigheid aan hun voeten en dus hebben onbekenden het natuurlijke waterpeil hersteld. Het mist zijn effect niet: bij elke storm donderen meer huizenhoge bomen om. Een apocalyptisch, oerbosachtig zicht. ‘Lord of the rings' had hier gefilmd kunnen worden. Zelfs de alomtegenwoordige rododendronstruiken zijn onderwerp van zware ideologische discussie. ‘Ze horen hier niet thuis en overwoekeren de inheemse planten' maakt de ene kant er al brandhout van. ‘Wat hebben die struiken jou misdaan ?' probeert de andere kant hen van een toekomst als natuurbeheerobject te redden. Er bestaan wel degelijk bosmensen op niveau.

De Nar: Hoe is dit in Bakoeninsnaam allemaal kunnen komen ?
Pieter: Begin vorig jaar hoorden we bij het anarchistisch collectief Uitgezonderd dat het gemeentebestuur plannen klaar had om Brugge beter bereikbaar te maken voor verkeer vanuit het binnenland. Voor die ‘zuidelijke ontsluiting' en de bijhorende nieuwe industrieterreinen zouden twee groengebieden moeten sneuvelen: het Chartreusegebied en het Lappersfortbos. We hebben dan contact opgenomen met buurtbewoner Peter Mahieu van de ‘Actiegroep Zuidelijke Ontsluiting' (AZO) en samen het Lappersfront opgericht. In mei hebben we hier dan een picknick georganiseerd met een bio-veggie barbecue, een workshop boomklimmen en een kruidenwandeling. Een week later volgde dan een critical mass met een groep fietsers die op de markt eindigde met straattoneel. Verschillende mensen hadden ondertussen het actiekamp Nine Ladies in Derbyshire bezocht en daaruit groeide het idee om hier een boomhuttenkamp op te zetten. Normaal gingen we midden augustus van start gaan, maar nadat het idee door onze fout te vroeg was gepubliceerd op Indymedia zijn we dan nog snel op 6 augustus begonnen met het opkuisen van het koetshuis en het bouwen van de eerste boomhutten. Een week later werd de pers verwittigd en die is er direct opgesprongen. Die maand waren we al snel met 30 tot 50 bezetters en zijn we volop begonnen met hutten en torens bouwen en tunnels graven.

Leuk en gezellig, zo'n kamp in de zomer. Maar in de winter ?
Kurt: Er was natuurlijk minder volk dan 's zomers maar we zijn hier heel de winter toch met 10 à 15 mensen geweest. Je kunt een stuk minder buitenkomen en zit dus meer op mekaars kop te kijken en dat kan wel eens spanningen geven. Ook de bouwactiviteiten staan op een lager pitje. Maar toch hebben we toen de meeste shelters geïsoleerd én er een verwarming in geplaatst. Daardoor zal de volgende winter veel makkelijker gaan. Ach, we mogen niet klagen want het is maar een paar weken echt koud geweest. Vrieskou is niet het ergste: je zit lekker gezellig bij de kachel of je doet buiten iets actief zodat je warm krijgt. Als het voortdurend regent is het mottiger dan als het vriest: je kleren blijven dan nat en klam.
Wat ook helpt is dat we een redelijke goede skip (nvdr. containerronde) hebben. Samen met d giften van verschillende natuurvoedingswinkels kunnen we dus de mensen goed voorzien van eten. 's Avonds is er warm eten, wat in de winter heel belangrijk is. Als je elke avond een bord warm, goed eten hebt, kom je er meestal wel door.
We kunnen ons water halen op 100 meter afstand en daar ook douchen. Als het echt koud is, kikker je absoluut op van een warme douche.
Pieter: Andere actiekampen zoals Nine Ladies zijn veel meer afgelegen. Hier kun je nog eens naar de stad gaan 's avonds of wat vrienden bezoeken en een bad nemen. Het is wel een luxe om zo dicht bij de stad te zitten.

Je zit hier natuurlijk in een moerasbos. Geen last van muggen ?
Pieter: In de zomer zitten hier zeker een miljard muggen. Van die grote, wit en zwart gestreepte en die laten echt van die grote plekken achter. We hebben dan wel eens moeite om die niet te… .

Jullie hebben al een landsverdediging. Wat doe je als ze hier staan om te ontruimen?
Kurt: Iedereen die een boomhut bewoont gaat daar inzitten, sluit zijn lock-on en heeft zoiets van ‘laat de cherrypickers maar komen'. En als die komen, kruipen wij natuurlijk nog hoger. Er zijn ook behoorlijk wat mensen die in een tunnel gaan kruipen. Tegen de volgende winter hopen we ook tunnels met houten en bakstenen bekisting en een pompsysteem af te hebben zodat we ook in de nattere stukken de hele winter ondergronds kunnen gaan. We willen ook een windmolen zetten of een fietssysteem om die pompjes te gaan aandrijven. Zijn we direct ook zelfvoorzienend. Nu gebeurt dat nog met autobatterijen. Deze zomer gaan we met wat meer volk nog andere systemen ontwikkelen om verdomd snel in een boom een platform te maken, een ton op te zetten en beton in te storten met een lock-on. Laat ze dan maar proberen er ons uit te halen. Ook de torens gaan hun rol spelen, maar meer zal ik je niet verklappen. Ik denk wel dat de burgemeester ons zal laten zitten tijdens Brugge 2002 omdat hij denkt ‘nu zitten ze in het bos en niet in de stad'.

