Artikels vertaling Barca (La Vanguardia)

De arbeiders dreigen met een algemene staking tegen de hervorming van de arbeidswet

Silvio Berlusconi maakte van de top gebruik om naar eigen land een boodschap te sturen, in het bijzonder naar de Italiaanse vakbonden die een algemene staking in het vooruitzicht stellen tegen de opheffing van de wet op de hertewerkstelling (i.e. ontslagen personen kunnen opnieuw worden tewerkgesteld)

BARCELONA.- Silvio Berlusconi, eerste minister van Italië, maakte gisteren gebruik van de Europese top om een bijzondere boodschap te sturen naar de Italiaanse vakbonden. Zij stellen manifestaties en een algemene staking in het vooruitzicht als protest tegen de wijziging van het artikel 18 van het Statuut van Werknemers over de verplichte hertewerkstelling als het ontslag niet gerechtvaardigd kan worden.
"De vakbonden jagen me geen schrik aan – aldus de eerste minister tijdens de persconferentie na de slotzitting-. Het overleg is afgelopen. Toch blijft de regering nog altijd bereid over te gaan op de sociale dialoog als er feiten, en dus geen politieke of ideologische redenen, op tafel worden gegooid. Als de vakbondscentrales beslissen door te gaan met de algemene staking (voorzien 5 april), dan wordt het duidelijk dat het om een absurde en puur politieke daad gaat tegen een project dat vooral noodzakelijk is om de verstarde arbeidsmarkt te openen en een echte situatie van volledige tewerkstelling te bereiken. Iedereen weet dat Massimo D'Alema (eerste postcommunistische minister) dat project al wilde waarmaken." Berlusconi drong erop aan te praten over de interne toestand van Italië, waarover hij veel informatie gaf aan zijn Europese collega's. Zij werden erop gewezen dat de wetgeving van artikel 18 of dergelijke artikels alleen maar van kracht is in Portugal, Oostenrijk en Italië.
Hij voegde eraan toe dat de volledige tewerkstelling een van de belangrijkste thema's is voor de toekomst van Europa. De steunpilaren ervan zijn de economische ontwikkeling, de creatie van werkgelegenheid en de uitbreiding van een beter systeem dat garant staat voor niet discriminatie. "Iemand heeft me vergeleken met Le Pen (Franse extreemrechtse euroafgevaardigde) – zei hij tijdens die persconferentie -, maar die persoon zou moeten weten dat mijn partij, Forza Italia, zich in het centrum bevindt van het Italiaanse politieke panorama. Diegenen die het tegenovergestelde beweren, leven niet in de werkelijkheid." De Italiaanse leider onderstreepte de extreme bezorgdheid voor de situatie in het Midden-Oosten en uitte zijn vertrouwen in de kracht van het tijdens de top goedgekeurde document. Dat document veroordeelt het overdreven geweld en nodigt beide partijen in het conflict uit om een eind te stellen aan dar geweld.

Economische herstel
Berlusconi sloot zich ook aan bij de hoopgevende visie over het economische herstel in Europa. Hij verwelkomde de wil van de Europese leiders om de energiemarkt te liberaliseren, hoewel hij betreurt dat de verbruikers nog buiten de boot vallen. En met de woorden "belangrijke nationale interesses", alludeerde hij openlijk naar de verkiezingscampagne in Frankrijk. Buiten de algemene lijnen van de top heeft Berlusconi een apart gesprek gehad met de Oostenrijkse kanselier Wolfgang Schüssel over het Europese handelsverkeer over de weg. Daarbij moet worden vermeden dat Italië uitgesloten of benadeeld wordt door de geofysische moeilijkheden van zijn verbindingswegen met Frankrijk, Zwitserland en Oostenrijk, en vooral door de sluiting van de Mont Blanc tunnel.

Barcelona: antiglobalistiche wereldhoofdstad

Onder de duizenden betogers die een fatsoenlijk feest hielden, waren slechts een klein aantal geweldplegers

EEN WERELD VAN BETOGERS. De drie betogingen tegen de huidige globalisering mobiliseerden duizenden burgers in de straten van Barcelona, die één van de grootse manifestaties was tijdens de laatste jaren.

Historische manifestatie in Barcelona. Het aantal burgers dat de straten onderliep, oversteeg records zoals de manifestatie ter ere van Ernest Lluch of als de grote manifestatie eind vorige week tegen de overheveling van de Ebro. Het herinnerde ons ook aan de grote manifestatie van de Diada in 1977.

