arch/ive/ief (2000 - 2005)

Bomspotting ontstond in de zomer van 1997. Een jaar eerder had het Internationaal Gerechtshof van Den Haag geoordeeld dat dreiging met of het gebruik van kernwapens in strijd zijn met internationale rechtsregels. Het "Nuclear Weapons Abolition Days", een internationaal netwerk van vredesorganisaties, besloot daarom nieuwe inspanningen te te leveren om kernwapens weg te krijgen door een mengeling van geweldloze acties en juridische middelen. Om dit te realiseren werden Burgerinspecties in het leven geroepen. Zij hebben de opdracht om na te gaan of er nucleaire wapens liggen opgeslagen en hierover getuigenis te brengen.
In ons land nemen het Forum voor Vredesactie en Voor Moeder Aarde deze taak op zich. In 1997 vonden de eerste inspecties plaats bij de NAVO in Brussel en op de luchtmachtbasis van Kleine Brogel.

Ondertussen hebben deze Burgerinspecties genoeg materiaal verzameld aan te tonen dat er op de luchtmachtbasis wel degelijk nucleaire massavernietingswapens aanwezig zijn. Om die reden is Bomspotting geevolueerd van een actie van burgerinspecteurs naar acties van bewuste burgers. Zij zijn bereid de wet te overtreden door het militaire domein zonder toestemming te betreden, met als doel de kernwapens voor de rechtbank te brengen. Maar zover is het nog niet gekomen. De problematiek is ondertussen wel al uitgegroeid tot een politiek hangijzer. Er zijn reeds heel wat BV's de revue gepasseerd in de strijd tegen de kernwapens. In 1999 stapten schrijvers op in de mars op en rond de luchtmachtbasis. Een jaar later waren het acteurs die de handschoen opnamen. Telkens waren ook een aantal politici aanwezig, waarvan er ook vescheidene werden opgepakt. Maar tot een proces is het in Belgie nog nooit gekomen. In Schotland daarentegen wel, en de drie beklaagden werden er vrijgesproken. Dat is zonder meer een hoopvolle zaak voor de acties in ons land.

Toch zijn deze acties niet geheel in overtreding met de wet, en dat zal er ook wel een steentje toe bijdragen waarom er nog niemand werd vervolgd. De bomspotters baseren zich op een aantal artikels en voorschriften:
1. De Neurenbergprincipes: "iedereen die weet heeft van illegale praktijken en de mogelijkheid heeft hiertegen op te komen, volgens de inter-
nationale rechtsregels een potentieel misdadiger is, tenzij die persoon maatregelen neemt om de misdaad te voorkomen". Deze tekst werd ook er-
kend door de VN.
2. Den Haag heeft het bezit van kernwapens veroordeeld omdat ze strijdig zijn met het humanitair- en het oorlogsrecht.
3. Artikel 2 van het Non-Profileratieverdrag waarin Belgie zich ertoe verbindt op geen enkele manier de overdracht van kernwapens zal aanvaarden.
4. Artikel 6 van het Non-Profileratieverdrag waarin Den Haag alle landen ertoe verplict op korte termijn te onderhandelen over kernwapens.

Eigenlijk zijn er aan bomspotting relatief weinig risico's verbonden. De kans op vervolging is miniem, aangezien er dan ook moet worden gepraat over de aanwezigheid van de kernwapens. En dat is een discussie die politici mijden als de pest.

23 maart organiseert Bomspotting een bijeenkomst in Brussel. Daar zal gepraat worden over de toekomst. Als de regering na de laatste bomspotting niet reageert zal men het over een andere boeg gooien. De naam bomspotting zou dan verdwijnen en vervangen worden door bomstopping. Wat dat precies inhoudt kan je te weten komen op 23 maart. En ook hier is er zeker iets over terug te vinden dan.