Interview met Michael Parenti. by han Friday, Nov. 30, 2001 at 12:00 AM |
han@indymedia.org |
Een uitgebreid interview met Michael Parenti over : media, kapitalisme, anticommunisme, democratie, antikapitalisme, en nog veel meer. Neem er even tijd voor, en A.U.B. stoor U niet te veel aan de spelfouten van deze homodislecticus.
We spraken af op de grote markt van Brussel, op de druilerige zondag namiddag.
?Mooi hé, waar zouden ze al dat bladgoud vandaan hebben???
We slenteren een beetje door de stad op zoek naar een plek waar we rustig
een interview kunnen afnemen zonder gestoord te worden door de regen.
?Ik wist niet dat jullie een koningshuis hadden, ik wist echt niet dat België
zo achterlijk was?. Jah, Parenti staat er nu niet echt om gekend om ?voorzichtig?
uit de hoek te komen, misschien daarom dat er in de Verenigde staten nogal
wat progressieven zijn die de man graag als president kandidaat zouden zien.
Hijzelf moet erom lachen.
# han
Ignacio Ramonet (hoofdredacteur Le Monde Diplomatique) stelt dat er in de
huidige maatschappij nog maar twee belangrijke machten zijn. Enerzijds heb
je de Transnationale bedrijven (TNC?s) of multinationals en daarnaast heb
je de media, die in wezen de ideologische machine zijn van de globalisering.
# Parenti
Ik zie die twee niet als twee aparte machten. De belangrijkste media staan
niet alleen zeer dicht bij de TNC?s1
ze zijn zelf gigantische TNC?s geworden. De meeste grote media maken
deel uit van grote conglomeraten, in de Verenigde Staten zijn de meeste media
eigendom van Walt Disney, Westinghouse, Bertelsman, AOL-Timewarner,... De
corporate (commerciële) media maken een wezenlijk deel uit van corporate
Amerika en dus reflecteren ze de inzichten van die TNC?s en multinationals.
# han
Men andere woorden ?Wiens brood men eet diens woord men spreekt.?
#Parenti
Je moet gewoon maar eens kijken naar de beheerraden en directie comités
van de grote media netwerken, je vindt er mensen van automobiel bedrijven,
banken, de wapen industrie, ....
Het zijn die directie comités die het management aanstellen, die
dan op hun beurt terug de uitgevers aanstellen die dan op hun beurt weer
de journalisten aanwerven en kiezen, er is als het ware een ?chain of command?
die heel sterk lijkt op de structuur van een leger.
Als dus de reporter niet schrijft wat hij veronderstelt wordt te schrijven
dan kan hij niet aan de slag. Maar die journalist heeft natuurlijk eerst
een opleiding gevolgd, waar hem duidelijk werd gemaakt hoe hij verondersteld
wordt te werken, hij wordt er opgeleid om te weten wat al dan niet ?nieuwswaarde?
heeft bijvoorbeeld.
Als je het zo bekijkt dat staat de media sterk onder controle, en toch is
er geen officiële censor. Er is helemaal geen ministerie van censuur
in de VS, en dat maakt het ook mogelijk dat men de indruk heeft dat het gaat
om een ?vrije en onafhankelijke? media.
Natuurlijk brengen de media soms verslag uit over dingen die de directeurs
liever niet zien.
De discussie is eigenlijk of de media controle structureel of functioneel
is. Je zou er bijvoorbeeld ook kunnen van uitgaan dat die hele groep van
mensen, directie, management, uitgevers, journalisten en reporters opgegroeid
zijn met een zelfde cultuur, met andere woorden de kapitalistische cultuur
van de vrije markt, en dat precies daardoor allemaal zeer ?onbewust? werkt.
In zeker mate klopt deze redenering, maar er is geen enkel menselijk sociaal
systeem dat werkt zonder een ?bewuste? menselijke sturing, dat is bijvoorbeeld
de functie van een staat.
De reden waarom je een staat hebt is om voortdurend, herhaaldelijk, constant
te controleren en te beheren en er is dus ook altijd controle, ook in de
media.
De eigenaar van de New York Times bijvoorbeeld, wel die man vergadert elke
dag met zijn uitgevers. Hij kan van op zijn computer volgen wat er in de
krant gaat komen en hij zal de editorialen bevragen en kritiseren.
Er zijn soms reporters en journalisten die wel eens te dicht op de waarheid
gaan zitten, wel dan krijgen ze een ander verhaal toegewezen, en dan word
hen gezegd dat ze te betrokken raken bij hun onderwerp : ?Je laat je te veel
gaan?, , ?je kan niet voldoende afstand nemen?, ?je bent niet langer objectief?,...
Maar objectiviteit dat wil dan eigenlijk zeggen dat je naar de dingen dient
te kijken zoals de mensen aan de top dat doen. Als je de wereld bevraagd
zoals zij die zien dan wordt je plots ideologisch. Dat is natuurlijk een
zeer ideologisch uitgangspunt.
# han
Men doet dat soort kritiek wel eens af als het ?samenzweringsmodel?. Ik
weet niet of je die handboeken van de universiteiten kent, als het over media
model gaat en de kritiek erop dan geven ze aan dat er ook een samenzweringsmodel
bestaat, en dat is dan min of meer wat jij hier komt te beschrijven. Is
het dan één grote samenzwering?
