arch/ive/ief (2000 - 2005)

Apolitieke betoging voor Gelijke Kansen geen alternatief voor rechts beleid!

Het begint stilaan belachelijk te worden. Al jaren wordt er gemobiliseerd voor migrantenstemrecht. In Wallonië zijn alle partijen voor, in Vlaanderen is het sinds lang een stokpaardje van Agalev en SP(.a). Op internationaal vlak spaart paarsgroen, en dan vooral de liberalen, geen moeite om zich een multicultureel, antiracistisch imago aan te meten. En toch lijkt stemrecht voor migranten een verre droom.

U kent waarschijnlijk het verhaal. Socialisten en groenen dienden vorig jaar beiden een wetsvoorstel in. Het zag er naar uit dat migrantenstemrecht op gemeentelijk vlak erdoor kwam want in Wallonië was ook de blauwe regeringspartner ervoor gevonden, maar uiteindelijk strandde het voorstel op het njet van de VLD. In de woorden van VLD-voorzitter Karel De Gucht: "Als de Senaat dit goedkeurt, is er geen regering meer." De vice-premiers van SP.a (Vande Lanotte) en Agalev (Aelvoet) toonden onmiddellijk de bereidheid om in te binden door te verwijzen naar het regeerakkoord waarin migrantenstemrecht niet is opgenomen. Andere kopstukken vrezen echter gezichtverlies te lijden, met alle electorale gevolgen van dien. Figuren als Jos Geysels, Louis Tobback en Patrick Janssens willen dat de stemming in de Senaat kost wat kost doorgaat, zoniet dreigt een regeringscrisis. Ondertussen is duidelijk dat ze daar heel waarschijnlijk het onderspit zullen delven aangezien de PRL plots geen stemmen meer wenst te leveren voor een alternatieve meerderheid. "Wij willen meer tijd om de VLD te overtuigen," aldus Louis Michel, hoewel de VLD al heeft gezegd nooit te zullen toegeven op dit punt. Opnieuw blijkt wie van de regeringspartijen uiteindelijk het beleid bepaalt.

Het Vlaams Blok kan zich in elk geval geen mooiere aanloop naar de verkiezingen van 2003 voorstellen. Al meer dan een decennium verziekt dit thema de politieke verhoudingen en heeft het een verlammende invloed op de sociale strijd. Aangezien de socialisten geen breekpunt willen maken van het migrantenstemrecht, blijft de malaise voort rotten. Het sociale bewustzijn van de mensen concentreert zich vandaag rond de thema's veiligheid, migranten en crisis van de instellingen (corruptie, ‘het zijn allemaal zakkenvullers' enzovoort). Het Vlaams Blok ziet één voor één zijn punten op de agenda geplaatst, zoals recentelijk de aanval op het stakingsrecht. Intussen zitten we natuurlijk met dat sociaal bewustzijn en kunnen we de klok niet terugdraaien. In principe hoeft dat geen probleem te zijn want rond elk van de vernoemde thema's kan ook echte socialistische propaganda worden gemaakt (zie verderop in dit artikel). Maar dat vereist wel dat SP.a, PS en de vakbonden hun tanden durven laten zien.

Maatschappij gebaseerd op ongelijkheid

En daar wringt het schoentje. De apolitieke oproep voor de ‘gelijkekansenmanifestatie' van 10 maart is veelzeggend. Geen enkele eis verwijst naar het rechts beleid dat de ongelijkheid doet toenemen. Veel verder dan aansporen tot de waarden van het multiculturalisme komen de initiatiefnemers niet. Natuurlijk vinden wij ook dat culturele diversiteit een menselijke rijkdom is. Uiteraard zijn wij voor gastvrijheid. Anderzijds ga je met morele correctheid en een kijvend vingertje niks, totaal niks veranderen. Kijk gewoon naar het resultaat van talloze campagnes en betogingen tegen racisme en voor gelijke rechten: het Vlaams Blok blijft groeien.