BARCELONA. (van de redactie)- Een indrukwekkende menselijke stroom van meer dan 300.000 personen (250.000 volgens de Guardia Civil) nam het centrum van Barcelona in tijdens de betoging voor alternatieven van de Europese thema's tijdens de top. De betoging, vertegenwoordigd door zowel gematigden als radicalen, was een heus succes. Aan de manifestatie moest een einde worden gemaakt door de incidenten die zich aan het einde voordeden. Tijdens de schermutselingen werden 38 personen aangehouden.
De initiële vreedzame manifestatie nam een steeds meer spannende aard aan. Nadat ramen van verscheidene gebouwen en banken werden stukgegooid door een groepje van dertig personen, steeg het gevaar op schermutselingen en werden de Paseo Colom en het einde van de Rambla het nieuwe toonbeeld van een stadsguerrilla. Op het einde werden uitstalramen van verschillende gebouwen, vooral banken, gebroken, en werd pyrotechnisch materiaal gelanceerd tegen de zetel van de Militaire regering en tegen die van Correos (Spaanse postbedrijf).
Door die incidenten besloten de organisatoren van de manifestatie de route in te korten. Maar het aanhouden van de incidenten – de paseo Colom veranderde in een racekoers tussen politie en manifestanten – verplichtte de organisatoren tot het aflassen van de betoging.
Zodra de manifestatie was afgelast, vlogen radicalen en leden van de oproerpolitie (Unidad de Intervención Policial) elkaar in de haren tijdens gewelddadige agressie-uitingen waarbij verscheidene gewonden vielen, waaronder zeven politieagenten en een dertigtal antiglobalisten.
Om zes uur 's namiddags begon de manifestatie, waarvan de deelnemers personen waren van alle leeftijden die op feestelijke wijze pamfletten toonden en lemma's zongen tegen het huidige globalisatieproces. Een uur en een kwartier nadat de eerste groep was beginnen te stappen, bereikte het hoofd van de stoet het einde van de uitgestippelde route: het standbeeld van Colombus. Op dat moment bevond de tweede groep –waaronder de meeste radicalen – zich nog stilstaand in de omgeving van het vertrekpunt, plaza Catalunya, zonder de mogelijkheid zich te kunnen verplaatsen. De derde groep, bestaande uit politieke partijen en vakbonden, kon zich ook niet verplaatsen en besloot de manifestatie op te heffen. Twee uur na het begin van de manifestatie begonnen de incidenten. Ondanks de rust tijdens het eerste parcours, werd de antiglobalistische maniestatie aangetast door het gooien van voorwerpen naar de politie, die op gewelddadige wijze reageerden.
Om negen uur dertig 's avonds leek de zone van Colom een slagveld. Op dat ogenblik hadden er schermutselingen plaats aan de Paral-lel, waar geweldplegers een rijdende wagen omverwierpen. Andere vandalen bleven uitstalramen vernietigen en plunderden bankkantoren. Ook vielen ze een mobiele wagen aan van Catalunya Ràdio.
De veiligheid van radio- en televisieploegen was niet beter verzekerd door de oproerpolitie. Twee journalisten van het persagentschap Efe liepen verwondingen op.
De strategie van de politie om de geweldplegers te isoleren bestond uit het afsluiten van de zijstraten van de zone Raval. Er ontstonden afwisselend rellen aan de paseo Colom en Paral-lel, terwijl de voorbijgangers zich verscholen in gebouwen en portiershokjes. Naarmate de minuten verstreken, werd de beantwoording van de politie meer en meer gewelddadig. Volgens de politie werd een overvloed aan stadsguerrillavoorwerpen gebruikt.

FEESTELIJKE EIS. Het protest tegen het "kapitalistische Europa" en de eisen waren niet in tegenspraak met de feestelijkheden en de zin om zich te vermaken, zoals bovenstaande foto toont, dat ons aan carnaval herinnert.