# Parenti:
Wel zoals ik vertelde, is er een bewuste controle en sturing :
Zo zou je bijvoorbeeld een artikel kunnen schrijven volgens de regels van
het spel, zeer goed gedocumenteerd over het feit dat de buitenlandse politiek
van VS helemaal niet ten bate is van de Amerikaanse volk en nog minder van
de volkeren die er mee te maken hebben. Wel dat artikel zal niet gepubliceerd
worden, het zal als ?onjuist?, ?onvolledig? ,... beschouwd worden.
Wil je dat dan een samenzwering noemen, wel noem het dan rustig een samenzwering.
De mensen die het over samenzwering hebben die willen eigenlijk zeggen dat
iedereen die het media-systeem durft te bevragen, iedereen die bewust wil
aangeven dat zij eigenlijk bewust het nieuws controleren en censureren, een
samenzweringsmodel gebruikt.
Ik aanvaard die terminologie niet van het samenzeweringsmodel, dat maakt
het alsof wij naar spoken en sinistere dingen op zoek zijn.
Maar als je met samenzwering wil zeggen dat men bewust een aantal dingen
nastreeft, ja dan is er een samenzwering.
Men werkt zich te pletter, en zelf mensen die kritiek bedrijven doen daar
aan mee, om te ontkennen dat er een bewuste strategie of ingreep zou zijn.
Zo schreef bijvoorbeeld Ann Jones een boek over vrouwen en geweld.
Ze gaf aan dat er al heel wat studies waren over vrouwen en het gerecht.
Die studies wezen uit dat er eigenlijk heel wat wetten zijn die vrouwen
benadelen en ze zelfs viseren en dat rechters vrouwen bevooroordeeld veroordelen,....
Ze wees er ook op dat al die studies aangaven dat dit allemaal ?onbewust?
gebeurde, dat er geen ?samenzwering? tegen vrouwen bestaat, maar dat het
gaat om traditie en cultuur en dergelijk dingen.
Wel Ann Jones gaf aan dat er weldegelijk een bewuste ?samenzwering? achter
zat, want een dergelijk gedrag tegenover vrouwen houd geen stand als dat
niet op één of andere manier ?bewust? wordt in leven gehouden.
Maar natuurlijk deden ze dat bewust, en natuurlijk wilden ze niet dat vouwen
gelijkwaardig zouden zijn, natuurlijk wilden ze dat de man zijn positie zou
behouden.
Natuurlijk willen ze geen ?vakbonds media?
Natuurlijk willen ze niet dat de kritiek op de buitenlandse politiek op
gelijk voet komt als de andere meningen.
Natuurlijk willen ze niet dat de kritiek op de samenleving een gelijkwaardige
ruimte krijgt als de andere mening.
...
Indien ze dat allemaal zouden toelaten, dan zou je nogal wat ?kritiek? zien
bovenkomen, je zou geen independent of alternatieve media nodig hebben, want
je zou voldoende ruimt hebben in de media.
Ze hebben een ideologisch perspectief, en dat verdedigen ze met de macht
die ze hebben. Ze gebruiken hun macht om alternatieve media van de kaart
te vegen, om mensen te ontslaan.
Zo ontsloeg NBC een aantal journalisten omdat ze tijdens de golfoorlog berichtten
welke vernietiging de bombardementen met zich mee brachten.
Ze werden dus ontslagen omdat ze het nieuws brachten op een een manier die
niet strookte met de visie van de eigenaar.
Als je dat dan een samenzwering wil noemen, mag je dat gerust doen van mij.
Maar het gebruik van dat woord samenzwering heeft natuurlijk enkel tot doel
om een karikatuur te maken van de kritiek die we hebben, en dan moeten ze
natuurlijk niet meer ingaan op die kritiek.
# han
In je boek ?Zwarthemden en Roden? vertel je eigenlijk het verhaal van het
anti-communisme.
Chomsky en Herman gaven eind jaren 80 aan dat het anti-communisme eigenlijk
kan gelden als een ideologische filter. Is dat nu meer dan tien jaar na
de val van de Berlijnse muur nog actueel??
# Parenti
Ja, het is en blijft een steeds aanwezige efficiënte filter.
Toen de muur viel dacht ik bij mezelf dat we nu misschien minder met het
anti-communisme zouden te maken hebben, maar het is niet geminderd.
De afgelopen jaren zagen we documentaires over de misdaden Stalin, er zijn
permanent verwijzingen naar de Sovjet invasie in Afghanistan en wantoestanden
die daar bij kwamen kijken.
En dat is niet enkel bij de ?corporate media? niet alleen bij de conservatieven
of liberalen, maar je hoort het ook bij de progressieven, de sociaal democraten
en heel wat mensen die doen alsof ze links zijn en die soms zelfs denken
dat ze links zijn.
Het gaat steeds maar door, je hebt permanent verwijzingen naar de ?zonden?
van het communisme. Je zal nauwelijks enige herkenning horen bij die zogenaamde
progressieven over het feit dat er iets belangrijks verloren is gegaan, al
was het al maar dat die communistische landen een zeker steun gaven aan bevrijdingsbewegingen.