Een oplossing voor het probleem vereist een strategische visie en een efficiënte strategie moet steeds vertrekken van de oorzaken van het probleem. Op een oppervlakkige manier verwijzen alle krachten in de antiracistische beweging naar de ‘sociale uitsluiting' en de ‘duale samenleving' als hoofdverantwoordelijken voor de opkomst van extreemrechts. Daarom eisen de initiatiefnemers ‘gelijke kansen' voor allochtonen. Dat is heel mooi, maar hoe realiseer je gelijke kansen in een maatschappij gebaseerd op ongelijkheid? Het kapitalisme is een systeem van ongelijke klassenverhoudingen. Stemrecht voor migranten, hervormingen in het onderwijs en van de arbeidsmarkt kunnen een vooruitgang zijn op voorwaarde dat deze hervormingen passen in een breder perspectief van socialistische maatschappijverandering. Maar op zich zullen ze weinig veranderen. Onze noorderburen bewijzen deze stelling. Jarenlang was Nederland hét voorbeeld qua migrantenbeleid. Niettemin heeft extreemrechts zich nu met Pim Fortuyn ook in Hollandse bodem verankerd. Met stemrecht verander je niets essentieels en gelijke kansen in een maatschappij vol ongelijkheid nemen de voedingsbodem van extreemrechts geenszins weg.

De fundamentele tekortkoming van het discours over gelijke kansen is dat het doordrongen is van liberaal individualisme. Geef elk individu dezelfde kansen en we leven in de best mogelijke wereld. Indien de ongelijkheid dan blijft voortbestaan, staat de deur open om alle verantwoordelijkheid af te schuiven op het individu dat de geboden kansen niet aanneemt. Aan de voedingsbodem van racisme en extreemrechts wordt ondertussen niet geraakt. Vanwaar komt racisme? Wie heeft er baat bij? Het antwoord op deze vragen toont waarop de strijd zich moet toespitsen. Het Vlaams Blok haalt het grootste deel van zijn kiezers nog steeds uit verarmde arbeiderswijken. De sociale ellende (armoede, slechte huisvesting, werkloosheid enzovoort, die op hun beurt weer de straatcriminaliteit voeden) zorgt daar voor enorme frustraties. Aangezien de socialisten het vertikken om te vechten voor de belangen van hun traditionele basis, loopt een aanzienlijk deel over naar het Vlaams Blok met haar strijdlustige retoriek. Resultaat: een diepe kloof binnen de arbeidersklasse tussen blanken en migranten. Het behoeft geen tekeningetje dat het patronaat het meest profiteert van het kanaliseren van frustraties naar migranten en de dominantie van rechtse thema's in de politiek.

Strijd verbinden met programma

Een doeltreffende strijd tegen racisme kan niet anders zijn dan arbeidersstrijd tegen de oorzaak van sociale ellende, met name de dictatuur van het kapitaal. Een kijkje over onze landsgrenzen bevestigt deze stelling. November-december 1995 kwam er een kentering in de Franse klassenstrijd met de revolte van de arbeiders aan het spoor, de post enzovoort. Sindsdien is Frankrijk aanvoerster op het gebied van de sociale strijd (o.a. 35-urenweek). Le Pen van het Front National sprak zich als rechtgeaard extreemrechts politicus uit tegen die stakingen en probeerde te surfen op het ongenoegen dat ze veroorzaakten. De verspreiding van de sociale mobilisatie bood veel onderdrukten en gefrustreerden echter een alternatief, de hoop om via strijd tot rechtvaardigheid te komen. Met zijn uitspraken ontmaskerde Le Pen zichzelf als een antisociale demagoog die geen zier geeft om sociale vooruitgang. De verhoging van de arbeidersstrijd droeg zo bij tot de versterking van de interne tegenstellingen in het FN, dat enkele jaren later splitste. Tegelijk zorgde de aangehouden strijd voor een algemene verlinksing van de Franse samenleving (bv. oprichting van Attac) en versterkte ze de linkerzijde in de reformistische massapartijen PS en PC.

Nochtans beweren wij niet dat arbeidersstrijd een wondermiddel is. Zo'n mobilisatie schept het juiste klimaat voor een alternatief, de noodzakelijke voorwaarden, maar ook niet meer dan dat. Het komt er uiteindelijk op aan een sociale en rechtvaardige samenleving van echte gelijke kansen te realiseren via een marxistisch programma van maatschappijverandering.

Enkele concrete eisen uit ons overgangsprogramma

- gelijke politieke rechten voor iedereen (stemrecht op alle niveaus, verkiesbaarheid)

- stopzetting overheidsgelden aan extreemrechtse partijen

- geen spreekrecht voor racisten en fascisten (geen gebruik van openbare gebouwen, TV etc.)

- aanpakken van de georganiseerde misdaad via opheffing van het bankgeheim

- grootschalige openbare investeringen in achtergestelde wijken gefinancierd door afschaffing van de openbare schuld en de nationalisatie van de banken onder controle van zij die daar werken (met compensatie voor de kleine spaarder).

