arch/ive/ief (2000 - 2005)

1) VRT-radio: vermiste kinderen, 'sociale top' & 'sociale blauwhel men'

"Bange mensen" (de titel van een liedje van Johan Verminnen): het waren de eerste woorden die ik vanmorgen hoorde toen ik de VRT- radio om 6 u 50 opzette. Een goed begin.

Meteen daarna besprak Kathleen Cools de inzet van de top van Laken. Ze wijdde uit over de 'Verklaring van Laken' én over de postjesverdeling die er op zo'n top steevast bijhoort. Besluiten deed ze als volgt: "En als alle ongemakken en betogingen u als Brusselaar of pendelaar de keel uithangen, is dit misschien een troost: ook Filip, Mathilde en Elisabeth ontsnappen er niet aan. Zij gaan drie dagen uit logeren." Volge wie volge kan, deze 'logica' en dit woordgebruik.

Enkele reclamespots later (wanneer wordt Radio 1 eindelijk 'reclame-arm' ?) bracht het journaal zijn hoofdtitels met o.a. de verdwijning in ons land van zo'n 250 tieners ... Pakt de politie nu ook al de jongste antiglobalisten op ? Toch niet: het gaat om zo'n 250 buitenlandse kinderen die in dit land verdwenen en in de prostitutie of de kinderarbeid terecht kwamen. Het bericht deed terugdenken aan een stuk in De Standaard dat het communistisch regime van Castro bekritiseerde omdat in Havanna 'tienerhoertjes' 'actief zijn'. Waarom dan nu naar aanleiding van het bericht over die 250 kinderen niet het 'kapitalistisch regime van Verhofstadt' met de vinger wijzen ?

Verder in het radiojournaal en in de daaropvolgende duiding tussen 7 en 8 kwam de 'sociale top' uitgebreid aan bod en het plan om vakbondsleiders mee aan tafel te laten zitten met de Europese toppolitici. Als de voorstellen van de Belgische regering goedgekeurd worden - vraag is of 'conservatieve' regeringen zoals die van Spanje daarmee instemmen - zullen de vakbonden vanaf nu regelmatig Europees mee mogen vergaderen. Ze krijgen 'medezeggenschap'. En om mede-zeggen-schap gaat het: de vakbonden mogen aanwezig zijn als 'waarnemers' met 'adviserende stem'. ACV-voorzitter Luc Cortebeeck bleek daar in een interview best tevreden mee. Op de vraag of dit wel voldoende is, antwoord de hij: "De politiek moet altijd de beslissingen nemen" (...) "maar een rechtstreekse stem hebben is heel belangrijk." Tja, de vakbondstop praat veel en graag, maar kan de vakbondsbasis daarmee tevreden zijn ? Wat baat het bv. dat minister Frank Vandenbroucke - ook geïnterviewd op Radio 1 - wil dat Europese bedrijven grote ontslagen eerder meedelen ? Het blijven ontslagen waar de 'werknemers' nog steeds niets aan 'te zeggen' hebben.

Ook nog gehoord in het interview met Vandenbroucke: het idee om met 'sociale blauwhelmen' te werken: sociale bemiddelaars die in Europa over de grenzen sociale conflicten zouden ontmijnen ...

Tot slot nog melden dat ook Eric Goeman (Attac) door Radio 1 geïnterviewd werd. Daarbij ging het vooral over het eventuele geweld van deze namiddag. Goeman stelde dat de organisatoren er alles aan gedaan hebben om een vreedzame betoging te organiseren maar hij verzette zich tegen de gelijkschakeling van geweld bij sociale protesten met terrorisme. Hij merkte ook op dat de doden bij sociale protesten altijd 'aan onze kant' vielen.

2) De kranten: 'goed gevoel' versus "wachten op de bestorming van Brussel"

"Geen incidenten in Brussel. Het kan dus." Zo opende het VRT- radiopersoverzicht vanmorgen. Geciteerd werd uit het commentaar stuk "Een goed gevoel" van Luc Van der Kelen in Het Laatste Nieuws. Op de voorpagina van deze doorgaans anti-vakbondsgezinde krant vind je geen enkele foto van de vakbondsbetoging, wel een korte tekst met als titel: "Veel sfeer, geen geweld". Wat haalt dan wel 'de 1' van HLN ? "Oranje-vedetten: seksfuif voor interland", "Bin Laden: grijnzend op video na WTC-aanslag" enz. Op p. 4 krijg je wel een pagina foto's van individuele betogers (geen overzichtsfoto's) met als titel: "8 redenen om met 80.000 anderen te komen betogen - Vroege carnaval". Twee opmerkelijke titels: "Leve Stalin" en bij de foto van twee 'anarcho-punks': "Wij zijn niet tegen globalisatie". Op de volgende bladzijde pakt de krant uit met een bericht (dit keer met kleur) over hoe de Belgen de crisis hun eindejaarsfeesten niet laten beïnvloeden: "Crisis ? Welke crisis ?" In de 'regiokrant' volgt nog een pagina met vier getuigen van 'buurtbewoners' over de top. De titel van "De Sportkrant" willen we u ook niet onthouden: "Nederland geschokt na orgie van zijn vedetten".