Ze willen niet erkennen dat die communistische landen een dam waren tegen
het kapitalisme, dat sinds de val van de muur Irak werd platgebombardeerd,
men troepen stuurde naar Oostbekistan.
Men wil niet toegeven dat sinds de valk van de muur de elite ongebreideld
haar gang gaat, zonder schroom, dat ze de democratische verworvenheden afbreken,
...
Je zou kunnen zeggen dat er een soort impliciet anti-communisme aanwezig
is en zelf bij die mensen die kritiek hebben op de Amerikaanse politiek.
Zo gaf Chomsky een interview over de Amerikaanse troepen die naar Colombia
trekken, de tweede zin in de eerste paragraaf was : ?Dit vergelijkbaar met
de Sovjets die naar Afghanistan trokken.?
Dat is natuurlijk een vergelijking die langs geen kanten steek houd. De
Sovjets trokken Afghanistan binnen om een regering te steunen die zekere
democratische hervormingen wilde doorvoeren, bijvoorbeeld het recht op onderwijs
voor vrouwen, die regering trachtte de macht van de grootgrondbezitters te
breken.
De VS trekt Colombia binnen om juist de omgekeerde waarden te gaan verdedigen,
ze gaan er de grootgrondbezitters en bedrijven beschermen.
Je kan die twee dus niet met elkaar vergelijken, want je vergeet zo maar
even de context en de achtergrond waartegen beide feiten zich afspelen.
De enige reden om te zeggen : ?Dit is vergelijkbaar met de Sovjetinvasie
in Afghanistan? is om aan je publiek aan te geven dat je anti communist bent,
en door de beest of het monster te noemen bewijs je je zuiverheid.
?Ik ben zo niet?, het is als ware zwaaien met je geloofsbrieven : ?Ik ben
niet rood, ik ben geen vriend van de communisten?, maar ik ben kritisch tegenover
de politiek van VS. En nu je mijn geloofsbrieven hebt gezien begrijp je
misschien dat mijn kritiek legitimiteit en credibiliteit heeft.
Maar ze blijken niet te begrijpen dat ze eigenlijk hun eigen kritiek ondergraven.
Want hoe meer je de anticommunistische mythologie voed, hoe meer je eigen
kritiek op het kapitalisme ondergraaft. Ook al kritiseer je af en toe eens
een anti-communist omdat hij te extreem zou zijn omdat hij ook onschuldigen
?niet communisten? aanvalt, als je die mythologie voed dan geef je je eigen
kritiek gewoon geen kans.
# han
Maar waarom is dat dan zo, er is toch niet langer het gevaar van de Sovjet
Unie die een Invasie plannen in de VS. Er zijn toch geen communisten die
aan de macht dreigen te komen in de VS of Europa.
# Parenti
Ik vertelde je juist dat het anticommunisme een manier om aan te geven dat
jij geen ?rode? bent.
Hoe kan ik mezelf van de banvloek en de aanvallen besparen die de communisten
over zich heen krijgen. Wel dat kan ik het best door aan te geven dat ik
geen communist ben natuurlijk, of een Marxist, dat hoort er ook bij hé
: ?Ik ben geen Marxist?.
Het is de mentaliteit van inquisitie hé, hoe geef je aan dat je niet
aan de kant staat van duivel, wel door de duivel aan te klagen en te ontmaskeren
natuurlijk.
En het zijn juist die mensen die kritiek hebben op de samenleving die het
anti-communisme met zich meedragen, je ziet mildere vormen van daarvan als
meer naar het centrum van het politieke spectrum gaat.
Het is eigenlijk het fenomeen van de zwakke partij, de partij die op de
tweede plaats komt. Als je de geschiedenis van Engelse democratie bestudeert
dan zie je dat je altijd een partij hebt gehad die aan de kant van het koningshuis
stond, en dan had je een partij die eigenlijk hetzelfde vertelde maar die
toch iets kritischer was. Ze kwamen op de tweede plaats, ze waren niet de
partij van de kerk, het vorstenhuis, de grote burgerij, ... ze moesten dus
altijd hun loyaliteit tonen aan die instellingen en toch wat kritiek geven
op een aantal dingen in de rand. En uiteindelijk worden ze dan royalistischer
dan de koning.
Tony Blair is nog zo?n voorbeeld van , eigenlijk zijn alle huidige sociaal
democratische leiders daar een voorbeeld van. De sociaal democraten zijn
dikwijls veel anticommunistische dan de liberalen. Er zit een schijntje
roze op de Sociaal democraten en ze willen in geen enkel geval doorgaan voor
?roden? en dus dus zijn ze witter dan de witten.
# han
Eén van jou slagzinnen luid : ?Het enige dat de heersende klasse
wil is alles?
Is dat niet een bevestiging van het feit dat de antikapitalistische kritiek
en dan zeker de Marxistische kritiek op deze samenleving een beetje simplistisch
geworden, het is vandaag toch allemaal wat genuanceerder geworden.
# Parenti
Wel een Marxistische analyse van de maatschappij verklaard niet alles over
die maatschappij, een maatschappij heeft verschillende dimensies.
