arch/ive/ief (2000 - 2005)

De rol van de staat in de 21ste eeuw
by Marc Vandepitte Wednesday January 30, 2002 at 05:47 PM

Verslag van het Internationaal Colloquium: 11-12 januari 2002, Universiteit Stendahl te Grenoble. Deel 5

5. De rol van de staat in de 21ste eeuw


Christian de Montlibert: (professor sociologie aan de universiteit Marc Bloch, Straatsburg)
Vanaf het einde van de 19de eeuw is in Frankrijk en elders in de geïndustrialiseerde wereld door volgehouden strijd, stakingen, enz. de sociale wetgeving stap voor stap verbeterd. Vanaf de Tweede Wereldoorlog waren er neoliberalen, zoals Von Hayek en Friedman die er op uit waren die sociale verworvenheden opnieuw ongedaan te maken.

Nochtans is een goede sociale zekerheid zeker geen rem op de economische groei. Zo bijvoorbeeld was de groei in de VS
in de periode '45-'75 niet zo groot als in West-Europa, terwijl de sociale zekerheid bij ons veel beter was uitgebouwd.

[De bewering dat ons sociaal stelsel binnen een geglobaliseerde wereld dus te duur is manifest onwaar. Ze is misschien waar voor een individueel bedrijf (micro-vlak), maar zeker niet voor de gehele economie (macro-vlak).]

Vanaf '75 wordt de sociale welvaartsstaat ontmanteld. De staat evolueert dus in omgekeerde richting. Dat gebeurt op drie manieren.
1. Het is vooreerst het werk van de politici zelf . Ze zijn overtuigd dat de staat niet in staat is om aan economie te doen, dat de markt superieur is.
2. Er vindt een ‘deteritorrialisering' en ook regionalisering van de economie plaats: concentratie, filialisering en onderaaneming. Maar daarvoor is deregulering nodig en ook de nodige infrastructuur.
3. ‘Provincialisering', ook in onze hoofden: het geloof dat het individu zelf beslist. Elke regio wordt tegen elkaar uitgespeeld en tracht de beste voorwaarden aan te bieden voor MNO's. Je kan ook spreken van ‘communitarisme' of ‘identitarisme'.

De EU betekent méér staat en minder welvaartstaat .
Susan George:
Deregulering is een mythe. In 1937 kwam Liebermann reeds samen met o.a. Von Hayek om het ultra-liberalisme te promoten. Het is goed om weten dat de neoliberalen miljoenen en miljoenen besteed hebben om het neoliberalisme via allerhande stichtingen te doen ingang vinden. Het ging hier om een echt
‘Gramsciaans offensief'.

De centrale kwestie is de shift van: wie krijgt welk deel van de taart (welvaartsstaat) naar wie heeft het recht op overleven en wie niet (neoliberalisme).
Een deelnemer: Susan George stelde deze morgen dat de MNO's en de financiële groepen een staat nodig hebben om hun activiteiten en winsten te verzekeren. In Europa is de nationale staat kennelijk te klein geworden voor de Europese multinationals. Daarom willen ze een supranationale staat, d.w.z. een echte federale Europese staat, met een eigen leger, een eigen munt, enz. Aan de andere kant is, gezien de vele talen, de grote culturele en historische verschillen zo'n supranationale staat op korte termijn niet haalbaar. Streven we naar een bastaardstaat, of komt er op termijn een echte supranationale staat?