De ziel van Barcelona
In de lucht hangt een niet veel goeds voorspellende vogel, de politiehelikopter, die zoals de ogen van god de gezindheid grondig onderzoekt. Daaronder, de plaza Catalunya die zich omvormde tot het altaar waar het gouden graskalf van het geld wordt geadoreerd. In het midden, de frisse wind van maart, de uitstalramen met hout beschermd, de Yasser Arafat-doeken om de hals en homoseksuele koppels hand in hand. Deze manifestatie lijkt op een Valenciaanse paella: alles kan erbij. Van opkomst voor Argentinië tot pamfletten die "Make love, no war" aanbevelen, voorstanders van een vrij Tibet en zelfs eisen als ‘minder Operación Triunfo, meer onderwijs( operación triunfu is een Spaans programma als big brother, waarbij de kandidaten muziekles krijgen)', diegenen die de afschaffing eisen van de vreemdelingenwet tot diegenen die de Colombiaanse guerrilla of ETA steunen. Zo ontdek je zelfs het ongeloofwaardige feit dat de PSUC nog steeds bestaat.
Dat is nu het ding van de antiglobalisatie, een potpourri die gezinnen met autootje en kindjes aantrekt, en jongeren die hun broekspijpen op de grond laten slepen, de liefhebbers van Xibeca en de joint. En de Fransman, die een perfecte kopie lijkt van José Bové, de Galliër Asterix die beroemd werd door de McDonald's in brand te steken.
Bij het vallen van de nacht, langs de Via Laietana, in een sfeer van mei 68, van de antiracistische manifestaties van Martin Luther King en die tegen de Vietnamoorlog. Het hoofdbureau van de politie is stevig op slot en dat daagt onder de manifestanten hetzelfde enthousiasme uit als de aanwezigheid van de heer Figo in Camp Nou. Ondertussen herinnert een pamflet er ons aan dat "wij allemaal Carlo zijn", de overleden jongere in Genova.
Op het einde begint het dansfeest en de ramen worden aan diggelen geslagen. Morgen zullen alleen nog de resten van de strijd er zijn, afvalstukken van het nieuws, maar vandaag is hier iets nieuws begonnen. Misschien weet niemand goed wat hij wil, maar ze weten wel wat ze niet willen. Vandaag heb ik de toekomst voor mij zien defileren.
Manuel Trallero

De politie arresteert 31 personen en houdt verscheidene minderjarigen vast nog voor de betoging

BARCELONA. (Redactie)- De agenten van de nationale politie verspreid over Barcelona hadden gisteren, voor de ingang van de macromanifestatie, 31 personen aangehouden. 24 van die aanhoudingen vonden plaats op vrijdag, wanneer de eerste protesten tegen de EU-top werden gehouden, en waarbij rellen ontstonden tussen politie en manifestanten. De politie hield ook een onbepaald aantal minderjarigen aan, die deelnamen aan verscheidene schermutselingen. Een veertigtal personen kwamen gisteren bijeen voor het commissariaat van Verneda om er de vrijlating te eisen van de gearresteerden die niet geïmpliceerd waren bij de incidenten.
Bronnen van Campagne tegen het kapitalistische Europa, de organisator van de meeste manifestatiegebeurtenissen, rapporteerden gisteren dat vrijdag negen leden verwondingen opliepen door politieaanvallen tijdens diverse manifestaties. Volgens die bronnen, is een van de gewonden een Slowaakse meisje, Maja I., dat gehospitaliseerd werd in het hospital del Mar met een scheenbeenbreuk. De antiglobalisten schrijven deze verwonding toe aan de politie, maar die ontkent het en beweert dat zowel agenten als manifestanten alleen maar lichte verwondingen hebben opgelopen.
Onder die 31 gearresteerden bevinden zich zes personen die lid zijn van de Baskische vereniging Zuzen, die op vrijdagochtend een auto omverwierpen in de boulevard Diagonal in Barcelona.

VERNIETIGINGEN. De geweldplegers vernietigden verscheidene bankkantoren, zoals dat van La Caixa gelegen in de boulevard Paral-lel nabij de Nou van de Rambla. In die zone vonden veel incidenten plaats

Een antiglobalistische groep versperde de A-7
Een vierhonderdtal leden van antiglobalistische bewegingen die de politie de toegang tot Spanje had verboden, versperden gisteren namiddag de autosnelweg A-7 ter hoogte van de grens La Jonquera als protest tegen de Spaanse regering die hen de deelname aan de manifestatie te Barcelona had verboden. De antiglobalisten brachten de nacht door in Perpignan nadat de Spaanse overheid hen de toelating tot het land had verboden omdat ze als vermoedelijke onruststokers werden beschouwd. De groep, die bestond uit militanten van Attac, D-14 en de Revolutionnaire Communistische Liga – onder hen, EU-afgevaardigde Alain Krivine – en die met acht bussen reisde, had al 's morgens in Perpignan gemanifesteerd. Op de middag probeerden de antiglobalisten opnieuw de grens over te steken. Aangezien de politie hen weer tegenhield, besloten activisten, met hun identiteitskaart in de hand, de grens te voet over te gaan. Nadat de politie hun opnieuw de pas afsneed, bleven ze midden in de weg, en beperkten ze het verkeer in de richting van Spanje tot één zijstrook. Rond zes uur 's namiddags liet de politie de bussen met manifestanten naar Barcelona door.