Maar de Marxistische kritiek op de samenleving is wel een verbazend verklarende
en begrijpbare kritiek.
Die kritiek zegt bijvoorbeeld dat cultuur ook een klasse standpunt uitstraalt,
dat is waar het daarnet over hadden. We bespreken één component
van de cultuur die we kennen onder de naam media, liberalen bekijken dat
altijd als aparte zaken.
Zij zien hier de economie, daar de sport, daar dan weer opvoeding en nog
elders de medische wetenschap, en nog elders zien ze de media,.... het zijn
allemaal dingen die los zouden staan van elkaar.
Maar eigenlijk zijn het dingen die zeer nauw met elkaar verbonden zijn.
Een analyse van de maatschappij toont je dat die mensen die de productie
middelen bezitten, die dus eigenaar zijn van de bedrijven, de banken, ....
ook eigenaar zijn van de media, van de sportclubs, dat ze in beheerraad
zitten van Universiteiten,... je kan dus niet anders dan vaststellen dat
die zogenaamde onafhankelijke componenten van een samenleving eigenlijk zeer
afhankelijk van elkaar zijn.
Als we het dus hebben over een antikapitalistische kritiek dan hebben we
het niet enkel over de economie en Gigantische bedrijven, neen dan hebben
we het over hele sociale en culturele orde.
Dat gezegd zijnde moet je vaststellen dat Marxisten een aantal dingen niet
in rekening brengen, dingen zoals psychologie religieuze impulsen, eh....
(parenti aarzelt even),... er zullen wel dingen zijn die je niet kunt verklaren
met Marx. Ik wil zeker niet voorwenden dat je de hele menselijk ervaring
kan herleiden tot Marx, maar de Marxistische analyse beschrijft op een verbazend
accurate manier de natuur en het wezen van deze samenleving.
Die analyse negeren en uitsluiten, dat is pas simplistisch, het is alsof
je de maatschappij kan behandelen en omschrijven zonder dat er ? een agenda?
zou zijn, alsof geen belangen zouden aanwezig zijn en geen relaties zouden
zijn tussen de verschillenden fenomenen en instituten, ... dat is simplistisch.
# han
Men vertelt ons nogal wel eens dat kapitalisme en democratie onafscheidelijk
met elkaar verbonden zouden zijn : de vrije markt en de democratie. Ik
begrijp dat jij stelt dat kapitalisme en democratie eigenlijk twee dingen
zijn die niet met elkaar samengaan, dat we dus democratie zouden hebben desondanks
het feit dat we in een kapitalistische maatschappij leven.
# Parenti
Toen de burgerij de macht wilde grijpen en de koningshuizen en feodale heren
van de troon wilde stoten, had ze daarvoor de steun nodig van brede lagen
van de bevolking. De bevolking streed mee met deze nieuwe leiders, met de
handelaars en bedrijfsleiders, omdat ze hoopten dat dat ook hun verzuchtingen
zouden waargemaakt worden. Maar als je kijkt naar wat er gebeurde, dan stel
je vast dat eens de handelaars en bedrijfsleiders de macht hadden over een
land, ze een structuur installeren die wel een democratische schijn heeft
maar tegelijkertijd de inspraak van het volk en de impact daarvan zoveel
mogelijk beperkt.
Toen de Amerikaanse democratie en grondwet tot stand kwamen konden de meeste
mensen niet stemmen. Dat is dus de manier hoe het werd geïnstalleerd,
op basis van eigendoms bewijzen, vrouwen konden niet stemmen, dat is toch
zo maar even 50% van de bevolking, nog eens 20% van de bevolking kon niet
gaan stemmen omdat ze zwart waren, nog eens 5 tot 10% van de bevolking kon
niet gaan stemmen omdat ze huisknechten waren, .... van de overblijvende
mannelijk bevolking kon tussen de 15 en 70% gaan stemmen, afhankelijk van
de staat waarin je leefde en afhankelijk van de eigendomsbewijzen die je
kon voorleggen.
Het was dus een zeer beperkte democratie.
In de loop van de 19° en 20°eeuw was er een hevige strijd om meer
democratische rechten. Het vroeg bijvoorbeeld meer dan 100 jaar strijd
om de vrouwen stemrecht te geven. Dat vrouwenstemrecht had niet te maken
met kapitalisme, de kapitalisten waren daar tegen, ze waren er tegen dat
werkmensen zouden gaan stemmen, daar hadden ze absoluut geen belang bij.
Zo was er een hele strijd voor openbaar onderwijs, opdat de kinderen van
de werkers zouden kunnen leren lezen en schrijven, dat waren niet de kapitalisten
die vochten voor dat recht, zij wilden die kinderen te werk stellen in hun
bedrijven 12 uur per dag, want kinderen kan je gemakkelijker onder controle
houden dan volwassenen.
Toen de zwarte bevolking in de VS streden voor het einde van segregatie
2
waren dat niet de kapitalisten , ze waren daar tegen.
De kapitalisten die willen dat je zo weinig mogelijk verwachtingen hebt,
ze willen je het liefst hongerig en gewillig, bereid om hard te werken.
