De Discipelen van het Vierde Rijk

Over het algemeen gaat het er bij deze acties vreedzaam aan toe. Een enkele keer komt het voor dat iemand het niet met de boycot eens is, maar dan volgt hooguit een korte discussie en daar is niets mis mee. Maar op zaterdag 6 April jl. ging het in de Amsterdamse Beethovenstraat helemaal mis. Joods/orthodoxe commandotroepen, onder leiding van rabbijn Evers, kwamen onze vreedzame actie op die dag op uiterst agressieve wijze verstoren. Dit gezelschap trakteerde ons op een vloek en scheldpartij, waarvan de honden geen brood lustten. Bovendien vonden Evers en zijn gevolg het nodig om ons in het nauw te drijven en talloze bedreigingen en beledigingen te uiten.

Ik schrijf dit artikel vooral omdat ik tijdens dit incident niet tot een discussie met Evers en zijn sekte kon komen. Het psychotische gedrag van deze groep orthodoxe joden sloot iedere poging daartoe uit. Bovendien voelde ik mij niet geroepen om met rabbijn Evers in de Beethovenstraat als een stel viswijven tegen elkaar tekeer te gaan. Ik hoop met dit tevens aan hem gerichte artikel alsnog een zinvolle discussie op gang te brengen.

Omdat Rabbijn Evers regelmatig op de televisie verschijnt, herkende ik hem direct. Hij komt daar over als een aimabele gesprekspartner; als een gemoedelijk teddybeer die open staat voor redelijkheid. Op 6 April heb ik een andere kant van de man gezien. Toen kwam opeens het beest in de mens los. Zoals hij daar als een bezetene stond te schreeuwen, tart iedere beschrijving. Eerlijk gezegd was het een angstaanjagende vertoning; het leek wel op het verhaal van Dr.Jekyll and Mr.Hyde.

Volgens het geschreeuw van Evers is Israël de enige democratie in het Midden-Oosten en krijgen vrouwen daar volledige rechten. Het lijkt mij interessant om op deze twee punten te reageren.

Israël een democratie?

In de eerste plaats de bewering van Evers dat Israël de enige democratie in het Midden-Oosten is. Bij die uitspraak kan ik tal van kanttekeningen plaatsen. Zeker, in Israël worden verkiezingen gehouden, waarmee de indruk van een democratie ontstaat. Maar tegelijkertijd gaat het om een erg merkwaardige democratie. Want welke democratie sluit een deel van zijn bevolking uit van deelname, op basis van een religieus onderscheid? Een vergelijking zorgt in dit verband voor verduidelijking. Stel dat in Nederland alleen protestante christenen mogen stemmen. Kan dan in alle redelijkheid van een democratie worden gesproken? Nee, zeker niet en hetzelfde geldt voor Israël. Bovendien: hoe kan er sprake zijn van een democratie, als politieke bewegingen verplicht zijn de joodse status van Israël te erkennen? Wanneer politieke partijen van deze bepaling afwijken, is deelname aan de Israëlische democratie voor hen uitgesloten.

De "enige" democratie in het Midden-Oosten, zei Evers. Ook daar valt wat over op te merken. Naar buiten toe spreken Israëlische leiders zich uit voor democratisering in het Midden-Oosten. Maar in werkelijkheid denken zij heel anders en ontmoedigen zij democratisering van Arabische landen. De overwegingen van de Israëlische leiders liggen voor de hand. Want zolang de Arabische staten dictatoriaal bestuurd blijven, beschouwen westerse landen hen niet als serieuze gesprekspartners. Er is Israël daarom veel aan gelegen de enige "democratie" in het Midden-Oosten te blijven. Dit is voor Israël reden iedere progressieve ontwikkeling onder Arabieren de kop in te drukken. Dat gebeurt bijvoorbeeld ook als zich binnen de Palestijnse gemeenschap een feministische beweging ontwikkelt.

