arch/ive/ief (2000 - 2005)

Niet voor het eerst en - hoogstwaarschijnlijk - ook niet voor het laatst haastten we vandaag ons naar "het gesloten asielzoekerscentrum" 127bis, naast een landingsbaan van "Brussel-Nationaal" in Steenokkerzeel. Rond het kamp zien we enkel televisie (met uitgeklapte journaals voor een rechtstreeks verslag in de avondjournaals) en beeldpers. Er zijn geen actievoerders te zien. Dicht tegen de landingsbaan staan overvalwagens en een waterkanon van de Rijkswacht.
De radio heeft deze namiddag omgeroepen dat er weer een dode is gevallen in dit strafkamp voor niet-Belgen zonder ordentelijke papieren. De hoeveelste dode al op rij ? Vorige keer was er een man van het metershoge hek rond het kamp gevallen, officieel bleef hij dood aan zijn breuken. Sinsdien is er een nieuwe omheining bijgekomen, nog hoger en nog hatelijker dan de twee die er al stonden.
Onder de ramen van het kampgebouw ligt rommel. Er hangen lange slierten papier naar buiten. De bewakers hebben nog geen tijd gehad om alles voor het oog van de camera's weer netjes on orde te brengen.
Met drie omheiningen wordt praten met de mensen binnen helemaal moeilijk. Een man roept dat er vanochtend veel politie binnen is geweest om het stoffelijk overschot van de dode buiten te krijgen. Ondanks het protest van de gevangenen zijn ze er in gelukt het lichaam te evacueren. Het protest is terecht. Eens het lichaam in handen van Justitie is, is niemand nog zeker dat de ware toedracht van de feiten aan het licht komt. De man zit al twee maanden in het kamp, na vier jaar in België.
Een jonge vrouw uit Kosovo roept dat daar een moeder met vier kinderen opgesloten zit. Een andere Kosovaarse spreekt bijna vlekkeloos Nederlands. Haar vader woont in Nederland. Allemaal zijn ze hevig verontwaardigd : over het verdachte overlijden van deze morgen, over de wantoestanden in het kamp, de jonge vrouw roept dat ze gewoon voort naar school willen gaan.
Ze weten wel niet precies wat er gebeurd kan zijn of wanneer. De één heeft het over 7 uur vanochtend, een ander over 10 uur - zoals de radio.
Er is natuurlijk een officiële versie. Die is door de media met graagte rondgebazuind. VRT-radio zegt dat de dode een drugsverslaafde zou zijn. Dat weet de publieke opinie dan ook weer. Aan de ingang staat Mario Gotto van CIRE, een NGO die rond de vluchtelingenproblematiek werkt, en een dame van MRAX, de beweging tegen racisme en xenofobie. Zij weten dat er een onderzoeksrechter in het kamp is, en dat twee "groene" parlementsleden binnen om een onderhoud vragen met de kamergenoten van de dode. Zij hebben kennelijk van de directie van het kamp gehoord dat de dode een Kosovaar van 32 jaar zou zijn. Hij zou op 18 maart aangekomen zijn (onduidelijk is : in het kamp of in België) en een asielaanvraag "sur le territoire" hebben ingediend. Maar de volgende dag zou hij daaraan hebben verzaakt en ingestemd hebben met vrijwillige repatriëring. Die was gepland voor 3 of 4 april. De man zou een methadon-behandeling ondergaan, en daarom gisteren vrijdag nog door een arts zijn verzorgd.
De parlementairen komen even later buiten. Marie-Thérèse Coenen (Ecolo) zegt dat eerst de onderzoeksrechter (heet die Van Aelst ?) zijn verhoren moet doen. Vanavond om 22uur zou Coenen dan getuigen mogen zien. Vreemd is dat de andere parlementair, Kristien Grauwels van Agalev, niet op de hoogte schijnt te zijn van die belofte aan haar Ecolo-collega. Daar scheelt, lijkt ons, iets aan de "groen" collegialiteit. Grauwels zegt de vreemdelingenproblematiek actief te volgen in het parlement, ook in de kamer-commissie Binnenlandse Zaken.
Rond 19u vertrekken we weer, terwijl de TV-spots voor de live-interventies in de journaals aanfloepen. De Europese deportatie-politiek, waarvan België zo'n gewillige uitvoerder is, heeft zijn zoveelste slachtoffer geëist. Zopas was er nog het relaas van de 23-jarige Algerijnse asielzoeker Rafik Miloudi, die aan zware mishandelingen door de deportatie-politie een open rug overhield die met 39 hechtingen gerepareerd moest worden. Hij zit nu in de gevangenis van Sint-Gillis opgesloten. En op een dag valt de volgende dode. Het systeem is er op afgestemd. En dan komt Koen Dassen of een andere woordvoerder van Binnenlandse of Aanverwante Zaken weer verklaren dat ze het zelf gezocht hebben.

Het is gewoon een doordeweeks feit geworden dat er is af en toe een slachtoffer valt in het Repatriëringscentrum 127 BIS te Steenokkerzeel. Maar ja je kan niet zeggen dat men er veel aan doet om dit te verhinderen. Gezinnen met soms baby's van maar enkele weken oud worden er opgesloten temidden van drugsverslaafden en criminelen. Hoewel er vaak meer dan honderd mensen zijn opgesloten beperkt de aanwezigheid van een dokter of zelfs nog maar een verpleegkundige zich tot de kantooruren. Heeft er iemand gezondsheidsklachten buiten deze uren dan beslist het personeelslid aan wie deze klachten worden gemeld of hij al dan niet een dokter van wacht of ziekenwagen oproept. Veel van deze personeelsleden zijn ex-bouwvakkers of alleszins mensen met zeer weinig basiseducatie die maar wat al te blij zijn dat ze een baan als ambtenaar hebben kunnen bemachtigen. De hoofdreden om er te werken is voor 90% het prachtige uurrooster nl. 7 dagen werken en daarna 7 dagen vrijaf. Dan zwijg ik nog van het racisme dat hoogtij viert in 127 BIS. En wat moeten we denken van het gebruik van isoleercellen te pas en te onpas. Men maakt er bijvoorbeeld gebruik van als iemand zijn vlucht om een of andere reden werd afgelast. Of indien in er in de woonblokken plaatsgebrek is. En wat moeten we denken van Ferri Xhedved: 25 jaar en overleden zonder dat de autopsie een duidelijke doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen. Jongemannen van 25 jaar sterven niet zomaar omdat ze tijdens het ontsnappen moeten lopen.