Kritiek op de vlaamse kranten over hun verslaggeving in Barcelona

Metro, de morgen, de standaard, het laatste nieuws en het nieuwsblad vonden de gebeurtenissen in barcelona belangrijk genoeg voor hun voorpagina. Metro heeft centraal op hun voorpagina een foto van een dapper-uitziende Verhofstadt en Michel. In de tekstbox ernaast focussen ze op het optreden van Verhofstadt en de consequenties van de genomen beslissingen voor Belgie. De standaard heeft op zn voorpagina een artikel over Giscard d'Estaings visie op de beslissingen genomen in Barcelona dit weekend. Het Volk is de enige van deze 6 kranten die de EU-top niet belangrijk genoeg vinden voor hun voorpagina. "de sterrenparade in Knokke" en "prins William wordt kaal" worden wel belangrijk genoeg geacht voor hun eerst bladzijde. Het nieuwsblad brengt op hun voorpagina zowel een kort artikel over de consequenties van de in bcn genomen beslissingen voor de burger (met een verantwoording van het optrekken van de pensioenleeftijd, "om de pensioenen betaalbaar te houden"), als een foto van een vastgeketende activist aan een doelpaal in het nou camp-stadium met wat uitleg erbij. De morgen heeft een grote foto van op betogers-kloppende politie-agenten op hun voorpagina; ze benadrukken ook dat er ook nu weer een massa andersglobalisten op de been was, "... zelfs 300 000 betogers". De morgen meldt in diezelfde tekstbalk dat de andersglobalisten deel beginnen uitmaken van de "traditionele omkadering" bij Europese toppen. Daar zou de commentaar bij gegeven kunnen worden dat het inmiddels traditie aan het worden is dat de morgen hierbij wederom op het geweld focust en veel minder op de boodschap van de betogers; evenals vele andere kranten trouwens, maar misschien verwacht men van een "progressieve kwaliteitskrant" toch net ietsje meer kwaliteit. De morgen gaat in een artikeltje ernaast in op de verhoogde pensioenleeftijd, en koppelt dit aan de vraag van Europa om flexibele en geleidelijke pensionering aan te moedigen (het tijdskrediet wordt hierbij vermeldt met een klein woordje uitleg). Het laatste nieuws gaat op zn eerste bladzijde in op het verhogen van de pensioenleeftijd. Ook hier, net als in het nieuwsblad de vermelding dat deze maatregel nodig is om het pensioenstelsel betaalbaar te houden.

Op pagina 3 bericht het volk wel over de EU-top in BCN. Ook hier (net als in het nieuwsblad) een foto van een aan een doelpaal geketende activist. Dat de voetbalmatch even moest stilgelegd worden vanwege de actie, lijkt wel belangrijker dan de begoging. Er wordt 1 regeltje gewijd aan "de betoging tegen het Europa van het kapitaal" in het algemeen, en 1 regeltje (doch iets korter dan de vorige regel) aan het geweld. Hieronder een artikel over de beslissingen die in BCN werden genomen tijdens de top. Ook hier weer dezelfde verantwoording om de pensioenleeftijd te verhogen, namelijk het betaalbaar houden van het pensioenstelsel. Voorts bericht men in dit artikel ook nog kort over de "vrijmaking van de energiemarkt", de "energietaks" (zonder uitleg waarom, waarop er precies belast zal worden, en wie het zal moeten betalen), ontwikkelingshulp, scholing van werkloze vrouwen,...

Verdere verslaggeving moet je in het laatste nieuws al bijna met een microscoop gaan zoeken (op pagina 2)(toch een slechtziende als ik). Daar gaat men dan verder over de verhoging van de pensioenleeftijd, met nadruk op het tijdskrediet (zoals de morgen). Net als in de morgen wordt er een overzichtje gegeven van de belangrijkste beslissingen. Aan het eind van het artikel krijgen we ook een alinea met de titel "rellen", met meer nieuws over de rellen dan over de rest van de betoging. Uit dit tekstje kan je zelfs niet uitmaken of alle "300 000 antiglobalisten" relschoppers waren, of slechts een deel ervan (net als in de meeste andere kranten).

Het nieuwsblad biedt meer van hetzelfde. Je zou er warempel van beginnen gapen. Hun berichtgeving is wat uitgebreider dan deze in het volk en het laatste nieuws, maar een kritische noot hoef je ook hier niet te verwachten. Wel een geweldfoto in kleur van reuters (dezelfde als in de morgen en de standaard) met de "positieve" titel "veldslag in barcelona". Veel ruimte tot interpretatie wordt er ook hier niet gelaten.