Een andere reden waarom Israël democratisering in het Midden-Oosten sterk ontmoedigd, komt omdat soldaten veel harder vechten voor een democratie, dan voor een dictatuur. Op dit punt hanteert de joodse staat hetzelfde beleid als de VS, waar men om overeenkomstige redenen evenmin veel ziet in democratisering van het Midden-Oosten. Dat veel Irakese soldaten zich tijdens de Golfoorlog snel overgaven, zien zowel Israël als de VS daarbij als argument. De geringe inzet van de Irakese soldaten viel toen inderdaad niet los te zien van het dictatoriale bestuur in Irak. Onder die omstandigheden valt van soldaten niet veel te verwachten en kiezen zij al snel eieren voor hun geld bij grote tegenstand. In de buitenlandse politiek is de Israëlische ontmoediging van democratisering in het Midden-Oosten goed herkenbaar. De leiders van de joodse staat juichen het bijvoorbeeld toe als president Mubarak van Egypte besluit democratische processen in zijn land de kop in te drukken, om aan de hand van noodwetten te regeren. Maar het gaat allemaal nog veel verder in Egypte. Israël weet iedere poging tot democratisering in dit land onderuit te halen door de politieke situatie actief te destabiliseren. De Israëlische inlichtingendienst Mossad weet dat o.a. te bereiken door fundamentalistische moslimgroepen in Egypte, zoals de moslimbroederschap, van geld en wapens te voorzien.

Ook wat betreft andere landen in de regio maken de leiders van de joodse staat zich niet druk over democratische waarden. Zo zal het de Israëlische leiders een zorg zijn dat de autoriteiten in Turkije het begrip democratie eveneens nogal losjes hanteren. Dit is voor Israël zeker geen belemmering om relaties met Turkije aan te gaan. Turken mogen weliswaar eens in de paar jaar een gang naar het stemlokaal maken, maar net als bij de "democratieën" in Zuid-Amerika is dat niet veel anders dan een middel om de bevolking monddood te maken. Ook niet bepaald democratisch in Turkije is de mensenrechtensituatie, want in dat land wordt grof gemarteld. Maar Israël windt zich over deze inbreuk op de mensenrechten niet op. Dat kan ook moeilijk anders aangezien de joodse staat zelf al jarenlang Palestijnse gevangenen martelt. Dat was daar tot 1999 bij wet toegestaan, terwijl het ook tegenwoordig nog wordt gedoogd door de Israëlische politiek. Israël is dus het laatste land om Turkije op dit punt te bekritiseren. Maar daar is dan ook geen enkele sprake van. De leiders van Israël zullen de laatste zijn een om samenwerking met Turkije af te laten hangen van de mensenrechtensituatie aldaar. Voor Israël is het op die manier eenvoudig om de enige "democratie" in de regio te blijven.

Uit het geschreeuw van Evers begreep ik verder dat de situatie van vrouwen goed geregeld is in Israël. Daarin heeft hij helemaal gelijk. Vrouwen mogen zich volgens de wetten van de joodse staat zelfs dood vechten in het Israëlische leger. Prima geregeld, inderdaad. Maar hoe zit het met de opvattingen van Evers' invloedrijke ultrareligieuze collega's in Israël? Is het daar ook zo dik voor mekaar met de vrouwenrechten? Niet bepaald, want de wijze waarop zij vrouwen behandelen doet sterk aan de Middeleeuwen denken.

De studie van de Talmoed in de Yeshiva's is volgens de ultrareligieuze scene in Israël alleen weggelegd voor mannen. Vrouwen hebben geen onderwijs nodig, vindt men. Sommige studies zijn zelfs volledig voor hen verboden. In vroeger tijden kregen vrouwen binnen het judaïsme geen enkel onderwijs, met o.a. analfabetisme als gevolg. Tegenwoordig is dat onder druk van de seculiere regering in Israël gelukkig niet meer mogelijk. Maar van een gelijkwaardige situatie tussen ultrareligieuze mannen en vrouwen is zeker geen sprake in Israël. Om aan de onderwijsplicht van de regering te voldoen, zijn speciale instituten opgericht waar meisjes een inferieur soort onderwijs krijgen. Maar doorgaans hebben deze scholen meer met indoctrinatie te maken dan met educatie.

