arch/ive/ief (2000 - 2005)

Het De Morgen-publiek is wellicht niet echt een VTM-publiek (je zou het eerder bij Canvas, TV1 en VT4 situeren), maar toch, tegen zijn eigen 'publiekslogica' in, neemt de krant in de 'Dutroux- rel' steeds weer de verdediging van VTM op zich.

Minstens drie journalisten van de krant sloofden zich al uit om het VTM-misbruik van de via JM Dedecker bekomen opnamen, te minimaliseren. Eerst "feliciteerde" Douglas De Coninck "journa list Van Hemeledonck, zijn baas Eric Goens en - jawel - ook hun tijdelijke medewerker Dedecker. Alleen al voor de moed om zich met dit project bloot te stellen aan een onvermijdelijke moddercampagne." Later beweerde Yves Desmet in Terzake van 25/01 dat VTM "geen deontolo gische fout" gemaakt had. Op zaterdag 26/01 schreef Rudy Collier over de mediageilheid van Dedecker, daarmee VTM uit de wind zettende. Op maandag 28/1 nam De Coninck in een editoriaal opnieuw de verdediging van VTM op zich én viel hij scherp uit naar de 'journa listenbond' AVBB.

1. VTM wel degelijk deontologisch in de fout

Douglas De Coninck stelde op 28/1 dat "ook na het tiende tv-debat nog niemand er in geslaagd is om aan te tonen waar VTM de regels van de journalistieke deontologie overschreden heeft."

Mogen we De Coninck even aan het volgende herinneren:

1) dat VTM de jongste dagen behoorlijk wat tegenstrijdige verklaringen over de gang van zaken de wereld in zond (om van leugens niet te spreken; verklaringen die door Yves Desmet in DM zelf bevraagd werden);

2) dat VTM-info-directeur Klaus Van Isacker zo ver ging te stellen dat een journalist die niet kan liegen in zo'n geval, geen goed journalist is ...

3) dat het uitgezonden programma (zoals in De Standaard gesteld werd, maar ja dat is de vijandelijke mediagroep ...), een lege doos was waarvoor het beroep doen op 'undercover journalistiek' niet te verantwoorden was;

4) dat de Telefacts-uitzending gesponsord werd door Humo dat ook met Dutroux-onthullingen uitpakte. In De Morgen zelf verklaarde VTM's commercieel directeur Quagebeur dat zo'n sponsoring van Telefacts gebeurt "telkens na uitdrukkelijk akkoord van de redactie, die inspraak heeft in het soort adverteerders en de boodschap die aan het programma wordt gelinkt." Hiermee werd opnieuw een deontologische lijn overschreden: die van de scheiding tussen redacties en adverteerders.

2. Aanval van DM op AVBB misplaatst

Nadat Yves Desmet in Terzake van 25/01 gesteld had dat hij een 'Hoge Raad voor Journalistiek' niet zag zitten, viel ook De Coninck in De Morgen van 28/1 scherp tegen het project uit.

Hij schreef: "Het feit dat de AVBB het valse debat rond het Dutroux-interview aangrijpt om samen met Stefaan De Clerck te ijveren voor een Hoge Raad voor de Journalistiek, staat gelijk met de ultieme zelfontmaskering. Door mee op deze trein te springen, werpt ze zich op als een onderdeel van een establishment die ze, als behoeder van de persvrijheid, net op de nodige afstand zou moeten houden." Vervolgens gaat DDC in op de al binnen de AVBB bestaande 'deontologische raad', waar hij ooit zelf voor moest verschijnen in een tijd dat de helft van de raadsleden Nederlands onkundig was. Dat de AVBB ondertussen gefederaliseerd is, vergeet DDC te vermelden. Hij eindigt met te stellen dat we een 'gevechtje' moeten aangaan "voor het recht van een redactie, om binnen de grenzen van wat juridisch en deontologisch kan, te bepalen wat zij relevant vindt en wat niet." "Tenzij we er ons met z'n allen bij neerleggen dat we afstevenen op een situatie waarbij je in Vlaanderen een journalist enkel nog herkent aan het feit dat hij geen perskaart heeft. Dat is ook een optie."