DE VREEDZAME MANIFESTATIE
Overladen met succes
Ignacio de Oravio
Van betoging tot concentratie. De derde groep van de grote betoging gisteren te Barcelona, die bestond uit verenigingen, vakbonden, ong's en politieke partijen, kon niet gaan betogen. De toestroom van mensen overlaadde de betoging, die zich niet kon bewegen vanuit de bijeenkomstplaats, aan de paseo de Gràcia te Barcelona. Zo werd de "betoging" een concentratie en, ten slotte, een discotheek.
De manifestanten die op die plaats samenkwamen, sloten zich aan bij het einde van de tweede groep zodat, op het einde, het Foro Social besloot niet meer mee te stappen, en een muziekinstallatie van honderden decibels aan te sluiten en de menigte uit te nodigen tot een danspasje. Enkelen vermaakten zich enige tijd, totdat iemand waarschuwde dat er in de zone incidenten kunnen uitbreken.
"Het is het best mogelijke antwoord tegen de pogingen de bewegingen te criminaliseren", beweert Joan Coscubiela, leider van de Spaanse vakcentrale (CC.OO., Comisiones Obreras).
Véronica H., Equatoriaanse drankverkoopster, trachtte voordeel te trekken uit de massale opkomst. Ze is al zes maand in Barcelona en het is de eerste keer dat ze het idee kreeg om zo van de globalisatie gebruik te maken. "De globalisatie is een goede zaak", zei ze glimlachend. Om acht uur 's avonds had ze al vier kratten van 24 blikjes verkocht. Achter de grote ramen van de Swatch-winkel, een Zwitsers merk, in de paseo de Gràcia con Casp, was de verkoopster Natalie er niet gerust in. De manifestatie liep ten einde, maar de nacht kwam eraan, en de ramen waren maar negen maand oud: nieuw sinds de manifestatie van juni 2001. "Schrik…, welja, een beetje, maar wij zijn werkers en we gaan akkoord met het protest".
Josep Guardiola, van SOS Racisme, was vooral geschrokken van de politiepantsering, die al de hele week de stad in zijn greep had. Gisterenavond vierde hij het "indrukwekkende succes" van de bijeenkomst, maar hij betreurde dat de Foro Social niet had kunnen meestappen.

ARRESTANTEN. De oproerpolitie hield 38 gewelddadige betogers aan.
BUSH IS NIET GELIEFD. De bijeenkomst bekritiseerde het interventionisme van de V.S. in Afghanistan en in de rest van de wereld.

EEN GEWELDDADIGE MINDERHEID
De kunst van het provoceren

Als de politie een hinderblok vormt, dan zal het scenario immens zijn. Het is inderdaad zo dat de meest radicalen hen uitdagen. De zaak werd des te hachelijk aan de ronda de Sant Pere, aan de hoek met de Vía Laietana. Daar bevindt zich een Benetton-zaak. Een zaak met gebroken ramen. Met houten stokken en flessen in de hand hadden ze zoals stormrammen de ruiten aan diggelen proberen te gooien. Daarom hebben acht agenten zich voor de winkel opgesteld, waar ze gewoon blijven wachten. Men ziet hen als woeste waakhonden, met hun helm, hun vizier en schild, in de pose van een gladiator. De aanwezigheid van die agenten werkte op de zenuwen van de meest radicalen, die in een busje van afscheidingsbewegingen reisde – Batasuna, Terra Lliure, bewegingen uit Galicië, en uit Cerdeña. Daarom koelden ze hun woede op die agenten.
"Weg met de bezetters", schreeuwden ze. De politie moordt en foltert.
Het gaat om een zenuwenstrijd. De eerste die de opstelling verbreekt, zal een chaos veroorzaken. Eduard maakt een kruisteken.
"Daarvoor ben ik niet gekomen", zegt hij. Ik woon in een buitenwijk. Ik ben van geen enkele politieke beweging lid, en ik hoop dat er niets zal gebeuren. Hoewel ik denk dat het niet van mij afhangt, maar wel van diegenen die boven mij staan. Hij wijst naar de hemel, waar een helikopter als een vlieg boven de agenten vliegt. "tsjilp, tsjilp, tsjilp, dat het vogeltje maar valt", roepen ze. Met vuurpijlen willen ze het vogeltje schrik aanjagen.
Het beeld van de radicalen spreekt zichzelf tegen. Ze verklaren zich onafhankelijk, en uiten hun haat tov de nationale eenheid, maar ze kleden zich als skin heads. Met de korte jeans, de geschoren schedel, de bottines en de bomberjas. Ze hebben veel gedaan in die massa. Ze dronken liters bier en rolden joints. En ze deelden metalen blikken uit. Verpotten, beweren ze. De agenten voor de Benetton-winkel houden zich zoals mogelijk. Zenuwachtig staan ze er te kauwen, communiceren ze via hun walkietalkie en bewegen ze eens hun benen. Gelukkig blijft iedereen ter plaatse aan de ronda Sant Pere. Daarom is er alleen maar dreiging. De straten van Colom liggen er wel anders bij.

