Zorgen voor links in Nederland

Met de gemeenteraadsverkiezingen van gisteren is duidelijk geworden dat het niet zo goed gesteld is met links in Nederland. Rechts wint op electoraal vlak aan invloed, niet in het minst door het fenomeen "Pim Fortuyn". Over Fortuyn zijn de laatste maanden zoveel woorden gezegd en geschreven dat de man in geen tijd uit is gegroeid tot één van de bekendste politici in het land. De opiniepeilingen gaven hem zoveel kansen dat de massamedia met hem hun kans schoon zagen om te scoren.

Dat de man een ongelooflijke populist is die geen blad voor de mond neemt als het om vluchtelingen, de islam of de wet op discriminatie gaat, daar storen, vooral jonge, Nederlanders zich niet aan. In Rotterdam behaalde Fortuyn en zijn fractie Leefbaar Rotterdam, vanuit het niets, de hoogste score van alle partijen. De sociaal-democraten, die een stuk naar rechts zijn opgeschoven in vergelijking met vroeger, en de rechts-liberalen likken hun wonden. Met de parlementsverkiezingen in aantocht lijkt het voor hun een slecht verkiezingsjaar te worden.

Links heeft, na de verrechtsing van de sociaal-democratische PVDA, dus nu een tweede opdoffer te verwerken gekregen. Het sukses van Fortuyn maakt de gevoeligheid van Nederlanders duidelijk voor rechts-populisme met fascistoïde trekjes. Fortuyn extreem-rechts noemen zou misschien afbreuk kunnen doen aan de waarschuwingen voor het ultrarechtse gevaar, vermits het niet duidelijk is hoe rechts de man wel is. Hij combineert sterk reactionaire ideëen met progressieve oprispingen tegen de islam, vrouwenonderdrukking en homohaat. Fortuyn is zelf homo en komt oorspronkelijk niet uit rechts-traditionele middens. Ook hekelt hij het uitgesproken technocratisch karakter van het huidige regeringsbeleid, maar pleit wel voor een meer autoritaire staat. Fortuyn doet bijna evenveel aan Verhofstadt als aan Dewinter denken.

De makke vakbonden, de afglijding naar de normaliteit van Groen Links, het gebrek aan interesse vanuit artistieke en andere middens voor politiek-libertaire ideëen en het gebrek aan identificatie van links in Nederland met de wereldwijde beweging van andersglobalisten,... het zijn misschien wel de voornaamste oorzaken voor de huidige malaise. Daarnaast zijn er aardig wat mensen voor Fortuyn gaan stemmen die voorheen niet stemden. Het geloof binnen links dat hun stem sowieso een weggegooide zou zijn, waardoor men liever thuis blijft, is misschien terecht. De Socialistische Partij is bijna de enige die electoraal iets voorstelt en daarnaast radicale alternatieven formuleert voor het huidige bestel.

In anarchistische kringen is met de dood van Arthur Lehning de laatste bekende theoreticus weggevallen. En in academische kringen krijgen anarchisten weinig voet aan de grond. Met Hans Achterhuis en Ton Lemaire werd er in filosofische kringen in de jaren zeventig en tachtig een begin gemaakt met een emancipatorische en ecologistische basis te geven aan de filosofie. Maar in de jaren negentig heeft zich dit niet echt doorgezet. Met muziekgroepen als The Ex en De Kift komt politieke en andere subversiviteit in de muziekwereld aan bod, maar ook met mondjesmaat. De actiewereld is nogal op zichzelf teruggeplooid en de interesse voor alternatieve levensstijlen haalt het vaak onder non-conformisten op de aandacht voor sociale theorie. Ook de massamedia hebben weinig aandacht voor linkse alternatieven.

Een klein interessant medium is Kleintje Muurkrant , dat me onlangs het volgende persbericht doorstuurde:

betreffende 25 jaar Kleintje Muurkrant

Kleintje Muurkrant, "het onafhankelijke maandblad dat aanzet tot zelfstandig kritisch denken en handelen", zo meldt het colofon van het in 's-Hertogenbosch uitgegeven blad. Precies vijfentwintig jaar geleden verscheen het eerste nummer, gestencild. Het was in de tijd dat iedere plaats in Nederland van enige omvang een eigen onafhankelijke, kritische stadskrant kreeg. Meestal uitgegeven vanuit de kraakbeweging of een andere alternatieve groepering.

Honderden onafhankelijke, kritische stadskranten moeten er geweest zijn. Maar na 25 jaar is Kleintje Muurkrant in 's-Hertogenbosch vrijwel als enige overgebleven. Niet meer gestencild, maar keurig in offsetdruk, opgemaakt met de computer. De inhoud geeft in die 25 jaar een afspiegeling van de items waar links Nederland mee bezig was en is. Van kraken, via kernenergie, strijd tegen kruisraketten, recht op luiheid, verzet tegen repressie naar huidige ontwikkelingen als genen-technologie, identificatieplichten en andere wanen van de dag.
Elke maand stelt het Muurkrantkollektief, zoals de uitgever van Kleintje Muurkrant nog steeds heet, een gedrukt blad samen uit ingezonden artikelen en stukken van de redactie. In een oplage van 1500 stuks vindt het blad haar weg in binnen- en buitenland naar een geïnteresseerd publiek. Sinds een aantal jaren is er ook de elektronische versie. Kleintje Muurkrant op Internet is met tussen de 300 en 400 bezoekers per dag een belangrijke vraagbaak op de elektronische snelweg.
25 jaar Kleintje Muurkrant betekent 25 jaar onafhankelijke informatie, discussie, en 'aanzet tot zelfstandig kritisch denken en handelen'. Die doelstelling blijft overeind in een wereld die er continue om vraagt met een kritische blik en de nodige scepsis te worden bekeken; ook in de volgende 25 jaar!

arch/ive/ief (2000 - 2005)