Onderwijs in Gambia: een lange weg te gaan

In juli reisde ik met een groepje door Senegal en Gambia. De reis werd een fantastische ervaring. We zouden twee dagen logeren bij Els Salembier die in Gambia probeert het project van Bevrijde Wereld verder uit te bouwen. Els hoopt in september 2002 een eigen schooltje te openen. Het schooltje zou ook voor de ouders een ontmoetingspunt kunnen worden. De school als maatschappij-kritisch contactpunt.
Voor mij werden de twee dagen bij Els en haar echtgenoot Lamin het absolute hoogtepunt van de reis. Els zorgde ervoor dat we niets tekort kwamen en een goed contact kregen met de plaatselijke bevolking. We gingen onder andere een school bezoeken (waarover meer in artikel Onderwijs in West-Afrika) en verbleven bij de familie van Lamin. Een heel intens en aangenaam contact. Els en Lamin hopen in de nabije toekomst ook een hotel te openen. Ik zou iedereen aanraden om ze daar dan eens op te zoeken. Gambia is een geweldig mooi land en je kan zeker zijn goede kameraden te ontmoeten.
Meer info over het werk van Els: vzw Bevrijde Wereld, Nieuwstraat 70 in St.-Niklaas

In juli bezocht ik Senegal en Gambia. Vanuit mijn job als leraar ging ik ook een kijkje nemen in een paar scholen. Wat ik daar zag, heeft me diep geraakt. Plots besefte ik dat – ondanks de vele gebreken van ons onderwijssysteem – er vooral in West-Afrika nog heel veel werk aan de onderwijswinkel is. Organisaties als Bevrijde Wereld, met Els Salembier als uitstekende ambassadrice in Gambia, proberen hier al iets aan te doen. Toch moet er nog meer druk gezet worden. Een school in Gambia met meer dan 600 leerlingen heeft 15 leerkrachten, die bij ziekte niet vervangen worden. Leerlingen moeten zo'n 500 bef. inschrijvingsgeld betalen. Gezien de financiële toestand van vele gezinnen en het hoge aantal kinderen per ouderpaar, vormt dat al een eerste probleem. De scholen zelf hebben een compleet gebrek aan aangepaste lokalen, materialen en werkkrachten. De leerlingen schrijven soms op een verpakking van sigaretten en delen met z'n vieren 1 balpen. Schokkende feiten, maar er is nog meer. Tijdens de pauze kunnen de leerlingen zich iets kopen om te eten of te drinken. Kopen, jawel. Wie valt er dus weer uit de boot ? Juist ja, de minstbedeelden. En dat alles in een land dat bij de tien armste landen van de wereld hoort. Met een regering die geen vinger uitsteekt naar het onderwijs. De kinderen op de scholen – de toekomst van een land weet je wel ! – worden in de steek gelaten, want er gaat geen frank subsidie naar de schooltjes toe. Het is rekenen op de steun van buitenaf en de bijdragen van de gezinnen zelf. Uiteraard is het hemeltergend dat de regering in gebreke blijft naar het onderwijs toe. Dat is bij ons natuurlijk ook zo in zekere mate. Maar wat mij ongelooflijk stoort is dat de grote multinationals en westerse landen, die anders zo alom tegenwoordig zijn, hun gezicht wegdraaien van deze noden. Een bepaalde frisdrank is de nationale drank van heelwat West-Afrikaanse landen en waar je ook komt, zie je wel de publiciteitsborden van die superfirma. Maar waarom pompen ze niet eens wat geld in een goed doel als het West-Afrikaanse onderwijs ? Juist ja, omdat het hen als kapitalisten niets opbrengt. Net zo schuldig zijn de Amerikaanse en Europese regeringen en ministers van onderwijs. Zij moeten druk zetten op ontwikkelingssamenwerking en ervoor zorgen dat onze Westerse onderwijssystemen zich solidair verklaren met de West-Afrikaanse onderwijssystemen en dat ze samenwerken aan de toekomst van alle kinderen. Samenwerkingsverbanden moeten gesloten worden, massa's schoolgoederen verscheept op containers richting Afrika. De kinderen van Afrika zijn de toekomst van dat continent. Hen in de steek laten is misdadig. Daarom moeten wij nu druk zetten op onze regering, de plaatselijke regeringen én de multinationals om het onderwijs een toekomst te geven in Afrika. Dat besefte ik toen ik in het plaatselijke schooltje spontaan bij de hand werd genomen door enkele leerlingen en toen ik zag hoe hard zij werkten aan hun toekomst. Ik las het in hun ogen, niet in hun schriften, want die waren er niet.

arch/ive/ief (2000 - 2005)