Vijfduizend personen nemen deel aan de alternatieve antiglobalistische top

José Bové beweert dat Aznar en Jospin "medeplichtig" zijn aan de grensversperring

De antiglobalistische bewegingen hebben deze dagen herhaald dat hun activiteiten niet alleen maar protesten zijn. Gisteren, voor de namiddagbetoging, debatteerden vijfduizend personen over andere globalisatievormen, georganiseerd door de Campagne tegen het kapitalistische Europa.
BARCELONA.- Voor de namiddagmanifestatie van gisteren debatteerden vijfduizend personen over het huidige globalisatieproces en de alternatieven ervan. Aan de debatten, georganiseerd door de campagne tegen het kapitalistische Europa, nam José Bové deel, één van de meest populaire leiders van de antiglobalistische beweging. Bové veroordeelde "de medeplichtigheid van de Spaanse en Franse regering" die de betogers de toegang tot Barcelona verbood en hen aan de grens vasthield. De debatten werden afgesloten met een forum waaraan vertegenwoordigers van migranten, van de verdediging van de Ebro, de wereldvrouwenstaking en het Italiaans Foro Social deelnamen.
De deelnemers aan de debatten splitten zich in zes werkgroepen om enkele thema's die op de Europese agenda staan te analyseren. Tot de belangrijkste thema's behoren o.a. de liberalisatie van de transport- en energiesector, de hervormingen van het onderwijssysteem, de opbouw van een sociaal Europa en de alternatieve financiële modellen.
José Bové nam deel aan de tafel bestemd voor de sociale rechten. Deze werkgroep debatteerde over de uiteenzetting van een akte van rechten met een universeel karakter. Het voorgestelde document zou uit ten minste tien rechten bestaan: recht op werk, op sociale bescherming, op een waardig pensioen, op gezondheid, onderwijs, cultuur en ontspanning, op vervoer, op basisdiensten, op woonst en op een wezenlijk inkomen.
De Franse landbouwleider zei dat wat in Perpigan is gebeurd – waar verscheidene bussen uren werden vastgehouden – hem een schande lijkt. Volgens Bové, is die "blokkade" de vrucht van een ‘akkoord tussen Jospin en Aznar". Bové waarschuwde Aznar voor meer mobilisaties dit semester in Spanje.

Optreden in Montjuïc
Vele betogers – vooral de jongsten – gingen na de betoging naar de Montjuïc om er het slotconcert bij te wonen van de campagne tegen het kapitalistische Europa. O.a. (groepen)