Als je dat zo leest, kan je er niet omheen dat in de aversie van Douglas De Coninck tegenover de AVBB duidelijk een persoonlijk conflict meespeelt. Waarover ging dat conflict ? En waarover ging dat ander conflict met de AVBB toen De Coninck niet voor de deontologische raad opdaagde (en dat hij in zijn krant gewoon verzwijgt) ?

Belangrijker is dat niemand de AVBB moet afschilderen als een "onderdeel van het establish ment" omdat die vereniging nog durft ijveren voor een aantal elementaire regels die nu botsen met de (in De Morgen bijna steeds vergeten) commerciële logica van VTM.

DDC zou zich beter bewust worden dat hij zelf deel uitmaakt van een commercieel establish ment.

Een media-establishment waartegen de samenleving en die journalisten die degelijk werk willen verrichten, echt het recht hebben zich te verzetten. Wie overigens zondagavond (27/1) naar het RTBF-discussieprogramma 'Mise au Point' keek, kon zien hoe de direct betrokkenen, de ouders van de ontvoerde kinderen, absoluut niet opgezet waren met de VTM-Dedecker-(kijkcijfer)-'stunt'. Maar aan hun leed gaan De Morgen en VTM gezwind voorbij. Dat is misschien nog het ergst van al.

P.S. Het is een detail, maar het woord 'establishment' is 'onzijdig'. Dus niet "een establishment DIE' maar 'een establishment DAT' ... Van een beroepsjournalist mag je verwachten dat hij zijn moedertaal respecteert.

Ik heb helaas de betrokken artikels niet kunnen lezen wegens verblijf in het buitenland. Het enige zat ik van De Coninck heb kunnen lezen omtrent deze zaak is zijn opiniestuk van 23/1, waarin hij stelt dat Dedecker vooral op de vingers werd getikt door het "establishment" omdat hij een zaak aanraakte waarover in de mainstream pers niet meer MAG bericht worden, en daarmee heeft Douglas overschot van gelijk. In welk ander land zou er over een essentiele zaak als Dutroux, zonder zicht op een proces na meer dan 5 jaar onderzoek en ontelbare manipulaties, zo hardnekkig gezwegen worden?

Wat de AVBB betreft, zo neutraal is die ook weer niet, en ik kan het "persoonlijke" aspect van het conflict zeer goed begrijpen. Douglas De Coninck publiceerde samen met 2 collegas een meer dan onthullend - en zeer dik en perfect gedocumenteerd - boek over de zaak, dat in de volledige Belgische pers totaal werd doodgezwegen. Een van de weinige artikels over dit boek verscheen in Knack, onder de pen van oud-collega van De Coninck en tevens voorzitter van de deontologische raad (!) van de AVBB, Pol Deltour. In 1 pagina brak hij, zonder argumenten die naam waard, een onderzoek van 570 paginas af. Je zou voor minder kwaad worden. Mag het nog gezegd zorden dat in de zaak Dutroux de verzamelde pers het "establishment" totaal naar de mond heeft gepraat en zeer snel totaal onkritisch alle officiele versies is beginnen overnemen? Ik hoop dat ik daarmee niet word beschouwd als een fan van Dedecker of van VTM...
Sorry, ik moet het kort houden, maar ik kan wel zeggen dat het inzake Dutroux zeer moeilijk is om nog een goed woord over te hebben voor de gehele Belgische pers en over het journalistenkorps (inclusief AVBB). Tot op een gegeven moment kon DM worden beschouwd als een soort Indymedia in deze zaak. Alleen spijtig dat de hoofdredactie - na het publiceren van de X-dossiers - De Coninck en consoorten niet langer ondersteunde...

Olivier, goed dat je de zaak ook eens van een andere kant belicht, maar ... de manier waarop DDC nu VTM verdedigde(zie mijn schema van hoe VTM deontologisch wel in de fout ging) is toch niet te pruimen ...

De Coninck heeft duidelijk persoonlijke problemen met AVBB. Is dit een vorm van journalistiek? Je persoonlijke conflicten met een organisatie uitvechten in de pers en zo je macht als journalist misbruiken.Niet echt verantwoord.
Zie ook vandaag (woensdag 30/01/02) in de Morgen. In opiniemakers geeft prof Dirk Voorhoof zijn reactie op het voorval De Conick.