Tienduizenden op schitterende Palestina-betoging in Brussel

Aan de Schaarbeekse Berenkuil stappen samen met mij wel twintig jongeren van Arabische afkomst op de tram, gewapend met keffiehs en Palestijnse vlaggen. Waarom ze gaan betogen? "Israël schendt de rechten van de Palestijnen elke dag, zegt Hamid. En telkens de Palestijnen zich bereid tonen om te onderhandelen, verbreekt Israël de akkoorden. Het moet maar eens gedaan zijn met dat gepalaver, het is tijd om te handelen." "Er is maar één oplossing, treedt Redouane zijn vriend bij, en dat is de oorlog tegen Israël, om Palestina te bevrijden." Mohamed komt ook tussen: "Dit heeft niets van doen met het feit of je moslim bent of niet. Iedereen moet zich verzetten tegen dit internationaal onrecht. Cowboy Bush trekt de militaire budgetten op en bespaart op de sociale budgetten. We moeten hem stoppen!"
Bij het vertrek van de betoging hoor ik dezelfde geluiden. "De wereld staat op springen en we zijn het goed zat", zegt meneer Ben Abdallah. Wat denkt hij over de Intifada? Ik ben er voor, die mensen vechten voor hun grond. Beeld je in dat ze jouw huis komen binnenvallen, wel, dan heb je toch ook het recht je te verdedigen, niet?"
Een groepje Marokkaanse vrouwen en meisjes probeert de kop van de betoging te nemen met een langgerekte Palestijnse vlag. Die wordt hét beeld van de betoging: in alle maten, tot XXXL, eisen de betogers op die manier een Palestijnse staat, met Jeruzalem als hoofdstad, en met het recht op terugkeer voor alle vluchtelingen.
Een vijfhonderdtal Marokkanen uit Schaarbeek komen zich in groep bij de betoging vervoegen. Ze zijn zeer goed georganiseerd. Hun ordedienst houdt een lang koord, vast zodat heel het blok letterlijk ingesnoerd wordt. Samir legt me uit: "Het is een complot. Eerst wil Bush de Palestijnen kalmeren en intomen en daarna wil hij Irak aanvallen. Maar de Arabische volkeren hebben hem wel door. De jonge generatie laat zich niet meer vangen aan die vuile spelletjes van de Amerikanen."
De vele zelfgemaakte spandoeken en bordjes maken duidelijk dat deze betoging er een is van de gewone mensen, de migranten uit de volkswijken, die letterlijk leegstromen richting Brusselse kleine ring. Uiteindelijk komen meer dan 25.000 mensen opdagen, de grootste betoging over het Midden-Oosten die België ooit gekend heeft. Als een vulkaanuitbarsting van bewustzijn, verzet, solidariteit.

"Bush, Sharon, moordenaars!"

Sharon en Bush zijn duidelijk de kop van jut tijdens deze betoging. Wat Bush beweert over Irak, Iran, Noord-Korea en de Palestijnen, keren de betogers tegen de VS en Israël. Zoals met het bordje "Israël = schurkenstaat; Israël = land van het kwaad". Of met het spandoek "Bush bedreigt de vrede in de wereld, Sharon voert uit. Ze creëren haat en schande."
Maar ook de leiders van de Arabische landen worden niet gespaard. Een vrolijk Arabisch deuntje dat gezongen wordt, eindigt met "de Arabische leiders hebben ons verkocht". "Ze zijn gekooid door de VS", legt een betoger me uit.
Veel gezinnen met kinderen betogen mee. Fara, 10 jaar, komt uit Elsene. Waarom doet zij vandaag mee? "Omdat de Israëli's Palestina willen veroveren. Ze voeren oorlog en vermoorden kinderen." Een andere groep kinderen draagt bordjes mee: "Bevrijd de kinderen van Palestina".
Nu hij zich zo heldhaftig verzet, is de steun voor Yasser Arafat totaal. "Vroeger was dat maar zo en zo", vertrouwt meneer Azzabi me toe, een Marokkaan van 65, voor wie het zijn eerste betoging is. "Maar nu steun ik hem 100 procent."
Enige steun ook voor de Belgische parlementairen die naar Ramallah trokken: "Dank aan onze Belgische parlementairen", zegt een spandoek. "We appreciëren hun moed", zegt een betoger. Maar Europa krijgt ook kritiek: "Europe, medeplichtig of verantwoordelijk?", vraagt een spandoek. Een ander eist "bevries de samenwerking EU-Israël".