Van Porto Alegre naar Barcelona
De bewegingen van internationaal verzet beantwoorden aan twee grote ongerustheden: enerzijds de armoede veroorzaakt door de neoliberale globalisatie, anderzijds de ongerustheid veroorzaakt door een institutionele crisis van linkse partijen, waarin verschillende partijen handelen als onafhankelijke en verstarde eenheden, depressieve vakbonden en ong's die lichtzinnige betogen houden. De vermenging van deze twee dimensies en een gemakkelijker taalgebruik voor de burger maakt dat een zekere linkse retorica bewegingen heeft aangetrokken van gewone mensen die ze ongerust maken met de communistische vervreemding, de tv-rotzooi, de dominantie van de VS, de uitbuiting van de Derde Wereld, de vervrouwelijking van de armoede en de degradatie van het milieu.
Nu wordt zoveel gesproken over het geweld van die bewegingen, terwijl zij hun aandacht vestigen op het systeem en de werking ervan. Die werking tracht duivels en crimineel te worden en gehoorzaamt duidelijk aan het plan om die gewone mensen te verjagen. Want van Genova leerden we één ding: de politie van Berlusconi deed niets om dat destructieve geweld van Black Block te stoppen; de tolerantie van hun daden werd gebruikt om een ongeoorloofde repressie te rechtvaardigen.
Het is inderdaad zo dat het systeem een onverwacht antwoord heeft opgeleverd, zoals vele communicatiemedia die het Sociaal Forum van Porto Alegre met vriendschappelijke blik aanschouwden. Erna heeft men het gevoel dat er een steeds meer algemene aanvaarding komt van wat geleid zou hebben, na S-11, naar meer dan één lynchpartij: het grootste probleem in de wereld is niet het terrorisme, maar wel de armoede. Natuurlijk heeft Porto Alegre ook als waarschuwing gediend voor de schepelingen (fig.) n.a.v. de belangrijke inmenging van de sociaal-democratie in het netwerk van het internationaal verzet. Hopelijk zullen de bewegingen niet proberen een gelijkaardige weg te begaan en eindigen met meer legitimiteit en een imago dat maar naar die ene globalisatie leidt: de globalisatie die een universeel fiscaal paradijs voorspelt en drie miljard mensen in de armoede laat.

Lluís Pascal Oud-directeur van het Europese theater te Parijs
"Het nieuwe Europa denkt aan geld"
Bestaat er een Europese cultuur? – Wat we Europese cultuur noemen is in feite een netwerk van culturen die zich vermengen en elkaar in de tijd domineren, en die niet altijd beperkt blijven tot geografische grenzen of politieke conventies. Dat geheel van culturen heeft misschien wel een gemeenschappelijk kenmerk: tov de spiritualiteit waarop de oosterse culturen zich baseren, baseert Europa zich op enkele morele principes. Natuurlijk overschrijden die ideeën de grenzen van de Europese gemeenschap, en vooral die van de eurozone, maar ze komen daarentegen niet voor binnen de handelswereld. Het nieuwe Europa is de economie, en daarin staat het geld centraal. En het thema cultuur verschijnt altijd in kleine letter in een doorwrocht contract van om het even welke andere aard. Dat gebeurt waarschijnlijk overal in de wereld, maar in Europa, en vooral in zijn onduidelijke en veranderlijke toestand die we globalisatie noemen, hangt er een raar geurtje aan de resultaten die meestal ten behoeve van de politici zijn.
Is het nodig een grondig debat te houden over cultuur nu we Europa aan het opbouwen zijn? Meer dan een debat, er is een culturele revolutie nodig. De meeste grondwetten van de 198 staten vermelden het recht op onderwijs. Maar nog steeds niet het recht op cultuur. Cultuur is gedurende eeuwen het privilege geweest van een kleine minderheid. De toegang tot de cultuur, via directe kennis en de uitvoering ervan, het is te zeggen, de toegang tot het onderwijs via het genot van het begrip en de intelligentie is het thema van een toekomstige revolutie.
Bestaan er echt culturele grenzen?
Natuurlijk zijn er culturele grenzen zoals er economische, sociale, etc. grenzen zijn. Maar misschien moeten die wel opgeheven worden. Als we erin geloven dat cultuur voor kennis staat, dan herkent de kennis het verschil en de diversiteit, en daarom ook de coëxistentie (een meer beschaafde graad dan de zogenaamde tolerantie), die onmiddellijk kan bestaan. En dat leidt ons naar de uitvoering van de vrijheid, een woord in strijd met macht. Waarschijnlijk is het daarom dat de cultuur die voortvloeit uit macht, een dode cultuur is, gemaakt uit clichés, een schematische aanschouwing en dus niet overeenkomstig met de realiteit van de burger.

Henry Kamen. Brits historicus van Birmaanse origine en getrouwd met een Catalaanse in Barcelona

