arch/ive/ief (2000 - 2005)

1) VRT = opium voor het volk / de geestelijke prostitutie van Leo Helle-mans

Openbare omroep-journalistiek anno 2002: internationaal nieuws wordt achteraan de journaals in een overzichtje gebundeld, het wedervaren van een Vlaams 'coureurke' (waarvan we de naam niet willen kennen) vormt minutenlang het hoofdpunt als ware het wereldnieuws.

Om dit 'roddelnieuws' vraagt eigenlijk niemand maar het is zo lekker smeuïg dat veel kijkers er als vliegen aan een paardenstront blijven aan 'plakken'. De afgang van een pretentieuze sportman direct kunnen meemaken: daar kunnen weinig 's avonds na hun dagtaak aan weerstaan. Daar moeten we met satellietwagens en al 'live' bij zijn.

Voor de omroepen: hoge kijkcijfers gegarandeerd met zo'n inspelen op dit soort leedvermaak.

Wordt het geen tijd om het ontslag te eisen van de man die dit allemaal stimuleert, VRT-'informatie'baas Leo Hellemans ? Niet dat God De Graeve daar zal op ingaan, maar allé, gewoon om die pé te ambeteren.

Want mogen we zo'n 'gevallen' nog langer met rust laten ? Zij zijn mee verantwoordelijk voor hoe ver en hoe snel het systeem ontspoort. Stel dat er op de VRT-nieuwsdienst een man/vrouw zat die als een rots in de branding zou waken over kwaliteit en niveau van de journaals, dat zou nogal een verschil maken met een sportbietekwiet zoals Helle-mans.

Wat een helleveeg. Ik zou er mijn goudvis (als ik die zou hebben) niet aan toevertrouwen: hij is in staat het beestje doping te voederen waarna zijn tv-ploegen de goudvis in zijn razernij zouden filmen.

Volgende week een VRT-journalist in de cel van Pandy ?

2) De proletarisering van de Franse journalisten

Figuren zoals onze Vlaamse Hellebroer degraderen heel de journalistiek. Ze maken het beroep ten schande.

En terwijl zij zich voor het lieve geld geestelijk prostitueren, zijn de gewone journalisten aan een echte 'proletarisering' toe. Zo bleek woensdag nog in Le Soir. Alain Accardo, een medewerker van Pierre Bourdieu, beschreef hoe in Frankrijk de journalisten steeds vaker met precaire statuten werken. Hoe ze in ruil voor lage lonen een onregelmatig leven leiden dat als 'normaal' beschouwt wordt in de 'stiel'.

Ondertussen produceren grote bedrijven het nieuws steeds vaker zoals ze andere producten maken. 'De Televisiefabriek' noemde ene P. Jambers zijn bedrijf gepast. En hij liet één van zijn adjudanten in de pers verklaren dat de journalisten die bij de TV-fabriek werken, dezelfde discipline aan de dag moeten leggen als arbeiders in een fabriek. Bovendien moeten de journalisten ook nog op alle mogelijke nachtelijke uren en al opdraven. De flexibiliteit ten top.

Journalisten zijn voor zo'n tv-firma's geen 'bedrijfskapitaal' meer, maar kostenposten. Des te minder je er van nodig hebt, des te beter.

3) Wat is er achter de schermen gaande bij RTL-TVI ?

Bij de omroepen woedt de kijkcijferstrijd genadeloos en als er dan ook nog eens buitenlandse bedrijven bij betrokken zijn, wordt het nog erger. Zie wat er deze week bij RTL-TVI gebeurde.

'RTL-TVI décapite sa direction' titelde Le Soir op zijn cover. 'RTL vire ses chefs' blokletterde L'Avenir. 'Tempête à RTL-TVI: Pol Heyse et Eddy De Wilde s'en vont' kopte La Libre in koeien van letters op zijn voorpagina.

Nu betekenen de namen van Pol Heyse en Eddy De Wilde voor veel Nederlandstalige Belgen weinig. De machtswissel ging dan ook bijna ongemerkt voorbij in de 'Vlaamse' pers. Het gebeuren is nochtans ook voor de Nederlandstalige media interessant. Al lang leeft immers de vrees die deze week nog in een Knack-interview met mediaminister Van Mechelen tot uiting kwam: wat als VMM (VTM) het financieel zo slecht zou gaan doen (onder druk van de successen van de VRT, zo vrezen sommigen nu) dat één of andere buitenlandse groep de touwtjes in handen zou krijgen ? Dan mag men zich aan niet veel fraais verwachten.

Want waar draait het aan de Avenue Ariane om ? Het duo Heyse en De Wilde wordt verweten dat ze RTL slecht voorbereid hebben op de komst van de nieuwe omroepconcurrent AB3 die nochtans maar 2,6 % van het publiek weet te lokken. De Wilde wordt ook verweten dat hij te laat op de trein van de 'reality-programma's (genre 'Loft Story' en 'Star Academy'; 'bulldozers d'audiences' noemde Le Soir ze) gesprongen is. De Wilde - die bijna 20 jaar de RTL- nieuwsdienst leidde - wou daar eerst niet aan toegeven ... "Pas de cela sur RTL-TVI" stelde de 'directeur des programmes et de l'info'. Negen maand later moest hij de komst van 'Loft Story' en 'Star Academy' aankondigen.

Met de reality-brol erbij houdt RTL nu echter wel stand in de kijkcijfers: 21,8 % voor RTL-TVI, 4,8 % voor RTL Club. Waarom moest het topduo dan weg ?

Wat is er achter de schermen aan de hand ? Blijkbaar is men in de hoofdkwartieren van het Duitse Bertelsmann dat de RTL-groep bezit - een groep die internationaal niet goed boert, 'un géant en difficulté' titelde La Libre - tot de conclusie gekomen dat er meer winst uit RTL-TVI moet te halen zijn. Als dat in België ten koste gaat van 'la belgitude de RTL-TVI', wat kan dat de Duitsers schelen ? RTL-TVI moet zich resoluut integreren in de filosofie van de internationale groep die zoals De Morgen schreef "overal in zijn buitenlandse filialen aan het saneren is in een poging winstmarges en kijkdichtheid te verhogen". Daarom zal er wellicht nog meer volk afvloeien: zo'n 60 mensen (van de 200) voorspelde Le Soir woensdag.

Pikant detail: het 'Duitse' Bertelsmann is voor een kwart in handen van de Belgische industrieel Albert Frère ... En zoals De Morgen (28/2) stelde: "Een tijdje geleden stuurde Frère zijn luitenant Didier Bellens naar RTL om de mediagroep te herstructureren. Het lijkt erop dat Bellens in thuisland België begint." Het 'kwaad' komt dus in dit geval niet uit Duitsland.