Ook de politiek is volgens de Israëlische geestverwanten van rabbijn Evers verboden terrein voor vrouwen. Wanneer Israëlische vrouwen toch hun intrede in de politiek doen, bestempelen rabbijnen hen tot heksen of demonen. Hoe vrouwonvriendelijk religieuze kringen in Israël over denken, komt verder naar voren in de door hen nageleefde regels. Zoals in de Tractate Shabath (een belangrijk onderdeel van de Talmoed). Dit geschrift beschrijft de vrouw als: "a sack full of excrement." Ook in de Kitzur Shulhan Aruch (een verkorte versie van de Talmoed) staan werkelijk verbijsterende passage's over vrouwen. Dit geschrift plaatst hen op één lijn met honden en varkens: "A male should not walk between two females or two dogs or two pigs. In the same manner the males should not allow a woman, dog or pig to walk between them." Iedere jongen in een ultrareligieuze gemeenschap in Israël krijgt deze "wijze les" tussen zijn tiende en twaalfde jaar te horen. Gelijke rechten voor vrouwen in Israël? Laat je nakijken Evers.

Nationaal socialisme.

Verder haalden Evers en zijn aanhang hun bekende repertoire van stal. Zo werd ons en passant het vergassen van joden tijdens de Tweede Wereldoorlog in de schoenen geschoven. Auschwitz! Auschwitz! riep men. En natuurlijk, het kon niet uitblijven: wij waren nazi's. Ik vraag mij af op welke redenatie deze uitspraak is gebaseerd. Want mijn ideologische voorgangers collaboreerden niet met de nazi's. Dat laatste kan ik van de zionistische voorvaderen van rabbijn Evers niet zeggen. Want terwijl linkse activisten in de jaren dertig tegen de nazi's vochten, sloot de "World Zionist Organisation" overeenkomsten met hen. Ik heb deze affaire in het verleden al eens uitgebreid beschreven (*).
Het is een mooi toeval dat het incident met het Evers-commando plaatsvond op de hoek van de Gerrit van der Veenstraat. Als deze communistische kunstenaar nu leefde, ondersteunde hij onze oproep tot een boycot van Israëlische producten. Dat denk ik niet alleen, dat weet ik zeker. De man streed tegen onrechtvaardigheid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette hij zich in om joden te redden. En wat deden veel zionisten in de joodse raden destijds? Zij leverden netjes gegevens aan de nazi's en werkten mee aan het op transport plaatsen van joden.
Om voor de rechten van het Palestijnse volk strijdende activisten met het nationaal socialisme te associëren, is de gotspe van de eeuw! Zeker nu Israël tal van methoden van het Derde Rijk overneemt en daardoor met recht het "Vierde Rijk" is geworden. Ik streef naar een verbroedering tussen moslim en joden. Voor Evers ben ik daarom een nazi. Zelf streeft hij zeker niet naar verbroedering. In plaats daarvan predikt hij haat en onderdrukking. En dan heeft hij nog de euvele moed om te verklaren naar vrede te streven ook. Maar zijn vrede heeft net zo weinig met echte vrede te maken, als Israël met democratie.
Evers en zijn aanhang hebben zich aan mij geopenbaard als Nationaal Zionisten (de lezer bedenkt daar zelf maar een afkorting voor); als discipelen van het Vierde Rijk. Eerder waren er voor mij legio bezwaren om dit soort termen te gebruiken. Zelfs het recente Israëlische optreden heeft mij daar niet toe kunnen bewegen. Maar sinds ik op 6 april 2002 de haat in de ogen keek, is alles veranderd.
Het allermooist maakte de aanhang van Evers het toen men ons verbood in de Beethovenstraat aandacht voor de Palestijnse zaak te trekken. Het orthodoxe gezelschap schreeuwde ons toe dat wij "hun wijk" moesten verlaten. Evers & Co. kunnen het zo te zien maar niet laten een getto om zich heen op te trekken. In het groot doen de zionisten dat in Israël, maar in het klein kan het kennelijk ook nog altijd. Maar de tijd van de joodse getto's is voorbij meneer Evers. Stop nu toch eens met het bouwen van die muur; vergeet de haat en verwelkom het menselijk ras, uw broeders en zusters! Er zal een wereld voor u opengaan.
De Beethovenstraat is net zo goed van rabbijn Evers, als van iedere andere Amsterdammer. Wij activisten maakten gebruik van ons democratische recht te demonstreren en flyers uit te delen. En dat recht is ook in de Beethovenstraat van toepassing. Niemand kan mij vertellen waar ik als Amsterdammer wel en niet in mijn stad mag komen. Ook rabbijn Evers niet.

arch/ive/ief (2000 - 2005)