Er bestaat geen gemeenschappelijke Europese cultuur
Bestaat er een Europese cultuur? Neen, en die heeft nooit bestaan. De cultuur definieert alleen maar dingen die we gemeenschappelijk hebben en tussen de West-Europese landen en zelfs binnen een zelfde land is het heel moeilijk om gemeenschappelijke vormen terug te vinden. Het verlangen om tot een meer algemene cultuur te komen, mag niet meer zijn dan een onaannemelijk en onbezonnen fantasie. Elke Europese gemeenschap wilde in het verleden zijn eigen cultuur behouden, en ook nu en in de toekomst zal dat zo zijn. Uitgezonderd de elite, hebben we geen algemene cultuur, aangezien we onder cultuur een participatie verstaan aan alle dingen die we gemeenschappelijk hebben. In Spanje, bij voorbeeld, wordt heel weinig gelezen, in Engeland, Duitsland en Frankrijk daarentegen wordt wel veel gelezen. Anderzijds, de meerderheid van de Engelsen weet niets af van de Spaanse cultuur, behalve twee à drie schrijvers, daar de Spaanse literatuur niet in het Engels wordt vertaald.
Welke rol spelen de intellectuelen?
Hier praten we over enkelingen die alleen in de verbeelding van enkele politici bestaan. De definitie van Europa is die van de christen-democraten, al 50 jaar oud; een christelijke wereld van blanken, waarin de Aziaten, Afrikanen of Pakistani niet thuishoren. Alle Catalanen van de CiU zijn pro-Europees en willen hun identiteit behouden. Europa is heterogeen, maar de contradicties lijken sterker dan de illusies van de aanhangers van een verenigd Europa. Het debat staat open, en geen enkele partij heeft volledig gelijk.

Le Monde, zondag 17 – maandag 18 maart 2002

Barcelona: een moeizame strijd over de liberalisatie van de energie

Zaterdag 16 maart heeft de Europese top zijn laatste zitting gehouden om tot een compromis proberen te komen dat aan de Franse openbare diensten beschermt om dan over te gaan op de opening van een concurrentiemarkt van de elektriciteit en het gas
BARCELONA
Van onze correspondent ter plaatse
Het had een top moeten zijn ter ere van de liberalisatie, in het bijzonder van de elektriciteitsmarkt. Het werd een lofzang ten voordele van de openbare diensten. Tot de slotzitting 16 maart, hebben Jacques Chirac en Lionel Jospin de prijzen omhoog gejaagd door van hun collega's meerdere garanties te eisen. De inzet: zich in Frankrijk niet laten beschuldigen, tijdens de electorale campagne, dat ze de openbare diensten hebben verkwanseld op het altaar van de Europese markt terwijl de andere 14 lidstaten haast hebben bij de volledige opening van een concurrentiemarkt voor gas en elektriciteit.
Vrijdag 15 maart eiste Jospin van zijn collega's dat de Europese richtlijn over elektriciteit " een gemeenschappelijk pilaar definieert van verplichtingen van de openbare diensten zoals de erkenning van het recht op elektriciteit en een gelijktrekking van de tarieven". Chirac deed niet onder en herinnerde dat "de pilaar niet mag gewijzigd worden", zoals "de gelijkheid van behandeling die zich vertaalt in een noodzakelijke aanwezigheid van diensten van algemeen belang binnen het territorium" of zelfs "de solidariteit want de diensten van algemeen belang verwijzen naar de vitale behoeftes zoals water en energie of naar de fundamentele rechten zoals het recht om zich te verplaatsen of om te communiceren". Deze garanties behoren al min of meer tot de richtlijn van de Commissie die eiste dat "alle verbruikers van de universele dienst gebruikmaken, m.a.w., het recht om elektriciteit te bevoorraden op eigen territorium tegen betaalbare en aannemelijke prijzen." De richtlijn zet de lidstaten aan tot "de bescherming van kwetsbare verbruikers".
Het Spaanse voorzitterschap heeft via zijn conclusies van zaterdagochtend de garanties vermenigvuldigd om Parijs te paaien. Die garanties betreffen het verzoek aan de Commissie om de mogelijkheid te bestuderen een kaderrichtlijn op te stellen over de openbare diensten; om aan de Raad van Sevilla in juni een werkwijze te rapporteren die voorkomt dat de openbare diensten onder de regelingen vallen die staatshulp verbieden.