Gazet Van Antwerpen ruimt al evenmin veel plaats in voor de vakbondsbetoging: een kleine foto (in kleur) bovenaan en de titel: "Parcours kan EU-betogers niet slikken". Belangrijkste titel van GVA: "Minstens 250 kinderen uit asielcentra vermist". Op p. 2 en 3 vervolgt de berichtgeving over de vakbondsbetoging, met o.a. de titel: "Dit lijkt wel op 't Songfestival". Op p. 7: "Vlaamse Beweging pleit voor Europa op mensenformaat" (een standpunt van VVB en TAK). In het editoriaal vraagt Paul De Bruyn zich af: "Willen de burgers meer Europa ?" Eindigen doet hij zo: "Om nog een reden gaapt er een kloof tussen Europa en zijn burgers. Een top zoals die van Laken is een circus geworden met buitensporige veiligheidsmaatregelen. Mensen die in de omgeving wonen en duizenden anderen worden compleet gegijzeld. Als dat Europa is, hoeft het voor de meeste mensen ook niet meer."

De FET stelt het op zijn voorpagina wat rooskleuriger voor. Boven een kleurenfoto van een massa roodbevlagde betogers titelt de krant: "Verhofstadt belooft regio's en sociale partners zeg in toekomst EU". Ook hier de nadruk op het feit dat de vakbonden vreedzaam betoogden. Op p. 2 en 3 gaat de berichtgeving verder met opnieuw een titel die stelt dat "Europese sociale partners grotere zeg krijgen in EU-beleid". Het FET-editoriaal gaat naar de DAT-story. Opvallend ook: geen Bin Laden op de cover.

Dan komen we aan twee kranten die met foto's en titels de vakbondsbetoging tot hoofdonderwerp van hun cover maakten. De Standaard titelt: "Met 80.000 voor een sociaal Europa". Daaronder een foto van rood en groen bevlagde syndicalisten. In de tekst lezen we onder andere: "Tijdens de betoging was er veel sfeer. Brussel was geen dode stad zoals Gent tijdens de antiglobalisten betogingen." Verder schrijft Inge Ghijs: "De betoging werd in het begin opgehouden door een groep ex-werknemers van Sabena en even kwam het tot schermutselingen tussen het ACV- en ABVV-metaal, maar voorts verliep alles rustig." Op p. 4 en 6 volgt verdere berichtgeving met o.a. de standpunten van Verhofstadt en Luc Cortebeeck. Een open brief aan de Europese voorzitter (vanwege de kerkgemeenschap van OLV van Laken) en het commentaar 'Unie hinkt achter euro aan" volgen op p. 10. Mia Doornaert eindigt haar commentaar zo: "De verklaring van Laken zal wel een aantal pregnante vragen stellen, maar jammer genoeg geen nieuwe marsrichting inluiden."

In De Morgen tot slot vond editorialist Yves De Smet het niet nodig om over de betoging of 'Laken' te schrijven. Hij ergerde zich aan een nieuwe Belgenmop: een eredoctoraat aan de KULeuven voor Prins Philip ... Op de cover pakt DM wel uit met een grote foto van trommelende betogers. Daarboven de titels: "Autonomen distantiëren zich van officiële betoging" en in vette letters: "Wachten op de bestorming van Brussel". Bijtitels stellen: "Het officiële parcours zal de meeste manifestanten niet interesseren" en "Kanon met warm water en paarden met spikes". De toon is gezet. Likkebaart De Morgen al bij de gedachte dat het deze namiddag bij de betoging van "twintigduizend tot vijfentwin tigduizend anti- en andersglobalisten" wel uit de hand loopt ? De krant schrijft alvast dat ze zelf ontdekte dat "autonomen op diverse plaatsen in de stad acties voorbereiden."

De vraag die daarbij opduikt: zullen de media - na de goednieuws show gisterenavond in de ether (van de onvrede van de betogers over het a-sociale Europa kwam zeer weinig tot uiting) en provocerende berichten zoals die in De Morgen vandaag - de eventuele rellen van namiddag niet zelf mee hebben 'uitgelokt' ?

In De Morgen vind je nog meer Euro-berichtgeving op p. 4, 5 en 6 met artikels zoals "Parcours van D14-betoging is provocatief" en "websites sociale organisaties geblokkeerd tijdens de eurotop" (dat laatste blijkt het geval in het Brusselse internet'café' EasyEverything). Op de opiniepagina's: standpunten inzake het migrantenstemrecht en "het Israëlisch-Palestijnse kruitvat".

3) Christelijke oproep tot 'globalisering van de solidariteit'

Gisteren namen we ook nog het driemaandelijkse tijdschrift van Greenpeace door, met daarin merkwaardig genoeg niets over de 'top van Laken' of over de 'antiglobalisten'.