In tunnels en boomhutten kruipen is eigenlijk dreigen met je eigen dood. In Engeland heeft het maar een haartje gescheeld.
Pieter: Je kwetsbaar opstellen is een strategie waar je veel sympathie mee wint. Er zijn natuurlijk andere methoden die even efficiënt zijn… . Maar die krijgen een stuk minder sympathie.

Kampen met kleurrijke actievoerders en buurtbewoners gaan vaak niet goed samen, maar hier lijkt dat geen probleem.
Pieter: Een heel groot deel van de buurt staat achter ons en dat maakt een groot verschil. We hebben ons best gedaan om de buurt zo goed mogelijk te informeren door een buurtbijeenkomst compleet met dia's en pannenkoeken. Maar ook met sprekers zoals Peter Mahieu over de zuidelijke ontsluiting en Kris Decleer van het Instituut voor Natuurbehoud over de ecologie van dit gebied.
Lieselotte: Hij toonde ook een kaart van het gebied uit de jaren '40 met heel veel groen en maar een klein beetje industrie en toen legde hij daarover de kaart van nu. Heel die zaal ging van ‘hooooooow'. Er was bijna geen groen meer te zien.
Pieter: We hebben daar zelfs een uiteenzetting gedaan over onze manier van leven.

Gaat de steun die jullie krijgen verder dan ‘Not in my backyard' ?
Kurt: Er zijn veel meer mensen geïnteresseerd dan enkel de buurt. 's Zomers moeten we hier een paar keer per dag rondleidingen geven. Regelmatig krijgen we zelfs Nederlanders die hier dan toekomen met een skateboard overladen met hout. Per trein en bus helemaal tot hier gesleept, gewoon om te komen zeggen dat ze ons steunen. Iedereen mag hier gerust komen wonen of logeren. Deze zomer organiseren we ook workshops rond directe actie om mensen te leren in hun streek een actiekamp op te zetten. En als ze dat doen, komen wij ook af met enkele mensen om het te helpen op poten zetten.
Pieter: We proberen er wel geen recreatiegebied van te maken en vooral mensen aan te trekken die een handje willen toesteken en het mee waar maken. Tot we hier alles terug moeten afbreken.omdat het beschermd is. Een gezin dat hier eerst simpelweg op vakantie kwam is er zelfs toe gekomen om drie kachels voor ons te bouwen. We hopen dat ons verzet zo uitzwermt. Daarvoor hebben we zelfs al voordrachten gegeven voor scholen en natuurverenigingen.

Wat is dan de ecologische waarde van het Lappersfort ?
Dieter: Er zitten hier natuurlijk een heleboel bosbeesten zoals spechten, bosuilen, steenuil, wespendief, boomvalk en vuursalamander. Maar het gebied is vooral belangrijk als verbindingsgebied omdat het nog een overblijfsel is van het oorspronkelijke valleigebied hier. Er is een enorme nood aan verbindingsgebieden zodat soorten kunnen verkassen van territorium en de populaties kunnen groeien. Het is ook een heel mooi en verwilderd gebied. En ook een overstromingsgebied dat echt wel zijn nut heeft voor de waterhuishouding. Dit wegnemen is vragen voor overstromingen elders.
Peter Mahieu: Er zijn wel nog nooit studies gebeurd naar de ecologische waarde van het Lappersfort. Nu staan er wel een aantal vegetatie- en biotoopstudies op stapel. Maar zo'n studies duren zeker een jaar en dan kan het al te laat zijn.

Er zou hier ook een parking komen.
Dieter: Eerst waren er plannen om van het moeras een ambachtelijke zone van te maken maar dat is nogal moeilijk omdat het nauwelijks droog te leggen is. Het terrein waar we hier op zitten is eigendom van Fabricom dat het wil verkopen. De plannen gaan in de richting van een busstelplaats voor De Lijn. En het probleem daarmee is dat de mensen die ons op hoger niveau verdedigen dat eigenlijk wel zien zitten. SP.A, Agalev en Natuurpunt vinden dit ‘maar een oud fabrieksterrein met populieren'. Maar het is wel een buffer en het zou gewoon absurd zijn om wat verder een natuurreservaat te maken met pal ernaast een bussenstelplaats. Fabricom heeft al een paar keer toestemming gevraagd om ons te ontruimen, maar heeft die nog niet gekregen.