"Heel wat vooruitgang"
Het Spaanse voorzitterschap suggereerde om de elektriciteitsmarkt in 2003 te openen, behalve die van de gezinnen (het huishouden). Deze maatregel moet in ieder geval ten minste 60% van de Europese markt dekken (huidige verplichting is 30%). Dergelijk openingsniveau zal, volgens de Commissie, opnieuw een onderneming autoriseren waarin een twintigtal personen hun leverancier kan kiezen. De conclusies trachtten het dossier van particulieren één jaar uit te stellen, en daarover wil Frankrijk geen woord reppen: "in het licht van de ervaring en voor de Europese Raad van 2003, zal er een beslissing worden genomen over de bijkomende maatregelen (i.e. de markt openen voor particulieren) waarbij rekening zal worden gehouden met de verplichtingen van de openbare diensten, met de veiligheid van de bevoorrading en, in het bijzonder, met de bescherming van de meest kwetsbare burgers". Ten slotte werd voorgesteld om in de lente van 2006 de algemene werking van de Europese energiemarkt te analyseren en in het bijzonder zijn uitwerking op de bescherming van de verbruiker.
Wat de Fransen betreft, zaterdagochtend dacht men in de presidentiële woning dat "in feite, de Spanjaarden zich inzetten. Het resultaat had voor ons veel erger kunnen zijn". Ook in de woning van de eerste minister erkende men dat "er wat vooruitgang is geboekt voor de openbare diensten, die de bezorgdheid van Frankrijk voor ogen houdt". Toch hoopt Frankrijk opeen uitstel tot 2004 van de opening van de markt voor particulieren, en wilde het ook meer bindende engagementen voor de kaderrichtlijn over de openbare diensten. De verplichting een ‘beslissing' te nemen over de particulieren in 2003 lijkt nog veel te bindend.
Enfin, de Fransen wilden niet praten over de datum voor de volledige liberalisatie van de spoorwegvracht terwijl het voorzitterschap al van het "invoeren ervan, in 2004 indien mogelijk" spreekt en een richtlijn over dat onderwerp wenst op te stellen.

Duitse voorbeeld: veranderen van elektriciteitsleverancier is niet zo gemakkelijk
FRANKFURT
Van onze correspondent ter plaatse
Op papier lijkt alles simpel voor de Duitse particulieren: zoals in de beste liberalisatiewereld, kan hij zomaar van elektriciteitsleverancier veranderen. In principe hoeft hij maar een contract te tekenen met een van de vele ondernemingen. "Dan is het aan de ondernemingen om de technische details tussen elkaar te regelen", aldus een expert. In geval van een nieuwe woning, dan is de belangrijkste lokale leverancier verplicht die aan te sluiten aan zijn netwerk, maar toch blijft de keuze van de bewoners vrij.
Het was aan het einde van de lente van 1999 dat de belangrijkste elektriciteitsondernemingen, tot dan geconcentreerd tot hun eigen streek, zich in een strijd verwikkelden om de klanten van hun rivalen proberen te verleiden. Publiciteitscampagnes, gratis nummers, etc., bepaalde ondernemingen hebben een fortuin uitgegeven om door te breken. Het filiaal van EDF (Electricité de France, Franse elektriciteitsmaatschappij), EnBW heeft zo een echt merk gelanceerd om een product te verkopen dat van nature moeilijk herkenbaar is. Anderen stellen ‘ecologische' stroom voor, weliswaar iets duurder, maar het werkt op herbruikbare energie.
1.4 miljoen gezinnen hebben er al voor gekozen hun gewonen leverancier ontrouw te zijn, dit is 37% van de markt volgens de meest recente cijfers. Maar de bevlieging die vooral in het begin te merken was, is vlug gedoofd. "Zekere groepen doen er alles voor om hun cliënteel te overtuigen, ze hebben het moeilijk om samen te werken met hun concurrenten als het erom gaat de contractbepalingen op te stellen", aldus een ambtenaar. De toegangstarieven tot de lokale infrastructuren compenseren doorgaans een mogelijke prijsdaling die de concurrentie aanbiedt. Het aantal bedrijven – 850 elektriciteitsnetuitbaters – compliceert het spel.

Telefonische bijstand
"De investering om van leverancier te veranderen kan enorm zijn en bijgevolg is de winst meestal niet genoeg om veel klanten aan te trekken: de mensen verkiezen stabiliteit en betrouwbaarheid", stelt H. Fletcher vast, vertegenwoordiger van RWE, één van de twee grootste Duitse ondernemingen. Nog afschrikwekkender: als een middelgrote operateur bankroet gaat, dan gaat de overschakeling naar een andere leverancier gepaard met overgangstarieven…die hoger liggen dan het gemiddelde. De moeilijkheden zijn zodanig dat de federale minister besloten heeft begin dit jaar een dienst van telefonische bijstand aan te bieden aan particulieren die van leverancier wensen te veranderen.
De omvang van de investeringen heeft ook het initiële enthousiasme ingetoomd van de elektriciteitsondernemingen. Voortaan verkiest de meerderheid onder hen te gokken op de trouwheid van hun klanten, in plaats van op klanten te jagen van hun concurrenten: 27% van de verbruikers hebben voordeliger tarieven kunnen krijgen…door o.a. te dreigen van leverancier te veranderen.

arch/ive/ief (2000 - 2005)