Het vorig jaar gestarte christelijke opinieweekblad Tertio plaatste op zijn voorpagina van 12/12 een artikel van Jan De Volder ("Van hetzelfde Laken een pak ?") dat er op wees dat Europa "elke dag aan belang wint, op economisch, monetair, juridisch en stilaan ook op sociaal vlak. Binnen enkele weken herinnert de euro ons dagelijks aan die realiteit." Vandaar dat het steeds belangrijker wordt dat Europa democratisch en sociaal bestuurd wordt. Een aantal christelijke verenigingen wil daartoe oproepen plus aandacht vragen voor de niet-Europeanen die met Europa te maken krijgen. "De Unie mag niet vergeten dat haar roeping ook buiten de eigen grenzen ligt" schrijft De Volder, "in de eerste plaats in Afrika."

Hij vervolgt: "In de marge van de EU-top komen christenen samen om van Europa meer aandacht te vragen voor de zwaksten. In het bijzonder voor de slachtoffers van oorlogen en uitbuiting. In de betogingen lopen ze mee met de slogan 'voor een globalisering van de solidariteit'. Zo geven ze onder meer stem aan het trieste verhaal van de vluchtelingen die zaterdag dood in een Ierse container werden aangetroffen." Op pagina vijf van Tertio gaat De Volder verder met een artikel over de 'kerk van Laken' die haar eigen sociale verklaring heeft afgeleverd want "Europa moet de waardigheid van iedere mens vooropstellen". Aldus De Volder die een pagina eerder er in slaagt een positieve balans van het Belgisch EU-voorzitterschap op te maken ...

Mijnheer JPE, dat gij de media regelmatig een trap onder hun ge-establisheerde kont geeft, is lovenswaardig. Maar met het opsommen van titels en zo om de paragraaf een aanstootnemend commentaar komen we er niet, is mijn bescheiden mening.
Dat schoot mij deze morgen te binnen toen ik De Morgen tegen het licht hield. Ik meen daar dezelfde mechanismen te ontwaren als gisterenavond in de TV-journaals van RTL en RTBf. Het is te zeggen : rap iets (naast de kwesties) over de Europese vakbondsbetoging, dan een hoop aandacht voor rand-fenomenen (bibberende commercanten als de spreekbuizen van de "zwijgende meerderheid")en vervolgens over de naar de onderwerpen die door de staat worden opgelegd : de veiligheid en de logica van de Europese Unie.
Twee woorden uitleg.
Waarom zet ik "kom uit uw kot" boven dit stukje ? Omdat ge in uw commentaar op De Morgen de kern van de zaak niet ziet. Volgens mij omdat ge te weinig voeling hebt met wat er in de vakbondswereld aan de hand is. (Entre parenteses : De Morgen zet drie foto's : één van de blauwe globe van Oxfam-Solidariteit als ik mij niet vergis, op de voorpagina - dat is géén vakbond, één van anti-oorlogspankartes op pagina 4, dat is géén vakbond, en één futiele van een Brusselse vakbondsvlag. Dat dus tussen haakjes maar het is wel tekenend voor het gebrek aan ernst). Fabian Lefevere van De Morgen schrijft dan over de vakbondsbetoging. Hij blijft lang stilstaan bij de historische curiositeit Solidarnosc, en bij de aanwezigheid van Kroatische sydnicalisten (zoals ik gisteren zelf ook eerst een Sloveens vakbondsleider heb aangesproken), maar vermeldt enkel dat Sabeniens de kop van de betoging gingen trekken. Dat is nu net waar om draait. Wie met een loupe naar deze stoet kijkt, en dat is toch wat een verslaggever zou moeten doen, ziet dat het spant binnen de syndicale wereld. Want aan de ene kant mogen de vakbondsleiders nog zo staan roepen op straat, 's avonds in de journaals zijn ze bijzonder vergenoegd over de Sociale Top van Laken waar hen blijkbaar is beloofd dat ook zij in de Conventie over de toekomst van de Europese Unie mogen meepalaberen. Naast de patroons, die sinds de oprichting van de EGKS in Europa de dienst uitmaken. Aan de andere kant heb je de basissyndicalisten die zich in deze vakbondsstoet manifesteerden : Caterpillar, Sabena, de havenarbeiders. In tal van verslagen op de IndyMedia-website is dat opgemerkt. Op TV en De Morgen (de enige krant die in vanochtend inkeek) alvast niet. Wat gaan Nollet en Piette in de Conventie vertellen, als ze niet naar hun achterbannen luisteren die tegen het Europese kapitalisme de straat op gaan en er elke dag in de werkplaatsen tegen vechten ?
En nu moet ik naar de radio en zal daar mijn punt wel afmaken, want gij zit daar ook.
Mijn punt is : kom uit uw observatie-toren en bekijk de toestand op straat. Dan kunt ge de media treffelijk analyseren. Media-Watch als Media-Activisme, dat is waar het op staat.