Hoe minder ik je moet betalen voor dingen als loon, vakantie, onderwijs,
pensioen, gezondheidszorg, een gezond milieu ,.... hoe beter. Elke cent
die ik moet besteden aan dat soort zaken is een cent minder voor mij.
Ik gebruik bijvoorbeeld nooit de term ?burgerlijke democratie?, waarom zou
je de burgerij krediet geven voor die democratische rechten, al die rechten
werden bevochten door gewone mensen die het recht afdwongen om te stemmen,
om te vergaderen, om betogen, om hun mening te zeggen,....
Niet één van die rechten was en of is een geschenk van de
burgerij.
En dan heb je die andere democratische rechten : het recht op gezondheidszorg,
een degelijk huis, transport, een goed milieu, ...
Geen enkel van die rechten werd afgedwongen door de bedrijven, de bedrijven
steunden de milieu beweging niet, ze hebben zich ertegen verzet.
Zij hebben heel goed begrepen dat ecologie en kapitalisme niet kunnen samengaan,
ze begrepen heel goed dat als je echt Ecologist bent je het ?rovende? kapitalisme
dat we vandaag kennen niet kan blijven steunen. Want precies dat kapitalisme
gebruikt het milieu als een ruwe grondstof, een onuitputtelijk grondstof.
Het kapitalisme ziet het milieu alsof het grenzeloos is, onuitputtelijk
in zijn grondstoffen en onuitputtelijk in het verwerken van het afval van
de industriële productie.
En kapitalistische productie is zeer schadelijk voor de omgeving want het
tracht in de eerste plaats de productie en de winst te maximaliseren. Het
is dus veel voordeliger om al mijn industrieel afval in de rivier te dumpen,
en daarbij een rivier en ecologisch systeem te vernietiging dat er miljoenen
jaren over deed om tot stand te komen. Diezelfde rivier werd gebruikt voor
drinkwater, om te vissen, als recreatie, voor verschillende dier en plantensoorten
om er in te leven, ...
Maar het bespaarde me heel wat geld want door die rivier te vernietigen
moest ik niet doorheen het proces van waterzuivering dat me een hele boel
geld had gekost en dus ook winst.
De milieubeweging werd dus helemaal niet uitgevonden door het kapitalisme,
en wel integendeel.
Denk je dat het kapitalisme voor de gelijkheid tussen man vrouw is, helemaal
niet natuurlijk. Ze hebben zich altijd verzet tegen die gelijkwaardigheid
omdat ze hun heel veel geld kost, want vroeger konden ze vrouwen aan veel
lagere lonen hetzelfde werk laten doen (en dat doen ze nog steeds).
Waarom denken je dat migranten geen gelijke rechten hebben, waarom is er
nog zoveel ongelijkheid tussen zwarten en blanken, ... Die ongelijkheid
is in de eerste plaats een een economische ongelijkheid, die de kapitalisten
meten in lonen en winst.
Kapitalisme is dus eigenlijk in wezen anti democratisch.
Een kapitalistisch regime heeft bijvoorbeeld ook altijd een staat, en die
staat heeft een politiemacht, een interne veiligheid politie, veiligheidsdiensten,
... die mensen zijn niet geïnteresseerd in democratie, hun doel is om
de democratie te beperken.
Men houd natuurlijk een zeker schijn, maar als die democratie echt begint
mee te spelen dan gaat men ze onderdrukken, ze gaan protest groepen infiltreren,
leiders van de protest beweging arresteren, intimidatie, ...
Wat je overal ziet is eigenlijk een tegenstelling binnen de kapitalistische
democratie, in die mate dat de kapitalistische democratie eigenlijk steunt
op mensen die ten strijde trekken tegen het kapitalisme en dus niet op het
kapitalisme alsdusdanig.
# han
in je conferentie vertelde je dat de VS eigelijk van de hele wereld de derde
wereld willen maken, en dat wij ons als Europeanen dus geen illusies dienen
te maken, de VS hebben niet goed met ons voor ze willen van Europa een stuk
derde wereld maken.
# Parenti
Neen dat is niet wat ik vertelde. De VS willen van de hele wereld de derde
wereld maken, ook van de de VS. Ze zeggen dat zelf,....
Ze willen alle openbare diensten privatiseren, ze gaan besparen in de gezondheidszorg
en het onderwijs, ze willen af van die hele milieu wetgeving, ze willen het
minimumloon afschaffen,...
En ze zeggen tegen de Amerikaanse werkers dat ze zullen moeten concurreren
met met de werkers van Maleisië, Mexico, Guatemala,... wat eigenlijk
wil zeggen dat je zal moet inbinden. Het is een race naar de bodem, dat
is waar globalisatie om draait, alles moet naar omlaag, naar het laagst mogelijke
niveau.
Globalisering wil eigenlijk niet meer zeggen, dan van de gehele wereld een
derde wereld maken.
# han
Kan je zeggen dat we erop achteruitgaan sinds 1989, we zien toch dat vandaag
nagenoeg alle media commerciële media geworden zijn, terwijl er vroeger
toch een massa media van sociale bewegingen was.
# Parenti
Juist,...