Niet alleen het Lappersfort wordt bedreigd door die betonplannen.
Dieter: Ook de Chartreuse wordt bedreigd, een waardevol bos en weidegebied in St. Michiels waar men een ‘headquarterzone' wil aanleggen. Kwestie van multinationals goed in de watten te leggen. Ach, het is vooral imago. De burgemeester is van St. Michiels. Aan de andere kant van Brugge komt er sowieso nog massa's industrieterrein bij zodat die paar hectare hier echt wel dwaas zijn. En de haven van Zeebrugge schuift ook maar altijd verder op.
Peter Mahieu: Chartreuse is ook een archeologische site met twee historische leprozenhoeven uit de jaren 1500 en resten uit de bronstijd in de ondergrond. Ze willen daar bedrijven neerzetten die ‘met de archeologie in overeenstemming zijn', maar wat dat moet voorstellen kan zich nu eens niemand inbeelden. We hebben dan ook nog nooit gehoord van bedrijven die zich daar zouden willen vestigen. Buiten Ikea –wat dan weer distributie is- en de regionale televisiezender Focus. Het wordt dus waarschijnlijk een ordinaire KMO-zone met een mikmak van distributie en bedrijven. Het is ook nog het enige groene gebied tussen Loppem en Brugge en deel van onze groene gordel. We hebben hier het grote voordeel dat de voorsteden niet aangekoekt zijn aan Brugge, wat uniek is in Vlaanderen. En dat zou de zuidelijke ontsluiting en dat industrieterrein doorbreken. Eigenlijk moet die ontsluiting een nieuwe economische as worden met de headquarters vlak tegen de autostrade zodat de managers niet in de file moeten staan en iedereen die Brugge binnenrijdt die bedrijven ziet.

Hebben jullie alternatieven voor die ontsluiting ?
Pieter: Er zijn voldoende alternatieven. Goedkoper en met veel minder beton. Zo is er het voorstel om van het braakliggend terrein aan de brug van Steenbrugge een voorstadparking te maken en de toeristen met een boot over het kanaal tot in hartje Brugge te brengen. En er zijn zo nog massa's alternatieven die weinig of geen bijkomende wegen vereisen. Veel van de problemen komen door de plannen om de stationsbuurt om te toveren tot een leisure-and-pleasurezone met winkelcentrum en cinemacomplex. En natuurlijk om een makkelijker toegang te krijgen tot dat nieuwe concertgebouw op het Zand. Eigenlijk is het absurd dat er voor een privé-project zoals dat cinemacomplex te soigneren overheidsgeld gebruikt word.
Peter Mahieu: Het verkeersprobleem is hier heel beperkt in vergelijking met andere steden. Een kwartiertje file tijdens de spits, daar lachen ze elders mee. Tegen acht uur staat er wat file op de Baron Ruzettelaan en tegen kwart na acht is dat al opgelost… . Maar als je een cinemacomplex neerpoot is dat om meer files vragen. Je moet natuurlijk eerst je openbaar vervoer en fietsinfrastructuur verbeteren. Kwestie van je leven niet te riskeren op de fiets. Nog een oplossing is de Abertlaan aan te passen, maar in die buurt woont de burgemeester en dus moet het daar autoluw blijven. Merkwaardig is wel dat je aan de kant waar de burgemeester woont 50 km/u mag rijden en in de andere rijrichting 70 km/u.

Ik hoorde waaien dat Agalev niet direct een punt maakt van de bescherming van het Lappersfort omdat ze denken niet zowel Chartreuse als dit te kunnen redden.
Dieter: In het begin zijn ze naar de pers gestapt en hebben ze ons gesteund, maar nu horen we er niet veel meer van. Ach, het zijn doetjes, zet dat er maar in.
Peter Mahieu: Ze zijn daar nu gelukkig in veranderd. Jong Agalev wil hier zelfs een actiekamp houden. Misschien omdat ze dan beter de anarchisten zouden leren kennen ?

Ha, jullie zijn gebombardeerd tot electoraal groeipotentieel.
Peter Mahieu: Het zou in ieder geval beter zijn dat ze dit in het Chartreusegebied doen want hier is er al een actiekamp.

Geeft jullie aanwezigheid hier geen ecologische verstoring ?
Peter Mahieu: Tuurlijk, maar dit is verantwoord want als we het niet doen is er gewoon geen bos meer.

De Nar ?
De Nar - anarchistisch actieblad, verschijnt zeswekelijks en poogt een afwisseling te bieden tussen anarchistische theorievorming en actienieuws. De Nar wil relevante informatie brengen voor mensen die zich terugvinden in uitgangspunten zoals solidariteit, basisdemocratie, zelfbeheer, directe actie, … en bekijkt dit alles vanuit een antiautoritaire hoek. De Nar wil een rol spelen in het ondersteunen van buitenparlementaire groepen/bewegingen en de discussies die hier rond gevoerd worden. In ons streven naar een wereld gebaseerd op wederzijdse hulp en tegen elke vorm van politieke of economische repressie, zullen we eveneens oog hebben voor uitingen van alternatieve cultuur en het neerhalen van alle sociale barrières tussen individuen.

arch/ive/ief (2000 - 2005)