- oplossen van de werkloosheid door invoering van de 32-urenweek met bijkomende aanwervingen en zonder loonverlies.

Wim Benda, 3 March 2002

Het klopt natuurlijk dat de oproep "gelijke kansen" een stap achteruit is na de "gelijke rechten" van de vorige betogingen.
Maar laten we nu ook niet beginnen zeuren. Er zijn ook heel wat positieve elementen. Heel opvallend is de aanwezigheid van de derde wereldbeweging. Dat is een grote stap vooruit. Het opent kansen om de strijd voor gelijke rechten hier in België te verbinden met de strijd voor de onafhankelijkheid van de thuislanden. De opeenvolgende oorlogen laten ook zien dat een bommencampagne altijd gepaard gaat met een opflakkering van racisme in het Westen. Denk aan de reacties na 11 september. Een leraar vertelde mij hoe een van zijn moslimleerlingen toegeroepen werd "wanneer zij een bom zou doen ontploffen".
Dan is er ook nog de mobilisatie van de jeugdbewegingen. De Chiro speelt deze keer voor trekpaard. De verzamelde jeugdbewegingen starten een grote mediacampagne. Ook een goede zaak. In Genua en Göteborg tonen jongeren dat zij de toekomst zijn. Ik merk dat er weer een nieuwe generatie bewuste jongeren in de scholen rondlopen die zich opnieuw interesseren voor politiek en die zich antiracistisch noemen. Na de dip waar de antiracistische beweging doorging, is dat een verademing.
Ten laatste biedt de betoging alle kansen om de boodschap zo radicaal mogelijk te maken. De initiatiefnemers laten alle deelnemers de mogelijkheid de eisen in te vullen zoals ze zelf willen. Laten we dat dan maar doen ook!
Dat Frankrijk zo voorbeeldig is, zou ik niet durven zeggen. Binnenkort zijn er presidentsverkiezingen en alle partijen met de PS op kop kiezen voor een sécuritair discours. Dat betekent dat veiligheid het enige thema is en alle politici zien vooral een antimigrantenpolitiek en meer blauw op straat als alternatief. Het FN wordt op die manier niet bestreden, maar simpelweg overbodig gemaakt.

Heel mooie woorden van de Vonk, maar waarom:

- steunt de Vonk in Gent dan niet de antiNSV-betoging? "Voor een linkse oppositie tegen het rechtse beleid". geen woorden maar daden, remember?
- krijgt het ludieke verdraagzaamheidsfeestje van Ster duidelijk wel steun van Vonk. Dit met een eisenplatform dat nog minder zegt dan dat van 10 maart.
- Was er niemand van de Vonk te zien bij de actie tegen de komst van Annemans in Gent?
- Staan jullie nog steeds op SP-lijsten? de SP, die het rechtse beleid al jaren uitvoert.

Voor een linkse oppositie tegen het rechtse beleid! Niet enkel in woorden ook in daden! Bv. in verkiezingen, in acties.

Tot op 7 maart, 19u Zuid: Anti-NSV betoging

Koenraad Depauw
Actief Linkse Studenten

Ik ben die beschuldigingen aan het adres van het United Colours Committee intussen meer dan beu aan het worden.

Steeds maar bij hoog en laag roepen dat het eisenplatform inhoudsloos is. Welnu, leg het eisenplatform van UCC en van de ALS ne keer naast mekaar:

ALS:
* Voor een linkse oppositie tegen het neoliberale beleid
* Massaprotest tegen fascistenmars
* Stop racisme en fascisme

UCC:
* Verdraagzaamheid
* Stemrecht voor migranten
* Eerlijke Noord-Zuid verhouding
* Vrede ipv profiteren van wapenhandel

Dat iedereen nu maar zelf oordeelt.

Het Vluchtelingen Aktie Komitee heeft ervoor gekozen om deel te nemen aan de actie van het United Colours Committee om verschillende redenen.
Ten eerste: er werd speciaal voor deze actie een koepelorganisatie gevormd waar alle organisaties en verenigingen die meedoen deel van uitmaken. Iedereen kan op een open manier deelnemen. Dit is compleet iets anders dan 'mogen' meelopen in de betoging van iemand anders.
Ten tweede: wij vinden dat het platform van UCC concreter is. de eis 'stemrecht voor migranten' is voor ons een hele belangrijke eis.

