Is de democratie in gevaar? by Marc Vandepitte Wednesday January 30, 2002 at 05:33 PM |
Verslag van het Internationaal Colloquium: 11-12 januari 2002, Universiteit Stendahl te Grenoble. Deel 2
2. Is de democratie in gevaar?
Michael Parenti: [auteur van o.a. het uitstekend boek: Zwarthemden
en Roden. Epo, Berchem, 2001.]
Het kapitalisme was een vooruitgang t.o.v. de feodaliteit. Maar de rechten
werden niet uitgebreid tot de werkende bevolking. De kapitalistische elites
hebben zich integendeel altijd verzet tegen de democratie. Ze wilden bijvoorbeeld
geen algemeen stemrecht. Ze hebben zich verzet tegen vrije meningsuiting,
tegen veralgemening van het onderwijs, tegen het stemrecht van vrouwen. In
1830 was het in GB een misdaad om mensen [arbeiders] te leren lezen. De werkende
bevolking (working class) daarentegen wilde een fatsoenlijk loon, wilde zich
organiseren. Dat was illegaal. Dus wilden ze de wetten wijzigen zo dat dat
niet langer illegaal zou zijn. Democratie gebeurde niet in het parlement maar
op straat. [Er is ondertussen heel wat veranderd en er zijn heel wat rechten
afgedwongen. Maar in grote lijnen over fundamentele zaken blijft deze bewering
overeind.] De mensen die ijverden voor die rechten werden als anarchisten,
communisten, onverantwoordelijken, enz. bestempeld. De burgerlijke democratie
die we vandaag kennen is het resultaat van de klassenstrijd. Tot op vandaag
proberen de kapitalisten de sociale verworvenheden terug te schroeven.
De WTO en andere instellingen zijn allesbehalve intern democratisch. Maar
ook extern heersen ze letterlijk over bestaand wetten van soevereine staten.
Zo bijvoorbeeld was er in Denemarken een wet die de invoer op genetisch gemanipuleerde
producten verbood. De WTO heeft die wet doen schrappen. Het effect is dus
niet alleen dat een goede wet verdwijnt, maar ook dat de soevereiniteit van
dat land, van die bevolking wordt aangetast.
Je moet een onderscheid maken tussen formele en substantiële democratie.
[Formele democratie, dat zijn de spelregels, bvb de vertegenwoordiging van
de bevolking, de verkiezingen] Formele democratie is niet veel waard als er
geen substantiële resultaten zijn. Het doel van democratie is uiteindelijk
een substantiële verbetering van het leven. Democratie is vooreerst een praktische
zaak. Democratie is het recht om te vechten voor een samenleving die we willen.
Dat alles wil niet zeggen dat je daarom het parlement of het gerecht moet
afschaffen.
Jean Pierre Jouis (?) : Wat betekent democratie in Argentinië
voor de meerderheid van de bevolking die onder de armoededrempel leeft.
Welke democratie is dat voor de werklozen, de mensen uit de krottenwijken?
Neem Afrika, als gevolg van de koers van de Wereldbank, het IMF, de WTO worden
die landen verpletterd. Die instituties zijn gecontroleerd en gestuurd door
onze ‘democratieën'.
Michael Parenti: We zitten momenteel in een fase van ‘Low
Intensity Freedom'. Je hebt het recht om vrijuit te spreken zoals hier
voor 200 personen. Maar in de massamedia komt de dissidente stem nauwelijks
aan bod.
Douglas Dowd: Aan de universiteiten wordt het heel subtiel
gespeeld. Bepaalde proffen durven of kunnen niet vrijuit spreken omdat ze
dan hun job zouden verliezen. Dat is veel minder zichtbaar dan dat ze met
een geweer op je gericht staan, maar het is even efficiënt.
Susan George: Het is niet zo dat de MNO's ernaar streven om
de politiek te ontmantelen. MNO's willen niet zelf regeren. Ze hebben ook
regels nodig en die komen van de politieke wereld. Ze hebben de politiek dus
nodig.