In metro krijgen we op p. 3 een volledige pagina nieuws over bcn, mocht deze pagina niet voor ongeveer 2/3de ingepalmd worden door reclame voor woonkrediet (sja, die krant moet ook "leefbaar" zijn zeker). In het hoofdartikel van deze pagina vooral aandacht voor de Franse invloed op de beslissingen op de top. Gelukkig krijgen we in datzelfde artikel de goede boodschap van Verhofstadt dat het allemaal wel in orde zal komen; kunnen we vanavond tenminste op onze beide oren slapen, onze premier zorgt toch wel goed voor ons he. We krijgen er zelfs het schitterende nieuws dat er zelfs op sociaal vlak het een en ander bewoog in Bcn. Namelijk in het kader dat nu ook vrouwen gestimuleerd zouden worden om buitenshuis te gaan werken. Maar ook de verhoging van de pensioenleeftijd wordt als "sociaal" bestempeld; het pensioensysteem moet namelijk betaalbaar gehouden worden. Voorts gaat ook metro verder met het overlopen van de andere beslissingen. Bij metro gebeurt dit wel in doorlopende tekst, terwijl het nieuwsblad, het laatste nieuws en het volk liever aparte puntjes gebruiken. Nog in metro wordt ook het onderwerp Irak aangesneden, en dan vooral hoe er veel over gezwegen wordt. Volgens Verhofstadt zelfs de kortste discussie die hij ooit over Irak meemaakte. Er wordt vermeldt dat het Belgische voorstel om een Europese missie naar bagdad te sturen gekelderd wordt, zelfs tezamen met het waarom van de keldering. Nog volgens metro zijn er honderdduizenden betogers naar bcn afgezakt om er hun ongenoegen te uiten over de liberalisering van de economie. Na deze zin worden er enkele regels gewijd aan geweld en de verstoring van een voetbalmatch. Maar, ziedaar een lichtpuntje (microscopisch, ik weet het), daarna volgt er een hoopvol zinnetje over het belgische initiatief om erover te waken dat "de unie 'socialer' wordt". in metro staat er ook nog een actiebericht in de sportbladzijden, waar de activisten blijkbaar interessanter zijn dan een verslag van de match. Ook in het nieuwsblad, het laatste nieuws, het volk, de standaard en de morgen (alle kranten die ik las dus) slopen actievoerders de sportpagina's in. In de morgen werd er zelfs de link gelegd naar historiek binnen de Spaanse politiek (nog nooit gezien op een sportpagina:-) ).

Op p. 6 kopt de standaard met "europese unie zit weer op Amerikaanse lijn" met daaronder een foto (zelfde als in de morgen en het nieuwsblad) van gewelddadige politie-agenten die op ineenduikende betogers kloppen. Leuk Europa is dit, zou ik daaruit besluiten; Kan iemand mij zeggen of dit een bewust kritisch effect is dat door de standaard werd uitgelokt, of ben ik de enige die deze conclusie trekt? Onder deze titel brengt de standaard een kritische noot over het EU-beleid t.a.v. het Israelisch-Palestijnse conflict, dat op de top ook weer ter sprake kwam, en dat een duidelijke wending genomen heeft. De standaard heeft hier uitgebreid oog voor. De journalist vermeldt ondermeer dat er nog wel een strenge passage t.a.v. Israel in de eu-verklaring staat, en schrijft uitgebreid over de wending dat de EU neemt over deze kwestie, haalt ook relevante achtergrondinfo en achterliggende diplomatische factoren (o.m. Irak) aan, waarop afgesloten wordt met nieuws over de navo. Ook over eensgezindheid binnen de EU wordt er kritisch bericht, terwijl er wat info over wat er zich achter de schermen afspeelde bij de beslissing over vrijmaking van de energiemarkt volgt. Dat Blair maar wat graag Irak zou willen aanvallen, wordt bij de standaard ook niet onder stoelen of banken gestoken. Op andere bladzijden volgt er nog een interview met Giscard d'estaing en een analyse over de vrijmaking van de energiemarkt. Ook hier worden de andere beslissingen puntje per puntje opgesomd (in de standaard wel iets langer dan in de andere kranten). Na deze behoorlijke verslaggeving is het dan ook onthutsend te moeten vaststellen dat er over de andersglobalistenacties meer vermeld staat in de sportbladzijden dan in de rest van de krant! In de sportkatern worden er wel enkele regeltjes besteed aan de actie in Nou Camp, en is er ook een foto van de inmiddels beroemde handboeifanaat. Onder het eerder besproken artikel (EU zit weer op amerikaanse lijn) wordt er bij de foto enkel vermeld dat er "ongeveer 300 000 andersglobalisten zaterdagavond betoogden in Barcelona,...." Van de twee regels (!) is er een daarvan gewijd aan geweld. Niet meer, niet min, over een toch wel historische betoging (ajb, meldt me dat ik stekeblind ben:-) )