Daarom roepen wij mee op:
16u30: St. Annaplein (plein versieren met antiracistische slogans)
19u: Baudelopark (openluchtfuif)

Om alle misverstanden uit de wereld te helpen: natuurlijk zal Vonk aanwezig zijn op de manifestatie voor gelijke kansen van 10 maart. Op onze website en op de voorpagina van ons blad roepen wij op om naar die betoging te gaan. Maar inderdaad, in dit artikel kwam dat niet tot uiting, waarvoor mijn excuses. Wij wijzen zeker dergelijke acties niet af, ook al vinden we het platform nogal zwak.

Dat jeugd-, vredes- en derdewereldbewegingen deelnemen is positief. Bij mijn weten nemen die bewegingen wel al meer dan een decennium deel aan dergelijke betogingen, wat hen tot eer strekt. Anderzijds moet toch elke eerlijke waarnemer toegeven dat er door die deelname op zich weinig is veranderd. Zoals reeds in het artikel aangehaald: 'het Vlaams Blok blijft groeien'.

Het artikel spitste zich voornamelijk toe op
1) de lamlendige houding van linkse politici
2) het lauwe programma van de betoging
Juist het feit dat vandaag veel jongeren politiseren onder de naam 'antiglobalisering' vereist dat deze radicalisatie een politieke vertaling vindt in de uitbouw van een sterke linkerzijde. Hoe bouw je zulke linkerzijde?
1) Door de leiding van links, in de eerste plaats van de arbeidersbeweging, te bekritiseren voor hun gebrek aan strijdvaardigheid en hun politieke praktijk die veel te rechts is.
2) Door een alternatief programma te bieden.
3) Door 1) en 2) te doen binnen de bestaande organisaties van de arbeidersbeweging en andere sociale bewegingen (en niet van buiten uit want dan marginaliseer je jezelf t.o.v. de meerderheid van de bevolking)

Als Vonk willen wij daar een bijdrage aan leveren, o.a. via bovenstaand artikel. Begrijp ons dus niet verkeerd. Wij willen zeker niet zoals de eerste de beste sektariër een beetje langs de kant staan roepen en alles afbreken. Daarom dat wij o.a. in vakbonden en SP/PS ons programma naar voor brengen. [dus het tegenovergestelde van wat Koenraad lijkt te insinueren, nl. dat wij steun verlenen aan het rechts beleid van de SP-leiding]

Als ik in het artikel het platform van de organisatoren (de leiding dus) als te mager bestempel, dan zegt dat niets over al die mensen die komen opdagen en willen strijden tegen racisme en voor een eerlijke wereld. Het is juist aan hen dat wij ons alternatief programma voorstellen. De kern van de zaak is dat het eisenplatform heel weinig concrete en resolute voorstellen doet voor de binnenlandse politiek. Qua buitenlandse politiek is men al wat concreter, MAAR JE GAAT HET VLAAMS BLOK NIET TEGENHOUDEN DOOR RADICALE EISEN TE STELLEN VOOR HET BUITENLANDS BELEID (zonder dat ik beweer dat dergelijke eisen onbelangrijk zijn). Het Vlaams Blok haalt juist zoveel stemmen omdat zij durven radicaal te zijn in hun voorstellen voor de binnenlandse politiek, hoe degoutant die voorstellen ook zijn. Het VB weet heel goed wat het oplevert om de enige ‘protestpartij' te zijn.

Zoals Angela zegt, is ‘stemrecht voor migranten' een concrete eis. Jullie kunnen die eis ook lezen tussen de eisen van Vonk (supra). Maar ik vind het wat spijtig dat jullie met geen woord reppen over de rest van onze eisen. Want buiten vernoemde eis blijft het programma van de betoging heel vaag voor de binnenlandse politiek, om nog maar te zwijgen over het gebrek aan eisen om het Vlaams Blok te counteren. Ons programma poogt juist die leemte op te vullen, en het is daar dringend tijd voor nota bene.

Om te eindigen nog iets over Frankrijk. Heb ik iets positiefs gezegd over de politiek van de Franse partijen? Nee toch. Ik had het over het belang van klassenstrijd als strategie tegen rechts (lees argumentatie boven) en haalde in dat verband Frankrijk aan als voorbeeld. Het toespitsen van de verkiezingscampagne op het thema ‘veiligheid' is juist een afleidingsmanoeuvre opdat de klassenstrijd op de tweede plaats zou komen in het sociale bewustzijn (cf. argumentatie in artikel) + een manier om meer blauw op straat te krijgen en te investeren in het repressieapparaat als antwoord van de (burgerlijke) staat op de verheviging van de arbeidersstrijd en de verlinksing van brede lagen van de bevolking.

Kameraadschappelijk,

Wim