NGO's en partijen: met gemengde gevoelens

Naast de overweldigende Arabische deelname, zijn heel wat ngo's, verenigingen en politieke partijen aanwezig – de ene al wat uitdrukkelijker dan de andere. We zien Entraide et Fraternité, Broederlijk Delen, Oxfam Solidariteit, Oxfam Wereldwinkels, de Mouvement Chrétien pour la Paix, het CNAPD, 11.11.11, het CNCD, Pax Christi, Vrede,… Een groot blok van de PVDA in Chénge the world-mood, en kleinere tot zeer kleine groepen van POS-SAP, LSP-MAS, PC, Ecolo en Agalev. De Parti Socialiste, voor wie de organisatoren ter elfder ure het platform nog verlaagd hadden (een Palestijnse staat naast de Israëlische, en enkel een onderhandeld recht op terugkeer voor de vluchtelingen), stuurde massaal haar kat, en ook de SP.A gaf niet thuis. Wel zagen we enkele vlaggen van de CSC, de CNE, het FGTB (Franstalig ACV, LBS en ABVV) en het ACW.
Mieke Molemans, voorzitster van 11.11.11: "Ik ben blij dat er zoveel volk is, en dat de betoging verloopt in een aangename, motiverende sfeer. Mijn waardering ook voor de mensen van de Arabische gemeenschap voor de puike organisatie van de betoging." En wat moet er nu gebeuren? "Laten we hopen dat meer Belgische en Europese politici gaan afdwingen dat de Israël de VN-resoluties toepast, dat ze het brede draagvlak voelen dat voor dit standpunt bestaat."
Pierre Galand, voorzitter van de CNCD (de Franstalige koepel van ngo's): "Deze manifestatie komt precies op het goeie moment. De internationale gemeenschap moet duidelijk kunnen stellen: respect voor het internationaal recht, solidariteit met het Palestijnse volk dat slachtoffer is van het terroristische staat van Sharon."
De rode jasjes van de Legal Teams zijn ook present. Advocaat Ivo Flachet: "Het verdedigen van de democratische rechten is in deze context heel belangrijk. Zoals de Palestijnen het recht hebben om zich te verzetten tegen de bezetting, zo moeten wij het recht blijven hebben om onze solidariteit met hen te betuigen, en om te betogen tegen de almacht van het imperialisme. Met de Legal Teams willen we het recht op actievoeren beschermen."

Palestina-gangers, jong en oud

Nathalie Preudhomme, 26, is lerares. Net voor het begin van de tweede Intifada, in de lente van 2000, nam zij deel aan een werkkamp in het vluchtelingenkamp van Deisheh, bij Bethlehem. En met Kerst maakte ze deel uit van een missie voor burgerbescherming in Palestina. "De Belgsche regering reageert veel te terughoudend", zegt ze. We moeten Israël het feit van de Palestijnse staat op een veel concretere manier opleggen. Die mooie woorden van Michel zouden door daden gevolg moeten worden. Met de slachtingdie nu aan de gang is in Palestina heb ik alvast besloten om activist te worden en de onmiddellijke stopzetting van deze oorlog te eisen."
De Youth Action for Peace stuurt al 20 jaar jongeren naar Palestina, vertelt Roel Forceville me. "Momenteel hebben we acht mensen in Hebron, in heel precaire omstandigheden. Maar wij gaan door, ondanks de huidige oorlogssituatie." Wat er dan moet gebeuren? "Een volledige economische en militaire boycot van Israël, zoals destijds met Zuid-Afrika."
Jong en oud trekt naar Palestina, om de bevolking daar een hart onder de riem te steken. De niet meer zo jonge heren en dames van de Mouvement Chrétien pour la Paix organiseerden in januari al hun derde missie, en tonen hier op twee spandoeken hun solidariteit.

arch/ive/ief (2000 - 2005)