arch/ive/ief (2000 - 2005)

'Woodstock' ? Daar ging het er toch veel vreedzamer aan ? Inderdaad. Op dat legendarische festival schoot de (Amerikaanse) politie niet met rubberkogels en werden vreedzame betogers niet neergeknuppeld door als rambo's verklede 'ordedienaren'.

Maar toen ik de beelden zag van de op zaterdagavond 16 maart door de straten van Barcelona dansende, muziekmakende, kleurrijk uitgedoste betogers, moest ik aan Woodstock (1969) denken. Hetzelfde jeugdig enthousiasme, dezelfde vredeswil ook: Woodstock was dan wel geen gebeurtenis met een zelfde politiek bewustzijn zoals Barcelona, er werd in de songs toch scherp uitgehaald tegen de oorlog in Vietnam. En net als in Woodstock hadden de organisatoren helemaal niet zoveel volk verwacht. "In Barcelona kwamen driehonderdduizend betogers opdagen, zes keer meer als voorspeld" titelde De Morgen van 18 maart. Volgens de Spaanse kranten El Mundo en El Pais konden het echter ook 400.000 geweest zijn. Dan vergeten we nog de vakbondsbetoging van de dag ervoor, met ook 100.000 deelnemers. Dan vergeten we nog de betogers die aan de Spaanse grenzen tegengehouden werden.

Maar zoals na het vreedzame Woodstock de kater van de flowerpowergeneratie volgde tijdens het gewelddadig verlopen Stones-optreden in Altamont (1970), zo zorgden amokmakers er in Barcelona voor dat het weer op geweld uitliep.

Of was het de politie die even wou bewijzen dat ze niet voor niets massaal opgetrommeld was ? "De voorspelbare vraag is wie het eerst begon" schreef Rob Zoutberg in De Morgen op 18 maart. Zijn titels spraken voor zich: "Grootste andersglobalistische betoging ooit eindigt in chaos na politie-optreden / Rubberkogels jagen mensenzee uiteen." Het conservatieve Aznar-regime liet de wereld zijn Franco-gelaat zien. Meteen wordt het een stuk begrijpelijker waarom er in Baskenland nog altijd geen vrede is.

Uitleggen waarom er zoveel mensen in Barcelona gingen betogen, deed De Morgen van maandag 18/3 niet. Alle aandacht ging weer naar het geweld, ook al op de voorpagina met een foto van op betogers intimmerende agenten. Daarboven de titel: "Andersglobalisten onthaald op Spaanse furie". Jammer dat De Morgen de link niet legde met artikels verder in de krant over de op 18 maart in het Mexicaanse Monterrey gestarte VN-conferentie over ontwikkelings samenwerking.

Dezelfde foto die we in De Morgen op pagina 1 kregen, vonden we in De Standaard van 18/3 binnenin. Op zijn 'cover' besteede De Standaard geen letter/geen beeld aandacht aan het antiglobalistenprotest. Binnenin volgde wel een artikel over de Europese top met als titel "Europese Unie zit weer op Amerikaanse lijn." Het antiglobalistenprotest zorgde enkel voor de begeleidende foto.

Op de televisiejournaals was er op maandag 18 maart al helemaal geen aandacht meer voor wat dan toch de 'grootste antiglobalistenbijeenkomst' ooit is geweest. Over de (VRT-)radio hoeven we niet te spreken: helemaal in de ban van de zelfmoord van Alain Vander Biest en een paar pedofilieschandalen.

Ook al op zondagavond 17 maart liepen VRT en VTM niet over van enthousiasme voor het massaal protest. Halverwege de 7 u-journaals kregen we er een paar minuutjes van te zien, met weer de nadruk op het gewelddadig einde. De VRT - die anders dan VTM probeerde om enige duiding bij het protest te geven - sprak zelfs van een 'straatoorlog'.

Vergelijk dit alles met de manier waarop het Woodstock-popconcert door de media tot een legende is uitgegroeid ...