De onafhankelijke media worden gewoon verpletterd. De meeste lokale radio?s
en dagbladen die dikwijls gebonden waren aan sociale bewegingen werden opgekocht
of smolten samen tot een groep om dan opgekocht te worden.
In de VS waren er 20 jaar gelden nog 24 media conglomeraten (samenwerkingsverbanden),
tien jaar geleden waren er dat nog maar 13, vandaag zijn het er nog 6.
Je kan daar twee dingen over zeggen.
Je zou kunnen zeggen dat het gewoon de natuurlijke tendens tot concentratie
is die eigen is aan het kapitalisme.
Maar het is ook een bewuste daad hé, zo werden bijvoorbeeld alle
Muckraker magazines opgekocht, dat waren magazines die tot op het bot gingen,
ze brachten heel wat wantoestanden in bedrijven aan het licht. Wel die magazines
werden bewust allemaal opgekocht door één bedrijf, de directie
stelde dat het publiek zijn buik wel vol had van al die bedrijfs en economische
schandalen en dat het nu maar moest stoppen. Noem dat maar gerust weer de
samenzweringstheorie, maar dat zijn wel de feiten hoor.
Rupert Murdoch die zegt wel open een bloot dat het zijn doel is om zoveel
mogelijk kranten op te kopen die dan zijn mening moeten verkondigen, die
man die zegt dat gewoon hoor. Een samenzwering, welja als je dat zo wil
noemen, mij niet gelaten.
En dan die media van de sociale bewegingen die jullie in Europa hadden,
ze zijn niet gewoon verdwenen, ze werden van de markt gedreven.
Je krijgt dus steeds grotere concentratie. En de alternatieve media sterft
gewoon uit door het gebrek aan middelen. Maar hoe komt het dat die onafhankelijk
media niet over de nodige middelen beschikt.
Er zijn ook wel conservatieve schrijvers die niet over veel middelen beschikken,
maar die zeggen de juiste dingen en dan krijgen ze media aandacht, er worden
dan instituten opgericht waar ze kunnen werken met een goed loon.
Maar voor mensen met een te kritische geest zijn die fondsen er natuurlijk
niet.
En het klein beetje alternatieve media dat er dan bestaat wordt nauwelijks
getolereerd en het het staat bovendien steeds onder druk.
# han
Welk rol en of functie moeten onafhankelijk media voor jou dan innemen.
# Parenti
Er is zeker een grote nood aan onafhankelijke media, maar of je de kans
krijgt om een breed publiek te bereiken is nog een andere kwestie natuurlijk.
Het kapitalisme zal je wel een microfoon en een minidisc en camera verkopen
en zelfs een computer om dat op te verwerken, maar dan is de vraag, hoe organiseer
je een distributie.
Je hebt geld nodig om een publiek te bereiken, je moet jezelf adverteren,
je moet de mensen laten weten dat je bestaat natuurlijk.
En dan ga je via de het alternatieve circuit, de kleine linkse groepen en
partijen,...
Weet je geen enkele van de grote acties of betogingen kwam tot stand met
de hulp van de commerciële media : Seattle, Washington; Praag; Porto
Allegre, Genua,.... al die mobilisaties kwamen tot stand zonder de hulp van
de klassieke media. Dat op zich toont de kracht van de alternatieve media
natuurlijk.
En het internet speelt daar zeker een grote rol in, daarom ook dat ze het
internet aan banden willen leggen, ze zijn nog op zoek, jah ik zie weer een
samenzwering hé,... maar nu gaan ze de strijd tegen het terrorisme
en porno gebruiken om het internet aan banden te leggen.
Dan hoor je politici zeggen : ?The internet is out of control?, aan wie
zijn controle ontsnapt het? Dat is natuurlijk de vraag.
Ze zijn er nog niet in geslaagd om het internet aan banden te leggen, maar
toch is het overgrote deel van internet 100% bullshit, commerciële nonsens.
Ik denk dus wel dat er zeer grote behoefte en nood is aan onafhankelijke
media, maar het zal een heel gevecht zijn om ook mensen te bereiken, want
de distributie word gecontroleerd door anderen.
# han
Wat we soms wel eens zien in alternatieve media een zeker omdat de commerciële
media uitpakken met hoge kijkcijfers,... Dan groeit wel eens de idee dat
we eigenlijk niet moeten proberen om veel mensen te bereiken, de mensen willen
blijkbaar die commerciële pulp en dus moeten we niet eens proberen die
mensen te bereiken.
Wij zijn slimmer dan hen, we gaan niet afdalen tot het niveau van die commerciële
media om veel mensen te bereiken.
# Parenti
Er zullen inderdaad binnen de onafhankelijk media wel wat mensen zijn die
denken dat ze slim zijn omdat ze zo?n hoge standaarden hebben. De meeste
mensen zijn zo dom en hebben zo weinig culturele bagage, dat het onmogelijk
is om een boodschap over te brengen.
Weet je, de meeste mensen zijn zeer geïnteresseerd over al die onderwerpen
als je hen kan aanspreken op een toegankelijk manier. Veel mensen vinden
wat ze alle dagen op TV te zien krijgen rommel, en dan heb ik het over gewone
werkende mensen.