De morgen heeft het op pagina 2 over een mak europa. Zoals de traditie het de jongste maanden wil wordt meneer Verhofstadt weer het handje boven het hoofd gehouden, echter niet door Y. Desmet ditmaal. De nadruk op geweld op de voorpagina van de morgen liet al niet veel goeds voorspellen. Bladerend naar p. 11 komt dit vooroordeel op het eerste zicht ook weer uit. Ook hier zie je een grote geweldfoto in kleur (deze keer met gewelddadige agenten in burger). De morgen geeft van de besproken kranten wel veruit de meeste info over de betoging. In de ondertitel wordt er al melding gemaakt dat deze betoging de grootste andersglobalistische ooit was, in het artikel wordt dit "een van de grootste". De schrijver stelt de vraag "wie is er begonnen met het geweld?". Toch leuk, te bedenken dat niet zo lang geleden, zonder enige vraagstelling, zowiezo de betogers met het vingertje werden gewezen. De journalist geeft zelfs enkele verschillende redenen waarvoor de mensen hier betoogden. Ook leuk, ware het niet dat er nergens vermeld wordt dat velen kwamen opdagen om tegen het kapitalisme te betogen. Ook wordt er wederom vermeld dat er
"tegen de globalisering" betoogd wordt, hoeveel keren moet er nog uitgelegd worden dat deze conclusie simplistisch en incorrect is. De morgen is ook de enige krant die de grenscontroles en de weigering om vele betogers de grens te laten oversteken vermeldt, tezamen met een vermelding van de betoging in Perpignan die in andere kranten niet gedaan wordt. Nogmaals uniek is de morgen wanneer het ook weer de enige Vlaamse krant is (van deze die besproken worden) die het waard vindt te vermelden dat er een feestelijke sfeer hing, terwijl andere kranten enkel het geweld opgemerkt hadden. Bij het bespreken van het geweld wordt er ook expliciet weergegeven dat wat hier vermeld wordt de versie van de politie is; werd deze soort info enkele maanden terug niet automatisch als de waarheid gedeclameerd.
Ook de morgen meent dat er een serieus sociaal luik gebreid werd aan het economische. In geen enkele krant wordt er de vraag gesteld of de meeste van deze maatregelen wel es anti-sociaal zouden kunnen zijn. Waarop er verdergegaan wordt met het beknopt weergeven van de beslissingen. De kritische toon van de standaard hierover vinden we echter niet terug in de morgen. Integendeel, woorden van Verhofstadt worden wederom graag in de mond genomen zonder enige kritische reflexie. Onder een foto van Verhofstadt en Michel staat er volgende tekst afgedrukt: "L. Michel en G. Verhofstadt zagen met lede ogen aan hoe de Britten en de Nederlanders het debat over Irak verhinderden". Deze toon wordt ook verdergezet in een artikel over het buitenlands beleid van de EU. Verhofstadt en Michel worden afgeschilderd als twee arme drommels die misbegrepen worden (voor een keer dat ik het nu es niet volledig oneens ben met hen:-) ). Als conclusie wordt hieraan gekoppeld dat het Europees buitenlands beleid een stap achteruitgezet heeft. Vervolgens wordt het Britse Irak-beleid met enkele zinnen afgemaakt (k moet het toegeven, echt goed gewoon), ondermeer met behulp van een uitspraak van Michel ("Maar niet iedereen rond de tafel heeft dezelfde agenda"), waarop men verdergaat over het Israelisch-Palestijns conflict. De schrijver stelt hierbij vast dat de EU op dit vlak niet verder kwam dan een door de Amerikanen geinspireerde tekst, die volgens Verhofstadt gepikt is van het Belgische voorzitterschap:-) Voorts laat men Verhofstadt nog wat zn ego opkrikken. Het moet toch leuk zijn als premier een krant te hebben die je hielen likt.

arch/ive/ief (2000 - 2005)