Gelukkig zijn antiglobalisten soms zo slim om het anders aan te pakken. Zo raakte hun protest op maandag 18 tot op de sportpagina's van De Standaard (en van diverse andere kranten, zie het eerdere verslag van Joeri). Dat lukte met een foto van een 'veiligheidsman' die een antiglobalist wil oppakken die zich voor het begin van een Spaanse voetbalmatch aan een doelpaal vastketende. Het onderschrift bij de foto in De Standaard was duidelijk: "de manifestant sloot zich aan bij het protest in de straten van Barcelona tegen de verregaande liberalisering van de economie." Zo blijft zelfs topvoetbal - voor het establishment ook een leuk 'volksopium' - niet vrij van politiek protest. Beautifull.

De A.G.-beweging zit met een probleem als ze er niet genoeg in slaagt haar inhoud over te brengen naar het grote publiek, m.n. via de pers. Welk belang heeft de commerciële pers om daar zo weinig woorden aan vuil te maken? Anders zijn ze zo geneigd om uit te pakken met het opvallende en al wat succes heeft, en nu is er een massale beweging aan het groeien, en springen ze niet (of amper) mee op de trein!
Indymedia is natuurlijk mooi als 'alternatief' medium ('als ZIJ er niet over schrijven, doen WIJ het zelf wel'), maar het blijft natuurlijk preken voor eigen parochie. Misschien moeten de gevestigde media maar eens meer door 'ons' worden bestookt met brieven, vrije tribunes, reclamaties (bv. naar de vrt- en vtm-nieuwsdiensten). Kranten hechten doorgaans erg veel belang aan dat soort feedback.

Een paar opmerkingen ...

De rubberkogels waarover de pers het heeft, zijn in werkelijkheid een soort tennisballen in hout met daarover een laagje rubber. Ze worden afgevuurd door agenten op brommers. Dat heb ik toch begrepen uit een gesprek met een Spaanse activist zaterdagnacht.

Maandagavond ging ik iets eten in de pizzeria om de hoek. De kok was blijkbaar verontwaardigd dat de voetbalmatch een tijdje tegengehouden werd. Dat was een aanknopingspunt voor een gesprek over globalisering met iemand die zich apolitiek beschouwt: na een kwartiertje waren we het erover eens dat de liberalisering van de energiemarkt niet noodzakelijkerwijze goedkopere energie oplevert (als je het hebt over hun eigen elektriciteitsrekening worden mensen plots wel politiek bewust) en begreep hij waarom er betoogd werd. Zo tover je verontwaardiging om tot begrip.

Ouders en vrienden die bezorgd waren omdat ik naar Barcelona ging, heb ik aangeraden Indymedia te raadplegen. Hun conclusie was duidelijk: om te weten te komen wat er werkelijk gaande is, volstaan de traditionele media niet. En ze waren daarover behoorlijk verontwaardigd :)

Na het lezen van Geerts commentaar maak ik mezelf de bedenking dat we inderdaad niet alleen aan Indymedia, Diogenes en ander onafhankelijke media mogen werken, maar ook de commy's (commerciëlen) moeten blijven bestoken. Vroeger deed ik dat zelf ook veel meer; maar als je op Indy gegarandeerd je ding kwijt kan, dan vervalt wat de nood om stukken naar kranten te sturen bv.

Maar dan nog: de commerciële media aanspreken is niet simpel, want zodra je de media zelf durft bekritiseren sluiten ze meteen hun ramen en vensters. En op de hoofdredacties hebben ze het antikapitalistische karakter van de antiglobalistische beweging wel begrepen vandaar de 'todschweigetactik'.

Wat wel boeiend is, is hoe antiglobo's er soms via goed gevonden 'zetten' in slagen om in het nieuws door te dringen, zo bv. met die actie aan de doelpalen op "Neu camp" (of hoe noemde dat veld ?). Meer van dat.