Weet je dat is wat de media ook zeggen hé : we brengen dit omdat
dit is wat het publiek wil, maar de mensen kijken omdat dat het enige is
wat er te zien is. Men wil zich ontspannen en zet zijn TV aan, en men kijkt
dan naar wat er is.
Heel wat onderzoek toont aan dat eigenlijk heel veel mensen vinden dat wat
ze te zien krijgen op TV eigenlijk rommel is, die studies tonen aan dat veel
mensen eigenlijk nauwelijks of niet genieten van wat er te zien is op TV.
De meeste mensen weten gewoon niet dat er zo iets als alternatieve media
bestaan, ze hebben er nog nooit over gehoord of zouden niet weten waar ze
dat kunnen vinden.
Anderzijds moet je weten dat de mensen die de media controleren heel erg
slim zijn. Ze weten bijvoorbeeld zeer goed hoe ze de aandacht moeten afleiden,
daarvoor vinden ze allerlei nep schandalen uit zoals Monica Lewinsky, ze
vinden allerlei onderwerpen uit waar eigenlijk niemand behoefte aan heeft.
Je kan dat op verschillende manieren benaderen.
Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen dat ze bij de media tijdens de golfoorlog
of de oorlog tegen Joegoslavië zo dom waren dat ze er niet in slaagden
om te rapporteren over de verwoestingen die de bombardementen aanrichtten.
Ze hebben dus het verhaal gemist.
Natuurlijk is dat niet zo, ze misten het verhaal helemaal niet, ze waren
op de hoogte van die verwoestingen, ze brachten er gewoon geen verslag over
uit.
Ze brachten verslag uit over de oorlog op de manier dat het Pentagon en
de Nato wilden dat ze dat deden, dat was hun job.
Zo is hun job gedefinieerd hoor: verslag uitbrengen over deze oorloog op
die manier dat mijn werkgever het wil.
En als ze dat niet deden kwamen één voor één
de reporters in de problemen. Toen Peter Arnet voor CNN verslag uitbracht
over de burger slachtoffers in Bagdad, kreeg hij prompt een andere plaats
en onderwerp toegewezen.
Ze zijn zeker even slim als de mensen in de alternatieve media, misschien
zelfs iets slimmer omdat ze weten waar de mosterd vandaan komt.
Als je denkt dat je vijanden dom zijn, ben je eigenlijk zelf heel erg dom.
George Bush bijvoorbeeld is een Oen.
Ja dat is toch zo, hij is zo dom dat hij woorden verwisseld en den eerste
minister als president aanspreekt.
Maar is wel echt zo dom, weet je het eerste wat hij deed toen hij de macht
kwam was een wet laten goedkeuren die ervoor zorgde dat de rijken minder
belastingen moesten betalen.
Het twee dat hij deed was het openstellen van Nationale Milieugebieden in
Alaska voor petroleum ontginning, dat komt de klasse te goed die hij en Dick
Cheyney vertegenwoordigen de petroleum industrie.
Het volgende dat hij deed was de versnelling van de FTAA akkoorden, die
het onmogelijk moeten maken voor landen om beslissingen te nemen die tegen
de belangen, van de bedrijven in zouden gaan.
Dat was allemaal niet zo dom, hij mag dan niet zo goed spreken, en af en
toe eens de naam van een president of koning vergeten, maar hij weet maar
al te goed waar hij heen wil.
Misschien weet jij niet waar hij heen wil, maar dan ben jij de idioot, het
is niet omdat jij het niet door hebt dat hij niet zou weten waar hij heen
wil.
Men deed gedurende 8 jaar alsof Reagan stom zou zijn, maar in godsnaam,
die man was allesbehalve dom : hij gaf korting op belasting voor bedrijven,
hij verdubbelde het militair budget, hij steunde doodseskaders in El Salvador,
Nicaragua,... en ga je zeggen dat die man ?dom? zou zijn. Hij was lui en
een beetje verward over de bijkomstigheden, en dan spitste men daar alle
aandacht op toe, en dan kon men zich superieur voelen.
# Raf :
Je vertelde zonet dat de Sociaal Democratie met hun roze schijn er alles
aan doen om zeker niet met de roden verward te worden. Zien we niet een
beetje het zelfde gebeuren in deze beweging tegen globalisering, daar heb
je ook heel wat mensen die maar al te graag ?aanvaardbaar? willen zijn, ...
# Parenti:
Ja dat zie je bijvoorbeeld bij een aantal vakbondsleiders, ze verzetten
zich niet tegen deze globalisering en de internationale instellingen, ze
willen alleen enkele garanties in verband met arbeidsomstandigheden en dergelijke.
Alsof die zouden worden nageleefd.
Je ziet ze bijvoorbeeld geen samenwerkingsverband smeden met de meer radicaleren.
Maar dat probleem heb je altijd, zo had je gedurende de Vietnam oorlog mensen
die beweerden dat we niet moesten opkomen tegen de bombardementen, maar dat
we voor onderhandelingen op straat moesten komen.
En dan begonnen de Amerikanen aan die onderhandelingen, en wat gebeurde
er, die onderhandelingen bleven maar aanslepen, en aanslepen,.... maar ondertussen
gingen de bombardementen gewoon verder.
Je hebt dus altijd mensen die zelfcensuur plegen, die de beweging ophouden
omdat ze denken dat het protest dan efficiënter zou zijn. Als je minder
vraagt, als je het stilletjes vraagt, als je ?realistisch? blijft, dan zou
je efficiënter zijn.
Maar, neen,... ze hebben geen enkel respect voor jou. Ze hebben enkel respect
als ze ?angst? hebben, als ze schrik van, je hebben dan zullen ze toegevingen
doen.
In de milieubeweging speelt dat een hele sterke rol.
Er zijn daar mensen die pertinente wijgeren om een kritiek te maken op de
dynamiek van het kapitalisme, ze gaan enkel klagen over bepaalde specifieke
zaken : Hier gebeurt een zeker vervuiling, deze diersoort word met uitsterven
bedreigt, ....
Ze zien niet dat er een samenhang is, maar de kapitalisten zien dat wel
hoor, zij vallen de milieubeweging zeer scherp aan. De kapitalisten noemen
de milieubeweging Eco terroristen, boomknuffelaars, domme mensen die het
milieu willen laten voorgaan op werkgelegenheid, ... Zij zien zeer goed de
tegenstelling tussen ecologie en kapitalisme, en toch zien veel mensen uit
de milieubeweging die tegenstelling niet.
Als we maar braaf en lief zijn, en die mensen ervan kunnen overtuigen dat
ze beter moeten omgaan met het milieu,... dan zullen ze het misschien ooit
anders doen.
# Raf
Je stelde ooit dat volgens jou ?hervormingen geen oplossing zijn maar veel
meer het probleem?, hoe zie je dat dan?
# Parenti
Ja maar,... je citeert me wel een beetje uit de context.
Kijk hervormingen worden in de media gebruikt om de realiteit weg te steken.
Als men het bijvoorbeeld in de media heeft over de ?hervorming? van de sociale
zekerheid dan heeft men het eigenlijk over de afbraak van de sociale zekerheid.
Als men het heeft over de hervorming van het onderwijs, dan heeft men het
eigenlijk over het doorvoeren van een nieuwe besparingsronde, de hervormingen
in Oost Europa betekenden eigenlijk privatisering, desindustrialisering en
de verarming van de bevolking.
Het woord ?Hervormingen? wordt door de media dus gebruikt voor alles wat
met sociale en democratische afbraak te maken heeft.
In die zin zullen hervormingen geen sociale problemen oplossen, ze veroorzaken
eerder sociale problemen, althans dat soort hervormingen.
Wij hebben natuurlijk ook hervormingen, democratische hervormingen, hervormingen
die alle werkers in de wereld vooruithelpen. Zo willen we bijvoorbeeld een
drastische besparing in het militaire budget, we willen een betere milieu
wetgeving, we willen subsidie voor gezondheidszorg, sociale woningen, ...
dat is het soort hervormingen die wij willen.
Die hervormingen zijn natuurlijk niet het probleem, ... maar als de media
het hebben over hervormingen dan hebben ze het over andere dingen, ze stalen
als het ware onze woordenschat.
# Raf
Hoe belangrijk vind je het dan om de juiste woorden te gebruiken of om eventueel
nieuwe woorden uit te vinden.
# Parenti
Ja, ik spreek bijvoorbeeld niet over burgerlijk democratie, omdat het dan
zou zijn alsof zij ons die rechte gaven, terwijl dat helemaal zo niet is.
Het is inderdaad belangrijk om de heersende woordenschat te bevragen.
Bijvoorbeeld zeggen ze dat bepaalde bewegingen anti westers zouden zijn
of anti- Amerikaans. Maar wat wil dat zeggen, ben ik anti-Amerikaans omdat
ik kritiek heb op de Amerikaanse leiders. Maar de Amerikaanse democratie
houd precies in dat je kritiek mag hebben op je leiders, ben ik dan anti
USA ??
Natuurlijk ben ik wel tegen de politiek van de leiders van verenigde staten.
Wat wil patriottisch bijvoorbeeld zeggen. Vandaag zou dat in de VS willen
zeggen dat je geen kritiek mag hebben op de bombardementen in de Afghanistan,
...
Dus moeten we blindelings akkoord zijn met onze leiders, dat is geen democratische
ethiek, dat is een totalitaire ethiek natuurlijk.
Zo zijn we bijvoorbeeld geen beweging voor een democratische globalisering,
neen we zijn een beweging voor een globale democratie.
Of zo is bijvoorbeeld vrijhandel helemaal niet vrij natuurlijk, Vrijhandel
betekent bijvoorbeeld dat bedrijven een patent kunnen nemen op natuurlijk
producten die mensen al eeuwenlang gebruiken.
Rechtvaardige handel betekent bijvoorbeeld dat een derde wereld land het
recht heeft om zijn grenzen te sluiten voor producten die de lokale productie
in gevaar brengen.
Vrij handel is niet vrij, maar het heeft eigenlijk ook weinig te maken met
handel. Waar is de handel, de ruil, het heeft nagenoeg enkel te maken met
het beschermen en veiligstellen van investeringen en rendement, ....